Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/221 E. 2022/626 K. 21.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/221 Esas
KARAR NO : 2022/626
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/03/2022
KARAR TARİHİ : 20/09/2022

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından mahkememize sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin işletme hakkına sahip olduğu köprü ve otoyollardan davalı tarafça ücret ödemeksizin geçiş yapıldığını, geçiş ücretlerinin geçiş tarihinden itibaren 15 gün içerisinde ödenmemesi nedeniyle geçişlerin ihlalli geçiş olduğunu, doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen ihlalli geçiş tutarları ve yasadan kaynaklı para cezalarının tahsili amacıyla … İcra Dairesi’nin 2021/… Esas sayılı dosyası üzerinden takip başlatıldığını, söz konusu takibe davalı tarafından itiraz edildiğini, takibin durduğunu beyanla icra takibine yapılan itirazın iptalini, davalı aleyhine yüzde %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili tarafından mahkememize sunulan cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafça … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı dosyası ile müvekkili şirket aleyhine 4.249,45 TL geçiş ücreti ve 16.997,80 TL ceza tutarı olmak üzere toplam 21.247,25 TL alacak nedeniyle icra takibinde başlatıldığını, öncelikle davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, yetkili mahkemelerin İstanbul Anadolu İcra Dairelerinin ve Mahkemelerinin olduğunu, ihlalli geçiş yaptıkları belirtilen müvekkili şirkete ait araçlarına ait … ürünleri olduğunu ve hesaplarında ihlalli geçiş yapıldığını iddia edilen tarihlerde bakiye bulunduğundan ödemelerini süresinde yerine getirdiğini, takip öncesi yapılan bu ödemelere rağmen davacı tarafça haksız ve kötüniyetli olarak yasal takibe geçerken geçiş ücretlerini de talep ettiğini, müvekkili şirkete herhangi bir ihtarat yapılmaksızın yasal takibe geçildiğini, müvekkilinin davacı yana borçlu olmadığının tespiti ile haksız ve kötüniyetli olarak başlatılan takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere kötüniyet tazminatı ödemeye mahkûm edilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava, davalının işleteni olduğu araçların davacının işlettiği otoyoldan geçiş ücretlerini ödemediği iddiasıyla davalı aleyhine başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali ile icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.
Somut olayda davacı vekili tarafından mahkememize sunulan dava dilekçesi ile davalının araçlarının 13.08.2020 ile 28.02.2021 tarihleri arasında davacının işletmesini yapmış olduğu … ndan ücretini ödemeden geçmiş olmaları sebebiyle davalı aleyhine … İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı icra takip dosyası üzerinden başlatılan icra takibine davalının süresi içerisinde yapmış olduğu itiraz üzerine takibin durduğunu, davalı tarafça her ne adar yetkiye itiraz edilmiş ise de akdin ifa yerinin yani hizmetin yapıldığı yerin İstanbul Adliyesi sınırları içerisinde olduğunu beyanla davalının icra dosyasına yapmış olduğu itirazının iptali ile takibin devamına, Davalının itirazının kötü niyetli olması ve alacağın likit olması sebebiyle borçlu aleyhine asgari %20 oranında icra inkâr tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş olduğu görülmüştür.
İtirazın iptali davalarında alacaklının, İİK m.67 uyarınca borçlunun süresi içerisinde icra dosyasına yapmış olduğu itirazının, kendisine tebliği tarihinden itibaren bir sene içerisinde genel mahkemelere yapacağı başvuru üzerine genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat etmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Bu süre hak düşürücü nitelikte olup sürenin başlaması için borçlunun itirazının alacaklıya tebliği zorunludur. İşbu dava dosyasının temelini teşkil eden icra dosyasında yapılan kontrolde borçlunun süresi içerisinde icra dosyasına yapmış olduğu itirazın alacaklıya tebliğ edilmediği görülmüştür. Bu nedenle davacının açmış olduğu davasının süresinde olduğu kabul edilmekle yargılama yapılmıştır.
Davalı tarafça öncelikle icra dairesinin yetkisine itiraz edilmiş olması sebebiyle mahkememizce bu husus öncelikli olarak incelenmiş olup; İcra takiplerinde yetki hususu, 2004 sayılı İİK’nın 50. maddesi yollaması ile usul Kanunu hükümlerine göre yapılmaktadır.
İİK’nın 50. maddesi; “(Değişik: 3/7/1940-3890/1 md.) Para veya teminat borcu için takip hususunda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun yetkiye dair hükümleri kıyas yolu ile tatbik olunur. Şu kadar ki, takibe esas olan akdin yapıldığı icra dairesi de takibe yetkilidir.
Yetki itirazı esas hakkındaki itirazla birlikte yapılır. İcra mahkemesi tarafından önce yetki meselesi tetkik ve kati surette karara raptolunur.
İki icra mahkemesi arasında yetki noktasından ihtilaf çıkarsa Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 25 inci maddesi hükmü tatbik olunur.” düzenlemesini içermektedir.
Mahkememizin işbu dosyası ile benzer mahiyette olan … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin 2019/… Esas, 2021/… Karar Sayılı, 03/02/2021 Tarihli “Dava, otoyol ve köprülerden geçiş ücretini ödemeden geçiş sebebiyle, geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında cezanın tahsili için başlatılan ilamsız icra takibinde vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 89/1-1 bendi gereğince; para borçları, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde ifa edilir. Takip ve dava konusu olan geçiş ücretinden kaynaklanan tutar ile birlikte para cezasının alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde ödenecek para borçlarından biri olarak kabul etmek mümkün değildir. Zira, 6001 sayılı Kanun’un 30/5.maddesinde, sadece geçiş ücreti değil aynı zamanda geçiş ücretinin dört katı tutarında para cezası öngörülmüştür. Para cezasından kaynaklanan bir borcun Türk Borçlar Kanunu’nun 89.maddesinde düzenlenen borçlardan olmadığı gözetilmeden karar verilmesi doğru görülmemiştir.
İtirazın iptâli davasının görülebilmesi, geçerli bir icra takibinin varlığına bağlıdır. Ortada geçerli takip yoksa itirazın iptâli davasının görülebilmesine usulen olanak yoktur. İcra dairesinin yetkisine itiraz halinde bu itiraz usulünce incelenip sonuçlandırılmadığı sürece geçerli bir takibin varlığından söz edilemez. O halde mahkemece, icra dairesinin yetkisine itiraz edildiği gözetilerek eldeki dava da öncelikle bu itiraz incelenerek doğru bir şekilde karar verilmelidir. Hukuk Genel Kurulunun 06/04/2004 tarih, 2004/19-410 esas, 2004/471 karar sayılı ilamı da bu yöndedir. İlâmsız icrada genel yetkili icra dairesi borçlunun ikametgahındaki icra dairesidir. Diğer yandan ihlalli geçişin yapıldığı para cezasına konu eylemin gerçekleştirildiği yerdeki icra dairesi de özel olarak
yetkilidir.” şeklindeki ilamı uyarınca davalı şirketin merkezi her ne kadar yargı çevremiz dışarısında ise de ihlalli geçiş eyleminin gerçekleştirildiği yerin yargı çevremiz içerisinde olduğu anlaşılmakla davalının yetki itirazının reddine karar verilmekle yargılamaya devam olunmuştur.
Yargılama esnasında davacı vekili tarafından mahkememize sunulan ihlalli geçiş görüntüleri uyarınca ihlalli geçiş yaptığı iddia edilen araçların söz konusu geçiş tarihleri itibariyle … bilgileri … ‘den celp edilmiş, davacı tarafından sunulan ihlalli geçiş listesi ve buna ilişkin görüntüler karşılaştırılmak sureti ile rapor tanzimi için dosya karayolları geçiş ücretleri konusunda uzman bilirkişiye tevdii edilmekle bilirkişi tarafından hazırlanan rapor dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişi tarafından mahkememize sunulan 24.02.2022 tarihli kök raporda ve 28.06.2022 tarihli ek raporda özetle;
Davacı, davalının … plaka sayılı araçları ile 207 adet ihlâlli geçiş yaptığını iddia etmiş ve bu geçişe ait geçiş bilgileri ve ihlâlli geçişlere ait fotoğraflarını dosyaya sunmuştur.
Bir kısım geçişler için “Geçiş anında … ürün bakiyesi yetersiz, 25/26.08.2020 tarihinde … ürününe 200,00 TL bakiye yüklemesi yapılmış. Sistem, diğer eski geçişleri tahsil ettiği ilgili geçiş için bakiye yetersiz kalmış.” açıklamasının yer aldığı,
… plaka sayılı araçlara ait 207 adetlik geçiş için, geçiş anında geçişi karşılayacak HGS ürünü ve/veya … bakiyesi olmadığı ve geçiş sonrası 15 gün içinde de hesap bakiyesinin uygun hale getirilmediğinin görüldüğü, bu nedenle; 207 adet geçişin tamamının ihlalli geçiş” olduğu,
… plaka sayılı araçlara ait 207 adetlik “ihlâlli” geçiş için: 4.249,45 TL geçiş ücret, 16.997,80 TL 4 katı ceza olmak üzere toplam 21.247,25 TL, geçiş ücreti + 1.011,34 TL İşlemiş Faiz + 182,04 TL İşlemiş Faiz KDV’si olmak üzere Genel Toplamın 22.440,63 TL olduğu mahkememize bildirilmiştir.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 30. Maddesinin “Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlâli” başlığı altında yer alan ve takip tarihi itibari ile yürürlükte olan “(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. (Mülga ikinci ve üçüncü cümle: 16/5/2018-7144/18 md.)
(6) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, İşletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.
(7) Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşi fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. (Ek cümle: 16/5/2018-7144/18 md.) Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirlenen on beş günlük süre beklenmez.” şeklindeki düzenlemesi somut olaya uygulanması gereken mevzuattır.
Yargılama esnasında Karayolları Genel Müdürlüğüne, … A.Ş.’ye yazılan müzekkereler ile dava konusu araçların … kayıtlarına ilişkin belgeler celp edilmiş, davacı şirketi nezdinde tutulan listeler ve görüntüler karşılaştırılmak sureti ile hazırlanan denetime elverişli rapor göz önüne alındığında Karayolları Trafik Kanununu hükümleri uyarınca davalının araçların işleteni konumunda olduğu, davalının usulüne uygun olarak ücretli yollardan geçiş ücretini ödeyeceği … gibi kartlarını taşıtta içerisinde ücreti olacak şekilde bulundurmadığı gibi geçişten sonraki yasal süre içerisinde de ödemesini yapmadığı, bir kısım yapmış olduğu ödemelerin ise önceki ihlalli geçişler için kullanıldığı, bu hali ile dava konusu geçişlerin ücretinin ödenememiş olduğu ve geçişlerin tamamının ihlalli geçiş olduğu kabul edilmiş olup davalının icra dosyasına yapmış olduğu itirazında haksız olduğu kanaatine varılmakla bilirkişi raporu uyarınca hesaplanan bedeller göz önünde bulundurulmakla taleple bağlı kalınarak takip talebindeki bedeller üzerinden davalının itirazının kısmen iptaline karar vermek gerekmiştir.
Davacının dava dilekçesi ile borçlunun %20’den aşağıda olmamak üzere inkar tazminatı ödemesine hükmedilmesi yönündeki talebi değerlendirildiğinde İİK m. 67 hükmü uyarınca davacı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için borçlunun itirazında haksızlığına karar verilmiş olması ve alacağının likit olması gerekmekte, kural olarak davalı borçlunun kötü niyetli olması şartı aranmamaktadır. Somut olayda davacının davasında haklı olduğu, davalının haksız olarak takibe itiraz etmiş olduğu anlaşılmakla davacının icra inkar tazminatı talebinin kabulüne karar verilmekle icra dosyasında asıl alacak tutarı olan 21.247,25 TL’nin %20’si olan 4.249,45 TL’nin icra inkar tazminatı olarak davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanmış olduğu üzere;
1-Davacının DAVASININ KABULÜ ile; davalının … İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı icra takip dosyasına vaki İTİRAZININ İPTALİ ile; takibin kaldığı yerden devamına,
2-Davalının haksız itirazları nedeniyle asıl alacak tutarı olan 21.247,25 TL’nin %20’si oranında olan 4.249,45 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli olan 1.451,40-TL karar ilam harcından peşin alınan 256,61-TL harcın mahsubu ile eksik kalan 1.194,79‬-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından sarf edilen dava açılış gideri: 348,81-TL ( başvurma, vekalet harcı ve peşin harç) davetiye, posta gideri: 107,00-TL, bilirkişi ücreti: 800,00TL olmak üzere toplam: 1.318,81-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 9.200,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Tarafların dava şartı olan arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları, arabuluculuk son tutanağı aslından anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun’un 18/A-14 bendi uyarınca ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Suçüstü Ödeneğinden ödenen 1.320,00TL nin davalıdan alınarak hazineye irad kaydına.
7-Davacı tarafça yatırılan gider avansın arta kalan kısmı karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile … Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/09/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır

*Bu evrak 5070 sayılı Kanun Hükümlerine uygun olarak güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.*