Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/543 Esas
KARAR NO : 2023/715
DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/09/2021
KARAR TARİHİ : 10/10/2023
Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; … 2020/… Sayılı … Taşıma (2 Yıllık) (4’üncü kısım) (25 Güzergâh) Hizmeti Alımına ilişkin ihaleyi müvekkili ” … Tic. Ltd. Şti. nin kazandığı, “… Bağlıları” ile … Sayılı 27.11.2020 tarihli “Hizmet Alım Sözleşmesi” imzalandığını, ihalede teklif veren … Ltd. Şti.’ nin karara karşı 10.11.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu yaptığını, … 13.11.2020 tarihli yazısı ile şikayeti reddettiğini, ret kararı sonrası 23.11.2020 tarih ve … sayı ile Kamu İhale Kurumuna itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğunu, Kamu İhale Kurumunun 30.11.2020 Tarih ve … sayılı “Kamu İhale Kurumu Kararı” nda “…mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, … Tic. Ltd. Şti. nce teklif dosyası kapsamında sunulan alt yüklenici iş bitirme belgesinin uygun bulunmayarak değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi…” yönünde hüküm kurulduğunu, ancak … Bakanlığı Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü … Tedarik Bölge Başkanlığınca tesis edilen düzeltici işlemde KİK kararına ve hukuka aykırı şekilde “… … Müdürlüğü tarafından hatalı şekilde hazırlanan alt yüklenici iş bitirme belgesinin yenilenmesi yoluna gidilmemiş, aksine hiç bir kusuru olmayan müvekkilinin değerlendirme dışı bırakıldığını, ancak … Bakanlığı Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü … Tedarik Bölge Başkanlığınca müvekkili yönünden “Sözleşme Feshi” ve “Teminat İradı” işlemleri tesis ettiğini, idarenin hukuka aykırı şekilde tesis ettiği işlemlere karşı 2577 S. İYUK md. 11 düzenlemesine istinaden 15.02.2021 Tarihli 73106 Kayıt Nolu dilekçemizle “sözleşme feshi işleminin ve teminat iradı işleminin iptal edilmesi talepli itiraz başvurusu” yapıldığını, itiraz başvurusunun T.C. … Bakanlı Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü … Tedarik Bölge Başkanlığının 19.02.2021 tarih ve … Sayılı cevabı ile reddedildiğini, kararlara ve tesis edilen işlemlere karşı … İdare Mahkemesi 2021/… E. Sayılı dosyasında açtığımız davamız ilgili mahkemenin 2021/ …K. 21.04.2021 T. Sayılı gerekçeli kararında “…gerek 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun gerekse 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun kamu hukukunu ilgilendiren kanunlar olduğunu, bu nedenle özel hukuk sözleşmesi niteliğindeki ihale sözleşmelerinde sözleşme aşamasına kadar bu kanunlara dayanılarak idarece yapılan işlem ve alınan kararların iptali istemiyle açılan davaların idari yargı yerinde görüleceğini, sözleşme yapıldıktan sonra sözleşme hükümlerinin uygulanması nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlıkların ise özel hukuk hükümlerine göre adli yargıda görülmesi gerektiği hususunda tereddüt bulunmadığı…” gerekçesiyle “görev yönünden reddine” hükmedildiğini, müvekkili aleyhinde alınan kararlar ve idarenin tesis ettiği işlemler hukuka ve fiili duruma aykırı olduğunu, Kamu İhale Kurumunun 30.11.2020 Tarih ve … Sayılı Kamu İhale Kurumu Kararında “Düzeltici İşlem Belirlenmesine” ve “alt yüklenici iş bitirme belgesinin uygun bulunmayarak değerlendirme dışı bırakılmasına” hükmedilmesine rağmen … Bakanlı Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü … Tedarik Bölge Başkanlığının “… Ve Tic. Ltd. Şti. ni değerlendirme dışı bırakarak sözleşmeyi fesih etmesinin” hukuka aykırı olduğu, … Bakanlığı Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü … Tedarik Bölge Başkanlığının müvekkili aleyhine tesis ettiği işlemlerin dayanağı olarak “Kamu İhale Kurumunun 30.11.2020 Tarih ve … sayılı “Kamu İhale Kurumu Kararı” gösterildiğini, ancak ilgili kararın sonuç kısmının yer aldığı 17. sayfasında yer alan 1 nolu başlığında “4734 S. Kanunun 54 üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” ve “alt yüklenici iş bitirme belgesinin uygun bulunmayarak değerlendirme dışı bırakılmasına” hükmedildiğini, Kamu İhale Kurumu Kararında 4734 S. Kanun md. 54/11b “idare tarafından düzeltme yapılması yoluyla giderilebilecek ve ihale sürecinin kesintiye uğratılmasına gerek bulunmayan durumlarda, düzeltici işlem belirlenmesine” amir düzenlemesinin uygulanmasına hükmedildiğini, … Bakanlığı Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü … Tedarik Bölge Başkanlığının Kamu İhale Kurumunun Kararına uyarak Düzeltici İşlem Belirlemesinin hukuki bir zorunluluk olduğunu, ihale ve sözleşme sürecinde müvekkili tarafından sunulan ve Kamu İhale Kurumu Kararı ile düzeltici işlem tesis edilmesi için hakkında iptal kararı verilen 13.05.2020 tarihli ve … sayılı alt yüklenici iş bitirme belgesinin hazırlanması sürecinde … … Müdürlüğünce sehven hata yapıldığını, yapılan bu hatanın davacı tarafından bilinmesinin mümkün olmadığını, … İlçe … Müdürlüğünün 01.02.2021 tarihli yazısında “iş bitirme belgesinin düzenlenmesinde … İlçe … Müdürlüğünce sehven yanlış yapıldığı” belirtildiğini, … İlçe … Müdürlüğünün yaptığı hata nedeniyle müvekkiline herhangi bir kusur ve sorumluluk yüklenebilmesinin hukuken mümkün olmadığını, bu nedenle 4734 S. Kanunun 17’inci maddesi kapsamında hiçbir “Yasak Fiil ve Davranışı” olmayan müvekkili aleyhine sözleşmeyi fesih kararı alınarak kesin teminatın irad kaydedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, … İlçe … Müdürlüğünce … sayılı yeni ve hatasız iş bitirme belgesi düzenlendiğini, … İlçe … Müdürlüğünce hazırlanan yeni iş bitirme belgesiyle davacı müvekkilin, “ihale şartnamesinde aranan tüm şart ve koşulları sürecin başından beri taşıdığını” kesin olarak ispat edildiğini, söz konusu ihale yönünden en uygun teklif davacı müvekkil tarafından verildiğini, sözleşmenin iptal edilmesi ve teminatının irad kaydedilmesiyle hiç kusuru olmayan müvekkilinin haksız şekilde maddi zarara uğradığını, müvekkilinin 4734 S. Kanunun 17’inci maddesi kapsamında “Yasak Fiil ve Davranış” niteliğinde hiçbir eylem ve işlemi olmadığı için kesin teminatın irad kaydedilmesinin hukuka aykırı olduğunu, idare tarafından tesis edilecek düzeltici işlem sonucunda “hiçbir kusuru olmayan müvekkilinin zarara uğramasının engellenmesi gerektiği” aksi takdirde idarenin müvekkilinin uğradığı ve/veya uğrayacağı zararı tazmin yönünden sorumlu olacağı izahtan vareste olduğunu, İdarenin “düzeltici işlem tesis edilmesine” ilişkin kararı icra ederken … İlçe … Müdürlüğünce hatasız olarak yeniden düzenlenen … sayılı iş bitirme belgesini değerlendirme kapsamına alması yönünden hiçbir engel bulunmadığını, yüksek mahkemenin yaygın ve yerleşik içtihatlarının da bu yönde olduğunu, Danıştay … Dairesi … Sayılı ilamında “…İlçe … Müdürlüğü tarafından 31.07.2015 tarihinde gerçekleştirilen “… İşi” ihalesine ilişkin olarak teklifi değerlendirme dışı bırakılan davacı şirketin itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin 18.09.2015 tarih ve … sayılı Kamu İhale Kurulu kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesi’nce; … Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesince iş deneyim belgesinin sehven hatalı düzenlendiğini, belgenin mevzuata uygun olarak düzenlenmemesinde davacı şirketin kusuru ve bir sorumluluğunun bulunmadığını ve bu nedenle doğacak külfetin davacıya yükletilemeyeceğini, müvekkilin idareyi aldatmaya yönelik hiçbir eylemi bulunmadığını, Kamu İhale Kurumu Kararı uyarınca iptal edilen “13.05.2020 tarihli ve … Sayılı Alt Yüklenici İş Bitirme Belgesi” sahte değil gerçek olduğunu, Bu belgenin hazırlanmasında … İlçe … Müdürlüğü sehven hata yaptığını, … Bakanlığı Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü … Tedarik Bölge Başkanlığının 29.01.2021 Tarih Ve … Sayılı Kararı İle 176.500,00 TL tutarındaki kesin teminatın ve 4735 S. K. Md. 22 Uyarınca 4.132,22 TL Güncellenen Tutarın Hazineye İrat Kaydedilmesi Hukuka Aykırı olduğunu, müvekkilimle … Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü … Tedarik Bölge Başkanlığı arasında akdedilen … Sayılı 27.11.2020 tarihli “Hizmet Alım Sözleşmesinin” 26.1b ve 27.1 maddelerinde kesin teminatın gelir kaydedilmesine ilişkin hükümler düzenlendiğini, “Hizmet Alım Sözleşmesinin” md. 26.1b: “Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci maddesinde belirtilen yasak fiil ve davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde kesin teminatın gelir kaydedileceği” düzenlemesi yer aldığını, müvekkilimin 4735 sayılı Kanunun 25 inci maddesi hükümlerine aykırı hiçbir eylem ve işlemi olmamıştır ve bu gerekçe ile müvekkiline ait kesin teminatın gelir kaydedilmesi mümkün olmadığını, “Hizmet Alım Sözleşmesinin” md. 27.1: “Yüklenicinin ihale sürecinde 4735 sayılı Kanununa göre yasak fiil ve davranışlarda bulunduğunun sözleşme yapıldıktan sonra tespit edilmesi halinde kesin teminatın gelir kaydedileceği” düzenlemesi yer aldığını, müvekkilinin bu düzenleme kapsamında değerlendirilebilecek hiçbir işlem ve eylemi bulunmadığını, … Bakanlığı Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü … Tedarik Bölge Başkanlığının 29.01.2021 tarih ve … Sayılı “… … … Bölge Başkanlığı Personel Taşıma Hizmeti (2 Yıllık) (4’üncü kısım) Alımına Ait Teminat İradı” Konulu Kararı ile tesis edilen işlem nedeniyle müvekkilimin uğradığı toplam 232.247,51 TL (176.500 TL Kesin Teminat, 27.865,20 TL Sözleşme Pulu, 16.725 TL Karar Pulu, 1.469,69 TL KİK Payı, 4.132,22 TL Güncelenen Teminat Tutarı ve 5.555,40 TL Damga Vergisi) tutarındaki zararın tazmin yükümlülüğü hukuka aykırı şekilde işlem tesis eden davalı … Bakanlığının üzerinde olduğunu, … Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü … Tedarik Bölge Başkanlığınca müvekkilim aleyhine tesis edilen “Sözleşmenin Feshi” ve “Teminatın İrad Kaydedilmesi” kararlarının dayanağı olarak gösterilen gerekçeler de hukuka ve fiili gerçeklere aykırı olduğunu, ihalenin şartnamelerinde aranan yeterlilik şartlarını taşıyan davacı müvekkilin hatalı şekilde düzenlenmiş iş bitirme belgesini bilerek ve isteyerek kullanmasının mantık dışı olduğunu, bu yolla elde edebileceği hiçbir maddi, fiili ve hukuki yararı da bulunmadığını, … Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü … Tedarik Bölge Başkanlığınca hukuka aykırı şekilde tesis edilen “Sözleşmenin Feshi” ve “Teminatın İrad Kaydedilmesi” işlemleri nedeniyle müvekkilim zarara uğradığını, müvekkilinin uğradığı zararın tazmin yükümlülüğü dava konusu hukuka aykırı işlemi tesis eden davalı idarenin sorumluluğunda olduğu yünündeki iddialarla dava konusu ettiğini, fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla ” … Bakanlığı Tedarik Hizmetleri Genel Müdürlüğü … Tedarik Bölge Başkanlığının” hukuka aykırı nitelikteki 29.01.2021 tarih ve … sayılı “… … … Bölge Başkanlığı Personel Taşıma Hizmeti (2 yıllık) (4’üncü kısım) alımına ait teminat iradı” konulu kararı ile müvekkilinin aleyhine tesis edilen işlem nedeniyle müvekkilimin uğradığı “242.247,51 TL zararın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı idare tarafından ödenmesine” hükmedilmesini ve “yargılama giderleri ile karşı vekalet ücretinin davalı idare üzerinde bırakılmasına” hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilinin mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davanın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiği yönünde yetki itirazı olduğunu, arabuluculuk müessesine baş vurulmadan huzurdaki davanın açıldığını, dava şartı yokluğundan reddi gerektiğini, … … Tedarik Bölge Başkanlığınca 15 Ekim 2020 tarihinde 2020/… …’ li Personel Taşıma Hizmet Alımı (2 yıllık 7 Kısmı) ihalesini gerçekleştirildiğini, 4. Kısım … … … Bölge Başkanlığı’ nın ihtiyacı (2 yıllık/ 25 Güzergah) için yüklenici … San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile 2.939.367,00 TL toplam bedel üzerinden 27 Kasım 2020 tarihinde sözleşme akdedildiğini, ihalenin 3. Kısmı için … Ltd. Şti. tarafından Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet başvurusu yapıldığını, başvuru neticesinde Kamu İhale Kurumu Kararı ile … Ltd. Şti.’ nin teklif dosyası ile birlikte sunmuş olduğu 13.05.2020 tarihli ve … sayılı Alt Yüklenici İş bitirme Belgesinin gerekli evraklar sunulmadan mevzuata aykırı olarak tanzim edilmesi nedeni ile iptal edildiğini, bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine karar verildiğini, KİK’ nun 30.12.2020 tarihli ve 2020/UH.II-2205 sayılı kararında “İş bitirme Belgesine Konu işin alt yüklenicisi olan … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ ne söz konusu iş kapsamında alt yüklenici iş bitirme belgesinin düzenlenebilmesi için bahse konu idareye ilgili alt yüklenici tarafından mevzuat gereğince sunulması gereken; fatura örneklerinin ve söz konusu işte personel çalıştırıldığını gösteren Sosyal Güvenlik Kurumu İnternet sayfası üzerinden düzenlenmiş ve idarece teyidi yapılabilen belgelerin sunulmadığını, … İlçe … Müdürlüğü tarafından söz konusu alt yüklenici iş bitirme belgesine ait belge tutarının ilgili işin yüklenicisi olan … Ltd. Şti. tarafından düzenlenen faturaların esas alınarak hazırlandığını, söz konusu faturaların KDV hariç tutarlarının 1.978.277,76 TL olduğunu, anılan işin Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’ nun 24. Maddesi çerçevesinde … İlçe … Müdürlüğünce yükleniciye %80’in altında bir bedelle tamamlatıldığını, yüklenicinin düzenlediği faturalardaki KDV hariç tutar bahse konu işin %95’ inin anılan alt yüklenici tarafından yapılacağı göz önüne alındığında … İlçe … Müdürlüğünce (1.978.277,76 TL X %95= 1.879.363,87 TL) 1.879.363,87 TL tutarın esas alınması gerekirken belge tutarının alt yüklenici sözleşme bedelinin %80’ i esas alınarak 2.136.908,78 TL olarak düzenlendiği anlaşılmıştır.” denilerek belgenin iptal nedeninin açıklandığı, KİK’ nun belge iptali nedeni ile aynı ihalede karara aşamasında bulunan 6. Kısımda ikinci en avantajlı teklif sahibi olan … Ltd. Şti.’ nin vermiş olduğu teklifin 08.01.2021 tarih ve 2021/2 nolu İhale Komisyonu Kararı ile değerlendirme dışı bırakıldığını, davacının 6102 sayılı kanunun 18/2 maddesi gereği basiretli bir tacir olarak iş bitirme belgesinin iptaline neden olacak sebebi bilerek ihaleye katıldığını, dolayısı ile 4734 sayılı Kanun ‘un 17. Maddesi kapsamında “İhale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak” yasak fiil ve davranışının oluştuğunu, … Ltd. Şti. ile yapılan sözleşmenin feshini gerektiren durumun meydana geldiğinin tespiti ile sözleşmenin feshi, kesin teminatın güncellenerek gelir kaydedilmesi ve diğer hususlar yönünden onay alınarak işlem yapıldığının tespit edildiğini, davacının ihalenin 3. Kısmı için itirazen şikayet başvurusunda KİK tarafından iş deneyim belgesinin iptali ve … Tic. Ltd. Şti.’ nce sunulan teklifin değerlendirme dışı bırakılması yönünde düzeltici işlem tesisine karar verilmesini, düzeltici işlemin davacı firma tarafından yanlış yorumlandığını, kararda belgenin düzeltilerek sunulmasının kastedilmediği, davacını ihaleye katılırken İş Bitirme belgesinin içeriği hakkında bilgi sahibi olması gerektiğini, TBK’ nun 1,30,36. Maddeleri ve Kamu ihale Kanunu’ nun 17. Maddesinde belirtilen “ ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak” hükmü gereğince idarenin esaslı yanılgıya düştüğünü, firmanın iş bitirme belgesinin tanzimi için gerekli olan bilgi ve belgeleri sunmamış olması, … İlçe … Müdürlüğünce sehven hata yapılması ve bunun sonucunda baştan itibaren gerekli koşullar sağlanmadan iş bitirme belgesi tanzim edilmesi nedeniyle, belgenin iptal edilmesi ve diğer hususlarda işlem yapılması konusunda müvekkili idarece yapılan işlemlerin yasal olduğunu, Davacının yeni iş bitirme belgesinin fesh olunan bahse konu sözleşmede kullanılabileceği ve Danıştay … Dairesinin 2015/… E, 2016/… K sayılı kararının beyanları için emsal olduğu iddiasının, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’ nin 29., 30. Maddeleri ve İdari Şartnamenin ihaleye katılabilmek için gereken “belgeler ve yeterlilik kriterleri” başlıklı 7. maddesi gereğince iş bitirme belgesinin ihaleye katılım için idarece istenmesi zorunlu evrak olması, mevzuat kapsamında sonradan iş bitirme belgesinin sonradan düzenlenerek kullanılmasının mümkün olmadığını, davacı vekili tarafından sunulan Danıştay Kararının eski tarihli olduğu, Danıştayın 2013/… E, 2019/… Kararında sunulan iş bitirme belgesinin benzer nitelikli olmaması nedeni ile düzenlenilerek kullanılmasının mümkün olmaması nedeniyle, Kamu İhale Kurulu tarafından itirazın şikayet başvurusunun reddi ile ihalenin iptal edilmemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır denilmek suretiyle ihalenin iptaline karar verilmesi gerektiğinin belirtildiğini, 2013/… E, 2019/… K sayılı Danıştay kararının davada emsal teşkil edeceği, müvekkili idarece iptal edilen iş bitirme belgesinin sahte olduğu yönünde bir beyanda bulunulmadığını, gerekli belgeler sunulmadan düzenlenen iş bitirme belgesinin iptal edilmesi neticesinde “söz konusu durum davalı müvekkili idare tarafından bilinmesi halinde firmanın ihaleye katılım sağlayamayacak olması kapsamında ihale kararını etkilediğini, ilgili kanunun 25. Maddesinde yasak fiil ve davranışların açıkça düzenlenmiş olması fakat bahse konu huşular sözleşmesinin imzalanmasından önce gerçekleşmiş olması nedeniyle Kamu İhale Kanununun 17. Maddesi ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 21. Maddesi kapsamında işlem yapıldığını, davacı hakkında sahtecilik iddiasında bulunulmadığını, huzurdaki davada konu iş bitirme belgesinin düzenlenebilmesi için gerekli evrakların sunulması gerektiğinin kanunda belirtildiğini, kanunun bilinmemesinin mazeret sayılamayacağını, bu nedenle hem davacının hem iş bitirme belgesini düzenleyen … … Müdürlüğünce kanunen bilinmesi gerektiğini, iş bitirme belgesinin ihale aşamasında sunulacağını, sonradan sunulamayacağını, dava konusu işlemlerin mevzuat hükümleri çerçevesinde yapıldığını, herhangi bir hukuka aykırılığın olmadığını bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; Dava, davacının personel taşıma işini kamu ihale sözleşmesi ile üstelenmiş olduğu sözleşmenin davalı tarafça haksız olarak feshedilmesi iddiasına dayalı olarak açılan tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekili tarafından mahkememize ibraz edilmiş olan dava dilekçesinde özetle; … 2020/… Sayılı … … … Bölge Başkanlığı Personel Taşıma (2 Yıllık) (4’üncü kısım) (25 Güzergâh) Hizmeti Alımına ilişkin ihaleyi davacının kazanmış olduğu, söz konusu ihale şartlarından olan ve ibraz edilmesi gereken belgelerden olan iş bitirme belgesinin ibraz edildiğini ancak 13.05.2020 tarihli ve 2019/352573-3538878-2-1 sayılı alt yüklenici iş bitirme belgesinin hazırlanması sürecinde … … Müdürlüğünce sehven hata yapıldığının sonradan fark edildiğini ve bu gerekçe ile davalı tarafça sözleşmenin haksız olarak feshedildiğini, … İlçe … Müdürlüğünün yaptığı hata nedeniyle davacıya herhangi bir kusur ve sorumluluk yüklenebilmesinin hukuken mümkün olmadığını beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla “… … … Bölge Başkanlığı Personel Taşıma Hizmeti (2 yıllık) (4’üncü kısım) alımına ait teminat iradı” konulu kararı ile müvekkilinin aleyhine tesis edilen işlem nedeniyle davacının uğradığı 242.247,51 TL zararın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalı idare tarafından ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş olduğu görülmüştür.
Davalı vekili tarafından cevap dilekçesi ile birlikte mahkememizin görevine yönelik olarak itirazda bulunmuş olması üzerine mahkememizce yapılan kontrolde mahkememizin işbu dosyası ile benzer mahiyette bulunan Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 2019/783 Esas, 2019/1873 Karar Sayılı, 18/03/2019 Tarihli ” … Somut olayda davacı Bakanlık, … personelinin sabah ve akşam mesaiye geliş ve gidişlerinde taşınması işi için yüklenici firma olan davalı ile 25/07/2011 tarihinde 2011/… ihale kayıt numaralı sözleşme imzalandığını ve 29/07/2011 tarihinde personel servisi hizmet alımı işine başlandığını, davalının taahhüdünü yerine getiremeyeceğini belirttiğinden sözleşmenin feshedildiğini, dolayısıyla kamu zararı oluştuğunu ileri sürerek, tazminat talep etmektedir. Davacı kamu tüzel kişisi olup ticari işletmesi bulunmamaktadır. Ne var ki, dava konusu sözleşme ile davalı tarafça taşıma işi üstlenildiğinden, sözkonusu sözleşme “genel taşıma sözleşmesi” niteliğindedir.
Taşıma işleri, 6102 sayılı TTK’nın 850 vd maddelerinde düzenlemiş olup, 850/3. madde uyarınca da, taşıma işleri ticari işletme faaliyetidir. Taşıma sözleşmesi TTK’da düzenlendiğinden, bu sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıklar, TTK’nın 4/1-a maddesi karşısında “mutlak ticari” davalardandır. Mutlak ticari dava niteliğindeki uyuşmazlığın asliye ticaret mahkemesince incelenip sonuçlandırılması gerekmektedir.” şeklindeki ilamı ve benzer mahiyetteki güncel … Bölge Adliye Mahkemesi …. Hukuk Dairesinin 2020/… Esas, 2021/… Karar Sayılı, 07/06/2021 Tarihli gerekçeli ilamı uyarınca mahkememizin görevli olduğu kanaatine varılarak yargılama yapılmıştır.
Yargılama esnasında Kamu İhale kurumuna müzekkere yazılarak, 30/11/2020 tarih ve … nolu kararın yer aldığı başvuru dosyası celp edilmiş, … İlçe … müdürlüğüne müzekkere yazılarak, 13/05/2020 tarihli ve … sayılı alt yüklenici iş bitirme belgesi ve bu belgeye dair yapılan tüm işlemlere ait evrakların ve … sayılı alt yüklenici iş bitirme belgesi ve bu belgeye dair yapılan tüm işlemlere ait evrakların ve oluşturulan dosyaları celp edilerek tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda dosyaya celp edilen tüm evraklarda göz önünde bulundurulmak sureti ile, davalı tarafından sözleşmenin feshedilmesinin haklı nedene dayanıp dayanmadığı, yapılan fesih işleminin taraflar arasındaki sözleşmeye ve kamu ihale hukuku mevzuatı kapsamında haklı nedenle fesih olup olmadığı hususunda kamu ihale hukuku alanında uzman 3 tane bilirkişiden oluşan bilirkişi heyetinden rapor tanzim edilmesinin istenilmesine karar verilmiş ise de celp edilen evraklar akabinde bilirkişi heyetinin oluşturulabilmesi amacıyla Marmara Üniversitesi Rektörlüğüne yazılan müzekkereye cevaben kamu ihale hukuku alanında rapor hazırlayabilecek tek kişinin isminin bildirilmiş olması, UYAP sisteminde kayıtlı alanında uzman birden fazla kişinin bulunamaması sebebiyle 3 kişilik heyetin oluşturulamadığı, bu nedenle dosyanın bilirkişiye tevdi edilememiş olduğu görülmekle davacının mahrum kaldığı kazanca ilişkin talebinin de bulunması sebebiyle Mahkememizin 28/12/2021 tarihli duruşmasının 4 nolu ara kararından dönülmesine, dosyanın 1 Kamu İhale Hukuku alanında uzman bilirkişiye, 1 Mali Müşavir bilirkişi ve 1 taşıma hukuku alanında uzman bilirkişiye tevdi ile, bilirkişi heyetinden takdiri mahkemeye ait olmak üzere tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda dosyaya celp edilen tüm evraklar da göz önünde bulundurulmak sureti ile, davalı tarafından sözleşmenin feshedilmesinin haklı nedene dayanıp dayanmadığı, yapılan fesih işleminin taraflar arasındaki sözleşmeye ve kamu ihale hukuku mevzuatı kapsamında haklı nedenle fesih olup olmadığı, davacının işbu ihale kapsamında yatırmış olduğu teminat bedelini geri isteyip isteyemeyeceği, davacının sözleşmenin feshi sebebiyle sözleşme yürürlükte bulunsaydı yürürlük tarihleri arasındaki koşullar göz önünde bulundurulmak şartıyla mahrum kalmış olduğu karının bulunup bulunmadığı, bulunmakta ise ne kadar mahrum kaldığı karın bulunduğu, davacının dava tarihi itibariyle davalıdan alacak isteminde bulunup bulunamayacağı, alacaklı olması halinde ne kadar alacağının bulunduğu hususlarında rapor tanzim edilmesinin istenilmesine karar verilmiş olup bilirkişiler tarafından mahkememize ibraz edilmiş olan raporda özetle;
Davacının ihale aşamasında iş bitirme belgesini hatalı olarak verdiği, … nce düzenlenen 13.05.2020 tarih ve …
sayılı iş bitirme belgesinin sehven yanlış düzenlenmesinin davalı idareyi bağlamadığı,
bunun yanı sıra aynı tarihle ihale edilen 2020/… kayıt numaralı ihale kapsamında
dava dışı Personel Taşıma Hizmeti Alım işi ihalesinin (2 Yıllık 7 Kısım) 3. Kısım işi ile
ilgili ihalede de aynı sebepten aykırılık görülerek sözleşme imzalanmadan davacının
teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, dolayısı ile dava konusu ihaleye sunmuş
olduğu belgelerin doğruluğundan ve/veya eksikliğinden sorumlu olduğu,
Davacı adına düzenlenen İş Bitirme Belgesinin ekleri olmadan hatalı bedelle ihale
komisyonuna sunulduğu, belgenin mevzuata aykırı olmasının davacının ihale dışı
bırakılması sonucunu doğuracağı, başka bir deyişle davacı ile sözleşme
yapılmayacağı,
Davacının mevzuat hükümlerine göre iş bitirme belgesini mevzuata uygun olarak ihale
dosyasına sunmadığı belgenin mevzuata aykırı olmasının davacının ihale dışı
bırakılması sonucunu doğuracağı, anı kurumun aynı işin devamı niteliğinde olan
2020/… kayıt numaralı ihale kapsamında dava dışı Personel Taşıma Hizmeti
Alım işi ihalesinin (2 Yıllık 7 Kısım) 3. Kısım ile ilgili ihalede 13.05.2020 tarih ve … sayılı alt yüklenici iş bitirime belgesinin mevzuata uygun
olmadığı tespit edilerek ihale dışı bırakıldığı, dolayısı ile idarenin sözleşmeyi feshinin
haklı sebeplere dayandığından söz edilebileceği,
Davacının dava konusu ihale ile ilgili, iş bitirme belgesini mevzuata uygun olarak ihale
dosyasına sunmadığının ihale sürecinde fark edilmiş olsa idi, davacının mevzuat
gereği ihaleye katılamayacağından teklifinin değerlendirmeye alınmayacağı dolayısı
ile sözleşmenin de kendisi ile yapılmayacağı dolayısı ile mahrum kalınan kardan söz
edilemeyeceği,
İş bu bitirme belgesini hazırlayan … İlçe … Müdürlüğü’ nün belgenin
hazırlanmasına dayanak olan gerekli evrakları ekinde sunmadığı, iş bitirme belgesinin
tutar yönünden hatalı hazırlandığı, ihaleye katılım için verilmesi şart olan belgenin
mevzuata uygun olmadığında iptal edilmesi sonucunda davacı ile yapılan davaya konu
sözleşmenin iptal edilerek ihalenin davacı olmadan devam ettirildiği, davacı hakkında
yasaklılık kararı alınmadığı, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunun 21.
Maddesi hükümlerince kesin teminatın İrat kaydedildiği 4735 sayılı Kamu İhale
Sözleşmeleri Kanunun 22. Maddesi hükümlerince teminatın güncellenerek tahsil
edildiği, dolayısı ile davacının dava dilekçesinde talep ettiği şekilde 176.500 TL Kesin
Teminat, 27.865,20 TL Sözleşme Pulu, 16.725 TL Karar Pulu, 1.469,69 TL KİK Payı,
4.132,22 TL Güncelenen Teminat Tutarı ve 5.555,4 TL Damga Vergisi olmak üzere
toplam 232.246,51 TL tutarı talep etmesinin makul olmadığı,
Sayın Mahkemece davacının İş Bitirme Belgesinin hatalı düzenlenmesinde kusurunun
olmadığı ihale öncesi hatalı olduğunun bilmesi durumunda geçerli olan İş Bitirme
Belgesini temin ederek süresinde ihale komisyonuna sunabileceği, davacının kötü
niyetle yaptığı bir fiilin olmadığı, belgenin mevzuata aykırı olmasının davacının ihale
dışı bırakılması sonucunu doğuracağı, başka bir deyişle davacı ile sözleşme
yapılmayacağı dolayısı ile ihale komisyonun da hatasının olduğu dolayısı ile 4734
sayılı Kamu İhale Kanunun 17. Maddesi ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri
Kanunun 21. Maddesi hükümlerinde belirtilen şartların oluşmadığına hükmedildiği
takdirde davacının dava dilekçesinde talep ettiği şekilde 176.500 TL Kesin Teminat,
27.865,20 TL Sözleşme Pulu, 16.725 TL Karar Pulu, 1.469,69 TL KİK Payı, 4.132,22
TL Güncelenen Teminat Tutarı ve 5.555,4 TL Damga Vergisi olmak üzere toplam
232.246,51 TL tutarı talep edebileceği,
Kanaatine varıldığı mahkememize bildirilmiştir.
Kamu İhale Sözleşmesi Kanunu 25. Maddenin f bendinde yer alan “Mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemek” hükmü çerçevesinde sözleşme feshedildiğinden ve sözleşmenin 16.1.1 maddesinde 4735 sayılı kanun 25. Maddesine aykırı davranması halinde kesin teminat ve ek teminatın gelir kaydedileceği düzenlemesi bulunduğundan somut olayda davacının basiretli tacir olduğu, ihaleye katılmadan önce sunmuş olduğu evrakların tam – eksiksiz olduğunu kontrol etmesi gerektiği, sonradan fark edilen eksiklik sebebi ile davalı idarenin kusurundan bahsedilemeyeceği, nitekim yukarıda anılan mevzuat hükümleri uyarınca davalı idarenin teminat mektubunu nakte çevirmesinde hukuka aykırılık söz konusu olmadığı kanaatine varılmış olup mahkememizin işbu dosyası ile benzer mahiyette bulunan … Mahkemesi … Hukuk Dairesinin 2020/… Esas, 2022/… Karar Sayılı, 01/12/2022 Tarihli ilamı da göz önünde bulundurulduğunda davacının davasının reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklanmış olduğu üzere;
1- Davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gerekli olan 269,85-TL karar ilam harcının başlangıçta dava açılırken peşin olarak alınan 4.136,99-TL harçtan mahsubu ile artan 3.867,14TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerine bırakılmasına,
4-Davalı yargılama esnasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 38.337,13 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Tarafların dava şartı olan arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları, arabuluculuk son tutanağı aslından anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun’un 18/A-14 bendi uyarınca ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Suçüstü Ödeneğinden ödenen 1.320,00TL nin davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
6-Taraflar tarafından yatırılan gider avansın arta kalan kısmı karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesine İSTİNAF yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır
bu karar 5070 Sayılı Kanun hükümlerine göre güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.