Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/392 Esas
KARAR NO : 2021/907
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 03/02/2014 -28/03/2014
KARAR TARİHİ : 16/12/2021

ASIL DAVA: Davacı vekili mahkememize ibraz etmiş olduğu dava dilekçesi ile, tapuda … ili … ilçesi, … Mahallesinde kaim tapuda … ada 1 parsel olarak kayıtlı bulunan taşınmaz ile ilgili olarak ,… amplem ve markası altında akaryakıt istasyonu faaliyetinde bulunması amacıyla davacı … lehine 17/9/2008 tarih … yevmiye ile 15 yıl 4 ay süreli intifa hakkı tesis edildiğini, ayrıca 17/12/2008 tarihli akaryakıt bayilik sözleşmesi imzalandığını , ticari ilişkinin teminatı olarak davalı tarafa 1.000.000 TL bedelli , 330.000 Tl bedelli ve 100.000 TL bedelli üç adet teminat mektubu verildiğini, fakat intifa hakkı başta olmak üzere söz konusu dikey ilişkiye esas eden tüm sözleşmelerin rekabet kurulu tarafından 5 yılla sözleşme süresinin sınırlandığını, bu nedenle taraflar arasındaki sözleşmenin de 17/09/2013 tarihinde sona erdiğin, davalı tarafça da bu durumun kabul edildiğini, görüşmelerin devamı müddetince faaliyette bulunulması amacıyla bir ay süreli ek sözleşme imzalandığını, fakat süre sonunda taraflarca mutabık kalınmaması üzerine intifa hakkının tapudan terkin edildiğini, müvekkili şirketin başka bir akaryakıt dağıtım şirketi ile anlaşmaya vardığını, davalı tarafın haksız şekilde toplam bedeli 1.430.000,00 TL olan teminat mektubunun nakde çevirerek tahsil ettiğini, müvekkili şirketin davalı şirkete herhangi bir borcu bulunmadığını, … Noterliğine ait 25/12/2013 tarih ve … yevmiye nolu ihtarname ile haksız olarak tahsil edilen tutarların davalıdan talep edilmesine rağmen söz konusu bedelin ödenmediğini, ayrıca protokol uyarınca müvekkili şirkete ödenmesi gereken 1.150.000 USD satış geliştirme teşvik priminin 350.000 TL USD kısmı için talepte bulunduklarını sözleşme ile müvekkili şirkete 5 yıllık süre boyunca toplamda 1.150.000 USD tutarında satış geliştirme teşvik primi ödenmesinin kararlaştırıldığını, bunun 300.000 USD ‘sinin ve 1.150.000 USD ‘nin KDV sinin 2008 yılında , 500.000 USD ‘sinin 2009 yılında 350.000 USD ‘nin ise 2010 yılında ödenmesinin kararlaştırıldığını, ayrıca taraflar arasında imzalanan protokolün G.2 maddesinde davalı şirket tarafından kararlaştırlan vadelerde geri ödenmek üzere ayrıca müvekkili şirkete 1.150.000 USD finansal destek sağlanmasının kararlaştırıldığını, finansal destek ile satış teşvik primlerinin ayrı ödemeler olduğunu, 1.150.000 USD + KDV satış geliştirme destek bedeline ilişkin 27/10/2008 tarihli … nolu 2.306.085,80 TL bedelli faturanın keşide edilerek davalı tarafa gönderildiğini, finansal destek için yapılan ödemelerin geri ödemeli olması nedeniyle müvekkili şirketce davalı tarafa aynen ödendiğini, davalı tarafın satış teşvik priminin son kısmı olan ve 2010 yılında ödenmesi kararlaştırılan 350.000 USD sinin ödemediğini belirterek sonuç itibariyle teminat mektuplarının haksız olarak paraya çevrilmesi nedenile 1.430.000 TL teminat mektubu bedelinin nakde çevrildikleri tarihlerden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline ayrıca protokol gereğince 5 yıllık satış teşvik primi için davalı tarafından ödenmesi taahhüt edilen ancak ödenmeyen 350.000 USD lik kısmın karşılığı olan 625.000 TL nin ödenmesi gereken 01/02/2010 tarihiden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP- KARŞI DAVA : Davalı vekili vermiş olduğu cevap dilekçesi ile, müvekkili şirketçe bayilik anlaşmasının 5 yıl süreyle yürürlükte kalması ,davacı tarafın anlaşma , protokol ve taahhütlerini ihlal etmemesi şartları ile protokol çerçevesinde 800.000 USD + KDV tutarında satış geliştirme teşvik priminin müvekkili şirketin davacıya ödediğini, anlaşma ve protokol gereğince bayilik anlaşması süresince birinci yıl 1.500 metre küp ikinci yıl 1.750 metre küp , üçüncü yıl 2.000 metre küp, dördüncü yıl 2.250 metre küp, ve devam eden yıllarda ise 2.500 metre küp beyaz ürün alımı gerçekleştirmeyi, aksi halde ikmal edilmeyen her metre küp ürün için 80 USD tutarında kar mahrumiyeti ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, ancak davacı tarafından bu taahhütüde uymadığını, 11/06/2009 -17/9/2013 tarihleri arasında toplam 5.392,103 metre küp akaryakıt alımı yaptığını, taahhüdü ihlal ettiğini, protokolün “Özel şart ” başlıklı II.G maddesi ile protokol ve bayilik sözleşmesinin herhangi bir hükmünün ihlal etmek suretiyle anlaşmaların süresinden önce sona ermesine sebebiyet verdiği takdirde … ‘nin sözleşmeyi feshetme hakkına sahip olduğu, bu durumda kendisine verilen peşin satış teşvik primlerinin faizi ile birlikte davalının … ‘ye iade etmesi gerektiğini, ayrıca V.E madde ile 250.000 USD cezai şart ödemeyi kabul ettiğini, davacı tarafın … Noterliğinin 20/10/2013 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile bayilik anlaşmasının ve intifa sözleşmesinin 17/10/2013 tarihi itibariyle feshettiğini, intifanının tapudan terkinini talep ettiğini, bunun üzerine … Noterliğinin 06/11/2013 tarihli … yevmiye nolu ihtarnamenin müvekkili tarafından gönderildiğini, davacının taahhüt ettiği miktarda ürün almaması ve anlaşmayı süresinden önce sona erdirmesi gerekçe göstererek protokolün müvekkilince fesihedildiğini, ve eksik ikmal nedeniyle 368.631 USD tutarındaki kar mahrumiyeti alacağının, eksik ikmal gereğince 250.000 USD tutarında cezai şart alacağının , ödenen 800.000 USD +KDV tutarındaki peşin satış teşvik priminin iadesi , işlememiş intifa dönemine tekabül eden iadesi gereken 232.814,85 TL + KDV = ( 274.721,52 TL ) intifa ivazı alacağının ödenmesinin ihtar edildiğini, belirlenen sürede ödenmediği içinde teminat mektuplarının nakde çevrilerek alacaklardan mahsup edildiğini, buna rağmen müvekkilinin halen ödenmemiş (1.562.631 USD – Teminat Mektubu Bedellerinin USD Karşılığı olan 703.357,34 USD = )859.273,66 USD ve 274.721,52 TL alacağı bulunduğunu belirterek bu bedelin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
KARŞI DAVAYA CEVAP : Davacı – karşı davalı vekilinin vermiş olduğu cevap dilekçesi ile , sözleşmenin rekabet mevzuatı uyarınca 5 yıllık sürenin dolması nedeniyle 17/09/2009 tarihide sona erdiğini, karşı tarafın bunu kabul ederek yeni dönem için ticari görüşmeler esnasında faaliyetin durmaması için geçici ve bir ay süreli bir aylık bayilik sözleşmesi imzalandığını, bununda 17/10/2013 tarihine kadar devam ettiğini, rekabet kurulunun kararı nedeniyle sözleşmenin sona ermesi nedeniyle karşı tarafın sözleşmelere aykırılık ve süresinden önce fesih nedenini ileri sürmesinin abesle iştigal olduğunu, bir aylık bayilik sözleşmesi sırasında … ‘nin hiçbir itirazi kayıt ileri sürmediğini, hiçbir hakkı saklı tutmaksızın yeni bayilik sözleşmesini imzaladığını, tonaj taahhüdünün yerine getirilmediği hususunun 5 yıllık ve bir aylık sözleşme süresince karşı tarafça, müvekkiline karşı hiç ileri sürülmediğini ,itirazi kayıt konulmadığını, bu nedenle kar mahrumiyeti ve cezai şartın talep edilemeyeceğini, buna ilişkin Hukuk Genel Kurulu kararınında bulunduğunu bu kararı dilekçelerine yazdıklarını, 5 yıllık süre için ödenen peşin satış teşvik priminin geri talep edilmesinin mümkün olmadığını, gerek protokolde gerekse faturada bunun 5 yıllık süre için verildiğinin açıkça yazılı olduğunu, ayrıca müvekkilinin ödenmeyen 350.000 USD satış teşvik prim alacağını talep etmesinin mümkün olduğunu belirterek karşı davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE : Dava, asıl dava haksız olarak nakde çevrildiği iddia edilen teminat mektubu bedelinin iadesi ile ödenmeyen satış teşvik priminin tahsili , karşı dava ise tonaj taahhüdünün yerine getirilmediği iddasıyla kar mahrumiyeti + cezai şart talebi ayrıca ödenen peşin satış teşvik primlerinin iadesi ve işlemeyen intifa dönemine ilişkin ödenen intifa ivaz bedelinin tahsiline ilişkindir.
DELİLLER , Tapu kaydı, intifa sözleşmesi, bayilik anlaşması, protokoller, bir aylık bayilik sözleşmesi, ihtarnameler, fatura , ticari defter ve belgeler ve bilirkişi incelemesi.
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde 2014/ … Esas 2016/… Karar ve 10/11/2016 tarihli ilamda”1-Davacı – karşı davalının , teminat mektubu bedelini iadesi talebinin kısmen kabulü ile, 1.155.278,48 TL teminat mektubu bedelinin 04/01/2014 tarihiden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte, davalı – karşı davacıdan alınarak , davacı – karşı davalıya verilmesine, Fazlaya ilişkin talebin reddine, Davacı – karşı davalının satış teşvik prim alacağı talebinin kısmen kabulü ile , 594.790,00 TL nin dava tarihi olan 03/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı – karşı davacıdan alınarak, davacı – karşı davalıya verilmesine , Davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, 2-Karşı davanın reddine, ” karar verilmiştir.
Söz konusu karara karşı taraf vekillerince istinaf yoluna gidilmiş, İstinaf Mahkemesince taraf vekillerinin istinaf taleplerinin ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
İstinaf tarafından verilen karara karşı taraf vekilleri Yargıtay’a temyiz yoluna müracaat etmişler ve Yargıtay … Hukuk Dairesinin 24/02/2021 tarih 2020/… Esas 2021/… Karar nolu ilam ile ilk derece mahkemesi kararının taraflar yararına bozulmasına karar verilmiştir.
Yargıtay bozma ilamında “Dava, bayilik sözleşmesi nedeniyle verilen teminat mektuplarının haksız olarak nakte çevrildiği ve protokolde düzenlenen satış teşvik primi ödemesinin yapılmadığı iddialarına dayalı alacak davası, karşı dava ise bayilik sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle kar mahrumiyeti, cezai şart, satış teşvik pirimi iadesi ve bakiye intifa ivaz bedeli isteğine ilişkin alacak davasıdır. Mahkemece, davalı-karşı davacının talep edebileceği bakiye intifa ivaz bedelinin güncellenmiş değeri davacı-karşı davalıya iadesi gereken teminat mektubu bedelinden mahsup edilerek hüküm kurulmuştur. Ancak intifa sözleşmesinin süresinden önce sona ermesi nedeniyle kullanılmayan süreye ilişkin davalı-karşı davacıya iadesi gereken bakiye intifa ivaz bedelinin kıstelyevm yöntemiyle belirlenmesi gerekirken güncellenen değeri üzerinden mahsup yapılması doğru olmadığı gibi, davacı-karşı davalının davalı-karşı davacıya gönderdiği 06.09.2010 tarihli ve 30596 yevmiye no.lu noter ihtarnamesinde belirtilen davacı-karşı davalının kesilen faturalar ve yapılan ödemelere ilişkin beyanları değerlendirilmeden davacı-karşı davalı lehine 594.790,00 TL peşin satış teşvik pirimi alacağına karar verilmesi de yerinde olmamıştır. ” denilmiştir. Mahkememizce yargıtay bozma ilamına uyulmuştur.
28/10/2021 tarihli duruşmada taraf vekillerine yargıtay bozma ilamında belirtilen hususlarda beyanda bulunmaları için süre verilmiş ,taraf vekilleri bozma ilamı doğrultusunda açıklama dilekçelerini dosyaya sunmuşlardır. Ayrıca davacı vekiline yargıtay bozma ilamında bahsi geçen ve dosya içerisinde bulunan ihtarnamede … Noterliği olduğu anlaşılmakta ise de evrakın silik olması nedeniyle kaçını noterliğe ait olduğu okunamadığından söz konusu noterliğe ait ihtarnamenin tebliğ belgesini sunması için süre verilmiş, davacı vekili 11/11/2021 tarihli dilekçesinde ilgili noterliğin …Noterliğinin olduğunun öğrenildiğini ancak ilgili noterlik ile yapılan şifahi görüşme neticesinde ihtarnamenin 2010 yılına ait olası ve 10 yılı geçen belgelerin imha edilerek arşivlerde tutulamadığının bildirilmesi nedeniyle tebliğ belgesine ulaşılamadığının bildirildiği görülmüştür.
Uyulan yargıtay bozma ilamı doğrultusunda çözdürülen teminat mektubu miktarı olan 1.430.000 TL’den , denkleştirme yapılmadan bilirkişi raporunda belirtildiği gibi intifa bedelinin sözleşmenin kullanılmayan kısmına denk gelen 169.889 TL + KDV (30.580 TL =) KDV dahil 200.469,00 TL mahsup edildiğinde 1.430.000 TL – 200.469 = 1.229.531 TL kalmakta olup söz konusu teminat mektubu bedelinin 04/01/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine, davacını bu husustaki fazlaya ilişkin talebinin ise reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı- karşı davalının diğer talebi satış teşvik primi olup Yargıtay bozma ilamında belirtildiği üzere 06 Eylül 2010 tarihli … yevmiye nolu ihtarname incelendiğinde, davacı tarafından davalıya gönderilen ihtarnamede bayilik sözleşmesi gereğince 27/10/2008 tarihli … nolu fatura tutarı 302.080 TL , 27/10/2008 tarihli … nolu fatura tutarı 2.306.085,80 TL toplamı olan toplam 2.608.165,80 TL bedelin … tarafından …Ltd. Şti’ne ödenmesinin taahhüt edildiği, yukarıda numaraları verilen iki adet faturaya karşılık olmak üzere … Ltd. Şti’ne bu güne kadar 05/11/2008 de gelen havale ile 256.000 TL , 19/11/2008 de gelen havale ile 861.595,80 TL, 28/11/2008 de gelen havale ile 46.080,00 TL, 23/01/2009 da gelen havale ile 818.950 TL , 30/01/2009 da gelen havale ile 556.475,00 TL olmak üzere toplam 2.549.100,80 TL ödeme yapıldığı, sözleşme gereğince kalan bakiyenin 59.065,00 TL olduğu , 59.065,00 TL kesilen faturalardan kalan bakiye ile teminat mektubu komisyonu olan 11.812,50 TL, tapu harcı bedeli 3.480 TL olmak üzere toplam 74.357,50 TL’nin ödenmesi, belirtilen miktarın ihtarnamenin tebliğinden itibaren 7 gün içinde ödenmesinin talep edildiği, ihtarnamede bahsi geçen 27/10/2008 tarihli … nolu fatura incelendiğinde … Ltd. Şti tarafından … A.Ş’ne gönderildiği, ” 5 yıllık peşin satış teşvik pirimi ” denildiği ve KDV dahil fatura bedelinin 2.306.085,80 TL olduğu görülmüştür. İhtarnamedeki … nolu fatura intifa bedeline ilişkin faturadır. Davacı taraf göndermiş olduğu ihtarnamede fatura toplamlarını ve gelen ödemeleri ayrı ayrı belirtip mahsup ederek kalan miktarı 59.065,00 TL olduğunu açıkça belirtmiştir. Gelen havalelerden 256.000 TL + 46.080 TL = 302.080 TL intifa bedelinin ödenmesine ilişkin olup geri kalan ödenmeyen 59.065,00 TL ise satış teşvik pirimi alacağıdır. Davacı-karşı davalının satış teşvik pirimi alacağı talebinin kısmen kabulü ile 59.065,00 TL’nin dava tarihi olan 03/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı-karşı davacıdan alınmasına, fazla talebin reddine, karşı davanın ise reddine aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
A – Asıl Dava Yönünden;
1- Davacı – karşı davalının, teminat mektubu bedeli iadesi talebinin kısmen kabulü ile, 1.229.531,00TL teminat mektubu bedelinin 04/01/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı – karşı davacıdan alınarak, davacı – karşı davalıya verilmesine,
Davacı – karşı davalının fazlaya ilişkin talebinin reddine,
2-Davacı – karşı davalının , satış teşvik primi alacağı talebinin kısmen kabulü ile, 59.065,00TL’nin dava tarihi olan 03/02/2014 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalı – karşı davacıdan alınarak, davacı – karşı davalıya verilmesine,
Davacı – karşı davalının fazlaya ilişkin talebinin reddine,
3-Davacı-karşı davalı vekil ile temsil edildiğinden 77.900,86 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
4-Davalı-karşı davacı vekil ile temsil edildiğinden 55.370,20 TL vekalet ücretinin davacı-karşı davalıdan alınarak, davalı-karşı davacıya verilmesine,
5-Davacı-karşı davalı tarafından yatırılan 35.103,50 TL peşin karar ve ilam harcının davalı-karşı davacıdan alınarak , davacı-karşı davalıya verilmesine,
6-Davacı-karşı davalı tarafında yapılan bozmadan önce yapılan 1.160,00 TL , bozmadan sonra 38,50 TL olmak üzere toplam 1.198,50 TL yargılama giderinin kabul ve red edilen oranlara göre takdiren 751,00 TL’sinin davalı-karşı davacıdan alınarak , davacı-karşı davalıya verilmesine, bakiyesinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde resen ilgilisine iadesine,
8-Bu dava sebebiyle 88.023,99 TL karar ve ilam harcı alınması gerektiğinden peşin alınan 35.103,50 TL’nin mahsubu ile kalan 52.920,49 TL karar ve ilam harcının, önceki karar akabinde davalı-karşı davacı tarafından 08/02/2017 tarihinde 84.443,67 TL bakiye karar ve ilam harcının yatırılması nedeniyle, iş bu dava nedeniyle karar ve ilam harcı alınmasına yer olmadığına fazla alınan (84.443,67 – 52.920,49=) 31.523,18 TL’nin karar kesinleştiğinde talep halinde davalı-karşı davacıya iade edilmesi için ilgili vergi dairesine yazı yazılmasına,
B – Karşı Dava Yönünden ;
1- Karşı davanın reddine,
2-Davacı-karşı davalı vekil ile temsil edildiğinden 99.143,93 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak, davacı-karşı davalıya verilmesine,
3-Karşı davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Bu dava sebebiyle 59,30 TL karar ve ilam harcı alınması gerektiğinden peşin alınan 36.951,45 TL’den mahsubu ile fazla alınan 36.892,15 TL’nin davalı-karşı davacıya iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay’a Temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 16/12/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır