Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/37 E. 2021/66 K. 19.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/37
KARAR NO : 2021/66

DAVA : Tazminat
(Ticari Nitelikteki Vekalet Sözleşmesinden
Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/03/2020
KARAR TARİHİ : 19/01/2021
Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davanın, müvekkili davacının yaptığı masrafların, uğradığı zararların davalılardan tazmini istemine ilişkin olduğunu, davacı ve davalılar arasında yazılı sözleşme bulunmadığını, yalnızca uzun süreli olarak devam etmiş olan bir sözleşmesel ilişkinin olduğunu, davacının, davalıların yolculara (kullanıcı) verdiği taşıma hizmetinin gerçekleşebilmesi için minibüs tipi aracını sağladığını, davalıların, bu taşımacılık hizmetinden çok büyük miktarda gelir elde ettiğini, davacıya da hizmetin bedeli olarak komisyon ödemesi yaptığını, taraflar arasındaki hukuki ilişkinin bir anda davalı tarafından tek taraflı olarak sona erdirildiğini, müvekkilinin, davalı …’le olan uzun süreli ilişkisi uyarınca, çeşitli yatırımlar yaptığını, … standartlarında araçlar temin ettiğini, bu araçları… standartlarını göre dizayn ettiğini, … standartları gereği araçlarda sürücü istihdam ettiğini, ancak davalının tek taraflı olarak ilişkiyi sonlandırmasının müvekkilinin birçok zarara (araç satın alınması için kullanılan krediler, aracın dekorasyonu için yapılan masraflar, kazanç kaybı, gibi) uğramasına sebep olduğunu, müvekkili ile davalılar arasında kanunda (Türk Borçlar Kanunu, Türk Ticaret Kanunu vb.) özel olarak düzenlenmiş bir sözleşme ilişkisi bulunmadığını, müvekkilinin davalılar ile yaptığı sözleşme uyarınca, davalının belirlediği standartlarda yine davalının hazırlamış olduğu sistem (online program) üzerinden belirlenecek yolcuları taşıma, bunun karşılığında ise ücret almayı üstlendiğini, taraflar arasında kanunda özel olarak düzenlenmeyen sui generis bir sözleşmenin söz konusu olduğunu, … Uygulamasının İşleyişi ile ilgili olarak; …bir akıllı telefon uygulaması olup, …, … gibi işletim sistemlerine sahip akıllı telefonlara indirilerek kullanılabildiğini, … uygulamasını indiren yolcu (kullanıcı) uygulama üzerinden gitmek istediği yeri belirleyerek kendisini oraya götürmek üzere bir aracın kendisinin bulunduğu yere gelmesini sağladığını, söz konusu taşıma hizmetinde, yolcunun … (konum) bilgileri yardımıyla … yolcuya en yakın aracı yolcuya yönlendirdiğini, yolcu araç şoförü ile ilgili kişisel bilgilere (isim-soy isim, yolculuk puanı vs.) ulaşabildiğini, yolcu, gitmek istediği yere ulaştıktan sonra araçtan inince yolcunun … uygulamasına önceden kaydettiği kredi kartı ile internet üzerinden yolculuğun ücretinin ödendiğini, kredi kartıyla internetten yapılan bu ödeme yolcu tarafından doğrudan …’ye yapıldığını, ödeme yapıldıktan sonra, bu miktarın bir kısmı… tarafından araç sahiplerine aktarıldığını, … uygulamasında, yolcu doğrudan doğruya …ile sözleşme yapmakta, taşıma hizmeti…’in anlaştığı araç sahipleri tarafından …adına verildiğini, …’de yolcuların doğrudan sürücüye veya araç sahibine ödeme yapmasının söz konusu olmadığını, ülkemizde … uygulamasının taşımacılık hizmeti “…” adıyla verildiğini, taşıma hizmetinde davacının aracı gibi …,…, … gibi minibüs tipi lüks ve konforlu araçların kullanıldığını, bu araçlarla …atüsünde hizmet verildiğini, …, ayrıca sarı taksi hizmeti de vermekte olup, bu tip yolcu taşıma faaliyetinin işbu dava ile ilgisinin olmadığını, …’in Türkiye’de uyguladığı kurala göre, araçlarını …sistemine kaydettiren araç sahibinin, kendi aracında “sürücü” olarak çalışamadığını, bu sebeple sisteme kayıtlı olan her araç için, aracı kullanacak bir sürücü atandığını, söz konusu atama işleminin, sisteme kayıtlı araçlarda çalışmak isteyen şoförlerin … tarafından yapılan sınavlardan başarıyla geçmesi ve uygun bulunmalarına bağlı olduğunu, şoför atamaları … sistemi tarafından otomatik olarak yapılabileceği gibi, araç sahipleri ve muhtemel şoför adaylarının kendi aralarında anlaşmaları suretiyle de yapılabildiğini, ancak her ihtimalde, … sistemine kayıtlı araçlarda çalışmak isteyen şoförlerin uygunlukları … tarafından bizzat denetlendiğini, müvekkilinin araç sahibi olarak, davalılar…Turkey ve …’ye araç sağladığını davalılar tarafından yolcuya (kullanıcı) sunulan taşımacılık hizmetinin gerçekleşmesine yardım ettiğini, davacı ile davalılar arasındaki sözleşmesel ilişki sayesinde davalılar yolcularına taşımacılık hizmetini verebildiğini, davalı … (… Turkey) 21.01.2013 tarihinde Türkiye’de kurulup faaliyete geçtiğini, … Limited Şirketi’nin, hukuki bağı bulunan diğer davalı …V. ile, …’nin Hollanda’da hizmet verdiği sistemlerden biri olan …-… sistemini Türkiye’de uygulamaya geçirdiklerini, … LTD. ŞTİ.’nin, davacının … sistemine girmesi için başvurusunu alan, gerekli belgeleri düzenleyen ve talep eden, davacının ödeme kontrollerini yapan şirket olması nedeniyle husumetin tarafı olduğunu, …Turkey, davacıyla … uygulaması üzerinden yazışmalar yaparak taşımacılık hizmetinin tarafı olduğunu da ortaya koyduğunu, … Turkey; Türkiye’deki operasyonun devamı için personel istihdam ettiği,… uygulamasının sağlıklı yürütülmesi için araç sahipleri ve sürücülerine eğitimler verdiğini, araçları denetlediği ve araç sahiplerine almaları gereken araçlar ile hizmet standartlarını bildirdiğini, bu nedenlerle … Turkey’in davacı ile sözleşmesel ilişki içerisinde olup, kendisine husumet yöneltilmesi gerektiğini, davalı …V. ‘nin ise Hollanda yasalarına göre kurulmuş bir şirket olduğunu, … ‘nin davacıya komisyon ödemelerini yapan, davacıya defalarca e-mail atan şirket olup, … uygulamasının da sahibi olduğunu, ayrıca taşımacılık hizmetini alan yolcu da ödemeyi …’nin hesabına yapmış olup, … de davacının komisyonunu banka yoluyla davacıya gönderen şirket olduğunu, bu nedenlerle … davacı ile sözleşmesel ilişki içerisinde olup kendisine husumet yöneltilmesinin gerektiğini, davalıların, … hizmeti kapsamında, 9+1 yolcu kapasitesine sahip olan, sisteme kayıt tarihi itibariyle araç yaşı 5’i geçmeyen, …-…, …-… ve benzeri birkaç marka-model aracın kabul edildiği, sisteme kayıt aşamasında araç sahiplerinden; Araç Ruhsatı, D2 Belgesi, Yol ve Güzergâh Belgesi ve Araç sigorta belgelerinin talep edildiği bir sistem olduğunu, davacının aracının türünün, sürücünün davranışlarının belirlenmesi gibi esaslı unsurlar üzerinde de doğrudan davalıların hakimiyetinin olduğunu, sürücüler, davalıların kontrolü ve kabulü olmadan … sistemine dahil olamadıkları gibi davalılar, davacının aracının sahip olması gereken deri koltuk, 9+1 yolcu taşıyabilecek araç tipi, aracın 5 yaşından küçük olması, otomatik kapı, klima, arka tarafta karşılıklı bakacak koltuklar, yolcu basamağı bulunması zorunluluğu gibi kalite özelliklerini belirlediğini, davalılar ayrıca araçta çalışan sürücünün performansını yolcuların yorumları ve davalılar tarafından verilen eğitimler ile kontrol ederek bu performansın belirli bir seviyede olmasını kontrol ettiğini, davalılar, bu puanlama yöntemi sayesinde sürücüler üzerinde denetim yetkisine sahip olduğunu, belli bir puanın altında kalan sürücüler …sisteminden davalılar tarafından çıkarıldığını, ayrıca, davacı ve sürücülerin hiçbir şekilde…’in belirlediği ücret miktarına müdahale edemeyeceğini, yolcu ile ücret hakkında pazarlık veya görüşme yapamayacaklarını, tüm bunlar da göstermektedir ki, araç sahibi yalnızca davalılar tarafından verilen taşımacılık hizmetine yardım ettiğini, dolayısıyla davalıların ifa yardımcısı olduğunu, müvekkilinin, taşıma hizmetini tamamen … ad ve hesabına ifa ettiğini, bunun yanında müvekkili ile … arasında koşulları tamamen davalı tarafından belirlenen, hizmet standartları bakımından davalılara bağımlı olarak yürütülen bir hukuki ilişkinin olduğunu, taşınma hizmetinin görülmesinde kullanılacak araçları, araçların teknik özelliklerini, araçlarda istihdam edilecek şoförü belirleme, denetleme, hizmet standartlarına uymaması halinde hizmetin dışına çıkarmanın davalı …’e ait olduğunu, davacı ile davalılar arasında iş görme ilişkisinin olduğunu, davacı, … sistemine dahil olmak istediğini…Turkey’in İstanbul’daki ofisine giderek görevlilere bildirdikten sonra davalı … Turkey yetkililerinin, davacının sahip olması gereken aracın cinsi, iç donanım özellikleri, yaşı gibi bilgileri ve turizm taşımacılığı için alması gereken belgeleri davacıya bildirdiğini, bunun üzerine davacı ilgili aracı satın alarak gerekli belgeleri de edindikten sonra…sistemine kaydolduğunu, müvekkilinin,isteme kaydolmak amacıyla 22.02.2018 tarihinde…,… marka 2017 model … plakalı araç satın aldığını, gerekli belgeleri … Turkey yetkililerine elden ve …’ye de … uygulaması üzerinden ibraz ederek 10.03.2018 tarihinde … sistemine dahil olduğunu ve işbu tarih itibariyle aralarındaki sözleşmesel ilişkinin başladığını, daha sonra davacı aracında çalışmak üzere bir sürücü bulundurduğunu ve … sistemine bu sürücüyü de kaydettirdiğini, müvekkilinin, davalıların sistemini kullanmaya başladığı 10.03.2018 tarihinden davalı tarafın faaliyetleri durdurduğunu açıkladığı 31.05.2019 tarihine kadar… sistemi içerisinde çalışmalarını sürdürdüğünü, bu süre boyunca aracında muhtelif şoförler 10.03.2018-31.05.2019 tarihleri içerisinde aracında çalıştığını, iş bu süre zarfında sürücülerin, çok sayıda yolculuk gerçekleştirdiğini, sürücülerin ferdi kaza sigortası da davalı tarafça karşılandığını, … Turkey ve … nezdinde kayıt işlemleri tamamlandıktan sonra davacının telefonunda yüklü olan … uygulamasına araç çağıran… yolcuları tarafından bildirim geldiğini ve davacının aracının bu yolcuları gitmek istedikleri yere götürdüğünü, her bir yolculuktan yolcu …’ye internet üzerinden kredi kartı ile ödeme yaptığını davalı …V. kendi ücretini düştükten sonra kalan miktarı davacıya banka havalesi yoluyla gönderdiğini, açıklandığı üzere, davacı ile yolcu arasında hiçbir sözleşmesel ilişkinin olmadığını, davacının tek sözleşmesel ilişkisinin davalılarla olduğunu, bu sözleşmesel ilişkinin de İş Görme Sözleşmesi olduğunu, iş görme sözleşmesi taraflar arasındaki yolculuk aracının temin edilmesi, hazırlanması ile yolcunun bulunması ve taşınması dahil ticari işlemlerden kaynaklandığını, bu sözleşme vekalet benzeri bir sözleşme olmakla beraber kanunda ayrıca özel olarak isimlendirilerek düzenlenmediğini, kendine özgü …bir sözleşme olduğunu, tarafların arasındaki sözleşmenin niteliklerine uygun olan hükümler taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkiye uygulanacağını, taraflar arasında iş görme sözleşmesi olduğundan, vekâlete ilişkin hükümler niteliğine uygun düştüğü ölçüde davalılar ile yapılan sözleşmeye de uygulanacağını, davalı … Turkey gerçekleştirdiği pazarlama ve tanıtım faaliyetleriyle Türkiye’de birçok kişiyi araç alarak bu araçlara da … sistemine uygun olmaları için yüksek miktarda masraflar yapmaya ikna ederek faaliyetlerini gerçekleştirdiğini, …Turkey’in bu faaliyetleri neticesinde Davacı ile hem … Turkey hem de … arasında bahse konu ticari ilişki meydana geldiğini ve belirsiz süreli bir akit ortaya çıktığını, davalılar …’in Türkiye’de uzun yıllar kalacağı ve çok gelir getireceği taahhüdüyle davacıyı kendi sistemlerine girmesi konusunda ikna ettiğini, bu telkinler sonucunda taraflar arasında meydana gelen anlaşma belirsiz süreli olup, uzun süreli olarak taraflarca yapıldığını, davalıların bu telkinlerine inanılarak … standartlarına uygun lüks ve konforlu araçlar satın alındığı, bu araçların alınması için kredi kullanıldığını, araçların içi büyük masraflar yapılarak… standartlarına uygun hale getirildiğini, araçlarda çalışması için şoför istihdam edildiğini, taraflar arasındaki sözleşme fiilen uzun yıllar devam ettiğini ve hukuki ilişkinin devam edeceği konusunda müvekkilinde güven uyandırdığını, davalıların, davacıyı Sistem İçerisinde Kalması Yönünde Telkinde Bulunduğunu ve …’in Yasallaşacağı Taahhüdüyle Daha Fazla Masraf Yapmaya Yönlendirdiklerini, davalı tarafın, 31.05.2019 tarihinde tek taraflı olarak internet üzerinden vermiş olduğu çevrimiçi araç çevirme hizmetlerini XL model araçlar için durdurduğunu bu tarih itibariyle araç sahibinin, davacının sisteme kaydettirdiği ve … için özel olarak temin edilen araçların çalışamaz duruma geldiğini, davalıların bu hususu faaliyetleri sona erdirdiği tarihten önce ne araç sahibi kullanıcılara ne de sürücülere bildirdiğini, bununla beraber, söz konusu …Taksi kullanıcıları için devam ettiğini, …’in sarı taksi ve turkuaz taksi olarak Türkiye’de hizmetine devam etmesine rağmen yalnızca… ¸hizmetini durdurarak davacıyı haksız ve hukuka aykırı olarak mağdur ettiğinin ortada olduğunu, davalı tarafın herhangi bir bildirimde bulunmaksızın faaliyetlerine son vermesinin hukuka aykırı olduğunu, işbu hukuksuzluk sebebiyle müvekkilinin kazançlarının bir anda sona erdiğini, davalı tarafın … sisteminde bulunabilmesi için kendisinden istediği şartları yerine getirmek adına yapmış olduğu masrafları karşılayamadığını ve maddi zarara uğradığını, davalı tarafça 31.05.2019 tarihinden sonra müvekkiline, tazminat ödemesi yapılması teklif edildiği, işbu ödemenin alınması karşılığında her türlü yasal haklarından vazgeçilmesinin talep edildiğini, müvekkilinin bu ödemeyi kabul etmediğini, davalı tarafın yapmış olduğu bu zarar giderim talebi, esasında davalı tarafın hukuken haksız olduğunu ve müvekkilinin zarara uğradığını zımnen kabul ettiğinin göstergesi olduğunu, teklif edilen tutar gerçek zarar miktarını karşılamayacak kadar az olması nedeniyle reddedildiğini, davacının uğradığı zararların ve yaptığı giderlerin tazmini vekâlete ilişkin hükümler kıyasen uygulanmak suretiyle davalı yanca ödetilmesi gerektiğini, TBK m.510 hükmünün çok açık bir şekilde davacının yaptığı tüm masraf ve giderlerin davalılar tarafından ödenmesi gerektiğini ortaya koyduğunu, davacı, iş görme sözleşmesi ile davalılar ile sözleşme ilişkisi içerisinde olduğunu ve iş görme sözleşmesine TBK’daki vekâlet akdi hükümlerinin kıyasen uygulandığını, davacı, araç sahibi olarak, davalıların yürüttüğü taşımacılık hizmetinde ifa yardımcısı olarak davalı ile aktedilen sözleşmeye güvenilerek çeşitli masraflar yaptığını davalılar, … XL çerçevesinde faaliyette bulunmak isteyen araç sahibi davacıdan araç ruhsatı, gibi temel belgelerin yanında D2 belgesi,…yol ve güzergah belgesi, şirket açılış belgesi, araç sigorta belgeleri ve trafik …’si talep ettiğini, davalılar, bu belgelerin alınmasını davacıya şart koştuğunu, belgeler olmazsa taşımacılık hizmetinin gerçekleştirilmeyeceğini yazılı olarak da ihtar ettiğini, sözleşmenin birden bire tek taraflı olarak feshedilmesi nedeni ile; Araç satın almak için yapılan masraflar: müvekkilinin, davalılarca; sisteme kaydolmak için belirtilen nitelikleri haiz tarihinde… marka 2017 model aracı 22.02.2018 tarihinde 140.000 TL fiyatla satın aldığını, kredi finansmanına başvuran davacının bu finansman için yaklaşık 40.000 TL faiz ödemesi gerçekleştirdiğini, ek olarak, davalıların… sistem faaliyetlerini tek taraflı ve haksız bir şekilde sonlandırmasından dolayı, söz konu araçların piyasa değerlerinin düştüğünü ve müvekkilin aracında değer kaybı meydana geldiğini, davalı tarafça talep edilen araç içi düzenlemeler için yaklaşık 38.000- TL tutarında masraf yaptığını aracını… sisteminin gerekliliklerini sağlayacak düzeye çıkarttığını, davalı tarafın, sisteme kaydolma amacıyla şart koştuğu evrak ve belgeleri tamamladığını ve bu işlemler için de yine masraf yaptığını, faaliyet süresi boyunca araçta meydana gelen teknik sorunlar nedeniyle aracını çeşitli tarihlerde oto-tamire getirmiş ve zaruri olan sorunları gidermek ve bu belgelerin temini amacıyla davacının yaklaşık 45.000 TL masraf yaptığını, … sisteminin tek taraflı kapatılması uzun yıllar için müvekkilinin yaptığı yatırımların atıl kalmasına, kazanç kaybına sebep olduğunu, müvekkilinin, faaliyette bulunduğu sürede, 6 ay boyunca aracının bağlandığını ve dolayısıyla kazançtan mahrum kaldığını, buna ek olarak sözleşmenin tek taraflı olarak feshedilmesinden dolayı uğranılan kazanç kaybının da tazmininin gerektiğini, davacının yaptığı giderleri ve verdiği avansları müvekkili olarak Davalıların ödeme borcunun olduğunu, vekalet veren, vekil tarafından yapılmış olan bu giderler ve avansların sadece sermayesini değil yapıldıkları tarihten hesap edilecek faizi de borçlu olacağını,davalıların Haksız ve hukuka aykırı tek taraflı fesihleri nedeniyle davacının uğradığı zararın davalıdan tahsiline, davacının, davalılar ile girdiği iş görme sözleşmesi hükümlerine göre yaptığı masrafların ve uğradığı zararların meydana geldiği tarihlerinden itibaren yasal faizi yürütülerek davalılarca ödenmesine ve vekalet verene başvurmanın muacceliyet kazandığı alacaklar bakımından, arabuluculuk başvuru tarihinin faiz başlangıç tarihi olarak dikkate alınmasına, davacının yoksun bırakıldığı ve eksik ödenen ücret, ikramiye, komisyon ve diğer alacaklar dahil tüm alacaklarının Arabuluculuk başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz oranı üzerinden hesaplanacak faiziyle davalı tarafça ödenmesine, davacının uğradığı zararlar ve yaptığı giderlerin karşılığı olarak fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik, Davalıların … sistemine kaydolunması için Davacıdan istediği şirket kurulumu ve firmanın mutad giderleri 2.000 TL, D2 Belgesi, …aşıt Kartı, … ücreti… A Grubu Seyahat Acentası İşletme Belgesi ücreti, Karayolları Motorlu Araçlar zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ücreti, karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigorta poliçesi için 2.000 TL, Araç servis ve bakım, muayene ücreti, Araç Kasko ücreti, Noter ücreti, … Yol ve Güzergah Belgesi ücreti, taşıt kira sözleşmesi ücreti için 500 TL, Davalıların şart koştuğu araç içi dizaynın yapılması için 2.500 TL, Araç için ödenen finansman faizi ve değer kaybı için 2800 TL, yoksun kalınan miktar için 100 TL , eksik ödenen komisyon ve alacak bedelleri için 100 TL olmak üzere toplam 10.000 TL’nin tahakkuk/arabuluculuk başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsil edilerek davacıya verilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; … uygulaması; ulaşım hizmeti sağlamaya yetkili taşımacılar (araç sahibi şirketler veya gerçek kişi tacirler) ile bu ulaşım hizmetinden faydalanmak isteyen yolcuların (… uygulaması kullanıcılarının) çevrimiçi (online) bir platformda bir araya getirilmesine hizmet etme amacı taşıdığını, … taşımacılık faaliyeti yapmamakta, sadece teknolojik hizmet sunarak taşımanın taraflarının bir araya gelmesine çevrimiçi (online) olarak aracılık ettiğini, … 2014 yılı itibariyle İstanbul’da hizmet vermeye başladığını ve Türkiye’de iki ana teknoloji hizmeti sunduğunu, … Taksi: Bu hizmet ile, İstanbul’daki ticari sarı taksi şoförleri ile taksi arayan yolcular “…” mobil uygulaması üzerinden sağlanan teknoloji sayesinde bir araya getirildiğini, …: Bu hizmet ile, taksi taşımacılığından farklı koşullar altında hizmet veren, Karayolları Taşıma Yönetmeliği’ne göre düzenlenen D-2 yetki belgesine ve…Belediyesi tarafından düzenlenen yol güzergâh belgesine sahip, vergi mükellefiyeti tesis ettirmiş veya kurulu şirketi olan taşımacılar ile bu hizmetten yararlanmak isteyen yolcuların, yine aynı şekilde “…” mobil uygulaması üzerinden sağlanan teknoloji sayesinde bir araya getirildiğini, bu hizmetin 31 Mayıs 2019 tarihi itibariyle sonlandırıldığını, … uygulaması ve … adlı hizmetler Türkiye’de diğer davalı …V. şirketi tarafından sunulduğunu, diğer davalı …V., davalılar arasında yer alan … Turkey’den tamamen farklı ve ayrı bir şirket olduğunu, davacı ile arasında ticari ilişkisi olan şirketin, diğer davalı …V. Olduğunu, taşımacılık faaliyetlerini … platformuna kayıt olarak sürdürmek isteyen kişiler (Huzurdaki davada Davacı) bu işlemi … uygulaması üzerinden kendileri gerçekleştirdiklerini, öncelikle bu kişilerin uygulama üzerinden bir hesap oluşturması gerektiğini, bu hesabın oluşturulabilmesi için yapılması gereken işlemlerden birinin de, yine uygulama üzerinden erişilebilir olan ve … uygulamasının kullanım şart ve koşullarını belirleyen sözleşmenin (Sözleşme) kabul edilmesi olduğunu, … uygulamasının bu işleyiş biçimi yazılı bir sözleşmenin varlığını da ispatlar nitelikte olduğunu, hesap oluşturulduktan sonra taşımacılık hizmeti sunacak kişiden bu hizmeti sunabilmesi için kanunen gerekli olan belgeleri, kendilerine ait vergi levhasını ve varsa şirket bilgilerini uygulama üzerinden sisteme yüklemesinin talep edildiğini, yüklenen belgeler … B.V. tarafından kontrol edilip gerekli yasal kriterleri sağlayan belgelerin onaylandığını, tüm belgeler tamamlandıktan ve onaylandıktan sonra hesap aktif hale geldiğini, yani ilgili taşımacılık şirketi / gerçek kişi tacir çevrimiçi olarak dijital platformu kullanabilir hale geldiğini, … platformuna kayıt olan taşımacıların sistemi kullanmaları veya hangi sıklıkla kullanacakları tamamen kendi isteklerine bağlı olduğunu, … tarafından kendilerine verilen herhangi bir iş taahhüdü bulunmadığını, D2 yetki belgesi sahibi taşımacılık şirketlerinin … platformunu kullanarak ek kazanç elde etmek dışında turizm taşımacılığı, havalimanı transferi, şehir turları gibi yapabilecekleri birçok farklı ticari faaliyet olduğunu, … B.V. ile davacı arasında yazılı bir Sözleşme olmadan davacı’nın … sistemine kabulünün söz konusu olmadığını, … Turkey’in ise bu Sözleşme’ye taraf olmadığını, fiiliyatta … in, hiçbir taşımacıya herhangi bir araç temin etmediği veya bu konuda herhangi bir yönlendirmede bulunmadığını, …, davacıya kendi aracını kullanarak taşıma hizmeti sağlayabilmesi için bir platform sunduğunu, yine aynı doğrultuda, araçları kullanan sürücüler ile sadece taşımacının yani davacı’nın sözleşmesel bir ilişkisinin bulunması veya …’e kayıtlı taşımacıların yaptıkları her yolculuğun sonunda bizzat kendilerinin yolcuya e-fatura düzenlemesi gibi hususlar da …’in değil, davacı’nın taşıma faaliyetini sürdürdüğünü bir kez daha ortaya koyduğunu, davacı da dahil olmak üzere, …’e kayıtlı olan tüm taşımacılar ve kendileri tarafından yolculara düzenlenen faturalar Maliye Bakanlığı’nın e-fatura sistemine kayıtlı olduğunu, huzurdaki davada davacı, … sistemindeki işleyişin aksini ileri sürdüğünü, davacı, taraflar arasında yazılı bir sözleşme bulunmadığını, sadece uzun süreli sözleşmesel bir ilişkinin mevcut olduğunu, bu ticari ilişkinin bir iş görme ilişkisi olduğunu ve bu sebeple uygun düştüğü ölçüde vekâlet hükümlerinin uygulanması gerektiğini, davalılar’ın söz konusu sözleşmesel ilişkiyi haksız şekilde tek taraflı olarak feshettiğini iddia ederek, davalılar’dan mesnetsiz taleplerde bulunduğunu, … uygulamasının sahibi diğer davalı …V.’dir ve … Turkey’nin bu uygulama üzerinde hiçbir kontrolü veya mülkiyet hakkının olmadığını, davacı’nın da ikrar ettiği üzere, tüm Sözleşme ilişkisi (Sözleşme’nin akdedilmesi ve ifası), nakit akışı, ödemeler ve faturalandırmalara ilişkin süreçler diğer davalı …V. tarafından yürütüldüğünü, bunun karşısında … Turkey’nin tek faaliyeti, davacı ile diğer davalı …V. arasındaki sözleşmeden bağımsız olarak pazarlama ve destek hizmetleri sunmaktan ibaret olduğunu, bahse konu pazarlama ve destek hizmetleri ise dil engeli, saat farkı gibi pratik ve lojistik ihtiyaçları karşılamaya yönelik olduğunu, … Turkey’nin tam ticaret unvanı … olduğunu, … Turkey’nin ticaret unvanında taşımacılık faaliyetine ilişkin herhangi bir ibare bulunmadığı, şirketin “Amaç ve Konu” başlıklı 3. maddesinde de herhangi bir şekilde taşımacılık faaliyetinden bahsedilmediğini, Müvekkiline pasif husumet tevcih edilemeyeceğini, … Turkey Sözleşme’nin Tarafı olmadığını, davalılar arasında müteselsil sorumluluk olmadığını, … Turkey ile Diğer Davalı …V. Arasında Şube-Merkez, Acentelik veya Temsilcilik İlişkisi olmadığını, davanın belirsiz alacak davası olarak açılması dürüstlük kuralına aykırı olduğunu, dava, kısmi dava olarak açıldıysa da sadece 10.000 TL’nin talep edilmesi yine dürüstlük kuralına aykırılık teşkil edeceğini, davacı ile … Turkey arasında vekâlet benzeri bir iş görme ilişkisinin olmadığını, … Turkey’nin faaliyeti taşıma faaliyeti olmadığı gibi, davacı da ifa yardımcısı konumunda olmadığını, taraflar arasındaki sözleşme vekâlet sözleşmesinin özelliklerini taşımadığını, davacı vekil sıfatıyla … Turkey’e karşı iş görme borcu altına girmediğini, …’in Türkiye’deki faaliyeti kendi kontrolü dışında gelişen hem fiili hem de hukuki imkânsızlık nedeniyle sona erdiğini, davacının, … Turkey’nin sağladığı pazarlama ve destek hizmetlerinin durması sebebiyle zarara uğradığını ispat edemediğini, müspet ve menfi zararın birlikte talep edilmesinin mümkün olmadığını, talep edilebilecek menfi zararın, olsa olsa uygun olmayan zamanda vekâletin sona ermesi sebebiyle ortaya çıkan zarar ile sınırlı olacağını, davacı’nın davacı’nın faiz ödemelerine ilişkin taleplerinin reddinin gerektiğini, davacı’nın iddia ettiği zararlar hukuki imkânsızlığın oluştuğu 16.10.2019 tarihinde her halükarda meydana geleceğinden tazminat taleplerinin bu tarihten sonrası için geçerliliğini yitirdiğinin açık olduğunu, gerçek zararı aşan tazminat taleplerinin reddinin gerektiğini, davacının, zararı azaltma yükümlülüğünü yerine getirdiğini ispatlayamadığını belirterek, sonuç olarak, müvekkili şirkete pasif husumet tevcih edilemeyeceğinden davanın usulden reddine, mesnetsiz ve ispatlanamayan davanın esastan reddine, Yargılama masrafları ve vekâlet ücretinin Davacı’ya tahmiline, diğer davalı …V.’nin savunmaları ve talepleri yerine kâim olmamak ve ileride dermeyan edebileceği savunmalarına, beyanlarına halel getirmemek ve her türlü hakları saklı kalmak kaydıyla karar verilmesini savunmuştur.
Diğer davalı …V.’nin adresinin yurt dışında olduğu ve tebligat yaptırılmadığı anlaşılmıştır.
GEREKÇE :
Dosya kapsamından; davalı …’in taşıyıcı ile yolcu arasındaki yolcu taşıma sözleşmesinin kurulmasına aracılık ettiği, sözleşmenin kurulması halinde ücrete hak kazandığı anlaşılmaktadır.
6102 sayılı TTK’nın 4. Maddesinde her iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile kanunda sayılan işlerden kaynaklanan davaların ticari dava olduğu belirtilmiştir. TTK’nın 5/1 maddesi uyarınca ticari davalarda görevli mahkeme ticaret mahkemesidir. Asliye Ticaret Mahkemesi ile Asliye Hukuk Mahkemesi ve diğer Hukuk Mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olup, bu durumda göreve ilişkin usul hükümlerinin resen uygulanması gerekmektedir.
Göreve ilişkin kurallar kamu düzeninden olup, mahkemece davanın her aşamasında kendiliğinde araştırılır. Ticari davalar TTK.’nın 4. Maddesinde düzenlenmiş olup, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın ticari dava sayılacak davalar belirtilmiştir. TTK.’nın 5. Maddesinde de; aksine hüküm bulunmadıkça dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın Asliye Ticaret Mahkemesi tüm ticari davalara bakmakla görevli sayılmıştır. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın simsarlık sözleşmesinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Gerçek kişi olan davacının tacir olduğunu ispatlayan herhangi bir delil sunulmadığı görülmektedir. Bu nedenle davanın, nispi ticari dava tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Uyuşmazlığın genel hükümler çerçevesinde Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiğinden mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın reddine, mahkemeler arasında olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğundan dosyanın yargı yeri belirlemesi açısından ilgili Hukuk Dairesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın 6100 sayılı Yasanın 114/1-c maddesi ve 115/2.maddesi gereğince görev dava şartı yokluğu nedeni ile usulden REDDİNE,
2-6100 sayılı Yasanın 20/1 maddesi delaletiyle kararın kesinleşmesinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize başvurularak dosyanın görevli İstanbul Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesinin talep edilmesi gerektiği, aksi durumda davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin kararın tebliği ile birlikte ihtarına,
3-6100 sayılı Yasanın 331/2.maddesi gereğince davaya görevli mahkemede devam edilmesi halinde, yargılama giderlerinin görevli mahkemece hüküm altına alınmasına, davaya devam olunmaması halinde Mahkememizce dosya üzerinden durumun tespiti ile davacının yargılama giderlerini ödemeye mahkum edilmesine,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere tensiben karar verildi. 19/01/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır