Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/214 E. 2021/487 K. 24.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/214 Esas
KARAR NO : 2021/487
DAVA : Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi
DAVA TARİHİ : 31/03/2021
KARAR TARİHİ : 24/06/2021

DAVA : Davacı vekili mahkememize ibraz etmiş olduğu dava dilekçesinde, müvekkilinin davalı şirkette pay sahibi olduğunu, davalı şirkette uzun süreden beri kar dağıtımı yapılmadığını, paydaşların haklarının ihlal edildiğini, 31/12/2020 tarihli genel kurul toplantısında davalı şirketin sermayesinin 3 kat arttırdığını, böylelikle müvekkilinin şirketteki payının %12,9’dan %10,5 seviyesine düşürülmeye çalışıldığını, toplantı öncesinde taraflarına sadece YMM raporu ile işletme bilançosunun iletildiğini, incelendiğinde çelişkiler tespit edildiğini, TTK 437 maddesi kapsamında finansal tabloların kar zarar hesaplarının faaliyet raporu gibi belgelerin incelemeye açılması gerektiğinin toplantıda bildirilerek toplantının ertelenmesi talebinde bulunulduğunu ancak bu talebinin reddedildiğini, sermaye arttırım kararının eksiklik ve çelişkiler içerdiğini, genel kurul toplantısında belirtilen hususlarda bilgi edinme amaçlı sorular yönetildiğini ancak bilgi alma hakkının engellendiğini bu nedenle belirtilen hususlarda denetim yapılması amacıyla özel denetçi atanmasını genel kurulda talep edildiğini ancak talebinin reddine karar verildiğini belirterek dava dilekçesinde belirtilen hususlarda inceleme yapılması için davalı şirkete özel denetçi atanması talep ve dava edilmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde, genel kurulda taraflarına yöneltilen her türlü sorunun cevaplandığını, cevap dilekçesinde tek tek sorulan sorulara verilen cevapları yazıldığını bu nedenle davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE : Dava, TTK 439. Maddesine göre davalı şirkete özel denetçi tayini istemine ilişkindir.
DELİLLER : 31/12/2020 tarihli genel kurul toplantı tutanağı, davalı şirkete ait sicil kaydı, … Asliye Ticaret Mahkemesi ait 2021/…V Esas sayılı dosya.
Davalı şirkete ait 31/12/2020 tarihli genel kurul toplantı tutanağı incelendiğinde, davacının toplantıya katıldığı, yönetim kurulundan yanıtlanması istenilen soruların tek tek yazdırıldığı, davacı tarafça özel denetçi atanmasının da aynı genel kurulda talep edildiği ve özel denetçi atanması talebinin reddine karar verildiği görülmüştür.
TTK 438. Maddesinde ” Her pay sahibi, pay sahipliği haklarının kullanılabilmesi için gerekli olduğu takdirde ve bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa, belirli olayların özel bir denetimle açıklığa kavuşturulmasını, gündemde yer almasa bile genel kuruldan isteyebilir. Genel kurul istemi onaylarsa, şirket veya her bir pay sahibi otuz gün içinde, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden bir özel denetçi atanmasını isteyebilir.” denilmektedir.
TTK 439. Maddesinde “Genel kurulun özel denetim istemini reddetmesi hâlinde, sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibarî değeri toplamı en az birmilyon Türk Lirası olan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atamasını isteyebilir. Dilekçe sahiplerinin, kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koymaları hâlinde özel denetçi atanır.” denilmektedir.
TTK 437. Maddesinde “Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi, genel kurulun toplantısından en az onbeş gün önce, şirketin merkez ve şubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazır bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yıl süre ile merkezde ve şubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine açık tutulur. Her pay sahibi, gideri şirkete ait olmak üzere gelir tablosuyla bilançonun bir suretini isteyebilir. Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz. Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildiği takdirde şirket sırlarının açıklanacağı veya korunması gereken diğer şirket menfaatlerinin tehlikeye girebileceği gerekçesi ile reddedilebilir. Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir. Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir. Bilgi alma ve inceleme hakkı, esas sözleşmeyle ve şirket organlarından birinin kararıyla kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz.” denilmektedir.
TTK 438. Maddesine göre genel kuruldan denetçi talep edilebilmesi için öncelikle bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılmış olması gerekmektedir. Bilgi alma ve inceleme hakkı TTK 437. Maddesinde düzenlenmiş olup 437/2 fıkrasına göre pay sahibi genel kurulda bilgi alma ve inceleme hakkını talep etmesi, aynı maddenin 5. Fıkrasına göre ise bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibinin reddi izleyen 10 gün içinde , diğer hallerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu Asliye Ticaret Mahkemesine başvurarak mahkeme yoluyla bilgi inceleme ve hakkının kullanması gerekmektedir. Denetçi tayin edilebilmesi için davacının genel kurulda bilgi alma hakkını kullanması, reddedilmesi ya da yeterli bilgi verilmemesi halinde öncelikle mahkemeye müracaat ederek bilgi alma hakkını kullanması bu halde de yeterli bilgi elde edememesi halinde denetçi tayini isteminde bulunması gerekmektedir.
… Asliye Ticaret Mahkemesine ait 2021/… Esas nolu dosya alınıp incelendiğinde, … vekilince 08/01/2021 tarihinde açılan dava ile, davalı şirketin 31/12/2020 tarihli genel kurulunda bilgi edinme ve inceleme amaçlı olarak sordukları sorulara yeteri kadar cevaplandırılmaması iddiasıyla TTK 437/5 Maddesi kapsamında mahkeme vasıtasıyla bilgi edinme ve inceleme hakkının kullandırılması için dava açıldığı, davanın derdest olduğu görülmüştür.
Yukarıda da belirtildiği üzere öncelikle genel kurulda bilgi edinme hakkının kullanılması, talebin reddedilmesi ya da yeterli bilginin verilmemesi halinde TTK 437/5 maddesi kapsamında dava yoluyla bilgi edinme hakkının kullanılmasını talep edilmesi, mahkemece verilecek karardan sonra incelenen bilgi ve belgelere göre yeterli bilgi edinilememesi halinde özel denetçi talebinin genel kurulda dile getirilerek reddedilmesi halinde iş bu davanın açılması gerekir iken davacı tarafça bu kurala uyulmadığı, mahkeme vasıtasıyla bilgi edinme hakkı için 18/01/2021 tarihinde dava açılmasına rağmen dava sonuçlanmadan iş bu davanın açılması nedeniyle erken açılan davanın aşağıdaki şekilde reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davacının denetçi tayini ile ilgili isteminin , davanın erken açılması nedeni ile reddine,
2-Davacının bilgi alma hakkının kullanılması ile ilgili davasının , … ATM nin 2021/… esas nolu dosyası nedeni ile, HMK 114/ı ve HMK 115.maddesi gereğince dava şartı yokluğundan usülden reddine,
3-Davalı taraf kendini vekil ile temsil ettirdiğinden 4.080 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde resen ilgilisine iadesine,
6-Alınması gerekli olan 59,30 TL maktu karar ve ilam harcı peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı kesin olmak üzere karar verildi. 24/06/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır