Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/147 Esas
KARAR NO : 2022/79
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/03/2021
KARAR TARİHİ : 07/02/2022
Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;“Arabuluculuk görüşmesinde anlaşma sağlanamadığı, 6001 Sayılı Kanunun 30. maddesi 5. fıkrasında yer alan “4046, 3465 ve 3996 sayılı Kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir” şeklindeki düzenlemenin, 25.05.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7144 sayılı Kanunun 18.inci maddesi ile değiştirildiği ve “on katı tutarında” ibaresi “dört katı tutarında” olarak düzenlendiği, bugün gelinen noktada yasal düzenleme, ihlalli geçişlerde geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin dört katı tutarında cezanın uygulanması şeklinde olduğu, borçlu- davalı… A.Ş.’ye ait araçlar ile işletmesi müvekkil şirketçe yürütülen …Köprüsü ve…Otoyolundan geçiş yapıldığı, bu geçişlere ilişkin ücretleri ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 7.fıkrası gereğince, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkanı verilmekte ise de, davalı tarafından işbu davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediğinin tespit edildiği, geçiş ücretlerinin süresi içinde ödenmemiş olması üzerine borçlu aleyhine Ankara … İcra Müdürlüğü… Sayılı dosyası ile…’leri belirtilen ihlalli geçişlere ilişkin takibe girişildiği, borçlunun takibe itirazı sonrası iş bu davanın açılması gereğinin hasıl olduğu, davalı borçlunun icra takibine, ödeme emrine, borca, faize ve tüm ferilerine ilişkin itirazları hukuki dayanaktan yoksun olup zaman kazanma amacı ile haksız ve kötü niyetli olarak yapıldığı, şöyle ki; davalı borçlu tarafından işletme hakkı müvekkil Şirkete ait olan Otoyoldan; davalı-borçluya ait; …plakalı araçla 01.09.2016-08.10.2016, … plakalı araçla 03.09.2016-29.09.2017, … plakalı araçla 30.11.2016-04.07.2017, … plakalı araçla 29.12.2016-01.11.2017 ve … plakalı araçla 05.07.2017-28.08.2017 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığı ve buna ilişkin dosyaya sunulan görüntülerin, borçlu tarafça yapılan itirazın haksızlığını ortaya koyduğu, davalı-Borçluya ait aracın, Otoyolu kullandığı anlarda HGS/OGS hesaplarının müsait olmadığı, otoyoldaki tüm levha ve uyarılarla yolun genel durumuna dikkat ederek araç kullanmak ve geçişlere ilişkin HGS/OGS hesabını müsait tutarak geçiş ücretini ödemeye yetecek bakiye bulundurmak davalı-borçlunun sorumluluğunda olduğu, müvekkil şirketçe, davalı-borçluya araçlara ait plakalara tanımlı HGS hesabına ilişkin provizyon sorgusu kontrolü yapıldığı ve geçişlere ilişkin provizyon sorgusunun “Ürün kara listede- OGS de tanımlı olmayan plaka” sonuçları ile döndüğünün anlaşıldığı, hesabı müsait olmayan ve geçişe ilişkin banka provizyon sorgusu olumsuz dönen davalının HGS etiketinden geçiş ücreti çekilemediği, ücreti ödenmeyen geçişleri için geçiş ücreti ve bu geçiş için yukarıda açıklandığı üzere ceza bedeli borçları tahakkuk ettirildiği, yapılacak olan hesaplamayla da görüleceği üzere müvekkil şirketin kanuna uygun olarak ihlalli geçiş ücreti tahakkuk ettirdiği ve cezai yaptırım uyguladığı, …Köprüsü ve …Otoyolunun işletiminden sorumlu olan müvekkil Şirket, köprü ve otoyollardan ihlalli geçiş ücretini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine ilişkin işlemleri, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’a (“6001 Sayılı Kanun”) uygun şekilde yürüttüğü, 6001 Sayılı Kanun’un 30. maddesinin 7. fıkrasında “geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.” hükmü düzenlendiği, bu kapsamda araç sahiplerine, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkanı sunulduğu, ihlalli geçiş yapan araç sahibi birçok kanaldan ihlalli geçiş sorgulaması yaparak yasal takip aşamasına gelmeden borcunu ödeyebildiği, dosya kapsamındaki ihlalli geçiş tarihlerinde cezalar hakkında sorgulama yapılabilecek ve müvekkil şirkete ödeme yapılabilecek kanalların açık olduğu, …Bankası, … Bankası web sitesi (‘http://www… com.tr/…/borcsorgulamalari…) ve mobil uygulamalar üzerinden hem sorgulama hem de müvekkil şirkete sanal pos aracılığı ile kredi kartı ve banka kartı vasıtasıyla ödeme yapılabildiği, tüm bu kanallara rağmen belirtilen süre içinde ücreti ödemeyenler hakkında ise kanunun açık hükmü uyarınca ücretin dört katı tutarında ceza uygulandığı, ilgili mevzuat kapsamında ihlalli geçiş yapan araç sahiplerine, ihlalli geçiş yapıldığına ilişkin herhangi bir bildirim yapma yükümlülüğü bulunmadığı, dolayısıyla davacı-alacaklı müvekkilin uyguladığı tüm işlemlerin mevzuata ve hakkaniyete uygun olduğu açıkça görüleceği, davalı borçlu, “…-…-…-…-…” plakalı araçlar ile mesleği/ticari işi gereği ücretli otoyolu kullandığı, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 3. Maddesinde Ticari İş; “Bu Kanunda düzenlenen hususlarla bir ticari işletmeyi ilgilendiren bütün işlem ve fiiller” olarak tanımlandığı, dolayısıyla borçluya ait ticari kullanım niteliği bulunan araçlar ile işletme hakkı müvekkil şirkete devredilen otoyoldaki serbest geçiş bölgelerinden ücret ödenmeksizin takibe konu edilen ihlalli geçişlerin yapıldığı durumlarda 3095 sayılı kanuni faiz ve temerrüt faizine ilişkin Kanun’un 2 nci maddesi uyarınca işlemiş ve işleyecek dönem için takip tarihinde yürürlükte olan %9,75 ticari faiz oranı-değişen oranlarda ve faiz oranlarındaki artıştan doğan her türlü hakkı saklı tutularak talepte bulunulduğu, söz konusu yasa maddesi gereğince; arada sözleşme olmasa bile ticari işlerde temerrüt faizi, TCMB’nin önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranı üzerinden istenebilmektedir. Ticari işlerde uygulanan avans faiz oranı, 3095 sayılı Yasa’nın 2 nci maddesi hükmüne göre değişken bir özellik taşımaktadır. Bu nedenle borca konu ihlalli geçiş bedelleri ile ceza bedellerine temerrüt tarihlerinden itibaren değişen oranlarda avans faiz oranının uygulanması gerektiği, açıklamalar ışığında, borçlunun faize ilişkin herhangi bir itirazının da olamayacağının tartışmadan uzak olduğu, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Yasası’nın 24/c maddesinde; “Vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler.” in matraha dahil olduğunun ifade edildiği, uygulamada İcra-İflas Yasası kapsamında takibe alınan borçların tahsili aşamasında 3095 sayılı kanuni faiz ve temerrüt faizine ilişkin kanun hükümleri çerçevesinde icra daireleri tarafından hesaplanmak suretiyle yürütülen faizler; katma değer vergisine tabi olduğu, dolayısıyla yasal düzenlemeler çerçevesinde icra yoluyla tahsil edilen veya açılan davalarda mahkemeler tarafından hükmolunan faiz alacakları katma değer vergisine tabi olup, temerrüt faizi üzerinden katma değer vergisi hesaplanması yasaya uygun olduğu, bahse konu davada, davacı-alacaklı müvekkil şirketin Ankara … İcra Müdürlüğü 2017/21548 sayılı dosyadan olan alacağı; her ne kadar takip tarihi itibariyle takip talebinde 12.553,79-TL olarak talep edilse de, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30.maddesinin 5. fıkrasında geçiş ücretinin on katı tutarındaki ceza 25.05.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7144 sayılı Kanun’un 18 inci maddesi ile “dört katı tutarı” olarak değiştirildiğinden müvekkil şirket alacağı da takip tarihi itibariyle 5.501,62 TL’ye indirildiği, açıklanan nedenlerle, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davanın kabulü ile, talep ettiği harca esas değer üzerinden, davalı-borçlu tarafından Ankara … İcra Müdürlüğü …Esas sayılı dosyası kapsamında yapılan itirazın iptali ile 7144 sayılı Kanun’un 18 inci maddesi ile 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 5. fıkrasında geçiş ücretine uygulanan “on katı tutarın dört katına indirilmesi” ile ve asıl alacak olan ihlalli geçiş bedelleri ile ceza bedellerine temerrüt tarihlerinden itibaren avans faizi işletilerek takibin devamına, davalı-borçlunun İİK.m.67/2.maddesi uyarınca takip konusu alacağın %20’ sinden az olmamak üzere İcra inkar tazminatına mahkum edilmesine, vargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı-borçluya yükletilmesine, karar verilmesi” talep edilmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı tarafından cevap dilekçesi sunulmamıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Dava; İşletme hakkı davacı şirkette bulunan köprü ve otoyolları kullanmış bulunduğu iddia edilen davalı … A.Ş.’ne ait… plakalı araçla 01.09.2016-08.10.2016, … plakalı araçla 03.09.2016-29.09.2017, … plakalı araçla 30.11.2016-04.07.2017, … plakalı araçla 29.12.2016-01.11.2017 ve … plakalı araçla 05.07.2017-28.08.2017 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığının iddia edildiği, geçiş ücretlerinin yasal süresi içerisinde ödenmemesi üzerine, Ankara … İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyası ile bedeli ödenmeyen geçiş ücretleri ve yasal ceza bedellerinin ödenmesinin sağlanması amacıyla icra takibi başlatıldığı, başlatılan icra takibine davalının itirazı sonucu İİK 67. Madde gereği açılan itirazın iptali davasıdır.
Deliller; Dosya Mevcudu, Bilirkişi İncelemesi, Ankara … İcra Müdürlüğü …sayılı dosyası.
Mahkememiz dosyasından 23/11/2021 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Raporda;
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30.maddesinin 5. fıkrasına göre; “4046, 3465 ve 3996 sayılı Kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı Karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir..” şeklinde hüküm bulunduğu anlaşılmıştır.
Ancak 25.05.2018 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren ve 16/05/2018 tarih ve 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 18.inci maddesiyle, yukarıda yer alan 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30.maddesinin 5. fıkrasında yer alan “on” ibaresinin “dört” şeklinde değiştirildiği, daha öncede, 27/3/2015 tarihli ve 6639 sayılı Kanunun 33 üncü maddesiyle, bu fıkrada yer alan “o güzergahın en uzun mesafesine” ibaresi “geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye” olarak değiştirildiği;
Aynı Kanunun 19.maddesi ile de; 6001 sayılı Kanuna geçici madde eklendiği ve madde metninin; MADDE 19- “6001 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 3- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30 uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30 uncu maddesinde yer alan oranlar uygulanır.” Şeklinde olduğu incelenmiştir.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30. maddesinin 7. fıkrasının, “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz” hükmünü haiz olduğu, geçiş tarihini izleyen 15 günlük sürede geçiş ücretini ödeyenlere, 6001 sayılı Kanunun 30.maddesinin 7.fıkrasına göre ceza uygulaması yapılmadığı, ceza uygulama süresinin 15 günlük süre hitamında başlatıldığı incelenmiştir.
Karayolları Genel Müdürlüğünün Sorumluluğu Altında Bulunun Otoyollar ile Erişme Kontrolünün Uygulandığı Karayollarında Geçiş Ücretlerinin Belirlenmesi ve Uygulanmasına
İlişkin Yönetmelik hükümleriyle, otomatik geçiş sistemi ile kartlı geçiş sisteminin çalışma ve ücret toplama ve diğer hususların kurala bağlandığı anlaşılmıştır.
Dava dosyasında mevcut ihlalli geçişlere ait olduğu belirtilen Listelerde yapılan incelemede, dava konusu ihlalli geçişlerle ilgili, ihlalli geçiş listesinin sunulduğu incelenmiştir.
İhlalli geçişlerin belirtildiği Listede yapılan incelemede, davalı …A.Ş.’ne ait … plakalı araçla 01.09.2016-08.10.2016, …plakalı araçla 03.09.2016-29.09.2017 … plakalı araçla 30.11.2016-04.07.2017, …plakalı araçla 29.12.2016-01.11.2017 ve… plakalı araçla 05.07.2017-28.08.2017 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığının iddia edildiği ve 25.05.2018 tarih ve 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 Sayılı Kanunun 18.maddesi ile 6001 Sayılı Kanunun 30.maddesinin 1. ve 5. fıkralarında yer alan “on” ibarelerinin “dört” şeklinde değiştirildiği, aynı şekilde dava konusu ihlalli geçiş listesinde de cezaların 4 kat uygulandığı anlaşılmıştır.
Anayasa Mahkemesinin E … ve K…18/01/2018 tarihli ilamın belirtilen hükme göre, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin; (5), (6) ve (7) numaralı fıkralarının Anayasa’nın 2., 5. ve 6. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesinin talep edilmesine karşılık, Anayasa Mahkemesi tarafından, 18.01.2018 tarihinde Anayasa’ya aykırı olmadığına ve itirazın reddine oybirliğiyle karar verildiği ve ayrıca Kararının 26.maddesinde; “ (…) itiraz konusu kuraldaki cezanın, idari para cezalarından farklı, hukuk alanına yaklaşan, kendine özgü (sui generis) bir niteliğe sahip olduğunun belirtildiği, bu durumda, yapılan işlemlerin 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun hükümlerine uygun olduğu ve Kanunun 30.maddesinin 5.fıkrasına göre, davacının geçiş ücreti ve cezaları talep etme hakkı bulunduğu, uygulamada Davacı … astaldi…köprüsü ve … otoyolu yatırım ve işletme a.ş.’nin, kusurunun olmadığı, 25.05.2018 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 7144 sayılı Kanunun 18. inci maddesi ile değişiklik yapılan 6001 sayılı Yasanın 30.maddesinin 5. fıkrasına göre, “4046, 3465 ve 3996 sayılı Kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı Karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.” şeklindeki hüküm olduğu, bu hükme istinaden davacı tarafından, davalıdan … plakalı araçla 01.09.2016-08.10.2016, … plakalı araçla 03.09.2016- 29.09.2017, … plakalı araçla 30.11.2016-04.07.2017, … plakalı araçla 29.12.2016- 01.11.2017 ve … plakalı araçla 05.07.2017-28.08.2017 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler ile ilgili, ücret talebinin yapıldığı ve arabuluculuk görüşmesinde anlaşma sağlanamaması üzerine, icra takibinin başlatıldığı
Konu ile ilgili olarak; Anayasa Mahkemesinin E 2017/166 ve K.2018/8 18/01/2018 tarihli ilamın belirtilen hükme göre, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin; (5), (6) ve (7) numaralı fıkralarının Anayasa’nın 2., 5. ve 6. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesinin talep edilmesine karşılık, 18.01.2018 tarihinde Anayasa’ya aykırı olmadığına ve itirazın reddine oybirliğiyle karar verildiği ve ayrıca Kararının 26.maddesinde; “ (…) itiraz konusu kuraldaki cezanın, idari para cezalarından farklı, hukuk alanına yaklaşan, kendine özgü (sui generis) bir niteliğe sahip olduğunun belirtildiği ifade edilmiştir.
Yukarıda izah edilen sebeplerle, davalı… A.Ş.’nin araçlarının davacı tarafından delillendirilen ihlalli geçişlerine ilişkin geçiş ücreti, cezası, ile bunların faizi ve KDV’nden sorumlu olduğu gözetilerek davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davanın kabulüne, Ankara … İcra dairesi … Esas sayılı dosyadaki davalı itirazının kısmen iptali ile takibin ; 1.091,10 TL geçiş ücreti asıl alacağı, 37,94 TL faizi, 6,87 TL KDV’si, 4.198,20 TL gecikme cezası, 141,98 TL faizi, 25,56 TL KDV’si olmak üzere takibin 5.501,62 TL üzerinden devamına, geçiş ücreti ve ceza tutarı toplamında oluşan 5.289,30 TL asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına,
2-1.100,32 TL inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 361,31 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL harcın düşümü ile eksik kalan 302,01 TL eksik harcın davalıdan tahsili ile maliyeye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davacı tarafça yapılan ( 59,30 TL peşin harç + ilk masraf 67,80 TL + bilirkişi ücreti 750 TL + 132,00 TL posta masrafı ) toplam 1.009,10 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafça yatırılan gider avansından geriye kalan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
7-Tarafların dava şartı olan arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları, arabuluculuk son tutanağı aslından anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun’un 18/A-14 bendi uyarınca ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Suçüstü Ödeneğinden ödenen 1.320,00TL nin davalıdan alınarak hazineye irad kaydına.
Davacı vekilinin yüzüne ( e-duruşma ) karşı, kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 07/02/2022
Katip
¸e-imzalıdır
Hakim
¸e-imzalıdır