Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/654 Esas
KARAR NO : 2023/770
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/11/2020
KARAR TARİHİ : 30/10/2023

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı şirketler |…’ne ve …’ne ile müvekkili … arasında 19-21 Mart 2020 tarihleri arasında … na katılım konulu sözleşme imzalandığını, işbu sözleşme uyarınca müvekkili şirketin …’ne stand, stand kirası ve nakliye bedeli olarak toplam 7.350 Euro, diğer davalı şirket …’a ise uçak bileti ve otel konaklaması bedeli olarak 1.990- Euro ödendiğini, bahsi geçen fuarın 19-21 Mart 2020 tarihlerinde gerçekleştirilmesi planlanmakta iken Covid salgını nedeniyle fuarın önce Eylül 2020’ye, daha sonra da 02.04.2021 tarihine ertelendiğini, bu durum sebebiyle 11.08.2020 tarihinde müvekkili şirket yetkililerinin e-posta ile salgından kaynaklı belirsizlik ortamında artık ticari fuara katılmanın bir yaranının kalmadığını, fuardan beklenen faydanın sağlanamayacak
olmasından dolayı fuara katılamayacaklarını, kendisinden kaynaklı olmayan objektif sebeplerden dolayı gerçekleşmeyen, gerçekleşip gerçekleşmeyeceği de belli olmayan fuara katılım için ödenen 9.340 Euro tutarındaki bedelin iadesini talep ettiğini, davalı tarafın uzun süre sessiz kalması nedeniyle …. Noterliği’nin 21.08.2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile mail yazışmalarında belirtildiği üzere sözleşmeden dönüldüğünü ve ödediği 9.340 Euro bedelin kendisine iade ve ödenmesini: ihtaren talep edildiğini, ancak ihtara rağmen davalı tarafça ödenen bedelin iadesinin yapılmadığını, müvekkili şirketin davalıya Euro olarak ödediği bedelin, davalı tarafça müvekkili şirketin ödeme yaptığı günkü kur üzerinden TL olarak ve kesinti yapılarak iade edilmesi şeklindeki teklifin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu ileri sürerek müvekkili şirketçe davalı …’ne ödenen 7.350 Euro ile diğer davalı …’a ödenen 1.990 Euro olmak üzere toplam 9.340 Euro’nun, ihtarnamenin tebliğinden sonra borçlulara verilen ödeme süresinin dolduğu 30.08.2020 tarihinden itibaren isleyecek ticari avans faizi ile birlikte Euro olarak davacıya ödenmesini, terdiden 9.340 Euro’nun TL olarak ödenmesine karar verilmesi halinde dava tarihindeki TCMB satış kuru esas alınarak ihtarnamenin tebliğinden itibaren öngörülen ödeme süresinin dolduğu 30.08.2020 tarihinden itibaren isleyecek ticari avans faizi ile birlikte davacıya ödenmesine ve teminatsız olarak davalılar hakkında ihtiyati hacze karar verilmesini, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile müvekkili şirketçe davalı … Ltd. Şti. Ye ödenen 7.350,00EURO ile … Ltd. Şti ye ödenen 1.990,00EURO olmak üzere toplam 9.340,00EURO nun ihtarnamenin tebliğinden sonra borçlulara verilen ödeme süresinin dolduğu 30/08/2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte iadeyle sorumlu oldukları kısımlar nazara alınarak davalı … Ltd. Şti. den 7.350,00EURO ve … Ltd. Şti den 1.990,00EURO nun davalılardan alınarak davacıya verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı yana tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalılar vekilinin cevap dilekçesinde özetle; müvekkili … ile davacı … arasında 19-21 Mart tarihleri arasında … Fuarı’na katılım konulu, 7.350 Euro bedelli bir “Fuar Katılım Sözleşmesi” imzalandığını, müvekkili şirketin bu sözleşme ile davacı şirkete fuar alanında 2 masa, 6 sandalye ve 21 adet raf içerecek şekilde 21 m2 alan sağlama borcunu üstlenmiş olduğunu, karşılığında ise davacı şirketin 7.350 Euro bedel ödeme borcu altına girdiğini, davacının aynı zamanda fuar katılımı için sağlanacak ulaşım ve konaklama hizmetinin sağlanması hususunda, müvekkili … ile 1990 Euro karşılığı bir sözleşme kurduğu, müvekkili şirket tarafından sözleşmeden doğan edimlerin süresi içerisinde, tam ve eksiksiz olarak yerine getirildiğini, ancak sözleşmeye konu … Uluslararası Ayakkabı Makine ve Yan Sanayi Fuarı’nın, tüm dünyayı etkisi altına alan Coronavirüs pandemisi (mücbir sebep) kapsamında alınan önlemler ve uygulanan kısıtlamalar nedeniyle sözleşmede belirtilen tarihlerde gerçekleştirilemediğini, Fuarın Eylül 2020 tarihine ertelendiğini, bu ertelemenin Sözleşmenin 3. maddesine dayanılarak yapılmış olduğunu ve durumun fuara katılan tüm katılımcılara e-posta yoluyla yazılı şekilde bildirildiğini, sözleşmede mücbir sebeplerin sınırlanmamak – suretiyle hangi hallerde fuarın ertelenebileceğinin ve iadenin yapılacağının belirlenmiş olduğunu, her ne kadar söz konusu madde hükmünde sayılan mücbir sebepler içerisinde salgın hastalıklar ayrıca ve açıkça sayılmamış ise de “ve benzeri mücbir sebepler” ifadesinden anlaşıldığı üzere madde metninde sayılan olayların tahdidi nitelikte değil örnekleme niteliğinde olduğunu, tüm dünyayı etkisi altına alan Coronavirüs salgın hastalığının da mücbir sebep teşkil ettiğini, taraflar arasında imzalanan Sözleşmenin 3. maddesi gereği katılımcı tarafından ertelenen fuar tarihlerinin kabul edilmemesi ve sözleşmenin iptalinin talep edilmesi halinde ödenen bedelin müvekkil şirket tarafından yapılan masraflar düşülerek iade edileceği hususunun açıkça hüküm altına alınmış olduğunu, müvekkil şirket tarafından yapılan fuar hazırlık işlemleri sırasında 03.10.2019 ve 04.03.2020 tarihleri arasında 477.993,00 Euro masraf yaptığını, fuara ev sahipliği yapan firmaların yapmış oldukları masraflara ilişkin olarak birden fazla fatura kesildiğini ve işbu faturalara ilişkin ödemelerin yapıldığını, yapılan masrafların yalnızda faturalandırılabilen kısımlarının taraflar arasındaki sözleşme bedelinin %40’ına tekabül etmekte olduğunu, gerçekte yapılan masrafların bu oranın çok daha üzerinde olduğunu, müvekkil şirket tarafından bulunan %40’lik bedel toplamı olan 191.773,00 Euro olduğunu, davacının talebinin sözleşme bedelinin Euro olarak iadesi olduğunu, oysaki taraflar arasındaki Fuar Sözleşmesinde iadenin yapılan ödeme üzerinden masrafların kesilmesi suretiyle yapılacağının kararlaştırıldığını, mail yazışmalarında sözleşme bedelinin sözleşme günündeki kur farkı ile TL cinsinden yatırıldığının tarafların kabulünde olduğunu, ne var ki huzurdaki davada, davacının talebini haksız ve mesnetsiz gerekçelere dayandırmaya çalışarak Euro artışından faydalanma amacıyla kendisinin sebepsiz zenginleşmesini sağlamaya çalıştığını, savunarak davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Dava; Taraflar arasındaki … sanayi fuarına katılmak için fuar katılım sözleşmesinin akdedilmesi nedeni ile 19-21 Mart 2020 tarihi ile gerçekleşmesi planlanan fuarın covid 19 salgını nedeni ile yapılamaması sonrasında Eylül 2020 tarihine ertelenmesi ikinci bir erteleme ile 02/04/2021 tarihinde gerçekleşeceğinin e-mail olarak bildirilmesi karşısında fuarın gerçekleşip gerçekleşmeyeceğinin meçhul olması nedeni ile davacının davalıya ödediği 9.340 Euro ‘nun ticari avans faizi ile davalıdan tahsili terdiden davalılara yapılan toplam 9.340 Euronun dava tarihindeki TCMB efektif satış kuru esas alınarak TL karşılığının ihtarnamenin tebliğinden sonra borçluya verilen ödeme süresinin dolduğu 30/08/2020 tarihinden işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalılardan tahsili talepli dava olduğu anlaşıldı.
Mahkememiz dosyasının 01/06/2021 tarihli duruşmasında davacı tanığı … beyanında ” ben …ın muhasebe kısmında çalışıyorum, salgın sebebi ile iki kez fuar ertelendi, fuar sebebi ile …a 9.340 euro ödendi, iki kez ertelenmesi sebebi ile fuar yapılamayacağından davacı bu miktarı istedi ancak davalı … %40 kesinti ve ödeme yaptığımız tarihteki kur karşılı tl üzerinden geri kalanını ödeyeceğini email yolu ile bildirdi, davacı … bunu kabul etmediğinden dava açıldı dedi.
davalı vekili ” ödeme euro cinsinden mi yoksa tl olarak mı yapıldı ” dedi
tanık cevaben : o günkü kur karşılığı olarak tl yatırıldı bilgim ve görgüm bundan ibarettir.” şeklinde beyan verdiği görüldü.
Davalı tanığı … beyanında ” ben …da seyahat uzmanı olarak çalışıyorum, mart ayında fuara bir hafta kala salgın sebebi ile eylül ayına ertelendi, zaten iki ülke arasında da seyahat kısıtlaması vardı, seyahata bir hafta kalan iptallerde biz ödemelerin tamamını ilgili hizmet aldığımız firmalara yapmıştık, fuar iptal değilde ertelendiği için ödemelerimiz otomatik olarak hizmet aldığımız firmalara yeni ertelenen tarihe kaydırıldı, dolayısı ile biz davacıya ödediği parayı diğer şirketlere yaptığımız ödemeler bulunması sebebi ile geri iade edemedik, bağlantılı şirketler bize iade etmemişti, bize 48.000 tl küsürlük bir ödemeleri var, ayrıca davacı tl ödediğini euro olarak istemektedir, bu tl ödeme günündeki kur üzerinden hesaplanmıştır, dedi.
davalı vekili ” erteleme ve iptal halinde prosedürler de paranın geri ödenme şekli nasıldır ” dedi.
Tanık cevaben : Erteleme durumunda firmayı herhangi bir mağduriyet yaşatmıyoruz, yapmış olduğu ödemeler bir sonra fuar tarihine kaydırılıyor, ancak iptalde sözleşme şartlarına uygun prosedür uyguyoruz bilgim ve görgüm bundan ibarettir.” şeklinde beyan verdiği görüldü.
Davalı tanığı … beyanında
” Ben …da stant ve teknik hizmetler sorumlusu olarak çalışıyorum, Mart ayındaki fuar tarihine bir hafta kala bütün hazırlıklarımızı bitirmiştik covid sebebi ile ertelendi, eylül ayında yine bütün hazırlıklar güncellendi yine ertelendi, sözleşme yükümlülüğü Euro cinsinden idi, firmalar isterse Euro isterse ödeme tarihindeki kur üzerinde TL olarak ödeme yapabiliyor, onlarda TL olarak ödeme yaptı, fuar gerçekleşecektir, mevcut tarihi 14-16 Ekimdir, bu fuarda başvurusu yapılmış bir fuardır, fuar iptal ve erteleme süreçleri ile ilgili net bilgi sahibi değilim, sözleşme euro olarak yapılmıştır, ancak ödeme şirket tarafından ister Euro ister TL olarak yapılır, sözleşmede firmanın yaptığı ödeme cinsinden geri iade edilir diye bir bilgim vardır bilgim ve görgüm bundan ibarettir.” şeklinde beyan verdiği görüldü.
Mahkememiz dosyasının 16/05/2022 tarihli celsesinde dinlenen davalı tanığı … beyanında:
” Ben davacı ve davalı şirketlerde yetkili değilim, 19-21/03/2021 tarihlerinde gerçekleşmesi planlanan ve sonradan ertelenen fuarın organizatörü olan … Ltd.şti’nin ortağı ve yetkilisiyim, Davalı firmalara fuarın Türkiye’Deki firmaların katılımını organize ediyorlardı, benim firmam tüm dünyadaki katılımı organize ediyordu, davalıların organizasyonu da bizim üzerimizden gerçekleşiyordu, davalıların aracı olduğu sözleşme gereği, davacı firmada bu fuara katılacaktı, bu tarz fuarlar genelde 1 yıl önce planlanır ve fuar tarihinden 3 ay öncesinde yerinde hazırlıklara başlanır, bizde aynı şekilde …’ya gitmiştik, ancak pandemi nedeniyle fuar geçekleşemedi, tüm hazırlıklar yapıldı, standalar bilboardlar asıldı, nakliye işleri yapıldı, fuara 9-10 gün kala fuarın yapılamayacağını … yetkilileri fuarın yapılamayacağını, bu tarz organizasyonların yasaklandığını bildirdiler, ardından Türkiye, … dahil olmak üzere tüm ülkelere seyahat yasağı uygulamaya başladı, mail ile tüm firmalara fuarın yapılamayacağı ve ertelendiği bildirildi, ancak pandemi yeni başladığı için belirsizlikten dolayı yeni bir tarih bildirilmedi, tarihini hatırlamamakla beraber yeni fuar tarihi tespit edildi, davacı da dahil tüm katılımcılara mail marifeti ile bildirildi, yeni tarih olarak ekim ayı belirlendi, bu tarihte de aynı sebeple fuar yapılamadı, tekrardan mart 2021’e ertelendi, oda yapılamadı, en son Ekim 2021 tarihine ertelendi ve bu tarihte fuar yapıldı, ekim ayında fuara davacı firma mail marifeti ile davet edildi, davacı firmaya davetiyeyi davalı firmalara mail marifeti ile ilettiler, ekimden sonra mart 2022’de de aynı fuar yapıldı, ilk planlanan ve pandemi nedeniyle ertelenen fuarın katılımcı sayısı 100’e yakındı, ekimdeki fuara 85-90 firma, mart ayındakine 40’a yakın firma katılmıştı, davacının neden katılmak istemediğini bilmiyorum, ancak bildiğim kadarı ile salgından dolayı katılmadılar ve para iadesi istediler, bilgim ve görgüm bundan ibarettir.” şeklinde beyan verdiği görüldü.
Mahkememiz dosyasının 16/05/2022 tarihli celsesinde dinlenen davalı tanığı … beyanında
” Taraflar ile herhangi bir ortaklığım ya da çalışmışlığım yoktur, benden önce beyanı alınan tanık … Ltd.şti’nin ortağı ve yetkilisidir, ben şirketin münferiden yetkilisiyim, biz …’da yapılması planlanan 19-21/03/2020 tarihli fuarın ana organizatörüyüz, Türkiye’deki firmaların katlımını davalı firmalar bizimle birlikte organize ediyorlardı, Türkiye’deki katılımcılardan alınan fuar katılım bedellerini … firması ile aramızdaki sözleşme kapsamında paylaşırdık, 19-21 mart fuarını pandemi nedeniyle gerçekleştiremedik, ülke bu tür etkinlikleri yasaklamıştı, organizasyonu bir kaç kere daha erteledik, ancak yine pandemiden kaynaklı yasaklar sebebiyle bunlarda gerçekleşmedi, bu fuar dönemsel etkinlik niteliğindeydi, 2021 yılının ekim ayında ertelemeden sonraki ilk aynı nitelikte ki fuarı yine …’da gerçekleştirdik, erteleme sonrası yapılan ilk bu fuarla ilgili davalı firma katılımcıları mail yoluyla ve telefon yoluyla davet etti, biz bütün maillerde … olarak ekliyiz, mailleri bizde anında takip edebiliyoruz ve görebiliyoruz, ilk fuara yaklaşık 100 firma ile katılım sözleşmesi düzenlenmiştir, ekim 2020 yılında yapılan fuara net hatırlamamakla birlikte 90 küsür firma katıldı, pandemiden dolayı davacı firmada fuara katılımı konusunda motivasyon kaybı yaşanmıştır, ilk ertelemeden sonra yeni fuara katılmayacaklarını öğrendik, bize yazılı olarak bildirdiklerini hatırlıyorum, bizim fuarcılıkta nakliye, yer kirası ve standa maliyetleri ciddi bir giderdir, önceden planlanır ve ödenir, biz ilk ertelenen 19-21 mart 2020 tarihli fuarın erteleneceği fuardan 8 gün önce sınırların kapanması nedeniyle fuarın gerçekleşmeyeceği anlaşılmasından önce bu bedelleri …’da muhatap olduğumuz firma ve kurumlara ödemiştik, bunların hiç bir kısmını sonradan geri alamadık, sadece bu bedeller gerçekleşecek fuar için saklı tutuldu, tanıtım gideri dışında gerçekleşen ekim 2021 yılındaki fuara para ödemedik, ertelenen ilk fuardan sonra davacı firma yeni fuara katılmak istemediğini bildirince, %40 ‘lık kesinti ile yaptıkları ödemenin iadesi karışılığında sözleşmenin fesih
edebileceğimizi kendilerine mail yoluyla bildirdik, ancak cevap olumsuz oldu, biz firmalar ile döviz üzerinden katılım sözleşmesi yapıyoruz, firmalar bize ödeme yaparken vadeli ödemede kabul ettiğimiz için, firmalarda ödeme yaptıkları gündeki kura göre TL olarak ödeme yapıyorlardı, bilgim ve görgüm bundan ibarettir.” şeklinde beyan verdiği görüldü.
Dosyanın TİCARET HUKUKU NİTELİKLİ HESAP UZMANI AKADEMİSYEN bilirkişiye tevdi ile uyuşmazlık noktaları hakkında rapor düzenlenmesine karar veriltir.
Mahkememiz dosyasında 19/01/2023 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Raporda özetle;
” Davacı … Ayakkabı ile davalı … ile arasında 19-21 Mart 2020 tarihleri arasında … Katılım konulu ve diğer davalı … arasında yapılan fuar katılımı için sağlanacak ulaşım ve konaklama hizmeti konulu sözleşmeler kurulduğu,
Her iki sözleşmenin de yabancı para üzerinden düzenlenmiş sözleşmeler olduğu ve davacının TBK m. 99/2 çerçevesinde, yabancı para borcunun ifasında, ödeme günündeki kur üzerinden TL cinsinden ödeme yaptığı,
Uyuşmazlığa konu sözleşmelerin yapılmasından sonra ortaya çıkan ve taraflarca da mücbir sebep teşkil ettiği kabul edilen pandeminin, kusursuz sonraki imkânsızlık hali olduğu ve TBK m. 136/1 kusursuz sonraki imkânsızlık hâlinde borçlunun borcunun sona erdiği, davalı taraflarca uyuşmazlığa konu sözleşmeler gereği yapılan masrafların kimin üzerinde kalacağı hususunun tespitinin davalılara ait ticari defter ve ilgili belgeler kayıt ve belgeler üzerinde inceleme yapılmasını gerektirdiği, bu hususta mali hususlarda uzman bilirkişiden ek rapor alınması gerektiği,
TBK. m. 136/2 gereği, karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde imkânsızlık sebebiyle borçtan kurtulan borçlunun, karşı taraftan almış olduğu edimi sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca geri vermekle yükümlü olduğu, sebepsiz zenginleşmeden doğan alacaklarda yabancı para üzerinden zararın ne şekilde giderileceği konusunda açık ve net bir hüküm olmamakla birlikte davacıya Euro cinsinden iade yapılmasının Yüksek Mahkemece benimsenen yaklaşıma aykırı bir tablo oluşturacağı, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı iadenin Türk Lirası cinsinden hesaplanması gerektiği,…” şeklinde görüş ve kanaat bildirmiştir.
Dosyanın MALİ MÜŞAVİR bilirkişiye tevdi ile dava konusu fuar katılımı için davacının her bir davalıya yapmış olduğu ödemeler ile ödeme tarihi itibari ile USD kur karşılıklarının ne kadar olduğu, davacının mart 2020 yılında yapılan fuara katılım işlemleri ile ilgili olarak davalıların yapmış olduğu masrafların nelerden ibaret olduğu ve her masraf tarihi itibari ile USD kur karşılığının ne kadar olduğu, fuarın gerçekleşmemesi nedeniyle davalıların davacı lehine yapmış olduğu masraflardan iade bedeli alıp almadıkları, almışlar ise iade tarihleri itibari ile USD kur karşılığı olarak ne kadar olduğu hususunda rapor düzenlenmesine karar verilmiştir.
Mahkememiz dosyasında 24/07/2023 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Raporda özetle;
” 1- Davalı … LTD.ŞTİ.’nin ticari defterleri Usul Yönüyle tetkik edildiğinde; Davacıdan tahsil ettiği paraların dönemi 2019-2020 dönemleri ticari defterlerini kağıt ortamında tuttuğu, defterlerinin açılış tasdiklerinin TTK. Md. 64 ve devam eden maddeleri ile VUK 220-226 maddeleri hükmü uyarınca yasal sürede usule uygun şekilde yaptırıldığı, yevmiye defterlerinin kapanış tasdikinin yasal sürede yaptırdığı, 6102 sayılı TTK 64. maddesinde sayılan ve tutulması zorunlu olan ticari HMK 222/2. mad. Hükmü şartlarını taşıdığı görülmüş olup, defterlerinin sahibi lehinde delil niteliği hususunda takdirin Sayın Mahkemenizin emrinde olduğu,
2-Davalı … LTD. ŞTİ.’nin ticari defterleri Usul Yönüyle tetkik edildiğinde; Davacıdan tahsil ettiği paranın ödeme dönemi olan 2020 döneminde ticari defterlerini kağıt ortamında tuttuğu, defterlerinin açılış tasdiklerinin TTK. Md. 64 ve devam eden maddeleri ile VUK 220-226 maddeleri hükmü uyarınca yasal sürede usule uygun şekilde yaptırıldığı, yevmiye defterlerinin kapanış tasdikinin yasal sürede yaptırdığı, 6102 sayılı TTK 64. maddesinde sayılan ve tutulması zorunlu olan ticari HMK 222/2. mad. hükmü şartlarını taşıdığı görülmüş olup, defterlerinin sahibi lehinde delil niteliği hususunda takdirin Sayın Mahkemenizin emrinde olduğu,
3. Taraflar arasında akdedilen sözleşmede ödenecek bedelin EURO olarak belirlendiği, Ancak ödeme tutarının tümünü TL cinsinden ödediği, ödeme dekontlarında EURO karşılığı ödendiği hususunda herhangi bir açıklama bulunmadığı, ödemelerin davalıların ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, farklı fade ile; davacının dosyaya sunduğu ödeme dekontları ile davalının ticari defter kayıtları birbirini doğruladığından, taraflar arasında sözleşme bedelinin ödenip ödenmediği hususunda taraflar arasında husumet bulunmadığının anlaşıldığı,
Sayın Mahkemenizin bilirkişiye verdiği görev çerçevesinde davacının ödemeleri USD kuruna vede özleşme para birimi EURO kuruna ödeme tarihindeki (sözl.8.mad.ne göre) TCMB Euro ve Dolar satış kuru ile çevrildiğinde;
-Davalı … Ltd.’ne ödenen 48.413,00 -TL.nin 7.360,75 EURO değerinde ,8.173,45 USD değerinde olacağı,
– Davalı … Ltd.Şti.’ne ödenen 13.114,00 -TL.nin 1.985,89 EURO değerinde, 2.190,52 USD değerinde olacağı,
Her 2 davalı firmaya ödenenlerin toplamının (48.413,00 -TL + 13.114,00 -TL = ) 61.527,00 TL.) 9.346.63 EURO, 10.363.97 USD olacağı,
Davalıların ticari defterleri tetkik edildiğinde; davalı firmanın (… TİC. LTD.ŞTİ.) dosyaya sunduğu … ayakkabı fuar masraflarının (faturaların) tümünün ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, masrafların (faturaların) davalı tarafından ödendi kayıtlı olduğu, masrafların geri iade alındığına dair bir kayda davalıların ticari defter kayıtlarında rastlanmadığı, iş bu maliyetlerin toplamının 1.192.685,81 TL olduğu, Euro Karşılığının 171.385,59 EURO, Dolar karşılığının 186.756,79 Usd olduğu,
Ancak; davalının ticari defterlerinde fuar masraf faturalarının yabancı dil açıklamalı olduğu, ayrı gider hesaplarında reklam, stand.yer gibi ayrım yapılmadan ortak maliyet hesabında giderleştirdiği, yurtdışı fuarcılık sektörü uzmanlık alanıma girmediğinden mali müşavir bilirkişi olarak davaya konu fuar organizasyonuna kaç firmanın katıldığı, bu masraf kalemlerinden davacı firma için yapılan harcama payının ne kadar olduğu, masrafların ne kadarının reklam, stand,yer vb olduğu konularının tarafımca değerlendirme imkanı bulunmadığından bu hususlarda takdir tümüyle Sayın Mahkemenizin emrinde olmak üzere,…” şeklinde görüş ve kanaat bildirdiği görülmüştür.
Taraflar arasında yapılan fuar katılıp sözleşmesi Euro para cinsi üzerinden yapılmış olup, ödemeler TL cinsinden yapılmış ise de sözleşme ile belirlenen tutara denk gelecek şekilde davacı tarafından davalı … firmasına 7.360,75 Euro karşılığı TL, davalı … firmasına ise 1.985,89 Euro karşılığı ödeme TL ödenmiştir, sözleşme ve ödemeler konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık yoktur. Mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen 26.07.2023 tarihli rapor ile fuarın gerçekleşeceği …’da covid 19 salgınından kaynaklı önlemler kapsamında organizasyonu iptali öncesi yapılan hazırlıklar kapsamında davalı … tarafından yapılan masrafların toplamı 171.385,59 Euro olarak tespit edilmiş taraflarca sunulan belge ve beyanlar ile katılımcı sayısının 97 olduğu anlaşılmıştır. Yapıl masrafın katılımcı firma bazında ayrıştırılmasının teknik olarak mümkün olmadığı mali müşavir bilirkişi tarafından ifade edilmiş olduğundan firma bazında fuar masraf bedeli 171.385,59 Euro / 97 = 1.766,86 Euro olarak kabul etmek hakkaniyete uygun olacaktır. Sözleşme tarihinden sonra meydana gelen ve ön görülemeyen Covid 19 salgını ve bu salgınla mücadele kapsamında fuarın idari mercilerce iptali taraflar arasındaki fuar sözleşmesinin mücbir sebeple uygulanamaz davalıyı edemini yerine getiremez durumu getirmiştir. Davacıdan kaynaklanmayan sebeplerle davalı taraf sözleşmeden kaynaklı edimini mücbir sebeple de olsa yerine getiremediğinden sözleşme gereği edem karşılığı olarak aldığını TBK 136/2 maddesi gereği davacıya iade etmekle yükümlüdür, akse durum sebepsiz zenginleşme olacaktır. Ancak fuarın yapılacağı …’da davacı ve diğer katılımcılar için yapılan masraflar davalıların işletme masraflarının dışında tümü ile katılımcılar yararına yapılan gider niteliğinde olduğundan hak menfaat ve hakkaniyet dengesi de gözetilerek bu bedelin tenzili gerektiği kanaatine varılmıştır. Bu nedenle davacının davalı … firmasına ödediği 1.985,89 Euro bu davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, davalı … Fuarcılık firmasına davacının ödediği 7.360,75 Euro dan bu firma tarafından … da fuar katılımcıları için yapmış olduğu masraftan davacı payına düşen ve yukarıda ayrıntılı hesabı izah edilen 1.766,86 Euro tenzil edilerek bakiye kalan 5.593,89 Euro’ nun davalı … Fuarcılık firmasından alınarak davacıya ödenme sine, her iki alacağa davacı tarafından davalılara keşide edilen ihtarnamede verilen sürenin hitamı dikkate alınarak 30/08/2020 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/A maddesi gereği kamu bankalarınca Euro cinsi yıllık mevduata uygulanan en yüksek faizin uygulanmasına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davalı … Tic. Ltd. Şti. Yönünden davacının davasının KISMEN KABULÜNE, 5.593,89 Euro’nun 30/08/2020 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/A maddesi gereği kamu bankalarınca Euro cinsi yıllık mevduata uygulanan en yüksek faizle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
1a)Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalı … Tic. Ltd. Şti’ nden alınarak davacıya ödenmesine,
1b)Davalı kendisini vekille temsil olunmakla red üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 16.244,37TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Tic. Ltd. Şti’ ne ödenmesine,
2-Davalı … Tic. Ltd. Şti. Yönünden davacının davasının KISMEN KABULÜNE, 1.985,89 Euro’nun 23/11/2020 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/A maddesi gereği kamu bankalarınca Euro cinsi yıllık mevduata uygulanan en yüksek faizle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-a)Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalı … Tic. Ltd. Şti. nden alınarak davacıya ödenmesine,
b)Davalı kendisini vekille temsil olunmakla red üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 38,01‬TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı davalı … Tic. Ltd. Şti. ne ödenmesine,
3-Alınması gerekli olan 4.789,52TL karar ilam harcından başlangıçta dava açılırken peşin olarak alınan 1.437,13TL harcın mahsubu ile bakiye eksik kalan 3.352,39‬TL eksik harcın davalı … Ltd. Şti. nden tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafından yatırılan 1.437,13TL peşin harcın davalı … Tic. Ltd. Şti. nden alınarak davacıya verilmesine,,
5-Davacı tarafından yapılan (62,20 TL ilk masrafı+ 217‬,00TL posta masrafı+ 2.000,00 TL bilirkişi ücreti =) 2.279,20 TL yargılama giderinin red ve kabul oranına ( %81,16 kabul ) nazaran 1.849,79TL’sinin davalılardan (kabul oranına göre 739,00TL nin Davalı … Ltd. Şti. Den, kalan 1.110,79‬TL nin Davalı … Tic. Ltd. Şti. den alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6- Davalı … Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan 2.000,00TL yargılama giderinin red oranına ( %18,84‬ red ) nazaran ‬376,00TL sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Tarafların dava şartı olan arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları, arabuluculuk son tutanağı aslından anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun’un 18/A-14 bendi uyarınca ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Suçüstü Ödeneğinden ödenen 1.360,00TL nin %81,16 kabul-red oranı üzerinden hesaplanan 1.103,77-TL’nin davalılardan (kabul oranına göre 183,96TL nin Davalı … Tic. Ltd. Şti. Den, kalan 919,80‬TL nin Davalı … Tic. Ltd. Şti. den, 256,23‬TL’nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
8-Taraflarca yatırılan gider avansın arta kalan kısmı karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair davacı(e duruşma ile) ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/10/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır