Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/361 Esas
KARAR NO : 2021/338

BİRLEŞEN DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 14/08/2020
KARAR TARİHİ : 22/04/2021

ASIL DAVADA DAVA : Davacılar vekili dava dilekçesinde, müvekkillerinden …A.Ş ile davalı …Ltd. Şti arasında İstanbul Florya semtinde yer alan … Kurumları adı altında faaliyet gösteren özel eğitim kurumunun külliyen devri hususunda 01/07/2019 tarihinde “Ruhsat Devir Mutabakat ve Sulh Sözleşmesi” adı altında sözleşme imzalandığını, buna göre, özel okulu işleten davalı şirketin zarar etmesi, mevcut giderleri karşılayamaması ve okul binasının kira borçları ile tüm tedarikçiler ile çalışanlarına borçlu olması ve bu borçları ödeyemez hale gelmesi nedeni ile davacı … Kurumlarına devredilmesi ve bundan sonra bu sözleşme kapsamında okulun davacı …şirketince işletilmeye devam edilmesinin amaçlandığını, sözleşmeye göre devrin sağlanabilmesi için davalı tarafın yerine getirmesi gereken ruhsat ve diğer lisansların devir işlemlerinin öncelikle yerine getirmesi gerektiğini, sözleşmeye göre davalı firmanın ağırlıklı borcu olan kira bedeli, öğretmen ve eğitim giderleri ile 3. Şahıs tedarikçilere olan ödemeleri gerçekleştirememesi nedeni ile bu borçların büyük bölümünün davacı … Öğretim tarafından üstlenildiği ayrıca sözleşmenin 4.4 maddesi gereği davalı tarafın piyasaya olan 2.300.000 TL çeklerinin ödenmesininde okulun işletmesinde ve bu arada yöne dönem öğrenici kayıtlarından elde edilen gelirle ödeneceğini, davalının keşide etmiş olduğu çek borçlarının ödenmemesi sonucu icra baskısı altında olmasını önlemek maksadı ile davaya konu olan tanzim tarihleri ve bedelleri dava dilekçesinde yazılı toplan 9 adet sıralı bonoların keşide edilerek verildiğini, bu bonolar ile mezkur 2.300.000 TL meblağlı çek borçlarının kapatılmasının amaçlandığını, ancak davalı firmanın borçlarını kapatmak yerine bu senetleri vadelerinde tahsil edilmek üzere bankaya “tahsil cirosu” ile devrettiğini ve senetleri tahsile koyduklarını, senetlerin hali hazırda … A.Ş’de tahsilde olduğunu, tahsile konan ve vadeleri gelen senetlerden ilk senedin bedeli olan 293.318 TL’sinin ödendiğini, diğerinin ödenmediğini, bu arada davalı şirketin …A.Ş ile birleştiğini, davalı firmaya Zeytinburnu… Noterliğinin 19/03/2020 tarih ve …sayılı ihtarnamesi keşide edilerek edimlerin yerine getirilmesi ve ruhsat ile lisans devir işlemlerinin biran evvel tamamlanmasının istenildiğini, davalı tarafın edimlerini yerine getirmediğini bu nedenle senetlerin bedelsiz kaldığının bildirildiğini, davalı şirketin devir işlemlerini tamamlamadığı gibi, bonoları da takibe koyarak haksız kazanç temin etmeye çalıştığını, davalı tarafın borçları nedeniyle okulda bulunan menkul malların haciz edildiğini, yeni dönem öğrenci kaydı ile elde edilecek gelirlerin okulun borçlarına ödenmesi şartına da davalı firmanın uymadığını, 200 öğrencinin 2019 dönemi itibarı ile ödedikleri okul ücretlerinin müvekkili firmaya veya okulun geçmiş borçlarına ödenmediğini, ruhsat devrinin gecikmesi nedeni ile müvekkili firmanın idari para cezaları ödemek zorunda kaldığını, müvekkillerinden…A.Ş’nin senet metninde de anlaşılacağı üzere senetlere kefil sıfatı ile imza attığını, davacı …A.Ş’nin de bu senetler nedeniyle borcunun bulunmadığını belirterek ödenen 293.318 TL’nin istirdadına diğer senetler nedeniyle müvekkillerinin davalıya borçlu olmadığının tespitine ve senetlerin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davacı vekili 22/07/2020 tarihli dilekçesinde, uyap üzerinden gönderilen dava dilekçesinde davacı olarak …A.Ş ile sehven …A.Ş’nin gösterildiğini, 20/07/2020 tarihinde ön bürodan gönderilen dilekçede ise davacı olarak …A.Ş ile …A.Ş’nin yer aldığını, davacı olarak …A.Ş ile…A.Ş’nin esas alınmasını talep etmiştir.
ASIL DAVADA CEVAP : Taraflar arasında 01/07/2019 tarihli “Ruhsat Devir Mutabakat ve Sulh Sözleşmesi” ve aynı tarihli “Marka lisans kullanım sözleşmesi” imzalandığını, sözleşmenin 1.1 maddesinin 2. Bendinde “……noterde yapılacak ruhsat devir sözleşmelerine müteakip, il milli eğitim müdürlüğünde ruhsat satışına ilişkin başvuru ile birlikte, devreden ruhsat sahipliğinden kaynaklı olarak bundan başka hiçbir şekilde hak, yükümlülük ve sorumluluk almayarak ve bu tarihten itibaren ruhsatların tüm hak ve sorumlulukları devralan’a ait olacaktır” denildiğini, 1.1 maddesinin 3.bendinde “devralan ….bu devir için zorunlu her türlü başvurular…..eğitim ruhsatının tarafına devir ve intikalinin sağlanması, bu devrin gerçekleşmesi için tüm resmi kurumlardaki tüm iş ve işlemlerin gerçekleştirilmesine dair yükümlülüklerin tamamı devrolana aittir” denildiğini, sözleşme bedeli başlıklı 2. Maddesinde ise “iş bu sözleşmenin imzalanması, ruhsat devrinin yapılması ve lisans sözleşmesinin imzalanması akabinde devreden ile kiraya veren … arasındaki kira sözleşmesi feshedilmiş ve devralan … ‘in yeni kiracısı olacaktır. Devralan ve …’e eski kira dönemleriyle ilgili olan ve aralarındaki kira ilişkisinden kaynaklı borçlarının toplamının tüm faiz ve ferileri vekalet ücretleri dahil 3.300.000 TL olduğu konusunda taraflar mutabakata varmışlardır” denildiğini, sözleşmenin 4.4 maddesinde belirtildiği üzere devreden müvekkilinin 2019 yılı Temmuz ve Ağustos ayı içerisinde ödenmesi gereken toplam 2.300.000 TL bedelli çeklerinin de devralan tarafından ödenmesi konusunda mutabık kaldıklarını, sözleşmenin 2.2 maddesi gereğince öncelikle kayıt bedellerinden 2.300.000 TL tutarındaki çeklerin ödenmesi, akabinde eski borçların davalı devredenin kar payından mahsup edilmesi, davalının devir işlemi sırasında ücretini tahsil ettiği 19 adet öğrenci bedelinin mahsup edilmesi, tüm bu mahsup ve ödemelerin tamamlanmasından sonra ise devralanın devreden müvekkiline yıllık kardan net %20 ödenmesi konusunda anlaşıldığını, davacı yanın iş bu sözleşmedeki yükümlülüğünü nakden yerine getirmeyeceğini beyan ederek, bu bedele ilişkin bu davanın konusu 9 adet senedi keşide ederek müvekkiline teslim ettiğini, davacının sözleşmenin 4.4 maddesi ile yükümlediği 2.300.000 TL borcuna ilişkin keşide ettiği ve borçlu olduğu senetlerin tahsilini engellemek amacıyla dava açtığını, tedbir kararı aldığını, sözleşmenin imzalanmasının ardından müvekkilinin noterlikte işletmenin devrinin gerçekleştirildiğini, …Müdürlüğü nezdinde gerekli başvuruları derhal yaptığını, müvekkilinin bu sözleşme gereğince … Koleji İlkokulu, ortaokulu, …isimli işletmelerini işletme hakları, ünvanları, demirbaşları ile birlikte davacı tarafa devir ve teslim ettiklerini, Bakırköy … Noterliğinin 16/07/2019 tarih … yevmiye sayılı “Düzeltme Beyannamesi” ile borç ve alacakların vadesi gelmemiş olanlarda dahil olmak üzere devralan … A.Ş’ye ait olduğunun devralan ve devreden tarafından kabul edildiğini, ruhsatın devralana geçtiğini, davacı yanın sözleşmesel yükümlülüklerini yerine getirmediğini, sözleşmenin 4.4 maddesinde devredenin 2019 yılı Temmuz ve Ağustos ayı içerisinde ödenmesi gereken 2.300.000 TL bedelli çeklerinin devralan olarak davacı tarafından ödeneceği ve bu bedelin sözleşmenin akabinden sonra gelecek kayıt bedellerinden karşılanacağı, buna karşılık bu bedelin sözleşmenin 2.1 maddesine göre devreden müvekkiline tahakkuk edecek yıllık kardan mahsup edileceğinin kararlaştırıldığını, okula öğrenci kayıtlarının yapıldığını, belirtilen ödemelerin davacı tarafından yapılmasının talep edildiğini, davacının bu bedel için nakit ödeme yapamayacağını belirterek davaya konu 9 adet senedi vererek ödemeyi bu şekilde yapacağını belirttiğini, senetlerin tahsil amacıyla müvekkilince bankaya verildiğini, davacı yana muaccel olan hiç bir borçları bulunmadığını, tam tersine 6.179.892,07 TL’lik faturadan ödenmemiş 1.503.093,95 TL alacakları bulunduğunu, yine 19 adet öğrenciden kaynaklı kayıt bedeli olan 271.529,50 TL ile 21.300 USD alacağı ile nakden ödenmesi gerekirken, mahkemece tedbir kararı verilen 2.300.000 TL’ye ilişkin senetlere dayalı alacağının bulunduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
BİRLEŞEN DAVADA DAVA : Davaya konu senetler nedeniyle İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin …Esas nolu dosyasında dava açtıklarını, davaya konu senetlerin …Ltd. Şti tarafından tahsil amacıyla….A.Ş’ye verildiğini bu nedenle …hakkında da bu senetler nedeniyle borçlu olmadıklarının tespiti amacıyla bu davayı açtıklarını, davacılardan …A.Ş ile dava dışı …Ltd. Şti arasında imzalanan sözleşme uyarınca firmanın borçlarının büyük bölümünün …A.Ş tarafından üstlenildiğini, sözleşmenin 4.4 maddesi gereğince Uka’nın piyasaya olan 2.300.000 TL çeklerinin ödenmesinin de okulun işletmesinden ve yeni öğrenci kayıtlarından elde edilecek gelirle ödeneceğini, …’nın çek borçları nedeni ile icra baskısı altında olmasını önlemek amacıyla dava dilekçesinde yazılı bonoları verdiklerini , bu bonolar ile çek borçlarının kapatılmasının amaçlandığını ancak …’nın bu bonoları bankaya tahsil cirosu ile tahsile koyduklarını, vadesi gelen ilk senedin ödendiğini, diğerlerinin ödenmediğini, …’nın edimlerini yerine getirmediğini belirterek ödenen 293.318,00 TL’nin istirdadına, diğer sıralı senetler nedeniyle borçlu olmadıklarının tespitine ve senetlerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
BİRLEŞEN DAVADA CEVAP : … vekili cevap dilekçesinde, müvekkili ile …Ltd. Şti arasında imzalanan genel kredi sözleşmesi uyarınca …Ltd. Şti’ye kredi kullandırıldığını, …Ltd. Şti’nin kredi borçlarına karşılık , …A.Ş tarafından tanzim edilerek kendilerine verilen 9 adet bonoyu ciro ederek müvekkiline verdiğini, bonoların tahsil cirosu ile verilmediğini, bonoların ödeme aracı olarak ciro sureti ile müvekkiline verildiğini, bonoların dava tarihinden bir yıl önce müvekkiline ciro ile verildiğini, müvekkilinin iyiniyetli olduğunu, diğer davacının avalist olduğunu, TTK 702 maddesine göre aval verenin teminat altında aldığı borç, şekle ait noksandan başka bir sebepten dolayı batıl olsa da aval verenin taahhüdü geçerlidir denildiğini, aval verilen kimsenin şahsi defilerini ileri süremeyeceğini, bu nedenle …A.Ş’nin her halükarda borçtan sorumlu olduğunu belirterek davanın reddine ve kötüniyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE : Dava- Birleşen Dava: dava dilekçelerinde unsurları belirtilen bonolardan dolayı menfi tespit ve bedeli ödenen bono yönünden ise istirdat istemine ilişkindir.
DELİLLER : Bono suretleri, 01/07/2019 tarihli “Ruhsat devit Mutabakat ve Sulh Sözleşmesi”, Bakırköy … Noterliğine ait 18/07/2019 tarihli “İşletmenin Devri Sözleşmesi” , “Düzletme Beyannamesi”, İstanbul … İcra Müdürlüğüne ait … Esas nolu dosya, Genel Kredi Sözleşmesi.
Davaya konu edilen bonolar incelendiğinde, keşidecinin …A.Ş , avalistinin…A.Ş, lehtarının…Ltd. Şti olduğu, bonoların lehtarı tarafından… A.Ş’ye ciro edildiği tespit edilmiştir.
01/07/2019 tarihli Ruhsat Devir Mutabakat ve Sulh Sözleşmesi incelendiğinde, davacı …’den devralan, davalı …’dan devreden olarak bahsedildiği, devredene ait isimleri yazılı okulların eğitim ruhsatı ile birlikte okul binası demirbaşları ile Canada okullarına ilişkin isim hakkının bütün halinde devralan’a devrinin konu edildiği, bu sözleşmenin imzalanmasının akabinde , noterde yapılacak Ruhsat Devir sözleşmelerine müteakip,… Müdürlüğü’nde ruhsat satışına ilişkin başvuru ile birlikte devrin gerçekleşeceği, eğitim ruhsatının devir ve intikalinin sağlanması, bu devrin gerçekleşmesi için tüm resmi kurumlardaki tüm iş ve işlemlerin gerçekleşmesine dair yükümlülüklerin tamamının devralan’a ait olduğu sözleşmenin 2.1 maddesinde , ruhsat devrinin yapılması ve lisan sözleşmesinin imzalanmasının akabinde devreden ile kiraya veren … arasındaki kira sözleşmesinin feshedilmiş olacağını, devralanın …’in kiracısı olacağını, devredenin …’e kira borcunun ferileri ile birlikte 3.300.000 TL olduğu konusunda mutabakata varıldığını, kira borcunun …tarafından devralana temlik edildiği, …’in kira borcuna dayalı olarak çeke- bonoya dayalı takip başlatılan ya da başlatılmayan tüm alacak/borç ilişkisinin sona erdiğini, 2.2 maddesinde, devredenin …’e ait eski kira borçlarının, okulun karından, devredenin hissesine düşen miktarın hesap edilerek, kayıtlardan gelecek paradan peyder pey ödenerek mahsup edileceğini, ancak bu mahsup işleminin sözleşmenin 4.4 maddesinde belirtilen 2.300.000 TL’lik çekler ödeninceye kadar yapılmayacağını, çek ödemeleri bitince …’e olan ve 2.1’de belirtilen 3.300.000 TL’lik meblağın peyderpey mahsubuna başlanılacağı, 4.4 maddesinde, devredenin 2019 yılı Temmuz ve Ağustos ayı içerisinde ödenmesi gereken ekte listesi ve keşide tarihleri yer alan 2.300.000 TL bedelli çeklerin ödenmesi için okula kayıt için gelen paradan devralan kesinti ya da kar payı olmayacak, mahsup yapılmayacağı ancak okulun personel, kira ve diğer tüm işletme giderleri karşıladıktan sonra bu çekleri ödeyeceği, ancak devreden yeteri kadar kayıt sağlayamazsa devralan sadece gelen para kadarlık çekleri ödeyeceği, hiç bir kayıt gelmezse de 2.300.000 TL nin tamamını ödemeden imtina hakkı olduğu hususlarının düzenlendiği görülmüştür. Sözleşmenin ekinde iade edilecek çek senet listesinin yer aldığı görülmüştür.
Bakırköy … Noterliğine ait 16/07/2019 tarihli … yevmiye nolu işletmenin devri sözleşmesinde “…..Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliğinin 14. Maddesinin 1. Fıkrasının c bendinde yazılı olana borç ve alacaklarının vadesi gelmemiş olanlarda dahil olmak üzere …Ltd. Şti’ne ait olduğu kabul ve beyan ederek devir ve teslim ettik” ibaresinin bulunduğunu, bu ibarenin sehven yazıldığı belirtilerek Bakırköy … Noterliğinin 18/07/2019 tarihli Düzeltme Beyannamesi ile düzeltildiği, yeni şeklinin “….. Devir edenin yukarıda yazılı 16/07/2019 tarihi itibari ile “borç ve alacaklarının vadesi gelmemiş olanlarda dahil olmak üzere …A.Ş’ne ait olduğunu, aynen kabul ettiğimizi” şekline getirildiği görülmüştür.
…Müdürlüğü 17/02/2021 tarihli cevabi yazıda …Ltd. Şti’ye bağlı…Koleji İlkokulu, Ortaokulu, Anadolu Lisesinin 28/05/2020 tarihinde …A.Ş’ne devri olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Taraflar arasında imzalanan sözleşme ve Bakırköy … Noterliğine ait… yevmiye nolu “düzeltme beyannamesi” ile devredenin borç ve alacaklarının vadesi gelmemiş olanlarda dahil olmak üzere …A.Ş’ye ait olduğunun kararlaştırıldığını, sözleşmenin 4.4 maddesinde ve 2.1 maddesinde de Uka’nın kira borçları ile 2019 yılı Temmuz ve Ağustos ayı içinde ödenmesi gereken sözleşmenin ekinde listesi yer alan çek ve senetlere dayılı 2.300.000 TL’lik borçların ödenmesi ile ilgili düzenlemelerin yer aldığı görülmektedir. …Müdürlüğü yazı cevabına göre okulların davacıya devrinin gerçekleştiği tespit edilmiştir.
Davacı vekili birleşen davanın dilekçesinde, davaya konu bonoların, devredenin 2.300.000 TL meblağlı çek borçlarının kapatılması amacıyla verildiğini belirtmiştir. Düzeltme beyannamesinde de, devredenin vadesi gelmiş ya da gelmemiş tüm borçlarının…A.Ş tarafından üstlenildiği belirtilmiştir. 28/05/2020 tarihinde okulların devri gerçekleşmiştir. Davacı vekili dilekçesinde …’nın borçları nedeniyle okula haciz geldiğini ifade etmişse de, 28/05/2020 tarihinde devir gerçekleştiğinden haciz işlemlerine karşı gerçekleşen devir nedeniyle istihkak gibi yasal hakları kullanma imkanı olduğundan (nitekim devir sözleşmenin imzalandığı 01/07/2019 tarihinden önce … tarafından dava dışı lehtar …’a keşide edilen bonolar nedeniyle 30/05/2019 tarihinde başlatılan İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas nolu takip dosyasından dolayı yapılan haciz işlemine karşı Davacı …istihkak iddiasında bulunmuştur. ) davalının borçlarını karşılamak amacıyla davaya konu bonolar verildiğinden davacının açtığı menfi tespit ve istirdat isteminin reddi gerekmiştir. Diğer davacı ise bonolara avalist olarak imza atmıştır. TTK’nın 702. Maddesine göre aval veren kişi, kimin için taahhüt altına girmişse aynen onun gibi sorumlu olur. Aval veren kişinin teminat altına aldığı borç, şekle ait noksandan başka bir sebepten dolayı batıl olsa da aval verenin taahhüdü geçerlidir denildiğinden bu davacı açısından da davanın reddi gerekmiştir. Ayrıca birleşen dosya davalısı… bonoları ciro yoluyla davalı …’dan almıştır. Davacı tarafından …’ın bonoları iktisabının kötüniyetli ya da ağır kusurlu olduğu da ispat edilememiştir. Tüm bu nedenlerle asıl dava ve birleşen davada davacının davasının reddine, davalılar tarafından talep edilen kötüniyet tazminatının şartları oluşmadığından davalıların kötüniyet tazminat talepleri de red edilmiştir. (Davacı vekilinin talebi ile davaya konu bonoların icra takibine konu edilmesi halinde icra takibinin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmiş ise de, menfi tespit davasının reddine karar veren mahkemenin, borçluyu tazminata mahkum edebilmesi için, alacaklarının borçluya karşı bir icra takibi yapmış olması ve borçlunun bu icra takibinin durdurulması veya icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı almış ve bu ihtiyati tedbir kararının uygulanmış infaz edilmiş olması gerekmektedir. Bu nedenle şartları oluşmayan kötüniyet tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.)
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
A-Asıl Dava Yönünden ;
Davacıların davasının reddine,
Davalının kötü niyet tazminat talebinin reddine,
İİK 72/4 gereğince ihtiyati tedbirin kaldırılmasına,
1-Davalı taraf kendini vekil ile temsil ettirdiğinden 106.062,88 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
2-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına,
3-Gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine resen iadesine,
4-Davalı tarafından yapılan 134,00 TL tebligat, tezkere giderinden davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
5-Bu dava sebebiyle 59,30 TL alınması gerektiğinden davacı tarafından peşin yatırılan (başta 40.073,20 TL + tamamlama harcı 1.878,51 TL olmak üzere toplam=) 41.951,71 TL’den mahsubu ile kalan 41.892,41 TL karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
B- Birleşen Dava Yönünden ;
Davacıların davasının reddine,
Davalının kötü niyet tazminat talebinin reddine,
İİK 72/4 gereğince ihtiyati tedbirin kaldırılmasına,
1-Davalı taraf kendini vekil ile temsil ettirdiğinden 106.062,88 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
2-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına,
3-Gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine resen iadesine,
4-Bu dava sebebiyle 59,30 TL alınması gerektiğinden davacı tarafından peşin yatırılan 41.951,72 TL’den mahsubu ile kalan 41.892,42 TL karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 22/04/2021

Başkan
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Katip
¸e-imzalıdır

¸