Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/331 E. 2021/729 K. 25.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/331 Esas
KARAR NO : 2021/729
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/03/2018
KARAR TARİHİ : 25/10/2021

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “… … A.Ş. tarafından … İcra Dairesinin 2017/… Esas sayılı dosyası ile 25/10/2017 tarihinde müvekkili aleyhine icra takibi başlatıldığı, kendilerine gönderilen ödeme emrinde, … plakalı araç ile 30.11.2016, 21.12.2016, 28.03.2017 ve 22.09.2017 tarihlerinde ihlalli geçiş yapıldığı ve para cezalarının sırasıyla 336.05 TL, 348.15 TL, 12.1 TL ve 49.5 TL olduğunun belirtildiği, ödeme emrinde mesnet gösterilen “geçiş ücreti, para cezası” ifadesi dışında takibe konu, iddia olunan cezaya ilişkin herhangi bir belge, ceza makbuzu vb. dosyada bulunmamakta olduğu, bu icra takibine konu para cezalarına ilişkin kendilerine daha önce herhangi bir bildirimde bulunulmadığı, yasa ve usule uygun tebligat yapılmadığı, kaldı ki müvekkili firmanın söz konusu aracında … bulunduğu, ödeme emrinde belirtilen tarihlerde bu …’de yeterli miktarda para bulunduğu, tüm bu sebeplere binaen, müvekkilinin böyle bir borcu bulunmadığı, şayet takibe konu olan borcun var olduğu varsayılacak olsa dahi, alacağın taraflarına herhangi bir bildirimde bulunulmaksızın doğrudan icra takibine konu edilmiş olmasının yasa ve usule aykırı olduğu, müvekkilinin büyük bir ticari şirket olduğu, icra takibine uğramış olması ve haciz tehdidi altında olması müvekkilinin ticari itibarını zedeleyeceği için dosyada gösterilen alacak miktarının ihtirazı kaydı ile ödemiş bulundukları, haksız bu takip sebebiyle müvekkilinin borçlu olmadığı veya kendisinden yasa ve usule uygun istenmemiş ilgili borcu ödemesi sebebiyle uğramış olduğu zararın giderilmesi gerektiği ve ilgili tutarın kendisine iadesi gerektiğini belirtildiği” talep etmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; “Sayın Mahkemenin esas numarası yazılı dosyaya ilişkin tebligatın müvekkili Şirkete 20.07.2020 tarihinde tebliğ edildiği, davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “davalı müvekkil şirket tarafından, … İcra Dairesi’nin 2017/… Esas sayılı dosya ile 25/10/2017 tarihinde müvekkili aleyhine icra takibi başlatıldığını, taraflarına gönderilen ödeme emrinde … plakalı araç ile 30.11.2016, 21.12.2016, 28.03.2017 ve 22.09.2017 tarihlerinde ihlalli geçiş yapıldığı ve para cezalarının sırasıyla, 336,05 TL, 348,15 TL, 12.1 TL ve 49,5 TL olduğunun belirtildiğini, ödeme emrinde mesnet gösterilen “geçiş ücreti, Para cezası” ifadesi dışında, takibe konu iddia olunan cezaya ilişkin herhangi bir belge, ceza makbuzu vb. dosyada bulunmamakta olduğu, bu icra takibine konu para cezalarına ilişkin taraflarına daha önce herhangi bir bildirimde bulunulmadığını, yasa ve usule uygun tebligat yapmadığını, kaldı ki müvekkili firmanın söz konusu aracında … bulunduğunu ve ödeme emrinde belirtilen tarihlerde bu …’de yeterli miktarda para bulunduğunu, tüm bu sebeplere binaen, müvekkilinin böyle bir borcu bulunmadığını, şayet takibe konu olan borcun var olduğu varsayılacak olsa dahi, alacağın taraflarına herhangi bir bildirimde bulunulmaksızın doğrudan icra takibine konu edilmiş olmasının yasa ve usule aykırı olduğunu, müvekkilinin büyük bir ticari şirket olduğunu, icra takibine uğramış olması ticari itibarını zedeleyici için dosyada gösterilen alacak miktarının ihtirazı kayıt ile ödemiş bulunduklarını, haksız takip sebebiyle müvekkilinin borçlu olmadığı veya kendisinden yasa ve usule göre uygun şekilde bildirim yapılarak istenmemiş ilgili borcu ödemesi sebebiyle, haksız yere zarara uğratıldıklarını ifade ederek, ilgili ödenen tutarın kendilerine istirdadını talep ettiği, davacı yanın, huzurdaki davasını 2 ana unsura dayandırdığı, bu hususların; cezanın kendilerine tebliğ edilmediğini ve bunun usul ve yasaya aykırı olduğu, cezanın iptali gerektiği, … Banka hesaplarında para bulunduğu banka hesabında para bulunmasının borcu ifa anlamına geleceği, borcun ifa edilememesinde işletmeci müvekkil şirketin kusurlu olduğu şeklinde olduğu,” davanın tüm dayanağını oluşturan 2 iddianın da mesnetsiz ve haksız olduğu, 6001 sayılı kanunun m.30/5 gereği tahakkuk eden cezaların tebliğ edilmesine gerek olmadığı, özel kanunla düzenlenen Yap-İşlet-Devret modeliyle hayata geçirilen projelerin, Karayolları Genel Müdürlüğünün işlettiği köprü ve otoyollardan farklı düzenlemelere tabii olduğu, Devletin işlettiği köprü ve otoyollarda, ücretli geçiş noktasından, ücret ödemeksizin ihlalli geçiş halinde, idari para cezası kesilmesi söz konusu olduğu, burada ise, devletin işlettiği bir köprü ve bağlantılı otoyolu söz konusu olmadığı, dolayısı ile ortada tebliğ edilmesi gereken bir idari para cezasının olmadığı, davacı tarafın icra takibine konu geçiş ücreti + 10 katı tutardaki cezayı tebliğ edilmesi gereken bir idari para cezası olarak değerlendirerek hataya düştüğü, oysaki davaya konu ceza tahakkukunun, 6001 sayılı kanunun m.30/5 hükmü gereğince, bir idari para cezası olmayıp, ifade edilen ilgili kanunu uyarınca doğan, genel hükümler tahtında değerlendirilmesi gereken, özel bir alacak olduğu, nitekim ifade edilen m.30/5 hükmünde de bu husus açıkça kanun koyucu tarafından açıkça ifade edilmiş vaziyette olduğu, şöyle ki; Müvekkil Şirketin, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş, ortakları yine özel hukuk hükümlerine tabi ticaret şirketler olan bir özel hukuk tüzel kişisi olduğu, müvekkil Şirketin özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş bir anonim şirket olması ve ilgili mevzuatta böyle bir şartın aranmaması nedeniyle idari para cezası düzenleme ya da resmi tebligat yapma ve bu tebligat ile karşı tarafı temerrüde düşürme yetkisini haiz olmadığının açık olduğu, zira 6001 sayılı Kanun uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 (dört) katı tutarındaki cezanın, Müvekkil Şirket kamu otoritesine sahip bir kurum olmadığından idari yaptırım kararı niteliğine sahip olmadığı, söz konusu cezanın, 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 1. Maddesi uyarınca söz konusu Kanunun kapsamına girmediği, nitekim, konuya ilişkin olarak; Bursa BAM. 5. HD. 2018/290 Esas, 2018/504 Karar, 20.06.2018 T. Kararında; (EK-1C) “Davacı şirketin yasa tarafından kendisine verilen görevi yerine getirdiği, işletmesi devredilen köprü ve otoyollar için alınması gereken cezalı tutar için işletmeci şirket aracı görünse de yasanın açık ifadesi karşısında bunun idari para cezası olmadığı açıktır. … ve … kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır. On katı oranında ceza alınacağı ise Kanun düzenlemesi olduğundan davalı tarafından bilinmesi gerekir. Yani Kanunu bilmemek mazeret sayılamaz. Bu nedenle tebligata gerek yoktur” (…) ” Şeklinde hüküm bulunduğu, … nu işleten işletmeci Müvekkil şirketin hiçbir şekilde, geçişin ödenmediğine veya ceza tahakkuk ettirileceğine dair, uyarma, bilgilendirme veya tebligat yapma yükümlülüğünün bulunmadığı, bu konuda Anayasa Mahkemesi de müvekkil şirketi haklı gördüğü, 6001 sayılı kanun ve amir hükmü olan 10 katı tutarda ceza getiren m.30/5 hükmünün iptali için, bir mahkemenin yaptığı başvuruyu reddettiği, Anayasa Mahkemesi tebligatsız, haber vermeksizin, ihlalli geçişe binaen 15 gün içerisinde ödeme olmaması halinde 10 katı tutarında ceza tahakkukunu yerinde gördüğü, (Not: Sonradan 7144 sayılı kanun ile 10 katı tutardaki ceza 4 katına düşürülmüştür fakat bu düzenleme 28.05.2018’den sonra tahakkuk eden ve ödenmemiş olan cezalar için geçerlidir. Dolayısıyla 2016 ve 2017 senesine ait ödenmemiş cezalar için kanunun değişikliğe uğramamış olan hali, yani 10 katı tutarda ceza uygulanacaktır. 7144 sayılı kanun metninde bu husus açıkça yazmaktadır.) …/… ürününün kara listede olması, …/… ürününün hizmet sağlayan banka veya PTT tarafından iptal edilmiş olması, araç sahibince …/… ürününe uygun şekilde plaka tanımlanmasının yapılmaması, …/… ürününe uygun muteber şekilde otomatik ödeme talimatı izni verilmemesi, talimat girilmemesi, …/… ürün etiketinin araçta yanlış yere konumlandırılması, üzerinin bir cisimle bilinçli olarak veya bilinçsiz olarak bloke edilmesi, …/… ürününün hesap bakiyesinin yetersiz olması, kullanıcının uygun şekilde …/… ürününü kullanmaması hasebiyle … ‘nin veya bankanın ürünü kara listeye almış olması, …/… ürün aidatlarını/ücretlerinin muteber şekilde ödememesi vb. davalı alacaklı müvekkil şirkete yüklenemeyecek sebeplerle, …/… ürününün geçiş ücretini ödeyememe durumu ortaya çıkabildiği, davacı yanın ödenmemiş ibaresiyle belirtilen ve delilleri ibraz edilen geçişlere ait, hiçbir ödeme belgesi sunamadığı, ihlalli geçiş yapıldığı iddiasının aksini iddia edemediği, davacının; geçiş yaptığını, borçlu olduğunu kabul ettiği ve ödemekle yükümlü olduğu geçiş ücretini de davaya konu ettiği, itirazının, … de bakiyesi müsait olduğu halde geçiş ücretine ceza yansıtıldığı yönünde olduğu, davacı borçlunun, Köprü ve bağlantılı Otoyolu geçiş ücreti borcunun doğduğu açık olduğu, davacının davasını kesinlikle kabul anlamına gelmemekle birlikte, davaya konu edilen ve borçlu olduğu Köprü ve Otoyol geçiş ücreti yönünden de talebi haksız ve mesnetsiz olduğu, işbu davaya konu icra takibi olan …. İcra Müdürlüğünün 2017/… Esas sayılı dosyası takip talebi, 745,80 TL tutarındaki ASIL ALACAK kalemi, hem geçiş ücretinden, hem de geçiş cezasından oluştuğu, davacıya ait plakaya tanımlı … hesabına ilişkin provizyon sorgusu kontrolü yapılmış ve geçişlere ilişkin provizyon sorgusunun, (İhlalli Geçişleri ve Provizyon Sorgularını Gösterir Ekstre ve Kamera Görüntülerinden) görüldüğü üzere, “ Kayıt bulunamadı” ve “Banka Sistem Hatası” sonucu ile …-… Bankasından, işletmeci müvekkil şirketin, ödeme (provizyon) taleplerinin döndüğü ve ret edildiğinin görüldüğü, kayıtlara göre davacı borçlunun 4 kez ihlalli geçiş sağladığı, bu geçişler başına geçiş anında ve sonrasında, periyodik aralıklarla 16’şar kez, ödemenin talep edildiği, fakat hepsine aynı şekilde “Kayıt Bulunamadı” ve “Banka Sistem Hatası” ret yanıtı ile karşılaşıldığının sabit olduğu, basiretli bir tacir olması gereken davacı borçlu, …/… ürününü uygun şekilde kullanmadığı, açıklanan sebeplerle haksız ve usulsüz davanın reddi talep olunduğu, izah edilen nedenlerle, icra edilecek yargılama sonucunda haklılıkları anlaşılacağından davacı tarafın açmış olduğu haksız ve hukuki dayanaktan yoksun huzurdaki davanın reddine, yargılama giderleri ile lehlerine taktir edilecek vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesi” talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Dava; Davalı … A.Ş.’nin, 3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre … nun işletme hakkı sahibi; davacının ise, işletme hakkı davalı şirkette bulunan köprü ve otoyolları kullanmış bulunan ve tüzel kişi olan tacir olduğu, işletme hakkı sahibi Şirketin sorumluluğundaki, köprü ve otoyollardan geçişlerin, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30.maddesinin 5.fıkrası kapsamında ücretlendirildiği ve aynı düzenleme kapsamında ücret ödemeksizin yapılan geçişlerde; 25.05.2018 tarih ve 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 Sayılı Kanunun 18.maddesi ile 6001 Sayılı Kanunun 30.maddesinin 1. ve 5. fıkralarında yer alan “on” ibareleri “dört” şeklinde değiştirildiği, (ancak bu düzenlemenin, Kanunun yürürlüğe girdiği 28.05.2018’den sonra tahakkuk eden ve ödenmemiş olan cezalar için geçerli olduğu, dolayısıyla 2016 ve 2017 senesine ait ödenmemiş cezalar için Kanunun değişikliğe uğramamış olan hali, yani 10 katı tutarda cezanın uygulanacağı, 7144 sayılı kanunun 19.maddesi ile eklenen geçici 3.maddesinde bu hususun açıkça yazıldığı), 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30. maddesinin 7. fıkrasının “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin 1. fıkrası ile 5.fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz” hükmünü haiz olduğu, geçiş tarihini izleyen 15 günlük sürede geçiş ücretini ödeyenlere, 6001 sayılı Kanunun 30.maddesinin 7.fıkrasına göre ceza uygulaması yapılmadığı, ceza uygulama süresinin 15 günlük süre hitamında başlatıldığı işletme hakkı davalı şirkette bulunan köprü ve otoyolları kullanmış bulunan bu dosyada davacı şirkete ait … plakalı araç ile 30.11.2016, 21.12.2016, 28.03.2017 ve 22.09.2017 tarihlerinde ihlalli geçiş yapıldığı ve para cezalarının sırasıyla, 336,05 TL, 348,15 TL, 12.1 TL ve 49,5 TL olduğunun belirtildiği, geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine, …. İcra Müdürlüğünün 2017/… Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığı, davacının ödeme yaptığı, ancak davacının, “icra takibine uğramış olması ticari itibarım zedeleyici olduğu için dosyada gösterilen alacak miktarının ihtirazı kayıt ile ödemiş bulunduklarını” belirttikleri, haksız takip sebebiyle borçlu olmadığı veya kendisinden yasa ve usule göre uygun şekilde bildirim yapılarak istenmemiş ilgili borcu ödemesi sebebiyle, haksız yere zarara uğratıldıklarını ifade ederek, ilgili ödenen tutarın kendilerine istirdadını talep ettiği ve iş bu davasının açıldığı anlaşılmıştır.
Deliller; Dosya Mevcudu, Bilirkişi İncelemesi,
… Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/… Esas, 2018/… Karar sayılı ve 27/03/2018 tarihli görevsizlik kararı ile mahkememizin 2020/331 Esasına kaydedilmiştir.
Mahkememiz dosyasından 01/03/2021 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Raporda; Dava dosyasında yapılan incelemede, davacı vekilinin dava dilekçesi ve davalı vekilinin cevap dilekçesinde ve ekinde, … plakalı araç ile 30.11.2016, 21.12.2016, 28.03.2017, 22.09.2017 tarihlerinde ihlalli geçiş yapıldığı ve para cezalarının sırasıyla, 336,05 TL, 348,15 TL, 12.1 TL, 49,5 TL olduğunun belirtildiği anlaşılmıştır.
…, İGB: … , 21.12.2016 tarihinde, … – Giriş İstasyonu: … (9), Çıkış istasyonu: … (1), ihlalli Geçiş 31,65, Gecikme Cezası:316,5, Borç Tutarının: 348,15 TL, provizyon tarihi: 05.01.2017 Saat:01:00:49 olduğu ve bu geçiş ile ilgili belge sunulmadığı,
… İGB: … , 30.11.2016 tarihinde; G08 – Giriş İstasyonu: … (8), Çıkış istasyonu: … (1), ihlalli Geçiş 30,55, Gecikme Cezası:305,5, Borç Tutarının: 336,05 TL, provizyon tarihi: 15.12.2016, Saat:02:00:28 olduğunun belirtildiği bu geçiş ile ilgili aşağıda görülen … Bankası hesap Özeti sunulduğu, ancak sunulan özette, 30.11.2016 tarihinde; Giriş İstasyonu: … (8), Çıkış istasyonu: … (1), olan bir geçiş ödemesinin gözükmediği incelenmiştir. Dosyada bulunan ihlalli geçiş tarihlerine konu ilgili araçların …/… hesap özetleri incelendiğinde, ihlalli geçişlerin olduğu tarihlerde hesabın eksiye düşmediği, aynı tarihte birden fazla ihlalsiz geçiş yapılarak hesaptan düşüldüğü, ihlale konu geçişlerin ise teknik sebeplerle ücretlendirilemediği anlaşılmaktadır. Bedeli ödenmeyen paralı otoyol geçişlerinden davacı her halükarda sorumlu ise de ihlale konu araçların geçiş ücretlerini ödemek üzere …/… sistemi üzerinden kayıt yapıp geçiş günlerinde yeterli bakiyeyi hesapta bulundurmakla davacı sorumluğunu yerine getirdiğinden plakanın okunamaması sistemsel ve teknik sebeplerle paranın …/… hesabından çekilememiş olması nedeniyle geçiş ücretinin dört katı para cezasının davacıdan alınması hakkaniyete uygun görülmemiştir. Somut olayda geçişlerden sonra dava konusu icra takibinden önce ihlalli geçiş ücretlerinin ödenmesi için davalının davacıya yapmış olduğu bir ihbar ve ödeme talebine ilişkin delil dosyada mevcut olmadığından, davanın kısmen kabulü ile 67.80 TL toplam ihlalli geçiş asıl alacak tutarı ve bu tutara takip tarihinden itibaren işleyen faiz ve bu tutara ilişkin takip giderleri ve vekalet ücreti dışında kalan tüm alacak kalemleri yönünden takibin iptaline, davacı tarafından ihlalli geçiş para cezaları için fazladan ödenen 1.031,19 TL’nin icra dosyasına ödenme tarihi olan 08/11/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davanın kısmen kabulü ile 67.80 TL toplam ihlalli geçiş asıl alacak tutarı ve bu tutara takip tarihinden itibaren işleyen faiz ve bu tutara ilişkin takip giderleri ve vekalet ücreti dışında kalan tüm alacak kalemleri yönünden takibin iptaline,
2-Davacı tarafından fazladan ödenen 1.031,19 TL’nin 08/11/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 75,07 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 35,90 TL’nin düşümü ile eksik kalan 39,17 TL eksik harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 1.098,99 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden red üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 199,62 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya ödenmesine,
6-Davacı tarafından yapılan (41,10 TL ilk masrafı+ 101,60 TL posta masrafı+ 750,00 TL bilirkişi ücreti =)892,70 TL yargılama giderinin red ve kabul oranına ( %83,78 kabul ) nazaran 747,90 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı tarafça yatırılan 35,90 TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafça yatırılan gider avansından geriye kalan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.25/10/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır