Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/281 E. 2022/588 K. 18.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/281 Esas
KARAR NO : 2022/588
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/04/2018
KARAR TARİHİ : 18/07/2022

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin yaş meyve sebze alım satım işiyle iştigal eden bir esnaf olduğunu ve yapmış olduğu işi gereği kıymetli evrak düzenlediğini, devir ve ciro edip aldığını, müvekkilinin Bayrampaşa metrobüs durağında içerisinde bir miktar parasının ve şahsi eşyalarının bulunduğu, bunun yanı sıra davaya konu … … Şubesine ait (eski … Şubesi) 30/04/2018 tarih ve … çek numaralı 25.000,00 TL ‘lik çek ile birlikte toplam 13 adet çeki kaybetmek veya çaldırmak sureti ile rızası hilafında elinden çıkardığını, bunun üzerine müvekkilinin hemen İstanbul CBS ‘nın 2018/… hazırlık numaralı dosyası ile söz konusu kayıp çekler nedeniyle şikayet başvurusunda bulunarak ilgili çeklerin 3. Kişiler tarafından kullanılmasının engellenmesi için iptalini talep etmiş, ilgili bankalara ödeme yasağı konulması ve çekleri ibraz edenlerin açık kimliklerinin bildirilmesi cihetinde müzekkere yazılarak bilgi verilmesinin talep edildiğini, … CBS ‘nın 2018/… Soruşturma numaralı dosyasından davaya konu çek için ilgili bankaya yazılan müzekkere gereği dava konusu çeklerin de aralarında bulunduğu çekler için savcılık nezdinde soruşturma başlatıldığı bilgilerinin iletildiğini, banka cevabi yazısında davaya konu çekin davalılardan … Ltd. Şti tarafından ciro edilmek suretiyle diğer davalı …Ş ‘ne, ondan da ciro edilmek suretiyle diğer davalı …Ş ‘ne verildiği ve onun tarafından da bankaya ibraz edildiği bilgisinin verildiğini, müvekkili hakkında henüz icra işlemleri başlamamış olduğunu, banka takas görüntüsünden tarafların belirlenmek suretiyle aynı gün menfi tespit davası ikame edildiğini, müvekkilinin imza sirküleri ile çek üzerindeki imza karşılaştırıldığında ilk bakışta bile imzanın müvekkiline ait olmadığının görüleceğini, bu nedenle müvekkilinin ticari manada itibar kaybı ve sıkıntı yaşamaması için sunulan evraklar mukabelinde ihtiyati tedbir kararı verilmesine, müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespiti ile davaya konu çekin iptaline, davalıların %20 ‘den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmelerine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı …vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile diğer davalı …Ş. arasında akdolunan, 08/02/216 tarih ve 26547 sayılı Genel Faktoring Sözleşmesine istinaden, müvekkil şirketin faktoring müşterisi … A.Ş. tarafından bedeli, faktoring borcuna mahsup edilmek üzere kayıtsız şartsız ciro ile 19.01.2018 tarihinde … sayılı fatura giriş bordrosu, çek giriş bordrosu, alacak bildirimi ve temlik sözleşmesi ile birlikte davacı adına tanzim edilen 4 adet faturaya istinaden, davacı keşideli 30.04.2018 keşide tarihli 25.000,00 TL bedelli … numaralı 1 adet çek teslim edildiğini ve re-faktoring işlem bedelinin müşterinin yazılı talimatına istinaden belirttiği banka hesabına EFT yapıldığını, Faktoring konusu edilen çekin takas odası aracılığı ile ibrazında 30/04/2018 tarihinde çek bedeli takas sisteminden tahsil edilemediğini, 03/05/2018 tarihinde müşterinin çek bedelini havale yolu ile ödemesi üzerine, çek aslının 03/05/2018 tarihinde müşteri şirket çalışanına imza karşılığında iade edildiğini, davacının tüm iddialarının yersiz ve mesnetsiz olduğunu, müvekkili şirketin çeki yasal prosedüre uygun olarak belgeleri ile birlikte teslim aldığını, davacı ile diger davalının ve müvekkili şirketin 2017/2018 yıllarına ilişkin tüm ticari defter ve kayıtları üzerinde uzman bilirkişi heyeti ile inceleme yapılması gerektiğini, bu nedenler ile davanın müvekkili şirket yönünden husumet nedeni ile reddine, husumet itirazlarımızın kabul görmemesi durumunda, müvekkili şirketin çek bedelini diğer davalıdan tahsil etmiş olması ve davacıya müracaat imkanının bulunmaması nedeni ile davanın esastan reddini, müvekkili şirketin çeki kötü niyetle ve bile bile borçlu zararına hareketle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu sabit olmadığından, yapılan faktoring işlemi yasal prosedüre uygun ve faturaya dayandığından, ayrıca çek nedeni ile faktoring ilişkisine girilmiş olması kıymetli evraktaki ilkelerin istisnası olarak yorumlanamayacağından kıymetli evrakın mücerretliği ilkesi gereği hamilin keşideci ve ciranta arasındaki borcun doğuş sebebini araştırmakla yükümlü bulunmadığından, çek alacağın temliki yolu ile değil kayıtsız şartsız ciro yolu ile teslim alındığından davanın reddine, mahkemece talep edilen hususlarda yaptırılacak araştırma ve incelemeler sonucunda davacının çekteki imza ile yine davacı tarafından keşide edilen çeklerin akıbetinin banka kayıtları üzerinde yapılacak uzman bilirkişi incelemesi ile tespitini ve bu şekilde ödenen çeklerin tespit edilmesi durumunda yaptırılacak bilirkişi incelemesi sonucunda davanın reddine, davanın kabulüne karar verilmesi durumunda genel hükümlere göre açılmış menfi tespit davasında %20 kötüniyet tazminatına hükmedilmeyeceğinden talebin reddine, yargılama giderleri ile ücret-i vekaletin davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; Huzurdaki tedbir talepli menfi tespit konulu dava, çekte keşideci sıfatında bulunan davacının çekin çalıntı olduğu iddasıyla imza inkarına dayandığını, müvekkilinin bir faktoring firması olduğunu, faktoring işlemleri neticesinde çek devraldığını, davaya konu 25.000,00 TL bedelli çek faktoring işlemi kapsamında taraflarına önce ciranta olarak bulunan … San. Tic. Ltd. Şti ‘den faktoring işlemi neticesinde devralındığını, müvekkilinin kanuna uygun olarak faktoring sözleşmesi ile birlikte çeki kendisinden önceki ciranta olarak bulunan … . San. Tic. Ltd. Şti ile davacı … arasındaki ticari ilişkiyi gösterir, çekin alımına sebep olan fatura ile birlikte devraldığını, ve karşılık olarakta çek bedelini Müşterisi …e ödediğini, iyi niyetli müvekkilinin çek üzerindeki davacının imzasının sahte olup olmadığını bilebilecek durumda olmadığını, müvekkilinin sadece çek alma hususunda faktoring yasasına uygun olarak müşterisinden devraldığı çekteki alacağı teşvik eden fatura ve benzeri belgelerin var olup olmadığını araştırma konusunda sorumluluğu bulunduğunu, müvekkilinin bu sorumluluğunuda yasalara ve hukuka uygun olarak yerine getirdiğini, bu nedenlerle haksız davanın ve karşı tarafın tüm taleplerinin reddine, lehlerine tazminata hükmedilmesine ve vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin davacı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … İnş. Tah. Tur. Taş. Tar. San. Tic. Ltd. Şti veya vekili tarafından dosyaya herhangi bir cevap dilekçesi sunulmamıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Dava; … … şubesine ait (eski … şubesi) 30/04/2018 tarih, … çek nolu 25.000,00 TL ‘lik çekin kaybolmak veya çaldırmak suretiyle rızası hilafında elinden çıkması sonucu davalılara borçlu olmadığının tespiti ile mahkeme kararının kesinleşmesine kadar çekin ödenmesini engeller mahiyette ve muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacıyla ihtiyati tedbir kararı verilmesi talepli menfi tespit davasıdır.
Deliller; Dosya Münderecatı, davalı …Ş defterleri, bilirkişi incelemesi.
Davacı vekilinin 04/06/2018 havale tarihli dilekçesi ile …hakkındaki davasından vazgeçtiğini, davalı …hakkında davadan feragat dilekçesi verilmesi sebebi ile gereğinin yapılmasının talep edildiği görülmüştür.
Mahkememizden verilen 02/12/2019 tarih ve 2018/… Esas 2019/… sayılı kararı … Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin 09/06/2020 tarih ve 2020/… Esas 2020/… Karar sayılı ilamıyla kaldırılmakla, dava mahkememizin 2020/… esasına kaydedilmiştir.
İlamda” İlk derece mahkemesinin gerekçeli kararında talep sonuçlarının tek tek karşılanmadığı, davacı tarafın çekteki imzanın müvekkiline ait olmadığına dair iddiası hakkında olumlu olumsuz karar verilmediği gibi, davalılardan … San. Tic.Ltd. Şti. Hakkında olumlu yada olumsuz hüküm kurulmadığı görülmekle, davacı vekilinin esasa yönelik sair istinaf sebepleri bu aşamada incelenmeksizin, istinaf başvurusunun kabulü ile, mahkeme kararının 6100 Sayılı HMK 355 ve HMK 297/2 maddesi gereğince kaldırılmasına, Dairemizin kararında işaret edilen hususlarda yargılama yapılarak karar verilmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesine” karar verilmiştir.
… ATM 2018/… Esas sayılı dosyaya yazılan müzekkereye cevap verildiği, bu dosyadan dava konusu yapılan çekin dosyamızdan dava konusu yapılan çekten farklı olduğu ancak … ATM 2018/… Esas sayılı dosyasından dava konusu olmamasına rağmen çek numaralarının birbirine yakın olması sebebiyle sehven dosyamızdan dava konusu yapılan … … şubesine ait 30/04/2018 keşide tarihli, … seri numaralı 25.000,00 TL bedelli çek ile ilgili imza incelemesinin yapıldığı, keşideci sıfatı ile davacı adına imzanın davacı eli olmadığına ilişkin rapor düzenlendiği, raporun taraflara tebliğe çıkarıldığı, tarafların rapora karşı beyan ve itirazlarının sunulduğu, raporun detaylı gerekçeli ve net tespitler içerdiği, denetime elverişli olduğu gözetilerek bu rapor esas alınarak hüküm kurulmuştur.
Dava konusu çek ile ilgili olarak, dosyamız tarafları ile aynı taraflara sahip olan …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/… Esas sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporunda;
İnceleme konusu 30.04.2018 keşide tarihli, … seri nolu çekin ön yüzünde davacıya atfan atılmış imzanın davacı … Piranlioğlu’nun eli ürünü olup olmadığı hususunun tespiti olduğu,
İnceleme konusu imza ile mukayese edilmek üzere oluşturulan imza portföyünde yer alan davacıya ait imzaların çekin keşide tarihinden önceki ve sonraki tarihleri içerdikleri mevcut mukayese imzaların genel karekteristik yapılarını belirli oranda korudukları görülmekle birlikte, basit tersimli ve kısmi polimorfizme varan geniş bir varyasyon profili gösteren imzalar oldukları izlenmektedir. İnceleme konusu bâsit tersimli imzanın ilk bakışta mukayese imzalarla şekli bir benzerlik gösterdiği izlenimi alınmakta ise de detay incelemede aralarında önemli grafolojik farklılıklar bulunduğu görülmektedir. İnceleme konusu imza ile mukayese imzaların, başlangıç bölümlerihin üniteleri arasındaki orantısallık, imza bölümlerinin birbirlerine göre oran, konumları ve ritm-form dengesi açısından farklılıktar bulurkduğu gibi vital değerler açısından tetkik konusu imzanın mukayeselere nazaran daha yavaş bir tarzda tersim edildiği, ayrıca bitiriliş bölümüne yakın bir noktada duraklama ve kalem kaldırma tarzı araz içerdiği müşahede edilmektedir. Genel grafolojik parametrelerle ifade edildiğinde tetkik konusu imza ile davacıya ait mukayeseimzalar arasında detayda tersim tarzı, işleklik derecesi, seyir sürat, istif ve itiyatları bakımından uygunluk ve benzerlikler bulunmadığı tespit edilmiştir.
Açıklanan ve önceki hükümde yer alan sebeplerle; Davalı … yönünden davanın feragat nedeni ile reddine, dava konuşu … … Şubesi’ne ait 30.04.2018 keşide tarihli … seri nolu, 25.000,00 TL’lik çekin ön yüzünde davacıya atfen atılmış mevcut mukayese imzalarına kıyasla davacı …’nun eli ürünü olmadığı tespit edildiğinden, davalılar … A.Ş. ve …San. Tic. Ltd. Şti. Yönünden davacının davasının kabulü ile … … şubesine ( yeni şube … ) ait davacı adına düzenlenmiş bulunan 30/04/2018 tarih ve … numaralı 25.000,00 TL bedelli çek yönünden davacının anılan davalılara borçlu olmadığının tespitine, cirosundan önce başka ciro bulunan davalı …Ş. Yönünden davacının kötü niyet tazminatı talebinin reddine, 5.000,00 TL kötü niyet tazminatının cirosundan önce başka ciro bulunmayan davalı … İnş. Taah, Tur. Taş. Tar, San. Tic. Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya verilmesine, karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davalı … yönünden davanın feragat nedeni ile reddine,
2-a) Davalılar … A.Ş. ve … San. Tic. Ltd. Şti. Yönünden davacının davasının kabulü ile … İstanbul … şubesine ( yeni şube … ) ait davacı adına düzenlenmiş bulunan 30/04/2018 tarih ve … numaralı 25.000,00 TL bedelli çek yönünden davacının anılan davalılara borçlu olmadığının tespitine,
b)Cirosundan önce başka ciro bulunan davalı …Ş. Yönünden davacının kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
c) 5.000,00 TL kötü niyet tazminatının davalı … Tar, San. Tic. Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 1.707,75 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 426,94 TL harcın düşümü ile eksik kalan 1.280,81 TL eksik harcın Davalılar … A.Ş. ve … Tic. Ltd. Şti.’den tahsili ile maliyeye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin Davalılar … A.Ş. ve … Tar, San. Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davalı … taraf vekille temsil olunmakla red üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-Davacı tarafça yapılan ( 426,94 TL peşin harç + ilk masraf 41,10 TL + bilirkişi ücreti 750,00 TL + 367,50 TL posta masrafı ) toplam 1.585,54 TL yargılama giderinin Davalılar … A.Ş. ve … San. Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından geriye kalan kısmının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
7-Davalılarca yapılan yargılama giderlerinin kendileri üzerinde bırakılmasına,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde …Mahkemesine İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 18/07/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır