Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/27 E. 2022/514 K. 17.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/27 Esas
KARAR NO : 2022/514

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 20/03/2017
KARAR TARİHİ : 17/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkili şirketin… Belediyesi’ne bağlı iştirak şirketi olduğunu, 25.02.2010-31.12.2013 tarihleri arasında “ilaçlama hizmetleri projesi” kapsamında alt işverenlerde ve 01.01.2014-31.01.2017 tarihleri arasında müvekkili şirkette çalışan dava dışı işçi …’un emekliliğe hak kazanması nedeniyle tüm çalışma dönemi üzerinden kıdem tazminatı ödemesinin yapıldığını, bu durumda ilgili birimleri gereğince dava dışı işçi …’un davalı alt işverenlerde çalıştığı 25.02.2010-31.12.2013 dönemine ait olan ve ödenen net 14.449,09 TL kıdem tazminatının, davalı şirketlerden müştereken ve müteselsilen talep edilmesi zorunluluğunun doğduğunu, açıklanan bu nedenlerle fazla ödenen 14.449,09 TL kıdem tazminatı tutarının, ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar…Ltd. Şti ve …Ltd. Şti. vekilinin cevap dilekçesinde; davacının müvekkili şirketlerden talep veya rücu edebileceği hiçbir hak ve alacağının bulunmadığını, müvekkili şirketlerin kısa süreli ihale alıcıları olduğunu, dava dışı işçinin gerçek işvereni davacı şirket olup, dava dışı işçinin kesintisiz olarak … (…) işçisi olarak çalıştığını, dava dışı işçinin 31.01.2017 tarihinde emekli olduğunu ve kıdem tazminatını aldığını, müvekkili şirketlerin işçinin iş sözleşmesinin feshinde hiçbir yetki ve sorumluluğunun bulunmadığını, hizmet alım sözleşmelerinde, teknik şartnamelerde ve Hizmet Alım İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nde teklif fiyata dahil giderlerin içerisinde kıdem tazminatının sayılmadığını, teklif fiyat içinde sayılmayan bir bedelin işçiye ödenmesinin ve müvekkili şirketlerden rücu yolu ile istenmesinin hukuken ve hakkaniyet açısından mümkün görülmediğini, hizmet alımı ihalesi kapsamında dava dışı işçinin … Ltd. Şti.’nde 01.02.2012-31.12.2012 tarihleri arasında ve … Ltd. Şti.’nde 01.01.2013-31.01.2013 tarihleri arasında çalıştığını, dava dışı işçinin müvekkili şirketlerde tam yıl çalışması olmadığından dolayı kıdem tazminatına hak kazanamadığını, keza kabul etmemekle birlikte, müvekkil şirketlerin sorumluluğunun dava dışı işçiyi çalıştırdıkları dönem ve o dönemdeki ücret ile sınırlı olduğunu, yine “birlikte sorumluluk” dikkate alınarak teselsül hükümlerine göre tarafların yarı yarıya sorumlu tutulmaları gerektiğini, davacı tarafın rücu talebinin 4857/112. maddesine eklenen hükme de aykırı bulunduğunu, yasal değişiklikle 4334 sayılı Kanuna tabi işlerde asıl işveren konumundaki kamu kurumunun kıdem tazminatından sorumlu tutulduğunu, son olarak dava dışı işçinin müvekkil şirketlerden iş ilişkisinin 2012-2013 yıllarında kesildiğinden dolayı zamanaşımı itirazında bulunduklarını, açıklanan bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkememizce verilen 22/03/2017 tarih ve … Esas, …Karar sayılı karar ile mahkememizce davanın görevsizlik nedeniyle HMK.114/1-c ve 115/2 maddeleri gereğince usulen reddine, HMK.20 maddesi uyarınca kararın kesinleşmesinden sonra iki haftalık süre içerisinde talep edilmesi halinde dosyanın görevli ve yetkili İstanbul Nöbetçi İş Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş olup verilen kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 19/12/2019 tarih, 2018/177 E. 2019/2316 K. Sayılı ilamı ile işin esasına ilişkin karar verilmesi gerekirken görevsizlik kararı verilmesi doğru kabul edilmediğinden istinaf başvurusunun kabulüne, mahkememizce verilen kararın kaldırılmasına ve dosyanın mahkememize iadesine karar verilmesi üzerine dosya yukarıda yazılı esasa kaydedilerek yargılamaya devam olunmuştur.
DELİLLER
Dava dışı …Sgk sorgusu, bilirkişi raporu, sözleşmeler
GEREKÇE
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda uyuşmazlığın; dava , dava dışı … un kıdem tazminatını ödeyen davacının davalılar ile aralarındaki hizmet sözleşmesi kapsamında ödemiş olduğu kıdem tazminatının rucuen davalılardan tahsili istemine ilişkin olup, uyuşmazlık davalıların dava dışı …un kıdem tazminatından sorumlu olup olmadığı, sorumlu olduklarının anlaşılması halinde miktarının tespiti noktasındadır.
Dava dilekçesi ekinde sunulan dekontun incelenmesinde davacı tarafından dava dışı … hesabına 28/02/2017 tarihinde 14.449,09-TL ödeme yapıldığı görülmüştür.
Dosyanın işçi alacakları konusunda uzman hesap bilirkişisine tevdi ile uyuşmazlık noktasında rapor alınmasına karar verilmiş olup 26/07/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle: Davacı şirket ile davalı yüklenici şirketler arasında “Asıl işveren-alt işveren ” bulunduğu, Dava dışı işçi…’un, davalı yüklenici şirketlerin işçisi olarak, davacı şirketin “İlaçlama Çalışmalarında Görevlendirilecek Personel Temini Hizmeti Alım İşi”’nde 01.03.2010-31.12.2013 tarihleri arasında 1388 gün çalıştığı ve “emeklilik” nedeniyle işten ayrıldığı, davacı şirket tarafından adı geçen işçinin banka hesabına 28.02.2017 tarihinde kıdem tazminatı olarak 14.449,09 TL ödeme yapıldığı, Sayın Mahkeme’ce davalı yüklenici şirketlerin dava dışı işçiyi (…) çalıştırdıkları süre ile sınırlı olarak paylarına düşen kıdem tazminatının tamamından sorumlu olduklarının kabulü halinde (1.ŞIK) veya Sayın Mahkeme’ce davalı yüklenici şirketlerin talep konusu alacaktan sorumlu olduklarına dair sözleşmelerde hüküm bulunmadığının kabulü halinde; davacı şirket ve davalı yüklenici şirketlerin ödenen kıdem tazminatının yarısından ayrı ayrı sorumlu olacaklarından (2. Şık) davalı şirketlere rücu edilebilecek tutarların… Ltd. Şti yönünden 1. Şıkta 7.193,31-TL 2. şıkta 3.596,66-TL, …Hizmetler Ltd. Şti. Yönünden 1. Şıkta 3.476,94-TL, 2. şıkta 1.738,47-TL, …Destek Ltd. Şti. Yönünden 1. Şıkta 3.466,53-TL, 2. Şıkta 1.733,27-TL, …Ltd. Şti yönünden 1. Şıkta 312,30-TL, 2. Şıkta 156,15-TL olduğu toplamda 1. Şık kaleminin 14.449,09-TL, 2. Şıkta 7.224,54-TL olduğu, talep edilen alacak için dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulanabileceği görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Davacı vekiline dava dışı işçi alacağının hesap yöntemini gösterir tabloyu sunması için 1 hafta süre verilmesine karar verilmiş olup sürenin sona ermesi halinde dosyanın bilirkişiye tevdi ile işçi alacağının hesaplama yöntemi gösterilmek suretiyle davacı tarafından yapılan ödemenin miktarının yerinde olup olmadığı hususunda ek rapor düzenlenmesinin istenmesine karar verilmiş olup bilirkişi ek raporunda Davalılar ve Davacı vekillerinin beyan ve itirazlarına iştirak olunmadığına, bu nedenle kök raporda bir değişiklik yapılmasına gerek bulunmadığına görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Davacı ile davalı … Grup arasında, 24/02/2010 tarihinde sözleşme tarihinde başlayıp 31/03/2010 tarihinde sona erecek olan ilaçlama çalışmalarında görevlendirilecek personel temini hizmet alım sözleşmesi, 01/04/2010-30/06/2010 tarihleri arasındaki dönem için 30/03/2010 tarihli, 30/12/2011 tarihinde 01/01/2012-31/01/2012 tarihleri arasındaki dönem için ilaçlama çalışmalarında görevlendirilecek personel temini hizmeti alım işi sözleşmesi imzalandığı sözleşmenin 22.1 inci bendi ile yüklenicinin genel şartnamenin 6. bölümünde belirlenmiş olan personele ilişkin sorumluluklara uymakla yükümlü olduğu düzenlenmiştir.
Davacı ile davalı … şirketi arasında 27/01/2012 tarihli sözleşme ile 01/02/2012-31/12/2012 tarihleri arasındaki dönem için ilaçlama çalışmalarında görevlendirilecek personel temini hizmet alımına ait sözleşme imzalandığı görülmüştür.
Davacı ile davalı … Eğitim şirketi arasında 01/01/2013-31/01/2013 tarihleri arasındaki dönem için 25/12/2012 tarihli ilaçlama çalışmalarında görevlendirilerek personel temini hizmet alımı işine ilişkin sözleşme imzalandığı görülmüştür.
Davacı ile davalı …Personel Şirketi arasında 27/05/2013 tarihli 01/05/2013-31/05/2013 tarihleri arasındaki dönem için ve 30/01/2013 tarihli 01/01/2013-30/04/2013 tarihleri arasındaki dönem için ilaçlama çalışmalarında görevlendirilerek personel temini hizmet alımına ait sözleşme imzalandığı görülmüştür.
4857 sayılı İş Kanunun 2/6 maddesinde ”Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur” hükmü bulunmaktadır. Bu hüküm doğrultusunda asıl işveren ve alt işveren işçiye karşı müteselsilen sorumlu olup, alt işveren ve asıl işveren arasındaki ilişkide ise taraflar arasındaki sözleşme hükümleri geçerli olacaktır.
Tüm dosya kapsamından; davacının her bir davalı ile ayrı ayrı yapmış olduğu ilaçlama çalışmalarında görevlendirilecek personel temini hizmet alım sözleşmesinin ifası kapsamında dava dışı işçi …un çalıştırılmış olduğu, işçinin çalıştırılmasında davacının üst iş veren davalıların kendi sözleşme dönemleri için alt iş veren sıfatının bulunduğu, dava dışı işçinin emeklilik nedeniyle istifası üzerine üst işveren davacı tarafından dava dışı işçiye 14.449,09-TL kıdem tazminatı ödenmiş olduğu, dosya da alınan bilirkişi raporu ile dava dışı işçi…’un davalı şirketlerde çalışma süreleri göz önünde tutularak yapılan hesaplama da davalı …emizlik’in alt işveren olarak çalıştırdığı süre için 7.193,31-TL, davalı … Hizmetlerin alt işveren olarak çalıştırdığı süre için 3.476,94-TL, Davalı … Personel Destek şirketinin alt işvereni olarak çalıştırdığı süre için 3.466,53-TL, davalı …Eğitim şirketinim alt işveren olarak çalıştırdığı süre için 312,30-TL tazminat hesaplandığı, her ne kadar 6098 sayılı TBK nın 167. Maddesi ile aksi kararlaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça borçlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirine karşı eşit paylarla sorumlu olduğu düzenlenmiş ise de taraflar arasında yapılan sözleşmelerin eki olan teknik şartnamelerin 4. Maddesindeki işveren sıfatı ile doğabilecek tüm hukuki sorumlulukların yükleniciye ait olduğu düzenlemesi kapsamında davalı alt işverenlerin her birinin işçiyi çalıştırdıkları dönem için kıdem tazminatının tamamından tek başına sorumlu oldukları değerlendirilmekle her bir davalı yönünden çalıştırdıkları dönem için hesaplanan tazminat miktarı göz önünde tutularak davanın kısmen kabulü ile 7.193,31 TL nin davalı …Grup Temizlik Ltd. Şti’den 3.476,94 TL nin davalı … Ltd. Şti.’den 3.466,53 TL nin davalı …Personel Destek Hizmetleri Ltd. Şti’den, 312,30 TL nin davalı …Eğitim Org. Tur. Ve Tic. Ltd. Şti.’den dava dışı işçiye ödeme tarihi olan 28/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Davacı tarafça tazminat miktarının tamamının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili talep edilmiş ise de tarafların her birinin sorumluluğu birbirinden bağımsız olarak dava dışı işçiyi çalıştırdıkları döneme ilişkin olduğundan davacı vekilinin bu yöndeki talebi yerinde görülmemiştir. Davalıların müşterek ve müteselsil sorumluluğunun bulunmaması nedeniyle tüm davalılar yönünden ortak sebebe dayanılarak kısmen red kararı verildiğinden reddedilen kısım yönünden tüm davalılar aleyhine tek bir vekalet ücretine hükmedilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜNE,
7.193,31 TL nin davalı … Ltd. Şti’den
3.476,94 TL nin davalı … Ltd. Şti.’den
3.466,53 TL nin davalı…Hizmetleri Ltd. Şti’den,
312,30 TL nin davalı …Ltd. Şti.’den
Ödeme tarihi olan 28/02/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca davalı … Ltd. Şti’den alınması gereken 491,37-TL Harçtan peşin alınan 61,69-TL harcın mahsubu ile bakiye 429,68-TL harcın bu davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca …Hizmetler Ltd. Şti.’den alınması gereken 237,51-TL Harçtan peşin alınan 61,69-TL harcın mahsubu ile bakiye 175,82-TL harcın bu davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca …Ltd. Şti’den, alınması gereken 236,80-TL Harçtan peşin alınan 61,69-TL harcın mahsubu ile bakiye 175,11-TL harcın bu davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca … Ltd. Şti.’den alınması gereken 80,70-TL Harçtan peşin alınan 61,69-TL harcın mahsubu ile bakiye 19,01-TL harcın bu davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, ( 246,76-TL peşin harcın her bir davalı yönünden 61,69-TL olarak yatırıldığı dikkate alınarak hesaplama yapılmıştır.)
3-Davacı tarafından yargılamanın başında peşin olarak yatırılan 246,76-TL harç bedelinin 61,69-TL sinin davalı …Ltd. Şti’den, 61,69-TL sinin alınarak…Ltd. Şti.’den 61,69-TL sinin …Ltd. Şti’den, 61,69-TL sinin … Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yargılamanın başında yapılan 31,40-TL ilk gider, 534,00-TL tebligat ve müzekkere gideri ile 700,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.265,40-TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranı üzerinden hesaplanan 629,91-TL sinin …), 304,45-TL sinin … Ltd. Şti.’den (%24,06), 303,56-TL sinin … Hizmetleri Ltd. Şti’den (%23,99), 27,33-TL sinin …Ltd. Şti.’den (%2,16) alınarak davacıya verilmesine,
5-Kabul edilen miktar göz önünde tutularak karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100-TL vekalet ücretinin davalı … Ltd. Şti’den, 3.476,94-TL vekalet ücretinin davalı … Ltd. Şti. Den, 3.466,53-TL vekalet ücretinin …Ltd. Şti’den, 312,30-TL vekalet ücretinin …Ltd. Şti. Den alınarak davacıya verilmesine,
6-Red edilen miktar göz önünde tutularak Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 5.100-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
7-HMK 333. md. uyarınca taraflarca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası resen taraflara iadesine,
Dair davacı ve davalılar…ve … vekilinin yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/06/2022
Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)