Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMES

ESAS NO : 2020/263 Esas
KARAR NO : 2020/312
DAVA : Cezai Şartın Tahsili
DAVA TARİHİ : 26/12/2014
KARAR TARİHİ : 09/07/2020

DAVA : Davacı vekili mahkememize ibraz etmiş olduğu dava dilekçesinde ; Davacı vekili mahkememize ibraz ettiği dava dilekçesi ile taraflar arasında 13/10/2014 tarihli satış sözleşmesi imzalandığını, buna göre davalı şirketin , müvekkili şirkete teknik detayları sözleşmede belirtilen 3000 adet çadırı en geç 6/11/2014 tarihinde teslim etmeyi kabul ve taahhüt ettiğini, bu tarihte teslimat yapılmaması halinde ise günlük 5000 USD cezai şart ödeneceğini sözleşmenin 4.maddesinde kararlaştırıldığını, ancak belirlenen tarihte teslim edilmediğini, müvekkilinin aldığı her teslimatta “teslimdeki gecikmeden doğacak haklarım saklıdır ” ihtirazi kaydı ile 6/11/2014 tarihinden sonra peyder pey teslim edilen çadırları teslim aldığını, davalının tüm eksiklikleri 10/12/2014 tarihinde tamamlayarak teslim edildiğini, davalı şirketten 34 gün gecikmeden kaynaklanan 170.000 USD cezai şart alacakları bulunduğunu, müvekkilinin bu çadırları yurt dışındaki müşterisine satmak üzere aldığını, davalının geç teslim etmesi üzerine müşterisine karşı zor durumda kaldığını, belirterek 170.000 USD nin faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ile, taraflar arasındaki satış sözleşmesinin 5.maddesindeki edimine uymayarak temerrüte düşen ve malların geç teslimine sebep olan davacı tarafın müvekkilinin 3000 adet çadırın imalatını yaparak deposunda hazır bulundurduğunu, davacı tarafın ödemelerine göre, ayrıca malların nakliyesi için araçların gelmesine göre malların yüklenilerek teslim edildiğini, davacı tarafın teslim alması gerekli her parti malın toplam bedelinin %85 ‘ini ödedikten sonra hazır bulunan malların müvekkilinin deposundan alınarak davacı tarafın hazır bulundurduğu nakliye araçlarına yüklendiğini, davacı tarafın yapmış olduğu ödemelere ait bilgilerinin … Şubesinin … USD hesabındaki kayıtlardan anlaşılacağını, davacının ilk ödemesinin 14/10/2014 den başlayarak son ödemesinin 8/12/2014 olduğunu, müvekkilince malların yükleme listesinde cevap dilekçesi ile birlikte sunduklarını bu durumda sözleşmenin 5.maddesindeki şartlarının davacı tarafça ihlal edildiğinin anlaşıldığını, müvekkilinin deposunda hazır bulundurduğu malların davacı tarafça süresinde teslim alınmaması ve ödenmesi gereken %85 peşin bedelini de ödememesi sebebiyle gecikmeye sebep olan tarafın davacı taraf olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava, geç teslim nedeniyle cezai şart bedelinin tahsili talebine ilişkindir.
Deliller, sözleşme, sevk irsaliyeleri, davalı tarafça davacıya teslim edilen malların listesi ile davacı tarafça davalı tarafa yapılan ödeme listesi, … ‘ sındaki hesap ekstresi, ticari defter ve belgeler , bilirkişi incelemesi.
Taraflar arasına imzalanan 13/10/2014 tarihli başında ” Satış Sözleşmesi ” yazan sözleşme incelendiğinde, sözleşmenin konusunun sözleşmede teknik detayları, teslim ve ödeme şekli belirtilen çadırın satıcı tarafından istenen özelliklere göre üretilen alıcıya teslim edilmesine ilişkin olduğu, davalının üreteceği çadırların teknik özelliklerini sözleşmede tek tek sıralandığı buna göre taraflar arasındaki ilişkinin eser sözleşmesi ve satış sözleşmesinin karşımından oluşan karma bir sözleşme olduğu , davacının iş sahibi/alıcı davalının ise yüklenici/satıcı olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda davalı tarafın teslimatta 34 gün geciktiği, davacının her parti malı teslim alırken sevk irsaliyesinin üzerine ihtirazi kayıt düşerek teslimdeki gecikmeden doğacak tüm haklarını saklı tuttuğu, hesaplanan cezai şart miktarının 170.000,00USD olduğu, kural olarak tacir olan borçlunun cazai şart borcundan indirim yapılamayacağı, ancak ekonomik yönden mahvına sebep olabilecek decede yüksek bir cezai şart kararlaştırılan hallerde istisnaen indirim yapılmasının yargıtay uygulaması ile kabul edildiği gerekçesiyle devanın 42.500,00USD üzerinden kabulüne verilmiştir.
Mahkememizce verilen karar davalı vekilince istinaf edilmiştir. İstinaf edilmesi üzerine … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin 02/05/2019 tarihli 2017/1464 esas, 2019/548 karar numaralı ilamı ile “İstinaf incelemesine konu davada, dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmış, bilirkişiden kök ve ek rapor alınmış ve bu raporlar yerel mahkemece hükme esas alınmıştır. Hükme esas alınan kök raporda belirtilen gerekçeler dosya kapsamına, taraflar arasında düzenlenen ve her iki tarafın kabulünde olan yazılı sözleşme hükümlerine uygundur. Yine hükme esas alınan ek raporda bilirkişi heyeti davalının öz varlığı ile cezai şartı ödemesi halinde davalının ekonomik mahvına sebep olabileceğinden uygun bir indirim yapılması belirtilmiştir. Yerel mahkeme hükmüne esas alınan bilirkişi raporu dosya kapsamına, usul ve yasaya uygundur. Davalı taraf savunmalarını ispat edememiştir. Bu itibarla sözleşme konusu malların sözleşmeyle belirlenen zamanda tamamının davalı yüklenici tarafından ifa edilmediği, peyderpey teslim edilen mallarda davacı alacaklının ihtirazı kaydı bulunduğu, davalı tarafın açıkça yemine dayanmadığı anlaşılmış olup istinafa konu karar dosya kapsamına, usul ve yasaya uygun olduğundan davalı tarafın istinaf talebinin reddine karar verilmiştir.” denilerek istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
İstinaf kararı davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesinin 19/02/2020 tarihli 2019/2487 esas, 2020/654 karar sayılı ilamı ile “Taraflar arasında düzenlenen 13.10.2014 tarihli sözleşmeye göre davalı yüklenicinin 355 USD/adet üzerinden 3.000 adet çadır yapımını üstlendiği, bunların en geç 06.11.2014 tarihinde teslimi gerektiği, 5. maddeye göre 150.000,00 USD’nin peşin ödenip hazırlanacak her parti malın toplam tutarının %85’inin ödenmesinden sonra malların yüklemesinin yapılacağının kabul edildiği anlaşılmaktadır. Dosya kapsamına göre 150.000,00 USD peşinatın ödenmesi konusunda ihtilâf bulunmadığı, bilirkişi raporuna göre sözleşmede bitim tarihi olarak kararlaştırılan 06.11.2014 tarihinde ödemelerin tamamlanmadığı davacı tarafından en son ödemenin 31.12.2014 tarihinde yapıldığı görülmektedir. Karşılıklı edimleri içeren eser sözleşmesinde, iş sahibinin, yükleniciden edimini yerine getirmesini isteyebilmesi için, 6097 sayılı TBK’nın 97. maddesi uyarınca, öncelikle kendi edimini yerine getirmiş olması gerekir. Somut olayda, davacının, sözleşmede kararlaştırılan sürede en geç sözleşme gereği teslim tarihinde ödemesi gereken iş bedelinden kararlaştırılan miktarı ödemediği bilirkişi raporundan anlaşıldığına göre mahkemece davacının koşulları oluşmayan cezai şarta ilişkin talebinin reddine karar verilmesi gerekirken kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bozulması gerekmiştir.” denilerek, kararımız bozulmuş ve mahkememizin yukarıda belirtilen esasına kaydı yapılarak usul ve yasaya uygun olarak Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir. Uyulan Yargıtay bozma kararı doğrultusunda davacının davasını aşağıdaki şekilde reddine karar verilmiştir.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının reddine,
2-Davalı taraf kendini vekil ile temsil ettirdiğinden 36.128,21 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Davalı tarafından yapılan 142,33TL yargılama ve tebligat giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Taraflarca yapılan gider avansından kullanılmayan kısmın ilgilisine iadesine,
5-Bu dava sebebiyle 54,40TL karar ve ilam harcı alınması gerektiğinden peşin alınan 6.758,60 TL’den mahsubu ile fazla alınan 6.704,20TL karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde istek halinde davacıya verilmesine,
Kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay’a temyiz yolu (HMK 373/4 maddesi gereğince) açık olmak üzere oybirliği ile karar verilmiştir. 09/07/2020

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır