Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/196 E. 2023/92 K. 09.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/196 Esas
KARAR NO :2023/92

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:09/03/2018
KARAR TARİHİ:09/02/2023

DAVA: Davacı vekili Asliye Hukuk Mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde, müvekkili üniversitenin görevden alınan eski yöneticisi tarafından 500.000,00USD bedelli … nolu çek keşide edilerek davalıya teslim edildiğini, bu çek bedelinin 01/12/2014 tarihinde davalı tarafından tahsil edildiğini, davalının söz konusu paranın 350.000,00USD kısmını 26/06/2015 tarihinde müvekkili hesabına iade etmesine rağmen bakiye 150.000,00USD’yi ödemediğini, eski yöneticilerin görevden alınmasını mütakiben müvekkili üniversitede yeni yönetim ve yurt denetçileri tarafından yapılan incelemeler neticesinde bu hususun tespit edildiğini, bu paranın ödenmesi için … 10 Noterliğinin 06/04/2017 tarihli ihtarnamesi ile karşı taraftan talepte bulunulmasına rağmen ödenmediğini bunun üzerine bu paranın tahsili amacıyla müvekkili tarafından … İcra Müdürlüğünün 2017/… esas sayılı dosyası ile takip başlattıklarını, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu, müvekkilinin kamu tüzel kişiliği olan bir eğitim kurumu olduğunu, kötü yönetilmesi sebebiyle yönetime yüksek öğretim kurumu tarafından müdahale edildiğini ve alınan 12/05/2016 tarih ve 246 sayılı kararı ile yönetmeliğin 25.maddesinin d bendi hükmüne göre … Üniversitesinin 1 yıl süre ile garantör devlet üniversitesi olarak İstanbul Üniversitesine verildiğini, … Yüksek Öğretim Yönetmeliğinin 26.maddesi gereği olarak önlem kararının alındığı tarihte üniversite mütevelli heyet başkanı , üyeleri ile rektörün görevlerinin sona erdirildiğini, yapılan denetlemede eski yöneticilerin özellikle mütevelli heyeti başkanı …’nun şahsi şirketleri aracılığı ile usülsüz kaynak aktarımı yaptığı ve yasal olmayan işlemleri sebebiyle üniversiteyi ekonomik olarak zor duruma düşürdüğünün tespit edildiğini, bu kapsamda üçüncü şahıslarla muvazzalı sözleşmeler yaptığı, kendi şahsi şirketlerini üniversitenin yerleşkesi içerisinde konumlandırdığını, kiralanan yerlerle ilgili muvazzalı sözleşmeler yaptığını, hiç kullanılmamasına rağmen üniversite adına bir takım binaları kiraladığı , bir kısım çalışanlara fahiş maaş ödediğini, üniversiteye ait nakit paraları yakınlarına faizsiz kredi şeklinde kullandırdığını, alınmayan hizmetleri faturaladığı ve üniversitenin kaynaklarını hukuksuz şekilde üçüncü şahıslara aktarıldığının tespit edildiğini belirterek davalının itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde, müvekkili ile üniversite arasında , … Üniversitesi logolu tshirt, mont ,… ve vb ürünlerin üretilmesi hususunda 1.000.000,00 Usd’lik sözleşme imzalandığını, sözleşme kapsamında 500.000,00USD’lik ilk ödeminin davacı tarafından müvekkiline yapıldığını, müvekkili şirketin üretime başladığı sırada davacının sözleşmeyi fesih etmek istediğini, taraflar arasında imzalanan fesih protokolü ile sözleşmenin feshi ve %20 olan cezai şartın %15 olarak uygulanması hususunda mutabakat sağlandığını, müvekkilinin anlaşma şartlarına uygun olarak almış olduğu 500.000,00USD’yi %15 cezai şart olan 150.000,00USD dışında kalan miktar olan 350.000,00USD’yi davacıya iade ettiğini, dolayısı ile taraflar arasında imzalanan sözleşme ve sözleşmenin feshi sebebi ile müvekkilinin uğradığı zarar ve sözlemede yer alan cezai şart kapsamında gerçekleştirilen işlemlerin hukuka aykırılığının bulunmadığının belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Asliye Hukuk Mahkemesince , Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verildiği bunun üzerine dosyanın … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/… nolu esasına kayıt edildiği ve yapılan yargılama sonunda, davanın konusunun çek olmaması , kambiyo senetleri ile ilgili tartışılacak bir hususunun bulunmadığı uyuşmazlığın paranın tahsil edilmesinden sonra taraflar arasında imzalanan fesih protokolünden kaynaklandığı, davacı tarafından tacir olmaması nedeniyle Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğundan bahisli görevsizlik kararı verildiği, iki mahkeme arasında görev uyuşmazlığı çıktığı bunun üzerine İstanbul BAM 37 Hukuk Dairesine dosyanın gönderilerek yargı yerinin belirlenmesinin istenildiği, söz konusu istinaf dairesince sözleşmenin fesih edilmesi nedeniyle iade edilmesi gereken 150.000,00USD’lik bakiye çek bedelinin tahsilinin istenmesi nedeniyle mutlak ticari dava denilerek Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğu yönünde karar verildiği görülmüştür.
DELİLER VE GEREKÇE : Dava , itirazın iptali istemine ilişkindir.
Deliller ; … icra müdürlüğünün 2017/… esas sayılı dosyası, sözleşme, fesih protokolü.
… icra müdürlüğünün 2017/… esas sayılı dosyası alınıp incelendiğinde, … Üniversitesi tarafından davalı hakkında başlatılan ilamsız takip ile, 150.000,00USD asıl alacak, 36.590,63USD işlemiş faiz olmak üzere toplam 186.590,63USD’nin faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki TL karşılığını ve 212,51TL ihtar masrafının tahsili amacıyla takip başlatıldığını, davalı tarafından süresinde borca itiraz edilerek takibin durdurulduğu görülmüştür.
Dava dilekçesine ekli dekontlar incelendiğinde, 01/12/2014 tarihinde … Üniversitesi tarafından davalı şirkete 500.000,00USD gönderildiği 26/06/2015 tarihinde ise davalı tarafından … Üniversitesine 350.000,00USD’nin iade edildiği görülmüştür.
30/09/2014 tarihli sözleşme incelendiğinde, … Üniversitesi ile davalı şirket arasında sözleşme imzalandığı, sözleşmenin konusunun , imalatçının , … Üniversitesi amblemli tekstil ürünlerinin imalatına ilişkin olduğu, sözleşmenin 3.maddesinde davalı şirket tarafından üretilmesi gereken tekstil ürünlerinin miktar ve bedellerinin yazdığı, bu işlemler karşılığında üniversitenin imalatçıya 500.000,00USD ödemesinin kararlaştırıldığı, ürünlerin en geç 05/08/2015 tarihinde tesliminin kararlaştırıldığı, sözleşmenin 5.maddesinde ise üniversite tarafından sözleşmenin ürünleri teslim tarihinden önce tek taraflı olarak fesih edilmesi halinde 200.000,00USD cezai şartın üniversite tarafından imalatçıya ödeneceğinin kararlaştırıldığı, daha sonra taraflar arasında imzalanan 01/06/2015 tarihli karşılıklı fesih protokolü incelendiğinde, sözleşmenin üniversitenin talebi ile 01/06/2105 tarihi itibari ile karşılıklı olarak fesih edildiğini, fesih sebebi ile sözleşmede yer alan 200.000,00USD cezai şartın 150.000,00USD’ye indirilmesinin kabul edildiğini, üniversite tarafından ödenen 500.000,00USD’den cezai şart miktarı olan 150.000,00USD’nin mahsup edilmesi neticesinde bakiye kalan 350.000,00USD’nin üniversiteye iade edileceğinin kararlaştırıldığı görülmüştür.
Davacı vekili 08/11/2018 tarihli dilekçesinde, iddialarını tekrarlayarak ayrıca sözleşmede yer alan imzaya da itiraz ettiğini belirtmiştir.
Davacı üniversite adına 30/09/2014 – 01/06/2015 tarihleri arasında sözleşme imzalamaya ve çek keşide etme yetkisinin kimde olduğunun bildirilmesi için davacı vekiline süre verilmiş olup, davacı vekili 08/03/2021 tarihli dilekçesinde 24/09/2019 tarihine kadar müvekkili üniversiteyi temsilen ve üniversite adına kambiyo senedi keşide etmeye çift imza kurula gereğince müşterek imza ile yetki var iken 24/09/2014 tarihinde alınan mütevelli heyeti kararı ile tüm yetkilerin …’nda toplanmasına yönelik karar alındığını belirterek dilekçe ekine 17/09/2013 tarihli mütevelli heyeti kararı ile 24/09/2014 tarihli mütevelli heyeti kararını sunmuş olup , 24/09/2014 tarihli mütevelli heyeti kararı incelendiğinde, sözleşme imzalamaya, kambiyo senedi imzalamaya limit aranmaksızın mütevelli heyeti başkanı …’nun müstakil ve münferid imzası ile yetkilendirildiği görülmüştür.
Davacı tarafın sözleşme ve fesih protokolündeki imzaya itiraz etmesi nedeniyle sözleşmede imzası bulunan dava dışı …’na tebligat gönderilerek , tebligata ilgili belge örnekleri de bırakılarak sözleşme ve fesih protokolündeki imzanın kendisine ait olup olmadığı sorulmuş, … tarafından mahkememize 18/06/2021 tarihinde gönderilen beyan dilekçesi incelendiğinde, söz konusu belgelerdeki imzanın tarafına ait olduğunu bu belgeleri üniversite mütevelli heyeti başkanı sıfatı ile … 25 Noterliğinin 25 Eylül 2014 tarih , … yevmiye ve aynı noterliğin 25 Mart 2016 tarih 09509 yevmiye numaralı imza sirkülerine dayanarak temsil ve ilzam yetkisine uygun olarak tarafından imzalandığını belirttiği görülmüştür.
Davacı vekili 08/11/2021 tarihili dilekçesinde eski mütevelli heyeti başkanı olan …’nun üniversiteyi zarara uğratma iş ve işlemleri nedeniyle … Ağır Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında yargılandığını, atılı suçlar arasında iş bu davaya konu zararında mevcut olduğunu bildirdiği görülmüştür.
Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı’na ait denetleme kurulu tarafından hazırlanan rapor dosya içerisine bırakılmıştır.
Davalı şirketin sicil kaydı alınıp incelendiğinde, sözleşme ve fesih protokolünün imzalandığı tarihte dahil olmak üzere şirket yetkilisinin … olduğu tespit edilmiştir.
…’nun yargılandığı … Ağır Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyasına ait iddianame ve en son alınan bilirkişi raporu incelendiğinde, sanıklardan birinin … olduğu, …’na atılı suçun zimmet, görevi kötüye kullanmak ve resmi belgede sahtecilik olduğu , … dışında da sanıkların bulunduğu ancak yargılanan sanıklar içerisinde davalı şirket yetkilisi olan …’ın bulunmadığı görülmüştür. Ağır ceza dosyasından bilirkişi raporunun M127.nolu sayfasında ve 615 nolu sayfalarında … Üniversitesi tarafından …Çanta ve Konfeksiyon Ltd Şti ‘ne verilen çek ile yapılan karşılıksız/dayanaksız ödemenin üniversiteyi 150.000,00USD eksik ödendiği iddiası ile ilgili olarak, taraflar arasında ticari sözleşme olmamasına rağmen düzenleyicisi … Üniversitesi ve imzalayanı … olan 500.000,00USD’lik çekin … tarafından tahsil edildiği daha sonra yaklaşık 6 ay kadar sonra 26/06/2015 tarihinde söz konusu şirketin 350.000,00USD’yi üniversiteye iade ettiğinin tespit edildiğini bu nedenle çeke istinaden ödenen 500.000,00USD’nin ödenen 350.000,00USD tutar düşüldükten sonra eksik kalan 150.000,00USD nedeniyle üniversitenin zarara uğradığının belirtiltiği görülmüştür.
… Ağır Ceza Mahkemesine yazı yazılarak ,sanıklar arasında davalı şirket yetkilisinin …’ın olup olmadığı sorulmuş olup, 06/02/2023 tarihli yazı cevabı incelendiğinde, “İstanbul Terör ve Örgütlü Suçlar Soruşturma Bürosu’nun 21/04/2020 tarih ve … esas sayılı iddianamesi ile 64 sanık hakkında Zimmet, Görevi Yaptırmamak İçin Direnme, Cebir veya Tehdit Kullanarak İşyeri Dokunulmazlığını İhlal Etme, Kamu Malına Zarar Verme, Resmi Belgede Sahtecilik, Basit Yaralama, Cebir veya Tehdit Kullanılarak Eğitim ve Öğretime Engel Olma suçlarından mahkememize kamu davası açıldığı,
Mahkememizin … esas sayılı dosyasında 05/06/2020 tarihli tensip ara kararı ile ; “İddianamede tutuklu sanıkların üzerlerine atılı ve halen tutuklu bulundukları zimmet suçunun yanı sıra yargılama konusu edilen Görevi Yaptırmamak İçin Direnme, Cebir veya Tehdit Kullanarak İşyeri Dokunulmazlığını İhlal Etme, Kamu Malına Zarar Verme, Resmi Belgede Sahtecilik, Basit Yaralama, Cebir veya Tehdit Kullanılarak Eğitim ve Öğretime Engel Olma suçlarının görev yönünden mahkememizin görev alanına girmediği, zimmet suçunun belirtilen suçlardan bağımsız bir suç olup, zimmet suçu ile diğer suçlar arasında yargılamaların birlikte görülmesini gerektirir nitelikte hukuki ve fiili bağlantı bulunmadığı gibi asliye ceza mahkemesinin görev alanına giren suçların yargılamasının da zimmet suçu ile birlikte aynı dosya üzerinden sürdürülmesinin, sanık sayısı ve müşteki sayısı da gözetildiğinde tutuklu yargılamayı sürüncemede bırakacağı sonuç ve kanaatine varılmakla “zimmet ve zimmet suçuna yardım suçu” dışındaki tüm suçlar yönünden kamu davasının CMK 10 ve devamı maddeleri uyarınca iş bu kamu davasından ayrılmasına ve mahkememizin yeni bir esas sırasına kaydının yapılmasına” karar verildiği, Ayrılan dosyanın Mahkememizin 2020/242 esas sırasına kaydının yapılarak Asliye Ceza Mahkemesine görevsizlik kararı verildiği, görevsizlik üzerine dosyanın …. Asliye Ceza Mahkemesinin … esas sırasına kaydının yapıldığının uyaptan tespit edildiği,
Sanıklar hakkında mahkememizin … esas sayılı dosyasında zimmet ve zimmet suçuna yardım nedeniyle görülen kamu davasında da mahkememizce ekte bir sureti gönderilen gerekçeli karar ile “Muhakemenin Durmasına” karar verildiği,
İstanbul Terör ve Örgütlü Suçlar Soruşturma Bürosu’nun 21/04/2020 tarih ve … esas sayılı iddianamesine konu tüm suçlar açısından iddianame ve birleşen İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi dosyasında sorduğunuz, Abdulaziz Acar adlı bir sanığın bulunmadığı, ” bildirilmiştir.
… Asiliye Ceza Mahkemesine yazı yazılarak … esas sayılı dosya ile ilgili bilgi istenilmiş , incelendiğinde, mahkemece Ağır Ceza MAhkemesinin görevli olduğunda bahisle görevsizlik kararı verildiği, İstanbul BAM 13 Ceza DAiresinin 2021/1028 esas , 2021/1058 karar sayılı ilamı ile Asliye Ceza Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırıldığı ve bunun üzerine, … Ağır Ceza Mahkemesinin … esas nolu dosyasından tefrik edilen dosyanın , Asliye Ceza MAhkemesinin … nolu esasına kaydının yapıldığı ve yargılamanın derdest olduğu görülmüştür.
Dosya mahkememizce tespit edilen mali müşavir ile borçlar hukuku alanında nitelikli hesaplama uzmanına tevdi edilmiş ve 09/07/2022 tarihli rapor dosya içerisine bırakılmıştır. Raporun sonuç kısmında “Davacı Üniversitenin, davadışı eski Mütevelli Heyeti Başkanı…’nun T.C. … (25). Noterliğince 25.09.2014/… yev nolu imza sirkülerine göre davacı üniversiteyi müstakil ve münferit imzası ile temsil ve ilzama yetkili olduğu, dava konusu 30.09.2014 £. leşmeyi 01.12.2014/500.000 USD bedelli kambiyo çekini ve 01.06.2015 tarihli Karşılıklı Fesih Protokolünü müstakil ve münferit imzası ile davacı üniversiteyi temsilen imzalamış olmakla davacı Üniversite ile davalı şirket arasında ticari ilişki kurulduğu, davacı üniversitenin 30.09.2014 tarihli bağlılık ilkesi gereği davacının davalı şirketten 01.06.2015 t. Karşılıklı Fesih Protokolünde belirtilen iade edilmeyen çek bedeli olan (500.000-350.000x) 150.000 USD’nin iadesini isteyemeyeceği,” şeklinde görüş bildirilmiştir
Toplanan tüm deliller , alınan bilirkişi raporu, … Ağır Ceza Mahkemesine ait … esas sayılı dosya, yukarıda yapılan açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde , davacı ile davalı şirket arasında sözleşmenin imzalandığı tarihte üniversite mütevelli heyeti başkanı …’nun münferiden yetkisinin bulunduğu, sözleşme kapsamında davalı tarafa çek verildiği ve 500.000,00USD çek bedelinin davalı tarafından tahsil edildiği , taraflar arasında imzalanan sözleşmede cezai şart ile ilgili hükümler bulunduğu, daha sonra taraflar arasında 01/06/2015 tarihli fesih prtokolünün düzenlendiği, bu tarihte de …’nun münferiden yetkisinin bulunduğu, …’nun sözleşme ve fesih protokolündeki imzanın kendisine ait olduğunu kabul ettiği, … Ağır Ceze MAhkemesine ait dosyada …’nun zimmetten yargılandığı ancak davalı şirket yetkilisi …’ın sanıklar arasında yer almadığı, …’nun zimmetten yargılandığı dosyadan verilecek kararın , …’ın sanık olmaması nedeniyle , dosyamız davalısı şirkete sirayet etmesinin mümkün olmadığı, … Ağır Ceza Mahkemesine ait dosyadan zimmet ile ilgili karar çıktığında, yada … Asliye Ceza MAhkemesine ait … esas sayılı dosyasından yapılacak yargılamada …’nun görevi kötüye kullanma suçu sabit olup ceza verildiğinde ancak davacı tarafın zararının tahsilini …’ndan tahsili isteyebileceği bu dosyalarda …’ın sanık olmaması nedeniyle bekletici mesele yapılmasına gerek olmadığı, sözleşmelerdeki imzalarında münferiden yetkili olan … tarafından imzalanması nedeniyle davacının davasının reddi gerektiği yine davacı tarafın muvvazza iddiası ile ilgili olarak , davacı tarafın muvazza yapıldığı iddia edilen sözleşme ve fesih protokolünün tarafı olması nedeniyle bu iddiasını yazılı delil ile ispatlaması gerektiği, bu iddianında davacı tarafından ispatlanamadığı dikkate alınarak davacının davasının aşağıdaki şekilde reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle ;
1-Davacının davasının reddine,
2-Davacı tarafından yapılan yargılama kendi üzerinde bırakılmasına,
3-Davalı taraf kendini vekille temsil ettirdiğinden 81.096,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ilgilisine resen yazı işleri müdürlüğünce iadesine,
5-2547 sayılı yasanın 56/b gereğince Üniversite harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 09/02/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır