Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/446 Esas
KARAR NO : 2020/512
DAVA : İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/07/2019
KARAR TARİHİ : 26/10/2020

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı … ‘in Davacı … A.Ş. ‘de … numaralı VİOP ( Vadeli İşlem Sözleşmeleri ve Opsiyon Sözleşmeleri) hesabı müşterisi olduğu, “Türev araçların alım-satımına aracılık Çerçeve Sözleşmesi” ve “Türev Araçlar Risk Bildirim Formu” kapsamında davacı kurumda işlem yaptığı, davalı … ‘in … nolu hesap teminatının 10.08.2018 tarihinde mevcut pozisyonlarına istinaden piyasada oluşan sert hareketlenme sonucunda ekside olduğunun tespit edildiği, bu durumda birçok kereler davalı …’e teminat tamamlama çağrısında bulunulduğu, ancak davalı tarafından kanuni ve sözleşmesel yükümlülüklerine aykırı bir şekilde teminat tamamlama yükümlülüğünü yerine getirmediği ve hesabında borç oluştuğu, Davalının 09.08.2018 tarihinde 122.839,71 TL VİOP teminatı, 400 adet … kısa kontratı bulunduğu, 10.08.2018 tarihinde ise USD/TRY paritesinde meydana gelen aşırı volatilite ve yukarı yönlü sert fiyat hareketleri davalının hesabında yer alan 400 adet kısa … kontratının sert fiyat yükselişi ile yüksek tutarda zarara yol açtığı, geçici uzlaşma fiyatı ile yatırımcı teminatında 400 adet kısa (satış) zararının toplam müşteri teminat limitini bitirdiği gibi hesapta eksi bakiye oluşturduğu, bu durumun davacı şirkete ait kayıtlı telefonlar ile aranarak davalı müşterinin haberdar edilerek açık pozisyonların gün içinde kapatılması gerektiği bilgisinin verildiği, davalının kayıtlı telefonlardan gün içinde teminat yatıracağını belirttiği, bir sonraki konuşmalarında 150.000,00 TL ek teminat göndereceği bilgisinin verildiği, ancak sonrasında bazı sebeplerden bu paranın transfer edemediği bilgisini verdiği, 10.08.2018 tarihinde saat 15:33:32 ‘de davacı şirket müşteri temsilcisinin bildirimleri yaptığı, mevcut tüm pozisyonların kapatılması emri iletildiği, tüm pozisyonların kapatılması sonucunda da hesapta 127.833,60 TL eksi bakiye oluştuğu, davalı tarafından bu pozisyonların kapatılacağı bilgisinin verilmesine rağmen ödeme gerçekleşmemesi üzerine … VİOP işleyişi gereği müşteri VİOP hesabında oluşan bu eksi bakiyenin kurum kaynakları ile 13.08.2018 tarihinde kapatıldığı ve müşteri cari hesabının borçlandırıldığı, davacı şirkete tarafından müşteri hesabında oluşan bu borcun kapatılması için davalı müşteriye her türlü imkanın sağlandığı (faiz, ödeme kolaylıkları vs), ilk başta borcunu ödeme taahhütünde bulunan davalı borçlunun bu iradesinden vazgeçtiği, bu borcun ödenmesi ihtarı ile 04.09.2018 tarih ve …. Noterliğinin 03236 yevmiye nolu ihtarnamesinin keşide edildiği, ancak davalı …’in herhangi bir ödeme yapmamış olduğu, bu suretle davalıya karşı konu alacağın tahsili talebi ile … İcra Müdürlüğünün 2018/… esas sayılı dosyasından gönderilen ödeme emrine karşı davalı tarafından haksız şekilde itiraz edildiği ve takibin durdurulduğu; haksız, mesnetsiz ve kötü niyetli olarak yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, %20 ‘den az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesine, ihtiyati haciz taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı kurum ile davalı arasında imzalanmış olan sözleşmenin geçersiz olduğu, matbu olan iş bu sözleşmenin davalıya tam anlatılmadan acele olarak imzalatıldığı, bilgilendirme yapılmadan imzalatılan bu sözleşmenin davalının imzaladığı sözleşme olup olmadığını dahi bilmediği, imzalatılan bu sözleşmenin incelendiğinde birçok boş yerinin bulunduğunun görüleceği, buda sözleşmenin hangi şartlarda imzalatıldığını gösterdiği, bahse konu sözleşme davalının tam olarak okumasına izin verilse ve riskler konusunda bilgi verilse idi davalının iş bu sözleşmeyi imzalamasının mümkün olmadığı, çünkü sözleşme de davalının ne kadar zarar uğrayacağına dair bir açıklamanın bulunmadığı, ortalama zekada bulunan bir kişinin teminatım kaybedebileceği gibi ucu açık bakiyelere inebilme ihtimaline imza atmayacağı, Somut olayda davalının yeterince bigilendirilmediği ve aydınlatılmadığı, yapılan her işlem için yetki belgesi düzenlenmemesi, işlemlerin riskli olduğu ve bu işlemler sonucunda davalının gireceği zararı kendilerinin dahi göremediği, Yatırım Kuruluşlarının Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliği’in 24/1 m, Ve Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile yan Hizmetlere ilişkin Esaslar hakkında Tebliğ’in 27/Ç.l maddesine aykırı olduğu, Davacı kurumun dava dilekçesinde de bahsettiği gibi davalıya iddia edilen borcu kapatmak için kredi verebilecekleri şeklinde açıklamalarda da niyetin açıkça ortaya konulduğu, davacı kurumun bu şekilde davalıyı faiz yüküne sokarak kendine menfaat sağlamaya çalıştığı, davalıyı koruyucu önlem almadığı, bu haliyle sözleşmenin davacı kurum lehine aşırı yararlanma (gabin) teşkil ettiği, sözleşmenin gabin nedeniyle sakat olduğu, açıklanan bu nedenlerle davacının davasının haksız ve kötü niyetli olduğundan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Dava; Taraflar arasındaki Türev Araçların Alım Satımına aracılık çerçeve sözleşmesi ve Türev Araçlar Risk Bildirim Formu kapsamında davalının davacı aracılığı ile VİOP işlemleri gerçekleştirilmesi nedeni ile davalının davacı nezdinde bulunan … numaralı VİOP hesabı teminatının tamamlanmaması nedeni ile davacının …. İcra Müdürlüğünün 2018/… esas sayılı dosyasından başlatılan icra takibine davalının itirazı sonucu İİK 67. Madde gereği açılan itirazın iptali davasıdır.
Deliller; Dosya Mevcudu, Bilirkişi İncelemesi, …. İcra Müdürlüğünün 2018/34952 esas sayılı dosyası.
Mahkememiz dosyasından 07/02/2020 havale tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Türev Araçlar Almı-Satımına Aracılık Çerçeve Sözleşmesi: Davacı … AŞ ile davalı … arasında halise konu çerçeve anlaşmasının bila tarihli olarak imzalandığı, müşterinin hesap numarasının … olduğu, sözleşmenin her sayfasının davalı yatırımcı tarafından imzalanmış olduğu, matbu olarak hazırlanmış sözleşmenin davacı kurumun iki yetkilisi tarafından imza edilerek kaşelenmiş olduğu görülmüştür.
Risk Bildirim Formu, Otomatik Virman Talimatı, Risk Bildirimi Vadeli işlem ve Opsiyon Sözleşmelerinde işlemlerle ilgili olarak yatırımcılar için genel açıklamalar, Risk Tercih lörmu olarak adlandırılan formların davalı … tarafından tarihsiz olarak imzalanmış olarak dava dosyasına sunulu olduğu görülmüştür.
Davalı …’in … Bankası’nda açmış olduğu hesaba ait sözleşmelerin son sayfasının davacı vekili tarafından dava dosyasına sunulmuş olduğu ve ilgili sözleşmenin son sayfasının 25.11.2013 tarihinde davalı … tarafından imzalanmış olduğu görülmüştür.
… İcra Müdürlüğünün 04.10.2018 tarihli “İlamsız Takiplerde Ödeme Emri ‘nde alacaklının … AŞ., borçlunun ise … olduğ, toplam alacak tutarının 127.942,98 TL asıl alacak, 6.196,54 TL faiz olmak üzere toplam 134.139,52 TL olduğu,
… taralından 14.10.2018 tarihinde; ” icra takibine konu edilen borcu hiçbir şekilde kabul etmedikleri, asıl borca, faize ve diğer tüm ferilerine itiraz ederek icra takibinin durdurulmasını” talep ettikleri,
… İcra Dairesi Müdürlüğü tarafından 16.11.2018 tarihinde ilgili dosya kapsamında borçlunun yasal süresi içinde borcun tamamına ve ferdilerine itiraz edilmesi nedeniyle takibin durdurulmasına karar verdikleri görülmüştür.
İhbarname: Davacı … tarafından davalı … ‘e 04.09.2018 tarihinde … Noterliği’nin … yevmiye nolu ihbarnamesi ile davalı borçluya borcunun kaynağı, tutarı ve ödeme yapılmasına dair ihbar tebliğ edildiği görülmüştür.
Ses Kayıtları: Davacı Kurumda emir iletim işlemlerini gerçekleştiren personel ile davalı … ‘in 09.08.2018 tarihine ait 34 adet konuşmasının, 10.08.2018 tarihinde 7 adet konuşmasının ses kayıtlarının bulunduğu CD ‘nin dava dosyasında mevcut olduğu görülmüştür. Ses kayıtlarının hepsi bilirkişi tarafından dinlenmiştir.
Davalı … ‘in 09.08.2018 ve 10.08.2018 tarihinde hesabında görülen tüm işlemleri kendisinin yapmış olduğu, gerçekleşen işlemlerin sonuçlarından cari olarak bilgisi olduğu,
10.08.2018 tarihinde piyasaların açılması ile doların yukarı hareketi neticesinde mevcut pozisyonundan dolayı ciddi zarara uğradığının bilgisinin verildiği, kendisinin bu durumdan zaten haberdar olduğu, bir önceki gün işlemlerinde durumu anlamış olması gerektiğini ifade ettiği,
Pozisyon kapatılması neticesinde 127.835,00 TL hesabının eksi bakiye verdiği bilgisinin kendisine verildiği,
Borcunu kapatmak için bankadan transfer bilgisi verdiği, sonrasında bir terslik olduğu ve takip eden hafta içinde kapatacağı bilgisini verdiği,
10.08.2018 tarihinde şirket çalışanı ile piyasa dinamikleri ve beklentileri hakkında 17 dak, 13 sn. görüş alış-verişinde bulunduğu dinlenmiştir.
Dava konusu işlemlerin yapıldığı sırada davacı Kurum …de Takasbank teminat oranlarını gösterir liste,
Açılımı “Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası” olan VİOP vadeli sözleşmelerin alım satımının gerçekleştirildiği piyasaya verilen isimdin VİOP ayrıca Borsa İstanbul bünyesinde hizmet vermektedir.
Vadeli işlem (Futures) bir sermaye piyasası aracını ileri bir tarihte önceden belirlenen bir fiyattan alma veya satma hakkı veren sözleşmedir.
VİOP’ta da kaldıraç oranı 1/10’dur. 1/ 10 kaldıraç kullanarak 1.000 dolar sermaye ile 10.000 dolar değerinde işlem yapabilirsiniz. Kaldıraçlı işlem; yüksek kar fırsatı kadar aynı oranda zarara da yol açabilir. Yüksek kaldıracın riskli olduğunu göz önünde bulundurulmalıdır.
Müşteriye risklerin bildirilmesi yükümlülüğü;
MADDE 25 -(1) Yatırım kuruluşları, yatırım hizmet ve faaliyetleri kapsamında çerçeve sözleşme imzalamadan önce 31 inci maddede tanımlanan genel m üş le tilerine sermaye piyasası araçları ile yatırım hizmet ve faaliyetlerine ilişkin genel riskleri açıklamak ve bu amaçla asgari içeriği Kurulca belirlenmiş EK/Ede yer alan 11 Yatırım Hizmet ve Faaliyetleri Genel Risk Bildirim Formu “nun bir örneğini vermek ve bu formun okunup anlaşıldığına dair yazılı bir beyan almak ve bir örneğini müşteriye vermek zorundadır.
(2) Yatırım kuruluşları alım satıma aracılık faaliyeti kapsamında genel müşterilerine hizmet sunmadan önce birinci fıkra uyarınca yapılan genel risk bildirimine ek olarak işleme konu sermaye piyasası araçlarının risklerini müşteriye açıklamak ve açıklamaların müşteri tarafından okunup anlaşıldığına dair yazılı bir beyan almak zorundadır. Söz konusu açıklamaların bir örneğinin müşteriye verilmesi zorunludur.
Çerçeve sözleşme imzalama yükümlülüğü;
MADDE 26 -(I) Yatırım kuruluşları müşterileriyle İşlem yapmaya başlamadan önce sunulacak faaliyet ve hizmete ilişkin yazılı bir sözleşme yapmak zorundadır. Bu sözleşmede yer verilmesi gereken asgari hususlar Kurulca belirlenir. Bu sözleşme, yatırım kuruluşuyla müşterisi arasındaki ilişkiyi genel olarak düzenleyen, başlangıçta bir kez akdedilen vc münferit işlemlerin esasını oluşturan bir çerçeve anlaşmadır.
Müşteri numarası ve müşteri hesapları;
MADDE 27 -(1) Çerçeve sözleşme imzalanan her müşteriye ayrı bir müşteri numarası tali si s edilir. İmzalanan sözleşme çerçevesinde müşteriye tahsis edilmiş olan numaraya bağlı olarak birden fazla hesap açılabilir. Bir müşteriye verilmiş olan müşteri ve hesap numarası, çerçeve sözleşmenin sona erme tarihi üzerinden 10 yıl geçmedikçe başka bir müşteriye verilemez.
Yapılan incelemede; davacı …’in davalı …’e kurumlarında işlem yapması için ilgili tebliğde imzalanması zorunlu tutulan sözleşmeleri yatırımcısına imzalatmış olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Her ne kadar davacı kurum tarafından davalı …’e Kaldıraçlı Varlık Alım-Satım işlemleri Risk Bildirim Formu imzalatılmış olsa da matbu bir form olan risk bildirim formunun yatırımcı tarafından formda bildirilen tüm riskleri anladığına ve imza atmayı kabul ettiğine dair bir irade beyanı ile imzalatılmış olması önerilmektedir. Yani matbu hazırlanmış Risk Bildirim Formu imzalanırken ““Okudum, anladım ve teslim aldım.” Yazılarak imzalanması önerilmektedir. Bu anlamda Davacı …i AŞ. ‘nin yatırımcısı davalı …’in formda bahsi geçen riskleri yeteri kadar anladığına dair ispat yükümlülüğünü yeteri kadar yerine getiremediği düşünülmektedir.
Davalı …’e 15.08.2017 tarihinde davacı kurum tarafından hazırlanmış bulanan “yerindelik testi” yapıldığı, bu yerindelik testinde davalının ürün hakkında yeterince bilgi sahibi olduğu, geçmiş bir yıllık dönem içinde hafta da birkaç defa işlem yaptığı, çok düşük-düşük-orta riskli-yüksek riskli piyasalarda 500.000 TL ve üzeri işlem yaptığı bilgisini; çok riskli işlemlerde ise 50.000 TL işlem yaptığı bilgilerini kuruma bildirdiği görülmüştür. Bu bilgilendirme sonucunda davalı … tarafından “çok yüksek riskli işlemler” yapmak istediğini, bu yönde kendisinin bilgilendirilmesine izin verdiğine dair matbu bir beyan dilekçesi imzalamış olduğu görülmüştür. Bu belgelerin incelenmesi sonucunda davalı … tarafından imzalanan belgelerin davalı yatırımcı tarafından tercih yapılarak imzalanmış olduğu görüş ve kanaatine ulaşılmıştır.
Davacı …’ın dosya kapsamına sunmuş olduğu ses kayıtlarının incelenmesinde davalı … ‘in 09.08.2018 tarihinde 34 adet telefon konuşması, 10.08.2018 tarihinde 7 adet konuşması olduğu, borsayı anlık takip etliği, fiyat hareketleri sonucunda kar-zarar hesabı yaptığı, piyasaları ekonomik ve siyasi olarak etkileyecek gelişmeleri takip ettiği tespit edilmiştir.
Davalı … ‘in VİOP işlemi yapmaya başlamış olduğu 28.03.2018 tarihinden 10.08.2018 tarihinde kadar 845 kez işlem yapmış olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla davacının dava konusu işlemlerden dolayı hesabında oluşan zarara sebep olan işlemler öncesinde birçok kereler bu piyasada işlem yapmış olduğu, pozisyonlarından dolayı kar- zarar etmiş olduğu görülmüştür.
Bu sebeple davalının VİOP da işlem yapacak iken alacağı risklerden yeteri kadar bilgi sahibi olmasa dahi işlem yaparken aldığı riskler hakkında bilgi sahibi olduğu kanaatine ulaşılmıştır.
Davacı kurumun 10.08.2018 tarihinde VlOP işlemlerinde kullanmış olduğu kaldıraç oranının 1/20 olduğu görülmüştür. Davacı kurumun yerinde inceleme sırasında davacı şirket tarafından davalıya gönderildiği ifade edilen günlük ve aylık bilgilendirme mailleri talep edilmiştir. Ancak rapor tanzim edildiği esnada bahsi geçen maillerin bilirkişiye ulaşmamış olması sebebiyle davalı …’in yapmış olduğu tüm işlemlerden mail yoluyla da bilgi alıp almadığı bilirkişi tarafından teyit edilememiştir.
Davacı Kurum tarafından davalı … ‘in yapmış olduğu işlemlere ait tüm sözleşmeler ve risk bildirim formunun imzalanmış olduğu, ancak risk bildirim formu irade beyanının eksik olduğu, davalı …’in 28.03/2018-10.08.2018 tarihileri arasında 845 kez işlem yapmış olduğu, bu sebeple piyasa dinamikleri hakkında bilgi sahibi olduğu,
Yapılan işlemler neticesinde davalı …’in kendi bilgisi ve kontrolü dahilinde yapmış olduğu işlemler neticesinde 127.835,00 TL zarar etmiş olduğu bilirkişi tarafından tespit edilmiştir.
Davacı Kurum tarafından davalı … ‘in yapmış olduğu işlemlere ait tüm sözleşmeler ve risk bildirim formunun imzalanmış olduğu, ancak risk bildirim formu irade beyanının eksik olduğu, matbu bir form olan risk bildirim formunun yatırımcı tarafından formda bildirilen tüm riskleri anladığına ve imza atmayı kabul ettiğine dair bir irade beyanı ile imzalanmadığı tespit edilmiş olup, bu nedenle davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM :
1-Davanın reddine,
2-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 54,40 TL karar ve ilam harcının peşin yatan 1.620,07 TL ‘den mahsubu ile artan 1.565,67 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine, alınması gerekli olan 54,40 TL karar ve ilam harcının hazineye irad kaydına,
3-Davalı taraf vekille temsil olunmakla red üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 16.693,25 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına.
5-Davacı tarafça yatırılan gider avansından geriye kalan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 26/10/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır