Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/317 E. 2022/198 K. 14.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/317 Esas
KARAR NO : 2022/198

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/10/2018
KARAR TARİHİ : 14/03/2022

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında franchise sözleşmesi imzalandığını, işbu sözleşmeye istinaden müvekkilinin davalı şirketten 53.880,72 TL alacağının bulunduğunu, alacağın tahsili noktasında müvekkili tarafından yapılan tüm girişimlerin sonuçsuz kalması sebebiyle alacağın tahsili için … 16. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasından davalı aleyhine ilamsız icra takibi başlatılmış ise de takibin davalının haksız ve mesnetsiz itirazları üzerine durduğunu, müvekkilinin davalıdan alacaklı olduğunun 09/02/2018 tarihli frinchise sözleşmesi ile sabit olduğunu, davalının kötü niyet tazminatına mahkum edilmesi gerektiğini, bu nedenlerle yapılan itirazların iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 09/02/2018 tarihli davacı ile müvekkili arasında tanzim edilen Frinchise Sözleşmesi’nin 11. Sayfasının İhtilafların Çözümü başlıklı kısmında ”İş bu anlaşmadan doğabilecek tüm anlaşmazlıkların çözümünde İstanbul Merkez Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkilidir…” şeklide madde ittihazı ile taraflar arasında yetki anlaşması yapıldığını, HMK 17. Madde de düzenlendiği üzere taraflar arasında yetki sözleşmesi bulunması halinde davanın yalnızca sözleşmeyle belirlenen mahkemelerde açılacağını, yetki anlaşması ve müvekkilinin adresi de nazara alındığında Bakırköy Mahkemelerinin davaya bakmaya yetkili olmadığını, bu sebeple yetki itirazlarının bulunduğunu, davanın yetkili İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE BİLİRKİŞİ RAPORLARI
Deliller; Dosya Mevcudu, Bilirkişi İncelemesi, … 16. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası, Mahkememiz dosyasından 22/01/2020 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Raporda; Davacı …Ltd.Şti. vekilinin bilirkişinin ticari defterlerin bulunduğunu beyan ettiği adreste (…” 08 Ocak 2020 tarihinde, davacını 2018 yılı Ticari Defterleri (Yevmiye Defteri, Defter-i Kebir, Envanter Defteri) ve ticari defter kayıtları incelenmiştir.
Davalı …Şti, genel merkezinde 09 Ocak 2020 tarihinde, davacını 2018 yılı Ticari Defterleri (Yevmiye Defteri, Defter-İ Kebir, Envanter Defteri) ve ticari defter kayıtları incelenmiştir.
Davacının incelemeye ibraz edilen 6102 sayılı TTK 64. maddesinde sayılan ve tutulması zorunlu olan 2018 yıllan ticari defterlerinden olan yevmiye defterinde;
TTK 64/3. maddesi uyarınca ibraz edilen yevmiye defteri açılış tasdiki yapılmıştır.
TTK 64/4. maddesi uyarınca yevmiye defteri kapanış tasdiki yapılmıştır.
TTK 65. maddesi ve VUK kayıt nizamı hükümleri uyarınca defterler ve gerekli diğer kayıtlar türkçe tutulmuş olup, kazıntı ve silintiye rastlanmamıştır.
Davacının davalıya dönemde düzenlendiği faturalar incelenmiştir. İncelemede, davalıya 2018 yılında 6 adet farklı tarihlerde toplam tutan kdv dahil 137.316,16 TL’sı olan irsaliydi fatura kesildiği görülmüştür. Davacının davalıya kestiği tüm fatura detaylan aşağıda raporlanmıştır. Faturaların davalıya mal ve hizmet karşılığı düzenlenmediği, Ciro Primi ve Sözleşme Ceza-i şart karşılığı düzenlendiği tespit edilmiştir. Kesilen faturalardan 07.06.2018 tarih ve … nolu %18 Kdv dahil toplam tutan (10.000 USD Amerikan Dolan karşılığı) 53.880,72 TL’sı tutarlı faturanın sözleşme cezai şartı olarak düzenlendiği ve takipte davalıdan talep edildiği anlaşılmıştır.
Cari hesabın (C/H) incelenmesi Davacının ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede, kayıtlarda kesilen faturalar toplamı 137.316,16 TL’sı tutarında alacak bakiyesi olduğu, ticari kayıtlarda davalının herhangi bir ödeme işlem kaydının bulunmadığı görülmüştür.
Davacının ticari kayıtlarına göre; davacı davalıdan- “… Sti’nden” toplamda 137.316.16 TL’sı alacaklı olduğu, alacak tutarının tamamının ciro prim ve cezai şart fatura toplamlarından oluştuğu görülmüştür.
Ancak davalı …Ltd.Şti.’nin ticari kayıtları incelendiğinde, davalının davacı … Şti.’ne toplamda 822.000 TL’sı çeki makbuz karşılığı kaşe ve imzalı makbuz karşılığı teslim ettiği görülmüştür. Davalının 18 adet 780.000 TL’sı tutarda farklı vadelerdeki … Bankası … Şubesi çekinin kendi çeki olarak davacıya keşide ettiği, 31.01.2019 vadeli … nolu 17.000 TL Tutarlı … çeki ile, 31.01.2019 vadeli … nolu 25.000 TL tutarlı … çekinin cirolanarak davacıya makbuz karşılığı teslim edildiği görülmüştür.
Davalının incelemeye ibraz edilen 6102 saydı TTK 64. maddesinde sayılan ve tutulması zorunlu olan 2018 yılları ticari defterlerinden olan yevmiye defterinde;
TTK 64/3. maddesi uyarınca ibraz edilen yevmiye defteri açılış tasdiki yapılmıştır.
TTK 64/4. maddesi uyarınca yevmiye defteri kapanış tasdiki yapılmıştır.
TTK 65. maddesi ve VUK kayıt nizamı hükümleri uyarınca defterler ve gerekli diğer kayıtlar TÜRKÇE tutulmuş olduğu görülmüştür. Yevmiye Defterinin 36.-79. Sayfalan arasında toner bitmesi kaynaklı olduğu düşünülen nedenle kayıtlann okunaklı olmadığı, Defter-i Kebir’in 21. İla 67. Sayfalar arasında toner bitmesi kaynaklı olduğu düşünülen nedenle kayıtlann okunaklı olmadığı, tekrardan il kayıttan 67. Sayfadan itibaren defterin tekrardan yazdırıldığı görülmüştür. Davaya konu ticari defter kayıtları incelenmiş, kayıtlarda eksiklik olmadığı görülmüştür.
Fatura Kaydının İncelenmesi
Davalının ticari defter kayıtları incelendiğinde davacı …Ltd.Ştİ. tarafından düzenlenmiş herhangi bir faturaya rastlanmamıştır.
Cari hesabın incelenmesi Davalı …Ltd.Şti.’nin ticari kayıtları incelendiğinde, davalının davacı …Ltd.Ştİ.’ne toplamda 822.000 TL’sı çeki makbuz karşılığı kaşe ve imzalı makbuz karşılığı teslim ettiği görülmüştür. Davalının 18 adet 780.000 TL’sı tutarda farklı vadelerdeki …Bankası … Şubesi çekinin kendi çeki olarak davacıya keşide ettiği, 31.01.2019 vadeli … nolu 17.000 TL Tutarlı…çeki ile 31.01.2019 vadeli … nolu 25.000 TL tutarlı … çekinin cirolanarak davacıya makbuz karşılığı teslim edildiği ve çek makbuzlarının davalıca ticari defterlerine kayıt edildiği görülmüştür.
Davalının ticari kayıtlarına göre; davacıdan tüm alacalının ( …Sti/ndenl toplamda 822.000 TL’sı olduğu ve alacak tutarının tümünün verilen çeklerden oluştuğu görülmüştür.
Davacı …Tic.Ltd.Şti.’nİn ticari defter kayıtlannda, davalı bayisi …Ltd.Şti.’e düzenlediği faturaların toplamı 137.316,16 TL’sı kadar davalıdan alacaklı olduğunun kayıtlı olduğu, davacının muhasebe kayıtlannda davalının çek ödemelerinin kayıtlı olmadığının görüldüğü,
Davacının talebinin ve davaya konu takipteki faturasının sözleşmenin cezai şartı olarak davalıdan ödemesini talep ettiği 07.06.2018 tarih/121719 fatura numaralı %18 Kdv dahil (10.000 USD Amerikan Dolan karşılığı ) 53.880,72 TL’sı tutarlı fatura olduğu, Davacının takipteki bu faturayı ffanchise sözleşmesinin 3.2.6.5.mad.de yazılı bazı ürünlerin yalnızca kendisinden veya kendisinin belirleyeceği tedarikçilerden tedarik etmediği iddiası ile cezai şart olarak talep ettiğinin anlaşıldığı, Davalı …Ltd.Şti.’nin ticari defter kayıtlan ve belgeleri incelendiğinde, 18 adet toplamı 822.000 TLTık çeki kaşeli makbuz karşılığı davacı firmaya teslim ettiğinin görüldüğü, ancak davacının ticari defterlerinde davalının keşide ettiği çeklerin kayıtlı olmadığının görüldüğü, Tarafların karşılıklı olarak lehlerine olan belgeleri muhasebe kayıtlarına almayı tercih ettiklerinin anlaşıldığı, Davalı bayinin, davacıya teslim ettiği görülen 822.000 TL’sı tutarlı çeklerin fiilen ödediğine ilişkin davalının internet bankacılığı bilgisayar ekranı dökümünden bilirkişi incelemesinde teyit edildiği, ancak söz konusu bu çek ödemelerinin şüpheye mahal vermeyecek şekilde kesinleştirilmesi İçin çeklerin ödendiği görülen dava dışı … ünvanlı bankadan çeklerin ödenmesi ve cirantaları hususunda bilgi yazısı alınmasının belirleyici olacağı, Çeklerin davacıya teslim edildiği ve ödendiği hususunda taraflar arasında husumet olmaması durumunda, çeklerin davacıya keşide edildiği 09.02.2018 tarihi İtibari ile davalı bayinin franchise sözleşmesine uygun davacı …Ltd.Şti.’ne ürün tedariği için sipariş avansı olarak vermiş olacağı, bu durumda davacımn franchise sözleşmesinin 3.2.6.5.mad.gereğince kestiği cezai şart faturasını davalıdan talep edemeyeceği, tarafların talebi olan ceza-i Şart veya kötü niyet tazminatı ihtimal hesabının; 53.880,72 TL X 20 / 100 = 10.776,14 TL’sı olacağı tespit edilmiştir.
13/12/2021 tarihli bilirkişi ek raporunda ; … Bankası’nın yazısı ek’indeki çek ödeme bilgilerinin tetkiki: Dava dışı … ünvanlı bankanın yazısı ek’inde 1 adet CD’nin mevcut olduğu görülmüştür. CD içeriğinde dijtal ortamda aşağıda ekran görüntüsü olan bilgiler tetkik edildiğinde, davalı …ŞTİ.nin davacı …LTD.ŞTİ. keşide ettiği çeklerin ödeme bilgilerinin bulunduğu görülmüştür.
Dava dışı …Bankasının dosyaya sunduğu bilgiler tetkik edildiğinde, davalı … Ltd.Şti.nin davacı … Ltd.Şti.ne keşide ettiği ve …Bankası çek yapraklı 18 adet toplam 780.000,00 TL.lik çeklerin ödendiğinin tespit edildiği, Bankanın yazısından çek yaprağı diğer bankalara ait olan aşağıdaki çekler konusunda ise bilgi sahibi olmadığını anlaşıldığı; İş bu çeklerin; Davalı …’nin davacıya ciroladığı … … nolu 31.01.2019 vadeli 17.000,00 TL.lik ve … … nolu 31.01.2019 vadeli 25.000,00 TL.lik toplamı 42.000,00 TL.lik çekler olduğu, davalının çekleri davacının kaşeli imzalı makbuzları ile davacıya teslim ettiğinin görüldüğü, davalının ticari defterlerinde çek çıkışlarının kayıtlı olduğu, ifade edilmiştir.
GEREKÇE :
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Dava; Taraflar arasındaki ticari ilişkinden dolayı ödenmediği iddia edilen alacağın tahsili amacıyla başlatılan … 16. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına davalının itirazı sonucu İİK 67. Madde gereği açılan itirazın iptali davasıdır. Takibin konusu 20.07.2018 tarihli taraflar arasındaki sözleşmenin 3.2.6.5 maddesi gereği tedarik ürünlerinin alınmamasına ilişkin cezai bedel olarak gösterilmiştir. Taraflar arasındaki sözleşmenin 09.02.2018 tarihli Franchise Sözleşmesi’nin 3.2.6.5 maddesine davacının sözleşme kapsamında bazı ürünleri yalnızca davacıdan veya bildireceği tedarikçilerden tedarik edeceği aksi taktirde 10.000 USD cezai şart ödeneceği belirtilmiş, bilahare dava dilekçesinde bilgileri yazılı ihtarnameler ile davalının davacından mal alımı olmadığı belirtilerek Franchise Sözleşmesi’nin 3.2.6.5 maddesine gereği 10.000 USD karşılığı TL’ nin cezai şart olarak ödenmesi talep edilmiş, aynı hususta fatura düzenlenmiş takip konusu yapılmış davalının itirazı üzerine huzurdaki dava açılmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen mali müşavir bilirkişi tarafından her iki tarafın ticari defterleri ve kayıtları üzerinde inceleme yapılmış, sözleşmenin imzalandığı 09.02.2018 tarihinden 13.07.2018 tarihine kadar davalının davacıya 822.000,00 TL çek ödemesinin olduğu, bu bedellerin sipariş avansı olarak kabul edilmesi gerektiği, cezai şart tazmin koşulunun oluşmadığı ifade edilmiştir. Sözleşmenin cezai şarta konu 3.2.6.5 maddesinde hangi ürünlerin davacı ya da bildireceği tedarikçilerden temin edileceğine dair net ifade kullanılmamış “bazı ürünler” ifadesi kullanılmıştır. Davalının, davacı ya da bildirdiği tedarikçiden temin etmeyi taahhüt edip onlardan edebilmesine rağmen başka tedarikçiden ürün aldığı hususunda dosyada somut bir iddia ve delil mevcut değildir. Davalının 5 aylık bir sürede davacıya 822.000,00 TL ödediği tespit edilmiş olup, denetime ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu, davalı vekilinin dosya kapsamı ile uyumlu davacının tedarik sorumluluğunu yerine getiremediğine ilişkin savunması da dikkate alınarak aksi sabit olmadığından bu bedelini en azından bir kısımının ürün avansı ödemesi olduğunun kabul edilmesi gerektiği, ayrıca cezai şart ihlalinin davacı tarafça ispatlanamadığı gözetilerek davanını reddine, davacının kötü niyeti sabit görülmediğinden davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davanın reddine,
2-Koşulları oluşmadığından davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
3-Alınması gerekli 80,70 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 794,30 TL’den mahsubu ile artan 713,60 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı taraf vekille temsil olunmakla red üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 8.912,57 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-Davacı tarafça yatırılan gider avansından geriye kalan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine, davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına.
6-Davalı tarafından yapılan 50 TL yargılama giderinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, kalan delil avansının karar kesinleştiğinde davalıya iadesine,
Davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 14/03/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır