Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/227 Esas
KARAR NO : 2020/151
DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 22/04/2019
KARAR TARİHİ : 25/02/2020

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; muhatabı … T.A.O. …, Keşidecisi … İnşat Mak. Olan, … Seri Numaralı, 03.06.2019 Tarihli, 10.000,00 Tl (On Bin Türk Lirası) bedelli çekin, Muhatabı … T.A.O. , … Şubesi, Keşidecisi … Mak. Olan, … Seri Numaralı, 02.05.2019 Tarihli, 10.000,00 Tl (on Bin Türk Lirası) Bedelli Çekin, Muhatabı … T.a.o. … Şubesi, Keşidecisi … Mühendislik … Mak. Olan, … Seri Numaralı, 03.07.2019 Tarihli, 10.000,00 Tl ( On Bin Türk Lirası) Bedelli Çek Muhatabı … T.a.o. … Şubesi, Keşidecisi … … Mak. Olan, … Seri Numaralı, 03.07.2019 Tarihli, 10.000,00 Tl ( On Bin Türk Lirası) Bedelli Çekin ve Muhatabı … A.ş., …/kütahya Şubesi, Keşidecisi …, … Seri Numaralı, 28/02/2019 Tarihli, 10.500,00 Tl (On Bin Beş Yüz Türk Lirası) bedelli çekin 24/11/2018 tarihinde saat 7:40 sıralarında müvekkili firmanın adresinde yaşanan hırsızlık olayı neticesinde çalındığını, olay ile ilgili … Cumhuriyet Başsavcılığına … soruşturma nosu ile şikayette bulunulduğu, …Asliye Ticaret Mahkemesi’nde … Esas sayılı dosyası ile çek zayi davası açıldığını ve ödeme yasağı kararı alındığını, yapılan yargılama sırasında çeklerin davalı tarafından icraya koyulduğunun öğrenildiğini, müvekkilinin dava konusu çekleri keşidecisi olan … Mühendislik Firmasından ticari ilişkiye dayanan alacağına karşılık teslim aldığını ve çeklerin en son … Mühendislik’in imzası atılı ve arkası boş şekilde 24/11/2018’de çalındığını, çekin keşideci tarafından keşide tarihinin değiştirilmediğini ve buna dair paraf atılmadığını, çekin arkasının müvekkilinin sahte kaşe ve imzasıyla cirolandığını ve devamında yine … ‘nin sahte kaşe ve imzasıyla çekin cirolandığını, … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyaları ile …’in müvekkilinin çalınan çeklerini dayanak göstererek icra takipleri başlatması üzerine müvekkilinin çeklerden haberdar olduğunu, davalının çekleri kötü niyetli olarak temlik aldığını, çalınan çeklerin bilgilerinin davalının da bağlı bulunduğu … ne ve davalının kendi resmi mail adresine 30 kasım 2018 tarihinde bildirildiğini, davalının çeklerin çalıntı olduğunu ve sahte imza ile cirolandığını bildiğini, davalının çekleri iktisapta ağır kusurlu olduğunu beyan ederek; çeklerin ve ödeme olması halinde paraların istirdadına ve temlikte ağır kusurlu ve kötü niyetli olan davalı aleyhine %20 den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın arabuluculuk yoluna başvurulmadan açılmış olması nedeni ile reddine karar verilmesi gerektiğini, Keşidecesi … Nakliyat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi olan … Bankası T.A.O’nun … Şubesi’ne ait 03.06.2019 Keşide Tarihli … seri numaralı 10.000,00 TL bedelli çekin müvekkili tarafından dava dışı faktoring müşterisi olan … …’dan 09.10.2018 Tarihli Faktoring Sözleşmesi uyarınca, 26.11.2018 tarihli Alacak Bildirim Formuna istinaden, Faktoring müşterisi tarafından dava dışı … adına düzenlenmiş olan fatura uyarınca davaya konu ilgili çekin müvekkili şirkete ciro edilmesi sureti ile devir alındığını, çekin ibraz edilmesi ertesinde alacağını tahsil edemeyen müvekkilinin … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasından icra takibi başlattığını, Keşidecesi … Nakliyat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi olan … Bankası T.A.O’nun … Şubesi’ne ait 02.05.2019 Keşide Tarihli … Seri Numaralı 10.000,00 TL bedelli çekin müvekkili tarafından dava dışı Faktoring müşterisi … …’dan 09.10.2018 Tarihli Faktoring Sözleşmesi uyarınca, 26.11.2018 tarihli Alacak Bildirim Formuna istinaden, Faktoring müşterisi tarafından dava dışı … adına düzenlenmiş olan Fatura uyarınca davaya konu ilgili çekin müvekkili şirkete ciro edilmesi sureti ile devir alındığını, bahsi geçen çekin ibraz edilmesi ertesinde alacağını tahsil edemeyen müvekkilinin ….İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasından icra takibi başlattığını, Keşidecesi … Nakliyat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi olan … Bankası T.A.O’nun … Şubesi’ne ait olan 03.07.2019 Keşide Tarihli, … Seri numaralı 10.000,00 TL bedelli çekin müvekkili tarafından dava dışı Faktoring müşterisi … …’dan 09.10.2018 Tarihli Faktoring Sözleşmesi uyarınca, 26.11.2018 tarihli Alacak Bildirim Formuna istinaden, Faktoring müşterisi tarafından dava dışı … YAPI adına düzenlenmiş olan Fatura uyarınca davaya konu çekin müvekkili şirkete ciro edilmesi sureti ile devir alındığını, bahsi geçen çekin ibraz edilmesi ertesinde alacağını tahsil edemeyen müvekkilinin ….İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasından icra takibi başlattığını, Keşidecesi … olan … A.Ş.’nin … Şuıbesine ait 28.02.2019 Keşide Tarihli … Seri Numaralı 10.500,00 TL bedelli çekin, Dava dışı faktoring müşterisi … İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden 11.10.2018 Tarihli Faktoring Sözleşmesi uyarınca, 26.11.2018 tarihli Alacak Bildirim Formuna istinaden, Faktoring müşterisi tarafından dava dışı … İnşaat Maden Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına düzenlenmiş olan Fatura uyarınca davaya konu çekin müvekkili şirkete ciro edilmesi sureti ile devir alındığını ve bahsi geçen çekin ibraz edilmesi ertesinde alacağını tahsil edemeyen müvekkilinin … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasından icra takibi başlattığını, davaya konu edilen çeklerden olan keşidecesi … olan … A.Ş.’nin … Şubesine ait 28.02.2019 Keşide Tarihli … Seri Numaralı 10.500,00 TL bedelli çek bakımından davacı tarafın keşideci veyahut ciranta olarak yer almamakta olduğunu ve davacı aleyhine bu çek bakımından icra takibine geçilmediğini, davacı taraf dilekçesinde müvekkili şirketi bilgilendirmek için 30.11.2018 tarihinde hem müvekkiline hem de Finansal Kurumlar Birliğine çeklerin çalıntı olduğuna dair mail attığını iddia etmişse de buna dair hem dava dilekçesinde hem de 23.05.2019 tarihinde tarafımıza tebliğ edilen delil dilekçesinde bu hususu destekleyecek herhangi bir delil sunmadığını, davaya konu çekler nedeni ile müvekkilinin müşterilerine ödeme yaptığını, alının ödeme yasağı kararının, takip tarihlerinden sonra olduğunu, davacı tarafın istirdata konu ettiği çeklere istinaden ….İcra Müdürlüğü’nün … E., … E., … Esas sayılı İcra takip dosyalarının iptaline ve hacizlerin kaldırılmasına yönelik talebi dayanaksız olup, anılan icra dosyalarında davacı aleyhine bulunan hacizler kaldırılmış ve icra takiplerinden feragat edilmiş olduğunu, müvekkilinin ilgili yasaya uygun şekilde çekleri temlik aldığını, müvekkilinin çekleri iktisapta ağır kusurlu veya kötü niyetli olmadığını beyan ederek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Mahkememizce … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası, … Başsavcılığı’nın … soruşma numaralı dosyası, … İcra Müdürlüğüne ait … Esas, … Esas, … Esas ve … Esas sayılı takip dosyaları celp edilmiş, incelenmiş ve dosyaya konulmuştur.
…. İcra Müdürlüğüne ait … Esas sayılı dosyasısının incelenmesi sonucunda; … AŞ tarafından, davacı hakkında davaya konu Keşidecesi … Nakliyat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi olan … Bankası T.A.O’nun … Şubesi’ne ait 02.05.2019 Keşide Tarihli … Seri Numaralı 10.000,00 TL bedelli çeke dayanılarak kambiyo senetlerine mahsus takip yapıldığı tespit edilmiştir.
…. İcra Müdürlüğüne ait … Esas sayılı dosyasısının incelenmesi sonucunda; … AŞ tarafından, davacı hakkında davaya konu Keşidecesi … Nakliyat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi olan … Bankası T.A.O’nun … Şubesi’ne ait olan 03.07.2019 Keşide Tarihli, … Seri numaralı 10.000,00 TL bedelli çeke dayanılarak kambiyo senetlerine mahsus takip yapıldığı tespit edilmiştir.
…. İcra Müdürlüğüne ait … Esas sayılı dosyasısının incelenmesi sonucunda; … AŞ tarafından, davacı hakkında davaya konu Keşidecesi … Nakliyat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi olan … Bankası T.A.O’nun … Şubesi’ne ait 03.06.2019 Keşide Tarihli … seri numaralı 10.000,00 TL bedelli çeke dayanılarak kambiyo senetlerine mahsus takip yapıldığı tespit edilmiştir.
… İcra Müdürlüğüne ait … Esas sayılı dosyasısının incelenmesi sonucunda; … AŞ tarafından,Keşidecesi … olan … A.Ş.’nin … Şuıbesine ait 28.02.2019 Keşide Tarihli … Seri Numaralı 10.500,00 TL bedelli çeke dayanılarak kambiyo senetlerine mahsus takip yapıldığı, bu takipte davacıya yöneltilmediği tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerledirildiğinde, dava; davaya konu çeklerin istirdadı davasıdır.
Mahkememizce tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde mali müşavir bilirkişi aracılığı ile inceleme yapılarak davaya konu çekler yönünden davacının kendinden önceki ve sonraki cirantalar ile ticari ilişkisinin olup olmadığı, davalı yönünden davalının davaya konu çeklerin 6331 sayılı kanun uyarınca usulüne uygun olarak iktisap edip etmediği, davalının takdiri mahkemeye ait olmak üzere çeklerin iktisabında kötü niyetli veya ağar kusurlu olup olmadığı hususunda ve davaya konu çeklerin tarafların ticari defter ve kayıtlarında yer alıp almadığı hususunda rapor alınmasına karar verilmiştir.
Alınan raporda özetle; davalı şirketin faktoring işlemine konu edilmiş olan ve davaya konu çeklere karşılık faktoring müşterisi olan … … ve … İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ye ödeme yapıldığının dosya içerisindeki dekontlardan anlaşıldığı, dava dışı faktoring müşterisi ile davalı arasında yapılan faktoring işlemlerinin usul ve yasaya uygun olduğu, davacının defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, davacının kendinden öndeki ve sonraki cirantalar ile herhangi bir ticari ilişkisinin olmadığı, dava dışı faktoring müşterileri olan … … ile … İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den faturalandırılmış olan alacaklarına istinaden davalı tarafından davaya konu çeklerin teslim alındığını, çeklerin ciro zincirinin düzgün olduğu, davalının çekleri 6361 sayılı yasa gereğince usulüne uygun iktisap ettiği ifade edilmiştir.
Faktoring sözleşmeleri, temelinde alacağın temliki hükümlerini barındıran Borçlar Kanunundaki tip sözleşmeler arasında yer almayan ve birden fazla tip sözleşmeyi kapsamına alan atipik nitelikte karma sözleşmelerdir. Faktoring sözleşmeleri üç köşeli işlemlerdir.
Faktoring işlemlerinin tarafları olarak, alacağı temlik alan faktoring şirketi, temlik eden önceki alacaklı (faktoring şirketinin müşterisi) ve önceki alacaklıyla arasında temel hukuki ilişki bulunan borçlu olarak gösterilebilir. Faktoring sözleşmesinin niteliği gereği kural olarak borçlu, önceki alacaklısına karşı ileri sürebileceği şahsi defileri, temlik alan durumundaki faktoring şirketine karşı da ileri sürebilir. (6098 Sayılı TBK. Md 188/1, 6361 Sayılı Yasanın 9/2.maddesi)
6361 Sayılı Yasanaın 9/3.mnaddesinde yer alan; ” Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri halinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanılan defileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğer ki, faktoring şirketi kambiyo senedi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun,” hükmünün somut olay bakımından uygulanıp uygulanmayacağı değerlendirildiğinde, belirtilen yasa hükmü faktoring işleminin tarafları olan borçlu, önceki alacaklı ve temlik alan faktoring şirketi dışındaki kambiyo senedinde ciro silsilesinde yer alan diğer kambiyo borçluları bakımından getirilmiş bir hükümdür. Kanunun 9/3.maddesi hükmünün, faktoring işleminin tarafları arasında yer almayan kambiyo borçlularını ilgilendirdiği madde gerekçesinden de anlaşılabilmektedir. Zira gerekçenin son cümlesinde ”bu bağlamda 6102 Sayılı Türk Ticaret kanunun defiler başlıklı 687.maddesi ile paralellik sağlanması hedeflenmiştir.” denmiştir. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunun 687/2.maddesinde, ”Alacağın temliki hükümleri saklıdır.” hükmü yer almaktadır. 6361 Sayılı Kanunun 9/2.maddesi hükmünden hareketle faktoring sözleşmelerinde de alacağın temliki hükümleri uygulanacağından gerek 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunun 687/2. Maddesi, gerekse 6361 Sayılı Kanunun 9/2.maddesi karşısında faktoring işleminin taraflarından olan kambiyo borçluları hakkında alacağın temliki hükümlerinin uygulanacağı, aynı kanunun 9/3.maddesi hükmünün ise, faktoring işleminin tarafı olmayan ve ciro silsilesinde yer alan diğer kambiyo borçluları bakımından uygulanabileceği anlaşılmaktadır.
Dava konusu çeklerin incelenmesinden; çeklerin ciro zincirlerinin şeklen düzgün olduğu ve son olarak davalı faktoring şirketine ciro edildiği anlaşılmaktadır.
Bu açıklamalar karşısında somut olayın değerlendirilmesinde; faktoring şirketine ciro yoluyla devredilen çeklerin davalı faktoring şirketinin dava konusu çekleri iktisap ederken yasa, sözleşme ve objektif iyi niyet kurallarına uygun hareket ettiği, davalı uhdesinde bulunan dava konusu çeklerin kaybolduğunun davacı tarafça davalı şirkete direk olarak bildirilmiş olduğunun ispatlanamadığı, kaldı ki davacının bildirim yaptığını beyan ettiği tarihin 30/10/2018 tarihi olduğu, davalının çekleri konu olan faktoring sözleşmelerini bu tarihten önce imzaladığı görülerek, davalı faktoring şirketinin iktisapta iyi niyetli yetkili hamil olduğu, bu çekleri iktisap ederken bile bile borçlu zararına hareket ettiği, kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğu hususu kanıtlanamadığından açılan davanın esastan reddine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davacının davasının REDDİNE
2-Alınması gereken 54,40-TL red harcından peşin alınan 691,64TL peşin harçtan düşülmesi ile arta 637,24TL karar ilam harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 6.065,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmı karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/02/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır