Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/130 E. 2020/14 K. 14.01.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/130 Esas
KARAR NO : 2020/14
DAVA : İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/03/2019
KARAR TARİHİ : 14/01/2020

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile … T.A.Ş. … şubesi arasında genel kredi sözleşmesi, üye iş yeri sözleşmesi, ticari işletmeler sözleşmesi imzalandığını, davalının borcunu süresinde ödememesi nedeniyle davalıya 11/10/2018 tarihinden ihtarname gönderildiğini, ihtarname 13/10/2018 tarihinde tebliğ olunduğu, borçlunun borcunu ödemediği ve bunun üzerine davalı aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün 2018/41836 Esas sayılı dosyası ile toplam 62.600,65TL alacak için takip başlatıldığını, yine 18.359,29TL içinde …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası ile takip başlatıldığını, davalının ödeme emirlerine itiraz ederek takipleri durdurduğunu beyan ederek, itirazın iptali ile takibin devamına ve davalı aleyhine % 20 icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının talep ettiği alacağın zamanaşımına ve hak düşürücü süreye uğradığını, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, takibin geçerli bir icra takibi olmadığını, davacının faiz talebinin yerinde olmadığını, dava konusu alacağın likit olmadığını beyan ederek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Dava; Mahkememizce …. İcra Müdürlüğüne müzekkere yazılarak … Esas ve … Esas sayılı dosyaları celp edilmiş, dosyaların incelenmesi sonucunda davacının, davalı aleyhine takip başlattığı, davalının her iki takibe de yasal süresi içerisinde itiraz ettiği ve takiplerin durduğu görülmüştür.
Mahkememizce tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda, davacının takip tarihleri itibari ile davalıdan alacaklı olup olmadığı, uygulanan faiz oranının sözleşmeye uygun olup olmadığı, davalı alacaklı ise alacak miktarının tespiti hususunda bankacılık alanında uzman bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiştir.
Alınan bilirkişi raporunda özetle: davacı ile davalı arasında 09/05/2018 tarihinde Pos üye iş yeri sözleşmesi akdedildiği, bu sözleşme uyarınca davalıya ait iş yerinde 2 adet pos cihazı bağlandığı, yine taraflar arasında mail-order ek protokolü imzalandığı, dört maddeden oluşan protokolün, üye iş yeri sözleşmesinin ayrılmaz bir parçası olduğunun belirtildiği, dosya içeriğine göre dava konusu satış işlemlerinin tamamının mail order talimatı üzerinden gerçekleştiği, dosya içeriğine göre itirazlı işlem bedellerinin davalının hesabına alacak kaydedildiği, yabancı uyruklu kart hamillerinin daha sonra kendi bankalarına visa ve mastercard kuralları uyarınca işlem tarihinden itibaren 120 günlük itiraz süresi içinde itiraz etmiş oldukları, kart hamillerinin itiraz dilekçelerinin bir yıl süre ile muhafaza edilmesi gerektiği, bu süre dolduğu için kart hamillerinin itiraz dilekçelerinin temin edilemediği, dava konusu harcamaların tamamının yabancı uyruklu 3 kişiye ait kredi kartları ile gerçekleştiği, davalının kendisine internet ortamından gönderilen mail order formu yoluyla otel/konaklama vesaire rezervasyonu yaptığını, yapılan rezervasyonlar için düzenlenen bir takım satış faturalarının dosyaya sunulduğu, davalının mail order talep/yetki formu dahilinde rezervasyon yapmış olduğu, dosya içeriğine göre kart hamili bilgilerin çalınmış/sahte olması nedeni ile chargeback işleminin gerçekleşmiş olduğu, davacının chargeback nedeniyle kart hamili bankalara ödediği işlem bedellerini talep ettiği, davacı bankanın kart hamillerinin bankalarından kendisine chargeback talebi geldiğinde, e-posta yoluyla itirazlı işlemlere ilişkin slip belgesi, fatura ve rezervasyon belgesinin davalıdan talep edildiğinin anlaşıldığı, söz konusu belgelerin 7 günlük süre içinde davalı tarafça gönderilmediği ve bu nedenle davacı bankaca itiraz edilemediği, uluslararası visa ve mastercard yeknesak kuralları uyarınca kart hamili bankasında gelen chargeback bedellerini ödemek zorunda kaldığı, davacının riskinin bu şekilde doğduğu, 12 adet yabancı uyruklu kart hamilinin itirazlı işlem bedeli toplamının 13.894,28EURO ve bunun TL karşılığının 79.680,70TL olduğu, davalıya ait 153125 nolu euro cinsi ve 153124 nolu TL cinsi hesap ekstrelerinin ve anılan chargeback bedellerinin kart hamillerine transfer edildiğine ilişkin dekontların dosya içeriğinde mevcut olduğu, davacının 79.680,70TL chargeback bedelini davalıdan tahsil edemediği ifade edilmiştir.
Raporun devamında özetle; mail order talimatı yoluyla yapılan satışların, üye iş yeri sözleşmesi, visa ve mastercard yeknesak kuralları ile 5464 sayılı Kredi Kartları Kanunu çerçevesinde iredelenmesi sonucunda ve 5464 sayılı Kredi Kartları Kanunu’nun 32.maddesinden doğan ispat yükünü ifa etmediğini, nitekim ne üye iş yerinin bağlı bulunduğu pos bankasının ne de kart hamili bankasının mail order işleminde şifre kullanılmadığı için kart bilgilerini sunan hamilinin gerçek kart hamili olup olmadığının test etme imkanının da bankalarca bulunmadığı, davalı üye işyerinin basiretli bir tacir gibi üzerine düşen edimleri özenle ifa etmediği ve mezkur satışlardan dolayı davacının zarara uğradığı, teleorder/mail order yönetimiyle yapılan satışlardan doğan ihtilaflardan, işlemler kartsız ve şifresiz yapıldığı için üye işyerinin doğrudan sorumlu olduğu, davacı bankaya bir kusur atfetmenin de mevcut delillere göre mümkün olmadığı, …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas syılı dosyası yönünden asıl alacağın 61.351,08TL olduğu, en son işlem tarihinin 14/09/2018 olduğu, takip tarihinin ise 12/11/2018 olduğu, faizin reeskont faizi olduğu, takip tarihi itibari ile davacının davalıdan 63.277,46TL alacaklı olduğu, masrafın gider makbuzunun dosyada olmaması nedeni ile değerlendirme yapılmadığı, … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası yönünden ise asıl alacağın 18.329,62TL olduğu, en son işlem tarihinin 26/11/2018, takip tarihinin ise 29/11/2018 tarihi olduğu faizin reeskont faizi olduğu, takip tarihi ile davacının davalıdan toplam 18.358,88TL alacaklı olduğunun hesaplandığı ifade edilmiştir.
Mahkememizce taraflar arasındaki sözleşmelerin incelenmesi sonucunda; mail order ek protokolünün 3.maddesinde; “provizyon alındığı halde, kart hamilinin harcamaya itirazı nedeniyle ilgili tutarın kart sahibinden tahsil edilememesi veya başka herhangi bir sebeple kart sahibinin bankasınca bankaya(…) ödememesi nedeniyle oluşan riskin tamamen üye iş yerine aittir. Üye iş yeri söz konusu tutarı banka talep ettiğinde koşulsuz ve derhal bankaya ödemekle yükümlüdür.” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
Mahkememizce taraflar arasındaki sözleşmenin incelenmesi sonudunca; Pos üye iş yeri sözleşmesinin (IX-2) maddesinde; “firma tarafından sözleşme hükümlerine aykırı davranıldığı ve/veya sözleşmede yer verilen yükümlülükler gerektiği gibi yerine getirmediği takdirde, firma bu nedenle oluşan BANKA zararını, zararın meydana geldiği tarihten itibaren TCMB kısa vadeli kredilere uyguladığı reeskont faizi, KKDF, BSMV ile birlikte derhal tazmin edecektir.” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
Mezkur sözleşmenin (IX-5) maddesinde; Banka, alışveriş ile ilgili olarak itirazların çözümlenmesi için firmadan belge talebinde bulunabilir. Böylesi bir durumda firma, bankanın talebi tarihinden itibaren en geç 7 iş günü içinde bankaya istenilen belgeleri ibraz edecek ve bankaya söz konusu itirazın/ihtilafın halledilmesi için gereken desteği sunacaktır. Söz konusu belgelerin belirtilen süre içerisinde ibraz edilmemesi talep konusu işlemin, sözleşmeye uygun bir şekilde gerçekleştirilmediği anlamına gelir ve böylesi bir durumda bankanın risk içeren bu işleme ait harcama belgesindeki tutarı, varsa kur farkı ile birlikte firma hesabına borç kaydetmesi mümkün olabilecektir.” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.
5464 sayılı Kanun’un17.maddesine; “üye iş yerleri, kart hamillerinin yapmış olduğu mal ve hizmet alımlarının bedelini banka kartı ya da kredi kartı ile ödeme taleplerini kabul etmek zorundadır.” hükmüne yer verilmiştir.
Mezkur Kanun’un 32.maddesinde; ” kart numarasını bildirmek suretiyle üye işyerinden telefoni elektronik ortam, sipariş formu (mail order) veya diğer iletişim araçları yoluyla yapılan işlemlerden doğacak anlaşmazlıklardan ispat yükü üye işyerine aittir.” hükmüne yer verilmiştir.
Mahkememizce dosya kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda; 12 adet yabancı uyruklu kart hamilinin itirazlı işlem bedelinin toplamının 13.894,28URO ve bunun TL karşılığının 79.680,70TL olduğu, chargeback bedellerinin kart hamillerine transfer edildiğine ilkişkin dekontların olduğu, davacı bankanın e-posta yolu ile itirazlı işlemlere ilişkin slip belgesi, fatura ve rezervasyon belgesini davalı üye işyerinden talep ettiği, davalının istenilen evrakları davacıya gönderdiğine dair bir kayıt sunmadığını, pos üye işyeri sözleşmesinin ve 5464 sayılı Kanun’un ilgili hükümleri gereğince davalının davacı bankaya kart hamili ile arasında çıkabilecek uyuşmazlıklarda ortaya çıkan bedeli ödeyeceğini taahhüt ettiği anlaşıldığından ve davalı üye işyerinin 5464 sayılı Kanun’un 32.maddesi uyarınca kendi yaptığı satış işleminin doğruluğunu ispatlayan herhangi bir belge sunmadığı, mail order ek protokolü gereği ve mail order yöntemiyle yapılan işlemlerin kartsız ve şifresiz yapıldığı için üye işyerinin gerçekleşen zarardan doğrudan sorumlu olduğuna, davacıya atfedilecek bir kusurun olmadığına karar verilmiştir.
Mahkememizce davalının zararda doğrudan kusurlu olduğuna karar verilerek; davacının zararının hesaplanmasına geçilmiş ve yapılan hesaplama sonucunda; davacının ….İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından dolayı, asıl alacağının 61.351,08TL olduğu, uygulanması gereken faiz oranının reeskont faizi olduğu, en son işlem tarihinin 14/09/2018, takip tarihinin 12/11/2018 tarihi olduğu, işlemiş faizin 1.834,65TL olduğu, BSMV’nin ise 91,73TL olduğu, toplam alacağının 63.277,46TL olduğu sonucuna varılmış ise de taleple bağlılık ilkesi gereğince talep doğrultusunda aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. Öte yandan masraf kalemi alacağı yönünden ise gider makbuzları dosyada bulunmadığından, bu talep mahkememizce kabul görememiştir.
… İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası yönünden hesaplama sonucunda ise; asıl alacağın 18.329,62TL olduğu, en son işlem tarihinin 26/11/2018, takip tarihinin 29/11/2018 olduğu ve faiz türünün reeskont faizi olduğu görülerek, faiz alacağının 27,87TL ve BSMV’nin 1,39TL olduğu, toplam alacağın ise 18.359,88TL olduğu görülmüş ve aşağıdaki şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Öte yandan İİK’ nın 67/2.maddesinde itirazın iptali davasında borçlu- davalının itirazın haksızlığına karar verildiği taktirde borçlunun diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumu ve davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre hükmolunan meblağın %20′ sinden aşağı olmamak üzere uygun bir tazminatla mahkum edileceği düzenlenmiş olup, somut olayda takip konusu alacak likittir. Bu nedenle davalı aleyhine alacak miktarının %20 si oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile
-davalının … İcra Müd. … Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile takibin 61.351,08TL asıl alacak, 126,11TL işlemiş faiz, 6,31TL BSMV olmak üzere toplam 61.483,50TL üzerinden devamına,
Asıl alacak miktarı olan 61.351,08TL tamamen ödeninceye kadar takip tarihinden itibaren asıl alacağa yıllık % 18,50 oranından az olmamak üzere 3091 sayılı kanunun 2/2 maddesi hükmü gereğince değişen oranlarda reeskont faizi ve yıllık %5 BSMV uygulanmasına,
12.296,07TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-davalının … İcra Müd. … Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile takibin 18.329,62TL asıl alacak, 27,88TL işlemiş faiz, 1,39TL BSMV olmak üzere toplam 18.358,88TL üzerinden devamına,
Asıl alacak miktarı olan 18.329,62TL tamamen ödeninceye kadar takip tarihinden itibaren asıl alacağa yıllık % 18,50 oranından az olmamak üzere 3091 sayılı kanunun 2/2 maddesi hükmü gereğince değişen oranlarda reeskont faizi ve yıllık %5 BSMV uygulanmasına,
3.671,78TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 5.454,03-TL karar ilam harcından peşin alınan 1.382,58-TL sinin düşümü ile eksik kalan 4.071,45- TL bakiye ilam harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 1.382,58-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından sarf edilen dava açılış gideri: 50,80- TL ( başvurma ve vekalet harcı) davetiye, posta gideri: 114,70-TL, bilirkişi ücreti: 600,00-TL olmak üzere toplam: 765,50- TL yargılama giderinin %99 kabul/red oranı olan 757,84TL davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalanın davacı üzerine bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 11.179,51- TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalıı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 1.116,62- TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.14/01/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır