Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/967 Esas
KARAR NO : 2023/369
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/10/2018
KARAR TARİHİ : 10/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “Müvekkili ile davalı taraf arasında sözleşme ürünleri davalının temizlik ürünlerini müvekkilinden almayı taahhüt ettiğini, bu taahhüde karşılık davalı tarafa bazı promosyonlar sağlandığını ancak davalı tarafın sözleşmenin 9. Maddesine aykırı davranarak müvekkil firmanın haricinde ürünler temin ettiğini, bunun müvekkil firmanın servis elemanları tarafından tespit edildiğini, bunun üzerine davalıya sağlanan iskonto promosyon ve servis bedelleri için …. İcraMüdürlüğü’nün 2018/… E sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, davalı tarafın takibe itiraz ettiğini iddia ederek davalının haksız itirazının iptalini takibin devamını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karara verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Sözleşmenin davacı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmediği için feshedildiğini, Yargıtay 19. Hukuk Dairesi nin 2016/14930 Esas ve 2017/7960 sayılı kararında iskonto için fatura düzenlenmesi gerektiğini davacı tarafında iskonto faturası düzenlenmediğini savunarak davanın reddini, haksız icra takibi nedeni ile müvekkili lehine tazminata hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karara verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE
Deliller; …. İcra Müdürlüğünün 2018/… esas sayılı dosyası, tanık beyanları, bilirkişi raporları.
Dava, alacağın tahsili için başlatılan takibe yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
…. İcra Müdürlüğünün 2018/… esas sayılı dosyasında özetle; alacaklısının …, borçlusunun … Anonim Şirketi olduğu, 140.181,86 TL iskonta farkı bedeli, 5.500,00 TL kimyasal ürün promosyon bedeli, 16.500,00 TL promosyon bulaşık makinesi bedeli, 19.867,39 TL servis hizmet bedeli olmak üzere toplam 182.049,25 TL üzerinden başlatılan takibe borçlunun itiraz dilekçesi ile takibe, ödeme emrine, faize itiraz ettiği ve takibin durdurulduğu anlaşılmıştır.
Taraf vekillerinin tanık delilline dayanmış olması nedeniyle bildirilen tanıklar dinlenilmiştir.
Davacı tanığı … Şahin beyanında:”Ben davacı şirketin satış ve pazarlama sorumlusu olarak çalışırım. Davacı şirket ile davalı şirket arasında yapılan sözleşme gereği tam tarihini hatırlamamakla birlikte 2 yıl önce davalı şirkette bulunan bulaşık makinalarının rutin kontrolünü yapmak için gittiğimde davalı şirkette bizim sattığımız marka haricinde Dversey marka bulaşık deterjanı kullanıldığını gördüm. Davalı şirket çalışanı ile birlikte tutanak tuttuk.
Tanığa dava dilekçesi ekinde sunulan 01/08/2018 tarihli tutanak gösterildi. Tanıktan soruldu. Bahsettiğim tutanak bana göstermiş olduğunuz tutanaktır. Tutanakta imzası bulunan … ile birlikte tutanağı tuttuk …’ün tutanak tutmamıza ve tutanağın içeriğine bir itirazı olmadı.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı tanığı … beyanında:”Ben davalı şirkette satın alma birimi sorumlusu olarak çalışırım , 5 yıl önce davacı şirket ile anlaşma yapıldı , davacı şirket bize ait bulaşık makinalarının bakımı ve gerektiğinde parça değişimini ücretsiz olarak yapacağını üstlenmiş olmasına rağmen yapılan işlemler sonrasında bize fatura gönderdiler ,biz faturaları iade ettik, bizim bulaşık makinalarımız sözleşmenin ilk iki yılında yeni olduğu için fazla arıza vermemiştir, bu nedenle davacı şirket ile sıkıntı yaşamadık, sonrasında bahsettiğim problemler olmaya başladı, davacı şirketin bize göndermiş olduğu bulaşık deterjanları bulaşıkları kötü yıkıyordu, bunları birden çok kez davacı tarafa telefon ve mailler ile bildirdim, sözleşmenin başlangıcından iki yıl kadar sonra kalitesiz deterjanlar göndermeye başladılar, şikayetlerimize rağmen deterjanlar değiştirilmediği için biz elimizdeki deterjanları davacı tarafa iade ettik, biz sözleşmeyi feshettikten sonra çok önceden depomuzda duran deterjanları kullanmaya başladık, sözleşme süresince davacının gönderdiği deterjanlar haricinde deterjan satın almadık, Evrakta bulunan imza bana aittir, geçmiş zaman olduğu için içeriğini tam hatırlayamadım, ancak biz davacı tarafın deterjanlar konusundaki şikayetlerimizi bildirdiğimizde bulaşıkların temiz yıkanmamasının sebebinin deterjanlar değil dozajlama pompası olduğunu söylüyorlardı, o pompalarda davacının takmış olduğu ürünler olduğundan ben de pompaları iade etmiştim, sözleşmenin ilk zamanlarında davacı şirket düzenli olarak makinalara bakım yapıyordu ve şikayetlerimizle ilgileniyordu; yaklaşık iki yılın sonunda şikayetlerimize bahaneler bulmaya ve gelmemeye başladılar, net olarak hatırlamıyorum ancak biraz önce bana gösterilen tutanak fesihten önce rutin değişimlerle ilgili olarak tutulmuş bir tutanaktır, benim imzaya yetkim yoktur, o dönem o bölümde yeni başlamıştım.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Tarafların yasal ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak; defterlerde gözüken alacak ve borç kayıtları ile hesap bakiyeleri tespit edilip, iddia , savunma ve itirazlar ile dosyaya sunulan belgeler değerlendirilerek bir sözleşmeler alanında uzman bilirkişi ve bir mali müşavir bilirkişiden oluşacak bilirkişi heyetine tevdi ile uyuşmazlık noktasında rapor alınmasına karar verilmiş olup, 15/06/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle;”Sözleşme hükümleri kapsamında davalının davacı haricinde başka bir firmadan sözleşme konusu ürünleri almayacağının kararlaştırıldığı, Cezai şart olarak iskonto ve promosyon ürün bedelleri, servis hizmet bedelleri talep edilmesinin sözleşmeye uygun olduğu, Sözleşmenin haklı nedenle feshedilip edilmediğini tespit edebilmek ve iskonto bedellerine ilişkin iade faturası kesilmemesinin talep hakkını nasıl etkileyeceği hususlarının heyetimizin uzmanlık alanına girmediği, sayın Mahkemenin cezai şart talebine hükmetmesi halinde davacının talep ettiği cezai şartla ilgili faturaların tasdikli fotokopisinin sayın mahkemeye ibraz edilmesi gerektiği, ancak o zaman gerekçeli cezai şart tutarı hesaplanacağı…” şeklinde görüş ve kanaat bildirdiği görülmüştür.
Dosyanın bilirkişiye tevdi ile tarafların beyan ve itirazları değerlendirilerek bilirkişi heyetince eksikliği tespit edilen belgeler yönünden davacı defterleri üzerinde yerinde inceleme yapılmak suretiyle ek rapor düzenlenmesinin istenmesine karar verilmiş olup, 13/04/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “Takdir tamamen Sayın Mahkemeye ait olmak üzere üzerinde iskonto miktarı yazılmayan faturalara uygulanan indirimlerin 19/01/2016 tarihli ek sözleşmedeki özel fiyat olduğu kanaatine varıldığı, rapor ekinde de 2 örnekle indrim oranın %08-%10 olarak görüleceği, dava dilekçesinde belirtilen %60-%40 oranları ile uyuşmadığı,bu nedenle üzerinde iskonto bedeli belirtilmeyen faturaların dikkate alınmadığı, davacı tarafın davalıya iadesi gereken iskonto tutarları için fatura düzenlemediği, Mevcut durum itibari ile Sayın Mahkemenin davacı tarafın alacaklı olduğuna karar vermesi durumunda davacı tarafın davalıdan KDV hariç 73.416.70 TL alacaklı olduğu…” şeklinde görüş ve kanaat bildirmiştir.
Dosyanın mali müşavir bilirkişiye tevdii ile davacı vekilinin hesaplamaya ilişkin itirazının değerlendirilmesi hususunda ek rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verilmiş olup, 16/01/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle;” Sayın Mahkemenin Raporumuzun 3.3.a maddesine göre karar verilmesi yani iskonto oranları belirtilen faturalar yönünden iskonto fark bedelinin hesaplanması halide davacının %60,%40 arasındaki verilen şartların (iskonto fark bedeli) alacağı 30.298,38 TL, sözleşme gereği kimyasal ürün promosyon bedeli 5.500,00 TL, bulaşık bedeli makinesi bedeli 16.500,00 TL, servis hizmet bedeli 19.867,39 TL olmak üzere toplam 72.165.77 TL alacaklı olacağı; raporumuzun 3.3.b maddesine göre karar verilmesi halinde yani üzerinde iskonto oranı belirtilmeyen faturaların ve cezai şart faturası düzenlenmeden istonto farkı bedelinin talebine karar verilmesi halinde iskonto fark bedeli 87.418,00 TL, sözleşme gereği kimyasal ürün promosyon bedeli 5.500,00 TL, bulaşık bedeli makinesi bedeli 16.500,00 TL, servis hizmet bedeli 19.867,39 TL olmak üzere toplam 72.165.77 TL alacaklı olacağı davacı tarafın KDV hariç 129.285,39 TL alacaklı olacağı…” şeklinde görüş ve kanaat bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamından; taraflar arasında 08/02/2012 tarihli davacının satıcı, davalının alıcı olduğu, satış sözleşmesi imzalanmış olup;
Sözleşmenin 3. Maddesinde “Alıcı sözleşme süresince 1.maddede sayılan ürünleri başka bir satıcıdan almamayı taahhüt etmiştir.” hükmüne,
Sözleşmenin 8. Maddesinde ” Alıcı firma Sözleşmenin geçerli olduğu süreçe Madde 6.2’de sayılan haller dışında … Ürünleri dışında başka firmanın Ürünlerini bedelli Ya da bedelsiz olarak satın alamayacağını ve kullanamayacağını kabul vye taahhöt etmiştir. Aksine davranış durumunda satıcı firma …, Noter kanalıyla göndereceği bir ihtarname ile sözleşmeyi tek taraflı olarak fesih hakkına sahiptir. Bu durumda alıcının sorumlulukları devam edecek olup, yine sorumluluğun kapsamı “fesih ve cezai şart” başlıklı 9. Maddede açıkça belirlenmiştir.”
Sözleşmenin 9. Maddesinde “Tarafların, işbu sözleşmede üstlendiği Yükümlülüklerini kismen veya temamen yerine getirmemeleri halinde Taraflardan herhangi biri Noterden yazılı ihtarname yollayarak Sözleşmeyi tek taraflı feshedebilir.
Sözleşmenin … tarafından haklı nedenle feshedilmesi veya Alıcı tarafırdan herhangi bir sebeple 3, Maddede öngörülen Süreden önce feshedilmesi halinde alıcı …’e cezei Şârt olarak %60 Iskonto ile alınan detarjanın Normal İskonto oranı olan %40 ile olan iskonto farkını, Sözleşmenin 1 yıllık garanti süresi dolduktan sonra makinelere takılan yedek parça ve yine 1 yıllık garanti süresi dolduktan Sonra yapılan tüm servis hizmetleri güncel servis hizmet bedelinden hesaplanarak …’a geri ödemeyi kabul ve taahhüt eder işbu sözleşmesinin feshinden kaynaklanan başkaca müspet ve menfi zararlarını talep etme hakkı mahfuzdur.” hükmüne yer verildiği görülmüştür.
Taraflar arasında 08/02/2012 tarihli ana sözleşmenin bitim tarihinden itibaren işlemek üzere 2 yıl süre ile süreyle uzatılmasına ilişkin 05/12/2013 tarihli; ana sözleşmenin 08/02/2016 tarihinden itibaren başlayarak 2 yıl süreyle uzatılmasına ilişkin 19/01/2016 tarihli ve bu sözleşmelere ek olarak sözleşme süresinin 08/02/2018 tarihinden itibaren başlayarak 2 yıl süreyle uzatılmasına ilişkin 08/02/2018 tarihli ek sözleşmeler imzalanmış olduğu görülmüştür.
Sözleşme ile davalı sözleşmede sayılan ürünleri başka satıcıdan almamayı tahakkuk etmiş olmasına rağmen dosyaya sunulan 01/08/2018 tarihli, tarafların çalışanları olan … ve … tarafından imzalanan “Bulaşık makinesi ve mutfak hijyeni kontrol formu” başlıklı evrakın incelenmesinde, “müşterimizin kullandığı ürünler yabancı markalar olduğundan kullanılmak üzere verildiğinden (konsiye) 4 takım dozajlama pomposı iade alınmıştır” şeklinde tespit tutanağı düzenlenmiş olduğu, akabinde davacının … Noterliğinden gönderilmiş olan 06/08/2018 tarihli ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile sözleşmenin 8. Maddesinde ki başka firma ürünlerinin satın alınmayacağı ve kullanılmayacağına ilişkin hükmün ihlal edilmiş olması nedeniyle sözleşmenin feshedildiği bildirilerek uygulanan iskonto farkı, 05/12/2013 tarihli ek sözleşmenin 3.5 maddesi uyarınca tesislerde bulunan makinelere verilen servis hizmet bedellerinin, 5.500,0 TL kimyasal ürün promosyon bedelinin, 16.500 TL promosyon bulaşık makinesi ile bedelsiz verilen ürünlerin bedelleri ve sözleşmede belirtilen diğer cezai şart bedelleri iadesinin talep edildiği anlaşılmıştır.
Dosyada dinlenilen tanık beyanlarında ve 01/08/2018 tarihli tutanaktan davalının sözleşme hükmüne aykırı olarak davacı tarafından satılan ürünler haricinde ürün kullanmış olmakla sözleşmenin süresinden önce davacı tarafça haklı olarak feshine sebep vermiş olduğu, bu nedenle davacının sözleşmenin 9. Maddesi kapsamında iskonto bedelini sözleşmenin 1 yıllık garanti süresi dolduktan sonra makinelere takılan yedek parça ve yapılan hizmet bedellerini davacıya ödemekle yükümlü olduğu değerlendirilmekle bilirkişi raporları ile davacı tarafından iskonto uygulandığı faturalardan anlaşılan iskonto bedelli olan 30.298,38 TL, sözleşme gereği verilen kimyasal ürün promosyon bedeli 5.500,00 TL, bulaşık bedeli makinesi bedeli 16.500,00 TL, servis hizmet bedeli 19.867,39 TL olmak üzere toplam 72.165.77 TL alacak üzerinden takibin devamına karar verilerek aşağıda belirtilen şekilde karar verilmiştir.
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
HÜKÜM:
1 – Davanın KISMEN KABULÜ ile davalının …. İcra Dairesinin 2018/… Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile takibin 30.298,38 TL iskonto farkı bedeli, 5.500,00 TL kimyasal ürün promosyon bedeli, 16.500,00 TL promosyon bulaşık makinesi bedeli, 19.867,39 TL servis hizmet bedeli olmak üzere toplam 72.165,77 TL üzerinden devamına, alacağa takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi uygulanmasına,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
İcra inkar tazminatı talebinin reddine,
2- Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 4.929,64 TL harçtan peşin alınan 2.198,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.730,94 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına.
3- Davacı tarafından yatırılan 2.198,70 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4- Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (madde-13 Üçüncü Kısım) göre hesaplanan 11.547,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre red edilen kısım üzerinden hesaplanan 17.483,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6- Davacı tarafça yapılan 41,10 TL ilk harç (başvuru+vekalet harcı), 246,50 TL müzekkere ve tebligat gideri, 1.800,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.087,6‬0 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranları üzerinden hesaplanan 827,54 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerine bırakılmasına,
7- Davalı tarafça yapılan 70,00 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranları üzerinden hesaplanan 42,25 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına,
8- Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep edilmesi kendilerine iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı (e duruşma ile) kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/05/2023

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza