Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/456 Esas
KARAR NO : 2019/841

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 23/05/2018
KARAR TARİHİ : 10/10/2019

DAVA: Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde; müvekkili ile davalılardan …AŞ’nin kiracı, …Holding A.Ş, …’in müşterek borçlu ve müteselsil kefil olarak imza attığı Beşiktaş … Noterliğinin 09/05/2013 tarih, … yevmiye ve 12146 sayılı Finansal Kiralama Sözleşmesi imzalandığını daha sonradan müvekkili ile devir eden…ve devir alan….A.Ş arasında Beşiktaş … Noterliğinin 20/03/2017 tarihli…yevmiye numaralı düzenleme şeklinde Finansal Kiralama kiracı değişikliği ve devir sözleşmesi imzalandığını, finansal kiralama sözleşmesinin konusunun 1 adet …tipi uçak olduğunu, kiralama konusu uçağın kiracı tarafından müvekkili şirkete verilen talimat ile siparişe istinaden kiracı …A.Ş ile … şirketi arasında düzenlenen 29/03/2013 tarihli kiracı ve satıcı arasındaki uçak alım sözleşmesinin 10/05/2013 tarihli temlik sözleşmesi ile şirketlerine devir suretiyle satın alındığını, uçağın tescil işlemleri için …Genel Müdürlüğüne başvuruda bulunulduğunu ancak … Genel Müdürlüğünce yapılan bildirim üzerine…Vergi Dairesi …Kurumlar Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından şirketlerine gönderilen yazı ile “Satış sözleşmesine, noter onaylı Türkçe çevirisine, 1 nolu tadil sözleşmesine, uçak satış sözleşmesine ve onayı ile temlik bildirimine” ait belgelerle ilgili damga vergisi ödenmesi gerektiği bildiriminin yapıldığını, ilgili idareye temlik sözleşmesi ve bildiriminin 6361 sayılı kanunun 37. Maddesi kapsamında söz konusu işlemin damga vergisinden istisna olduğu konusunda itirazda bulunulduğunu ancak müvekkili şirket aleyhine idare tarafından damga vergisi ve ferilerinden dolayı ceza tahakkuk edildiğini, bu süreçte müvekkilince bu idare işleme karşı İstanbul… Vergi Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, mahkemece itirazlarının büyük oranda reddedildiğini, kararı temyize götürdüklerini, vergi dairesince şirketleri hakkında takip başlatıldığını, İstanbul … Vergi Mahkemesine dava açarak idari işlemin iptalinin talep edildiğini ancak mahkemece bu taleplerinin reddedildiğini, davalılara sözleşmesel sorumlulukları olmaları nedeniyle gerekli bildirimlerde bulunulduğunu, davalılar tarafından damga vergisinden sorumluluklarının olmadığını bildirildiğini, müvekkilince yargılama sürecine konu edilen damga vergisi ve ferilerinin 7020 sayılı bazı alacakların yapılandırılması ile bazı kanunlarda ve bir kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapılmasına dair kanun uyarınca yapılandırmaya konu edilecek alacaklar kapsamında olabileceğini değerlendirildiği vergi aslı ve ferilerinin 875.883,88 TL olarak hesaplandığını, idare tarafından borcun yapılandırılması durumunda ödenmesi gereken indirimli tutarın 379.429,93 TL olarak hesap edildiğini, söz konusu ödemenin yapılması için müvekkilince davalılara Beşiktaş … Noterliğinin 12/07/2017 tarihli ihtarnamesinin keşide edildiğini ancak ödenmediğini, 488 sayılı damga vergisi kanunun 3.maddesine göre damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler bulunduğunu yine aynı kanunun 24. Maddesinde ise vergiye tabi kağıtların damga vergisinin ödenmemesinden veya noksan ödenmesinden dolayı alınması lazım gelen vergi ve cezadan, mükelleflere rücu hakkı olmak üzere kağıtları ibraz edenler sorumludur, birden fazla kişi tarafından imza edilen kağıtlara ait vergi ve cezanın tamamında imza edenler müteselsilen sorumludurlar denildiğini, bu maddelere göre … Havacılık…A.Ş nin vergi yükümlüsü olduğunun açıkça anlaşıldığını, …Havacılık ile satıcı … arasında imzalanan sözleşme nedeniyle vergiden … Havacılığın sorumlu olduğunu, 488 sayılı kanun gereğince “üzerine devir ve ciro işlemleri yürütülmesi”nin ilgili sözleşmenin Türkiyede bir kişi ya da kuruluş tarafından bir başka kişiye devredilmesi olarak değerlendirilmekte olup, ilgili satış sözleşmesi davalı … tarafından 10/05/2013 tarihli temlik sözleşmesine konu edilerek Türkiye işlerlik kazandırılması sonucu vergiyi doğuran olayın gerçekleşmiş olduğunu ve davalı … Havacılığın vergi yükümlülüğünün bu andan itibaren doğduğunun kabulü gerektiğini … Havacılık tarafından müvekkili ile imzalanan Finansal Kiralama Sözleşmesinden sonra yapılan devir sözleşmesiyle kiracı değişikliğine gidildiğini, finansal kiralama sözleşmesinin 4/b maddesinde “Sözleşme konusu kiralananın iktisap edilmesi, kullanılması, işletilmesi, çalıştırılması, her türlü tasarrufu, nakledilmesi, satın alma opsiyonuna bağlı olarak iktisabı nedeniyle veya herhangi bir sebep ve gerekçe ile olursa olsun ödenmesi gereken…. Vergi, resim , harç , damga vergisi…. Kiracı tarafından ödenecektir” şeklinde hüküm bulunduğunu, yine sözleşmenin özel şartlarında ilave beyanlar ve garantiler başlığı altında da aynı hususun düzenlendiğini, tüm bunlara rağmen vergi dairesince müvekkili şirket hakkında tahakkuk ettirilen vergi borcunun yapılandırma neticesinde indirimli olarak 345.467,52 TL olarak 31/07/2017 tarihinde ödendiğini, ödenen tutarın ihtarname ile davalılardan talep edildiğini, Yargıtay 11. HD’nin 2015/5301 E., 2016/2248 Karar nolu ilamında damga vergisi kanunun 3 ve 24.maddelerinden bahsedilerek damga vergisinin mükelleflerinin kağıtları imza edenler olduğu ve bunları müteselsilen sorumlu olduklarının belirtildiği ve bu kapsamda müteselsil sorumluluktan kaynaklanan rücu talebinin damga vergisi kanunun 3,24 ve Yeni Borçlar Kanunun 167.maddelerine göre değerlendirilmesi gerektiğini belirtildiğini, yine Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2015/11235 E., 2016/2005 Karar sayılı ilamında da taraflar arasında imzalanan protokolde sözleşmenin damga vergisinin tamamından davalının sorumlu olacağı düzenlemesi bulunduğundan bu sözleşme maddesine itibar edilmesi gerektiği yönünde karar verildiğini belirterek 345.467,52 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı ….A.Ş vermiş olduğu cevap dilekçesinde; uçak satın alma sözleşmesinde müvekkilinin taraf olmadığını, bu nedenle müvekkilinin husumet yöneltilemeyeceğini, davacı şirket ile MS Havacılık arasındaki Finansal Kiralama Sözleşmesinin hatalı kurulduğunun, kiralanan malın mülkiyetinin kiraya veren finansal kiralama şirketinde olması gerektiğini, fakat somut olayda … Havacılığın yurt dışı firmasıyla uçak satın alma sözlemesi imzalayıp daha sonra finansal kiralama sözleşmesinin imzalanması akabinde uçak satın alma sözleşmesinin temlik edildiğini, müvekkili şirketin 20/03/2017 tarihli kiracı değişikliği ve devir sözleşmesi imzalayarak finansal kiralama ilişkisine taraf olduğunu, finansal kiralama sözleşmesi imzalamadan önce kiracı tarafından imzalanan satım sözleşmesinin müvekkili şirketin sonradan taraf olduğu Finansal Kiralama ilişkisinin bir parçası olarak kabul edilemeyeceğini, cevap dilekçelerinde belirttikleri Maliye Bakanlığı Gelirler İdaresine ait sirkülerde de belirtildiği üzere kiracı değişikliği nedeniyle düzenlenecek kağıtları, yapılacak işlemlerin 3226 sayılı kanunu 30. Maddesi uyarınca damga vergisi ve harçtan istisna tutulması gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Diğer davalılar vekili cevap dilekçesinde; müvekkillerden … Havacılık tarafından 1 adet niteliği dilekçede yazılı uçağın finansal kiralama yoluyla satın alınması amacıyla davacı şirket ile anlaşıldığını, bu konudaki davacı yönlendirmelerine birebir uyulduğunu, uçak alımı için müvekkili ile … arasında uçak alımı için 29/03/2013 tarihinde sözleşme imzalandığını, 09/05/2013 tarihinde de davacıya finansal kiralama sözleşmesi imzaladıklarını, ardından da müvekkili şirket ile davacı arasında imzalanan 10/05/2013 tarihli temlik sözleşmesiyle uçak alım sözleşmesinin devredildiğini ve söz konusu uçağın davacı tarafça satın alındığını, finansal kiralama kanunun 37.maddesine göre finansal kiralama sözleşmeleri ile bu sözleşmelerin devrine ve tadiline ilişkin belgelerden damga vergisi alınmayacağının yazılı olduğunu ancak davacı tarafın ihmalleri neticesinde işlemin damga vergisine tabii bir işlem haline geldiğini nedeninin de finansal kiralama sözleşmesinin uçak alım sözleşmesinden önce tarihli imzalanması olduğunu, bu sorumluluğun davacıya ait olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava davacı tarafından ödenen damga vergisinin rücuen davalılardan tahsiline ilişkindir.
DELİLLER: Finansal Kiralama Sözleşmesi, uçak alım sözleşmesinin temlik edilmesine ilişkin sözleşme, finansal kiralama sözleşmesinin devrine ilişkin sözleşme, İstanbul … Vergi Mahkemesine ait … E. Sayılı dosya, İstanbul … Vergi Mahkemesine ait … E.sayılı dosya, davacı tarafından yapılan ödeme belgeleri, yasal mevzuat.
Davalılardan…Havacılık ile… arasında imzalanan 29/03/2013 tarihli uçak satın alma sözleşmesi ve tercümesi dosyaya sunulmuştur. Davacı firma ile davalılardan… Havacılık arasında 09/05/2013 tarihli Finansal Kiralama Sözleşmesi imzalanmış olup, bu sözleşmeye … ve …Holding A.Ş tarafından kefil sıfatıyla imza atılmış olup, sözleşmenin konusunun yani kiralananın…’in satıcı olduğu nitelikleri sözleşmede yazılı uçağın davalı … Havacılığa kiralanmasına yönelik bulunduğu, sözleşmenin 4.b maddesinde ise “Söz konusu kiralananın iktisap edilmesi, kullanılması, işletilmesi, çalıştırılması, iadesi, her türlü tasarrufu, nakledilmesi, satın alma opsiyonuna bağlı olarak iktisabı…. Nedeniyle ve sözleşmenin hangi aşamasında hangi sebep ve gerekçe ile olursa olsun ödenmesi gereken mevcut ya da ilerde konabilecek her türlü ve her kategoride vergi, resim, harç, damga vergisi…..kiracı tarafından ödenecektir.” şeklinde hüküm bulunduğu görülmüştür. Davalı … ile dava dışı … arasında imzalanan uçak satış sözleşmesi 10/05/2013 tarihli davalı … ile … arasında yapılan temlik sözleşmesiyle uçağın alıcısı olarak davacı … olacak şekilde temlik alınmıştır. 20/03/2017 tarihinde düzenleme şeklinde Finansal Kiralama kiracı değişikliği ile devir sözleşmesi imzalanmış, bu sözleşmede kiralayan davacı şirket olup … Havacılık devreden kiracı, …A.Ş devir alan kiracı, … ve … A.Ş devreden müteselsil kefiller,…, …’da devir alan müteselsil kefiller olarak sözleşmeyi imzalamışlardır. Bu sözleşmenin kiracılık sıfatının ve sözleşmeden doğan hak ve hükümlülüklerin devri başlıklı II. maddesinde “Devir eden kiracı kiralayan ile aralarında akdedilmiş bulunan ana sözleşme nedeniyle aşağıda Finansal Kiralama konusu malın teslimi ve kabul belgesinde dökümü yapılan doğmuş ve doğacak her türlü hak, alacak, borç, yükümlülüklerine ve kiracılık sıfatını 6361 sayılı kanunun 26. Maddesi gereğince gayrikabile rücu olarak devralan kiracıya devrettiğini kabul eder.” denildiği yine bu sözleşmenin III/6.maddesinde Finansal Kiralama Kanunun 26.maddesi gereğince yapılan iş bu sözleşme nedeniyle devreden kiracının kiralayanı olan iş bu sözleşmenin akdinden sonraki döneme ait her ne nam altında olursa olsun ana sözleşmeden kaynaklanan her türlü borç ve yükümlülüklerin devir alan kiracı tarafından yerine getirilecektir denildiği, sözleşmenin II. maddesinde atıf yapılan sözleşmenin ek-2 ödeme planı belgesi incelendiğinde; 20/01/2017 tarihinden itibaren ileriye yönelik kira borçlarının ödenmesi için ödeme tablosu düzenlendiği görülmüştür.
İstanbul … Vergi Mahkemesine ait … E.nolu dosya alınıp incelendiğinde davacısının … olduğu, davalısının ise Vergi Dairesi Müdürlüğü olduğu görülmüş olup, davacının bu davadan 6361 sayılı Kanunun 37.maddesine dayanarak damga vergisi alınmayacağını iddia edildiği, yapılan yargılama sonunda “…..09/05/2013 tarihinde finansal kiralama sözleşmesi imzalandığını, ardından da temlik alan finansal kiralama şirketi ile MS Havacılık arasında 10/05/2013 tarihli imzalanan temlik sözleşmesi ile temlik alanın uçakla ve iş bu temlik ile ilgili olarak satın alma sözleşmesindeki yükümlülükleri için temlik edenin satıcıya karşı müştereken ve müteselsilen sorumlu olması kaydıyla, temlik edenin uçakla ilgili satın alma sözleşmesindeki bütün hak ve yükümlülüklerinin burada belirtilen şartlara ve koşullara tabii olarak temlik alan tarafından üstlenileceği hususunda temlik eden ve alanın anlaşmaya vardıkları, sözü edilen temlik sözleşmesi bakımından damga vergisi hesaplandığı ve beyan edilmediğinin saptandığı gerekçesiyle 29/03/2013 tarihli uçak satın alma sözleşmesindeki ödeme planında ön görülen tarihler itibariyle ve yine USD cinsinden ödenmesi kararlaştırılan TL karşılığının matrah olarak takdir edilerek dava konusu 1 kat vergi ziyaı cezalı tarhiyatların yapıldığı anlaşılmıştır. 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa göre sözleşmeler damga vergisini konusunu oluşturmakta olup, yukarıda bahsedilen temlik sözleşmesinin atıf yaptığı uçak satın alma sözleşmesi gereği belli bir parayı ihtiva ettiği bu nedenle tarh edilen damga vergisinde hukuka aykırılık bulunmadığı, öte yandan finansal kiralama kanunun 37.maddesinde finansal kiralama sözleşmeleri ile bu sözleşmelerin devri ve tadiline ilişkin kağıtların damga vergisinden müstesna tutulduğunu oysa uyuşmazlık konu işlemin dayanağını oluşturan temlik sözleşmesinin bu madde kapsamında olmadığı, bu nedenle davanın reddi gerektiği” şekilde karar verildiği, kararın davacı tarafça temyize götürüldüğü fakat bu sırada davacı tarafından 7020 sayılı yapılandırma kanunu hükümlerinden yararlandığı görüldüğünden ilgili Danıştay Dairesince temyiz istemleri hakkında karar verilmesine yer olmadığına şeklinde karar verildiği görülmüştür. Yapılandırma neticesinde tespit edilen 345.467,52 TL davacı tarafça 31/07/2017 tarihinde ödenmiştir.
Yukarıda özetlenen vergi mahkemesine ait ilamda da belirtildiği üzere temlik sözleşmesi 6361 sayılı kanunun 37.maddesinde sayılmadığından damga verisine tabidir. 488 sayılı damga vergisi kanunun 3.maddesine göre damga vergisinin mükellefleri kağıtları imza edenlerdir. Yine aynı kanunun 24.maddesine göre vergiye tabii kağıtların damga vergisinin ödenmemesinden veya noksan ödenmesinden dolayı alınması lazım gelen vergi ve cezadan mükelleflere rücu hakkı olmak üzere kağıtları ibraz edenler sorumludur. Birden fazla kişi tarafından imza edilen kağıtlara ait vergi ve cezanın tamamında imza edenler müteselsilen sorumludurlar. Bu maddelere göre hem davacı temlik alan, hem de davalı … temlik eden müteselsil sıfatıyla sorumludur. Rücu halinde Borçlar Kanunun 167.maddesi dikkate alınması gereklidir. Ancak davacı ile davalı … sözleşmeye kefil olarak imzalayan … ve …Holding A.Ş arasındaki finansal kiralama sözleşmesinin 4/b maddesine göre kiralananın satın alınması nedeniyle doğacak damga vergisinden kiracının sorumlu olacağı açıkça hüküm altına alınmıştır. Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 10/02/2016 tarih, 2015/11235 Esas, 2016/2005 Karar sayılı ilamında da damga vergisini kimin ödeyeceği ile ilgili taraflara arasında yapılan sözleşmeye itibar edilmesi gerekeceğinden dolayısıyla temlik sözleşmesi de kiralananın satın alınmasına ilişkin olduğundan, finansal kiralama sözleşmesinin 4/b maddesine göre ödenen damga vergisinden davalı … kefiller …Holding A.Ş ile … sorumludur. Davacı taraf…A.Ş hakkında da dava açmış olup yukarıda belirtildiği üzere 20/03/2017 tarihli finansal kiralama kiracı değişikliği ve devir sözleşmesi ile …Havacılık kiracılığı devralmıştır. Devir sözleşmesinin II,III/6 ve sözleşmenin atıf yaptığı ek-2 deki tablo dikkate alındığında 09/05/2013 tarihli finansal kiralama sözleşmesi ile kiralama sözleşmesinin konusunu oluşturan uçağın satın alınmasından kaynaklı damga vergisinden 2017 yılında kiracılığı devralan … Havacılık’ın sorumlu olmayacağı dolayısıyla …Havacılık açısından pasif husumet yokluğundan davanın reddi gerektiği, diğer davalıların ise damga vergisi kanunun 3,24 ve finansal kiralama sözleşmesinin 4/b maddesi gereğince sorumlu olduğu kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davacının … Havacılık Hizmetleri Aş hakkında açmış olduğu davanın pasif husumet yokluğundan reddine,
2-Davacının diğer davalılar hakkında açmış olduğu davasının kabulü ile;
345.467,52TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte, … Hizmetleri Aş dışındaki diğer davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
3-Davalı …Ş Kendini vekil ile temsil ettirdiğinden 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
4-Davacı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden 26.678,05 TL vekalet ücretinin davalılar…A.Ş, …Holding A.Ş, …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 5.899,73 TL peşin harcın …A.Ş,… Holding A.Ş, …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 372,50 TL tebligat, tezkere, 41,10 TL ilk masraf olmak üzere toplam 413,60 TL yargılama giderinin… Havacılık…A.Ş, … Holding A.Ş, …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın ilgilisine iadesine,
8-Bu dava nedeniyle 23.598,88 TL karar ve ilam harcı alınması gerektiğinden peşin alınan 5.899,73 TL harcın mahsubu ile kalan 17.699,15 TL’nin … Havacılık…A.Ş, …Holding A.Ş, …’den müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 10/10/2019

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır