Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/340 Esas
KARAR NO:2022/806

DAVA:Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:17/04/2018
KARAR TARİHİ:30/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı arasında 29.01.2015 tarihinde … … Acentesi’nin işletmesi konusunda sözleşme akdedildiği, davacı tarafından acentenin 30.06.2017 tarihinde kadar işletilerek bu tarih itibariyle acentenin davalıya devredildiği, acentelik sözleşmesi kapsamında acentenin demirbaşları için bedel tespit edilerek bu bedel üzerinden ödeme planı yapıldığı, ödeme planında … ve … plakalı araçların da olduğu, araçların bedeli ödenmesine rağmen davacıya mülkiyet devrinin yapılmadığı, halen davalı bünyesinde kullanılmaya devam ettiği, davalı şirketin sözleşme gereği ödemesi gereken hakedişleri Mart 2016 tarihinden itibaren ödememeye ve/veya eksik ödemeye başladığı, davacının, davalıya Teminat olarak verilmiş olan senedi …. İcra Müdürlüğü’nün 2017/… sayılı icra dosyası ile takip başlatması nedeniyle müvekkilinin davalıya 9.500,00 TL ödemek zorunda kaldığını, davacının sözleşme uyarınca davalı şirketten Mart, Nisan, Mayıs, 2016 aylarına ilişkin 16.979,37 TL hak ediş alacağı bulunduğunu ve bu meblağın davacıya ödenmediğini, davacıya sözleşme uyarınca davalı şirket tarafından hatalı ve/veya fazla kesilmiş olması sebebiyle iade edilmesi gereken vergi, ücret kasko, giderleri toplam olarak 2.308,40 TL alacağı bulunduğu, bu meblağın davacıya ödenmediği, davacının ödemiş olduğu araç ve demirbaşların davalı şirketçe devrinin yapılmadığı, davalı şirketin söz konuş araçları ve demirbaşları kullanması sebebi ile davacının 59.094,55 TL alacağı olduğu, dava konuş ile ilgili olarak davalı şirkete … 27. Noterliği’ nin 06.03.2018 tarihli … yev. nolu ihtarnamesine davalı tarafından cevap verilmediği, davalı şirketin davacıdan karşı alacağı mahsup edeceği bir bedel olduğu ve bu bedelin 23.709,81 TL olduğunun belirtildiği, bu bedelin neye istinaden tespit edildiğinin neye istinaden tespit edildiği ve/veya bedelin dayanağı olan sözleşme kapsamında olup olmadığı konularında bilgi verilmediğinden taraflar arasında cari durum netlik kazanamadığı bu nedenle huzurdaki davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığı, bu kapsamda davalı
şirket tarafından ödenmeyen hakedişler ve iadesi gereken ödemeler ile ilgili olarak toplam 19.287,41 TL’ nin davalıdan alınarak davacıya ticari temerrüt faizi ile birlikte ödenmesine, davalı şirket tarafından haksız olarak başlatılan ödenmiş olan 9.500,00 TL nin davacıya ticari temerrüt faizi ile birlikte ödenmesine, davalı şirket tarafından kullanılmakta olan demirbaşlara ilişkin kira bedelinin tespit edilmesine ve tespit edilecek olan bedelin davacıya ticari temerrüt faizi ile birlikte ödenmesine, davalı şirket tarafından devir ve teslimi yapılmayan demirbaşların ve araçların devir ve tesliminin yapılmasını talep ve dava ettiği görülmüştür.
Davacı vekili talep sonucunun açıklanmasına ilişkin 12/10/2018 tarihli dilekçesinde; “- Müvekkilimizin davalı şirketten olan hakedişlerinin ve iadesi gereken ödemelerinin karşılığı olarak 19.287,41TL’nin ticari temerrüt faizi ile birlikte ödenmesini;
– Müvekkilimiz aleyhine başlatılan senede dayalı haksız icra takibi nedeniyle ödemiş olduğu rakam olarak 9.500,00TL’nin ticari temerrüt faizi ile birlikte ödenmesini;
– Müvekkilimiz tarafından bedelleri ödenerek müvekkilimize devir ve teslim edilmesi gereken ancak devir ve teslimi yapılmamış ve davalı şirketçe kullanılan demirbaşlara ilişkin kullanım nedeniyle oluşan kira bedelinin tespiti ve bu bedelin müvekkilimize ödenmesi için – sayın mahkemenizce yapılacak tespit ile belirleneceğinden ve fazla ilişkin haklarımız saklı kalmak üzere – şimdilik 1.212,59TL’nin müvekkilimize ödenmesi;
– Davalı şirket tarafından müvekkilimize devir teslimi yapılmayan demirbaşların müvekkilimize devir ve teslimidir” beyanında bulunulmuştur.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; talep sonucu açık bir şekilde yazılmamış olduğu, bu nedenle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerektiği, taraflar arasında akdedilen acentelik sözleşmeleri gereği müvekkili şirket ticari defter ve kayıtlarının kesin delil niteliği taşıdığını ve defter incelemesi yapılması gerektiği, bu hususun taraflar arasında akdedilmiş olan Acentelik Sözleşmelerinin 42. Maddesi ile imza altına alınmış olduğu, davacının müvekkili şirket alacağını müşterilerden tahsil ederek müvekkiline ödememek sureti ile kasa açığı fiilini işlemesi nedeniyle Acentelik Sözleşmesi ve eklerinin müvekkili şirket tarafından haklı nedenle feshedildiği, davacının acentelik sözleşmesi gereği müvekkiline ödemesi gereken ödemelerin tamamını ödemediği, anılan sözleşmeye göre bu ödemeler tamamlanmadan feshedildiği takdirde acentenin herhangi bir hak talebinde bulunamayacağı, ödenen bedellerin araç kira bedeli olarak kabul edileceği, hakdediş talebinin haksız ve dayanaksız olduğu, müvekkili şirketin davacıya hiçbir borcu bulunmadığı hususlarını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE
Deliller; …. İcra Dairesinin 2017/… Esas sayılı dosyası, taraflar arasında akdedilen Acente Sözleşmesi, acente geri devir tutanakları, demirbaş listesi, cari hesap sözleşmesi, … ve … plakalı araçlara ilişkin tescil kayıtları, bilirkişi raporu.
…. İcra Dairesinin 2017/… Esas sayılı dosyasının incelenmesinde alacaklısının … …Taşımacılık A.Ş. Olduğu, borçlularının …, … olduğu, 10.610,70 TL asıl alacak, 900,02 TL işlemiş faiz ve 31,83 TL komisyon olmak üzere toplam 11.542,55 TL üzerinden takip başlatıldığı, alacaklı vekilinin 01/03/2018 tarihli dilekçesi ile icra takibinden vazgeçildiğini bildirdiği, haricen tahsil harcı tahsil edilerek dosyanın kapatıldığı anlaşılmıştır.
Dava, taraflar arasındaki acentelik sözleşmesinin sona ermesi nedeniyle teslimi yapılmayan araç ve demirbaşların iadesi ve bunların kullanılması nedeniyle tespit edilecek kira bedelleriyle ödenmeyen hakediş ve iadesi gereken ödemeler ve davalı tarafından başlatılan takipteki yapılan ödemelerin iadesi istemine ilişkin olup , sözleşmenin davalı tarafından haklı nedenlerle fesih edilip edilmediği, sözleşme uyarınca tarafların edimini yerine getirip getirmediği, davacının demirbaş ve araçların mülkiyetini kazanıp kazanmadığı, davacının hakediş ve iadesi gereken alacağı bulunup bulunmadığı, davalı tarafından SSK primi, ilan, reklam ve acentenin işletilmesi nedeniyle yapılmış kesinti var ise kesintilerin iadesi gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
Tarafların yasal ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak; defterlerde gözüken alacak ve borç kayıtları ile hesap bakiyeleri tespit edilip, iddia , savunma ve itirazlar ile dosyaya sunulan belgeler değerlendirilerek bir mali müşavir bilirkişi ve bir borçlar hukuku alanında uzman hesap uzmanı bilirkişiden oluşacak bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiş olup bilirkişi heyeti 15/09/2021 tarihli raporda özetle, “davalı tarafından dosyaya sunulan davacının da imzası bulunan tespit tutanaklarının incelenmesi sonucunda tespit edilen kasa açığı nedenleri ile, davacının sözleşmenin madde 20- faturaların tahsilâtı ve tahsil edilen paranın “… Kargo” ya gönderilmesi: hükmünde belirtilen şartlara uymadığı, davalının sözleşmenin fesih koşullarını düzenleyen 40. Maddesine dayanarak davacıya fesih nedenlerini de içeren fesih ihtarnamesini 31.05.2015 tarihinde davalıya tebliğ ederek sözleşmeyi haklı nedenlere dayanarak feshettiği, nihai hukuki değerlendirmenin mahkemenin takdirinde olduğu, davacının, davalıya teminat olarak verilmiş olan senedi …. İcra Müdürlüğü’ nün 201/… Esas sayılı icra dosyası ile takip başlatarak 9.500,00 TL ödemek zorunda kaldığını beyan ettiği, ilgili icra takibinin 03.01.2018 tarihli yazısı ile icra takibinden vazgeçtiğini, dosyanın işlemden kaldırılması istediği ve takibin ilgili İcra Müdürlüğünce feragat/vazgeçme ile işlemden kaldırıldığı ve herhangi bir ödemenin yapılmadığı dolayısı ile davacının 9.500,00 TL nin ticari temerrüt faizi ile birlikte ödenmesi talebinin yerinde olmadığı, davalının … plakalı aracın devrini ve kira bedelini sözleşmenin fesih olması ve … plakalı … Marka … … ve … plakalı
… … marka araçlar ile ilgili Acentelik Sözleşmesi Ek Protokolünün 4-1/h maddesi uyarınca talep edemeyeceği, dava konusu … plakalı aracın 31.10.2016 tarihinde sahip değiştirdiği, halen faal olduğu, … plakalı araç ile ilgili olarak varsa kaza raporunun ekspertiz raporunun ve sigorta ödemesi ile ilgili dekontun davalı tarafından dosyaya sunulduktan sonra Acentelik Sözleşmesi Ek Protokolünün 4-1/h maddesi uyarınca değerlendirme yapılabileceği,
davalının, davacı cari hesabından borç kaydı vererek düştüğü giderleri davacı adına ödediği, ödenen giderlerin sözleşme ve ek sözleşme ve protokollerine göre davacının sorumluluğunda olduğu, davacının imzaladığı muvafakatname ile tüm bu ödemeleri kabul ettiği dolayısı ile davacının davalının ticari kayıtlarında görülen ödemeleri geri talep edemeyeceği, davalının gerek 2017 yılı ticari defter kayıtlarının eksik beyan edilmiş olması gerekse Geri Devir Tablosunda davalı ticari defter kayıtlarında görülmeyen tutarların ispata ihtiyacı olduğu, belgelerin ticari defter kayıtları ile örtüşmesi gerektiği, Acente Geri Devir Tablosunda tarafların mutabık olmadıkları, davacının talep ettiği hakedişlere konu … Kargo faturalarının ve hakedişlerinin … Kargo ve/veya davacı ticari defter kayıtlarından tespit edilmesi gerektiği, davalının beyanı ve kabulünde olan acentenin alacağı sütununda yer alan 24.130,87 TL tutarın davacının alacağı olabileceğinin ve belgesi olan ÇTV, tabela vergisi ile ilgili toplam 2.915,83 TL tutarın acentenin borcu olacağının bakiyesi olan 21.215,04 TL tutarın davacının talep edebileceği tutar olabileceğinin kabulünün mahkemenin takdirinde olduğu” hususlarını rapor ettikleri anlaşılmıştır. Dosyanın bilirkişiye tevdi ile davalı vekilinin itirazları değerlendirilerek ek rapor düzenlenmesinin istenmesine karar verilmiş olup bilirkişi heyetinin 14/08/2022 tarihli raporda özetle “davalı tarafından dosyaya sunulan davacının da imzası bulunan tespit tutanaklarının incelenmesi sonucunda tespit edilen kasa açığı nedenleri ile, davacının sözleşmenin madde 20. faturaların tahsilâtı ve tahsil edilen paranın “… Kargo” ya gönderilmesi: hükmünde belirtilen şartlara uymadığı, davalının sözleşmenin fesih koşullarını düzenleyen 40. Maddesine dayanarak davacıya fesih nedenlerini de içeren fesih ihtarnamesini 31.05.2015 tarihinde davalıya tebliğ ederek sözleşmeyi haklı nedenlere dayanarak feshettiği, nihai hukuki değerlendirmenin mahkemenin takdirinde olduğu, davacının, davalıya teminat olarak verilmiş olan senedi …. İcra Müdürlüğü’ nün 201/… Esas sayılı icra dosyası ile takip başlatarak 9.500,00 TL
ödemek zorunda kaldığını beyan ettiği, ilgili icra takibinin 03.01.2018 tarihli yazısı ile icra takibinden vazgeçtiğini, dosyanın işlemden kaldırılması istediği ve takibin ilgili icra müdürlüğünce feragat/vazgeçme ile işlemden kaldırıldığı ve herhangi bir ödemenin yapılmadığı dolayısı ile davacının 9.500,00 TL nin ticari temerrüt faizi ile birlikte ödenmesi talebinin yerinde olmadığı, sözleşmenin haklı sebeple feshedildiği, araç ve demirbaşların taksitlerinin tamamının ödenmesi kaydı şartı ile devirlerinin yapılacağı, davalının … plakalı aracın ve … plakalı aracın devrini ve kira bedelini sözleşmenin fesih olması nedeni ile acentelik Sözleşmesi Ek Protokolünün 4-1/h maddesi uyarınca talep edemeyeceği,
davalının, davacı cari hesabından borç kaydı vererek düştüğü giderleri davacı adına ödediği, ödenen giderlerin sözleşme ve ek sözleşme ve protokollerine göre davacının sorumluluğunda olduğu, davacının imzaladığı muvafakatname ile tüm bu ödemeleri kabul ettiği dolayısı ile davacının davalının ticari kayıtlarında görülen ödemeleri geri talep edemeyeceği, yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda davacının; davalı şirket nezdindeki hakediş alacaklarının vergi, ücret, kasko giderleri gibi davacıya iade edilmesi
gereken giderler yönünden davalıdan herhangi bir alacağının kalmadığı” hususlarının rapor edildiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamın da taraflar arasında 21.01.2015 tarihinde süresiz Acentelik Sözleşmesi imzalandığı, daha sonra acentelik Sözleşmesi Ek Protokolü imzalanmış olduğu, davacı vekilince sözleşme kapsamında ödenmeyen hak ediş bedeli ve sözleşme gereği vekiline devredilmesi gerekirken devredilmeyen … ve … plakalı araçların müvekkiline devredilmeyerek davalı tarafından kullanılması nedeniyle kira bedeli ve …. İcra Müdürlüğü’nün 2017/… sayılı icra
dosyası ile takip başlatması nedeniyle müvekkilinin davalıya ödemek zorunda kaldığı, 9.500,00 TL’nin iadesi talep edilmiştir.
Acentelik Sözleşmesi Ek Protokolün 4. Maddesinde “Hizmetin … ve … plakalı araçlarla yapılacağı…bu protokolün imza tarihinde … Kargo mülkiyetinde bulunan araçların Mülkiyet devrinin ekli listede yer alan Ödeme planında belirtilen ödemelerin tamamının ödenmesini takip eden üç aylık sözleşme içerisinde … Kargo nezdinde gerek Acentelik Sözleşmesi gerekse başkaca bir sebeple devir tarihine kadar doğmuş, muaccel olsun veya olmasın borcu olmamak kaydıyla acente lehine gerçekleştirilecektir….. Ekli Ödeme Planındaki ödemeler tamamlanmadan önceki bir tarihte acentelik sözleşmesinin herhangi bir sebeple sona ermesi veya taraflardan biri tarafından herhangi bir nedenle feshedilmesi halinde fesih tarihine kadar yapılan ödemeler araç kira bedeli olarak kabul edilecektir (Toplam Yapılan Ödeme Tutarı üzerinden araç kira bedeli faturası düzenlenecek) ve iade edilmeyecektir. Bu durumda acentenin Mülkiyetinin devri hususunda da bir istemi olamayacaktır” düzenlemesinin yer aldığı,
Acente Yükümlülükleri başlıklı 4-1/a) Maddesinde: Acente gerek mülkiyet devirleri gerçekleşinceye kadarki döneme ait kullanımı ve gerekse söz konusu araç Mülkiyetlerinin kendisine devri karşılığında … Kargo’ ya ekli ödeme planında belirtilen tutarda (KDV Hariç) toplam bir bedel ödeyecektir. Her araç için ödenecek bedel ekli ödeme planında yazılıdır.” düzenlemesinin yer aldığı,
Acente Yükümlülükleri başlıklı 4-1/d) Maddesinde: “Acente araçları teslim aldığı tarihten sonraki döneme ait Karayolları Trafik Sigortası ve Kasko Sigortası primlerinden sorumludur.” düzenlemesinin yer aldığı,
20.04.2016 tarihli … Bölge Müdürü Haluk İmamaoğlu, davacı … … ve …’ün imzalarını taşıyan Tutanakta “1.713,04 TL tutarında kasa nakdinin … Kargo hesabına yatırılmayarak … tarafından özel işleri için kullanıldığının tespit edildiği,
26.05. 2016 tarihli tebliğ eden … Bölge Müdürü …’nın ve tebliğ alan …’ın imzasının olduğu “Sözleşme Fesih İhbar Ve İhtarname” sinde 7.05.2016 tarihli acentede yapılan denetimde; 3.065,88 TL fatura bedelinin tahsil edilmiş olmasına rağmen … hesabına havale yapılmadığı, 3.565,54 TL tahsilatlı gönderi mal bedelinin tahsilatının yapılmasına rağmen … hesabına havale yapılmadığı, bu suretle de toplam 6.635,42 TL kasa açığının bulunduğu Söz konusu husus Acentelik Sözleşmesinin 20. Maddesi hükmüne açık aykırılık teşkil ettiği, aynı nedenle 27.04.2016 tarihinde de ihtar edilmiş oldukları, İşbu nedenlerle taraflar arasında imzalanan 28.01.2015 tarihli Acentelik Sözleşmesi 31.05.2016 tarihi itibarı ile feshedildiği, İşbu ihtarın tebliğinden itbaren 3 gün içinde derhal kasa açığı tutarını ödemelerini ve devir teslim süreci ile ilgili olarak … Bölge Müdürü ile irtbata geçmeleri, aksi durumda yasal sürecin başlatılacağının ihtaren tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Acentelik sözleşmesinin Faturaların tahsilâtı ve tahsil edilen paranın … Kargo’ya gönderilmesi başlıklı 20./a Maddesindeki “Acente, ücret alıcıdan ve peşin ödeme taşımalarına ilişkin taşıma ücretlerini ve tahsilâtı yapılmak üzere kendisine gönderilen faturaları, yönetmeliğe uygun olarak … Kargo nam ve hesabına gününde tahsil eder ve “… Kargo” tarafından belirlenip kendisine bildirilen banka hesabına, en geç yönetmelikte belirtilen tahsilat gününde yatırır. Bu süre kesin vadedir. bu aşamada meydana gelecek gecikmelerde sayısına bakılmaksızın … kargonun haklı nedenle fesih hakkı doğacak ve haklı nedenle fesih hakkı kullanılsın veya kullanılmasın, gecikilen her gün için, söz konusu geciken bedelin %5i oranında gecikme cezası uygulanarak acentelik hak edişinden kesilecektir.” düzenlemesi ve 40. Maddesindeki “iş bu sözleşme tarafların haklı nedenle fesih haklarını kullanacakları özel hallerde fesih iradesinin karşı tarafa tebliğini takip eden gün sona erecektir.” düzenlemesi gereği, davacının sözleşmenin 20. Maddesi gereği faturaların tahsilâtı ve tahsil edilen paranın … Kargo hesabına yatırılmayarak … tarafından özel işleri için kullanılması nedeniyle davalı tarafından haklı fesih gerçekleştirilmiş olduğu, ek protokolün 4 ve 4-1/a maddelerinde öngörülen şartlar gerçekleşmeksizin sözleşmenin davalı tarafından haklı nedenlerle feshedilmesi sebebiyle davacının araçların mülkiyetinin kendisine devredilmesini ve araçların devredilmemesi nedeniyle kira bedeli taleplerinin yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.
Davacının imzasını taşıyan muvafakatnamede “SGK Prim, ilan Reklam ve çevre temizlik vergisi ve acenteliğin işletmesi için gerekli ve zaruri olan diğer giderlerin adıma … kargo tarafından ödenmesi halinde hakkedişinden veya alacağından mahsup edilmesine muvafakati” olduğuna dair muvafakatının bulunduğu, davalının ticari kayıtlarında yer alan davacı adına yapmış oluduğu ödemelerden sözleşme gereğince davacının sorumlu olduğu değerlendirilmiştir.
Davacı tarafça …. İcra Müdürlüğü’ nün 2017/… Esas sayılı icra dosyası ile başlatılan takipte
ödemek zorunda kalınan 9.500,00 TL’nin iadesi talep edilmiş ise de; …. İcra Müdürlüğünün 19/02/2019 tarihli Mahkememize hitaben yazılan cevabi yazısında icra dosyasına yapılan ödemenin bulunmadığı ve dosyanın feragat/vazgeçme ile kapatıldığının bildirilmiş olması ve davacı tarafça yapılan ödemeye ilişkin makbuz dekont ve benzeri evrak sunmamış olması nedeniyle davacı tarafından yapılan ve iadesi gereken bir ödeme bulunmadığı değerlendirilerek davacının davasının reddine karar verilmiş ve aşağıda belirtildiği şekilde hüküm kurulmuştur.
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
HÜKÜM:
1 – Davanın REDDİNE
2 – Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL harcın dava açılırken peşin alınan 512,33 TL harçtan mahsubu ile bakiye 431,63 TL nin davacıya iadesine,
3- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4- Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5- Davalı tarafça yapılan herhangi bir yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6- Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde kendilerine iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.30/11/2022

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)