Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/27
KARAR NO : 2018/461
DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün
Tespiti – Tazminat
KARŞI DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 09/01/2018-28/02/2018
KARAR TARİHİ : 19/04/2018
DAVA : Davacı vekili mahkememize ibraz ettiği dava dilekçesi ile , müvekkili firmanın davalı firmanın inşa etmekte olduğu, ” Elektro Mekanik Techizatın Temini İçin Anahtar Teslim Ticari Sözleşmesi “ni imzaladığını, sözleşmenin 10.1.maddesi uyarınca 100.000 Euro bedelli teminat mektubunun davalı tarafa verildiğini, aynı maddenin devamında teminat mektubunun geçerliğinin Enerji Bakanlığı heyetinin geçici kabul tutanağının alınmasına müteakiben sona ereceğinin belirtildiğini, müvekkilince … Menşeli bankadan alınan 13/8/2013 tarih ve … nolu 100.000 Euro bedelli teminat mektubunun davalıya ibraz edildiğini, daha sonra davalının talebi ile … Bankasının kontrgarantisini içeren ve … … Bankası … Şubesinden alınan 9/10/2013 tarih … Referans nolu 100.000 Euro bedelli kesin teminat mektubunun davalı firmaya sunulduğunu, teminat mektubunun geçerlilik tarihinin 15/06/2014 olarak belirtildiğini, 06/08/2015 tarihinde tesisin geçici kabulünün …ldığını, davalı firmanın teminat mektubunun haksız ve mesnetsiz şekilde iade etmediğini, dava konusu mektubunun ödenmemesi yönünde … 9 ATM den ihtiyati tedbir kararı aldıklarını ,müvekkilinin mektubun süresinin sebepsiz yere uzatılmasından zarara uğradığını belirterek … … Bankası … Şubesince düzenlenen 9/10/2013 tarih … Referans nolu 100.000 Euro bedelinde kesin teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespitine ve müvekkiline iadesine, ayrıca teminat mektubunun 06/8/2015 tarihli geçici kabul sonrası taraflarına iade edilmemesi ve haksız yere altı kez uzatılmasından ötürü bankaya ödenen 4.705,1 Euro ‘nun reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesinini talep ve dava etmiştir.
CEVAP-KARŞI DAVA : Davalı vekili mahkememize ibraz ettiği cevap dilekçesi ile, taraflar arasında 15/7/2013 tarihli sözleşmenin imzalandığını , sözleşme gereğince … Bankası tarafından 13/8/2013 tarihli kati teminat mektubuna dair belge düzenlendiğini, müvekkili şirketin talebi ile … Bankasının kontrgarantisini içeren … … Bankası … Şubesinden 09/10/2013 tarihli 100.000 Euro bedelli kesin teminat mektubunun sunulduğunu, 06/08/2015 tarihinde geçici kabul tutanağının düzenlendiğini, ancak davacı tarafın tribünleri sözleşmede yazan zamana uygun olarak kurmadığını, bazı arızalar bulunduğunu, bu hususların giderilmesine kadar teminat mektubunun müvekkilince elinde tutulması gerektiğini, teminat mektubunun geçerlilik süresinin defalarca uzatılığını, ihtiyati tedbir kararının yetkili olmayan mahkemece verildiğini, sözleşmenin 35 maddesinde yetkili mahkeme olarak … Ticaret Odası nezlindeki Tahkim Merkezinin gösterildiğini, ancak geçici hukuku korumanın niteliği gereği kanunen yetkili olacak Türk Mahkemesinden ihtiyati tedbir kararı alınabileceğini, HMK 6 ve 10. Maddeleri uyarınca yetkili mahkemelerin … Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, yetki itirazında bulunduklarını sözleşmeye göre , tahkime sahip … Ticaret Odasının yetkili olduğunu, görev itirazlarının bulunduğunu sözleşmenin 35.2.maddesinde … Ticaret ODasına bağlı Tahkim Kurumuna başvurulmasının kararlaştırıldığını, teminat mektubu ile ilgili davacı tarafın haksız ve hukuka aykırı olduğunu belirterek asıl davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
KARŞI DAVA: Testlere geç başlanılması ve tribünlerin hatalı üretilmiş olması nedeniyle ortaya çıkan zararın davacı – karşı davalı tarafından tazmin edilmesi gerektiğini, karşı tarafın enerji kaybı ve işletme kaybına neden olduğunu, arıza onarım bedelinin müvekkilince karşılandığını belirterek belirsiz alacak kapsamında şimdilik 100.000 Euro’nun faizi ile birlikte davalı – karşı davacıdan alınarak müvekkiline verilmesini talep etmiştir.
KARŞI DAVAYA CEVAP : Davacı vekili ibraz ettiği cevap dilekçesi ile , karşı davada tahkim şartı olduğunu, sözleşmeye göre … Ticaret Odasının Tahkim yeri olarak belirlendiğini, karşı davada ileri sürülen iddiaların doğru olmadığını, belirterek karşı davanın tahkim şartı gözetilerek görev ve yetki yönünden reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Asıl dava banka teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti – tazminat , karşı dava tazminat istemine ilişkindir. … 9 Asliye Ticaret Mahkemesince mahkememize gönderilen … D İş nolu dosya incelendiğinde, davacı tarafından karşı taraf hakkında dava konusu teminat mektubunun ödenmesinin durdurulması konusunda tedbir talep edildiği, mahkemece ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilerek , … Bankası … Ticari Şubesince düzenlenen 09/10/2013 tarih ve … Referans nolu 100.000 Euro bedelindeki kesin teminat mektubunun ödenmesinin durdurulmasına oyçokluğu ile karar verildiği görülmüştür. Verilen tedbire karşı karşı tarafça 29/12/2017 tarihinde süresinde itiraz edildiği, itiraz dilekçesinde , ihtiyati tedbir talebinin yetkili olmayan mahkemede ileri sürüldüğünü , taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 35.maddesinde uyuşmazlık çözüm yeri olarak belirlenen yetkili mahkemede taleplerin ileri sürülebileceğinin kararlaştırıldığını, sözleşmede de tarafların yetkili mahkeme olarak … Ticaret Odası nezdindeki tahkim Merkezini gösterdiklerini ancak geçici hukuku korumanın niteliği gereği ihtiyati tedbir taleplerinde Türk Mahkemesinin yetkisinin olduğunu bu doğrultuda ihtiyati tedbir talebinin HMK 390.maddesi uyarınca esas hakkında yetkili ve görevli olan mahkemeden talep edilebileceğini, HMK 6 ve 10.maddeleri uyarınca yetkili mahkemenin … Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, ihtiyati tedbir kararı verilebilmesi için gerekli şartların oluşmadığını, ihtiyati tedbir kararın uygulanmasının usulüne uygun ve süresinde talep edilmediğini, davacının tribün montajı dizaynını hatalı yaptığını, oluşan zararlar karşısında müvekkili şirketin teminatsız kaldığını belirterek ihtiyati tedbirin kaldırılması talebinde bulunulmuş … 9 Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 06/02/2018 tarihli karar ile ihtiyati tedbire itiraz edildiğini, bu sırada asıl davanın … 18 Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas nolu dosyası ile açıldığı, itirazın asıl davaya bakan mahkemece değerlendirilmesi gerektiği belirtilerek dosyanın mahkememize gönderildiği görülmüştür.
Dava ve karşı dava açısından süresinde tahkim itirazı …lması nedeniyle taraflar arasında düzenlenen sözleşme incelendiğinde , sözleşmenin 35.2.maddesinde “sözleşmenin yürürlüğe girmesi, geçerliğinine ilişkin olan dahil , sözleşmeye ilişkin veya bağlantılı veya dışında yüklenici ve mal sahibi arasında ortaya çıkan herhangi bir sorun , uyuşmazlık veya farklılık durumunda bu tür uyuşmazlığın taraflar arasında görüşme ile dostane şekilde çözmek için her çaba gösterilecektir. Bu tür uyuşmazlık uyuşmazlık, bu gibi gayri resmi müzakerelerin başlamasından itibaren 30 günlük dönemde çözülemezse bu durumda bunlar bu tür uyuşmazlıklar tahkime sahip … Ticaret Odasına gönderilecektir, uygulanacak kurallar Uluslararası Ticaret Odasının Tahkim Kuralları olmalıdır, tahkim dili İngilizce olmadır , karar her iki taraf için bağlayıcı olacaktır ” denildiği görülmüştür.
HMK 116.maddesinde ilk itirazlar düzenlenmiş olup, bunlardan biri de uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözümlenmesi gerektiği itirazıdır. Hem dava hemde karşı dava açısında bu itiraz ileri sürülmüştür.
4686.Sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunun 4.maddesine göre, taraflar arasında tahkim anlaşması …lmıştır. … 11 Hukuk Dairesinin 29/03/2017 tarih … esas … Karar nolu ilamda da belirtildiği üzere taraflar arasındaki sözleşmenin 35.2.maddesindeki tahkim belirlemesi usul ve kanuna uygun şekilde …lmış geçerli bir tahkim şartıdır. Bu nedenle asıl ve karşı dava açısından mahkememiz görevsiz olup, asıl ve karşı davanın usulden reddi gerekmektedir.
Mahkememizde dava açılmadan önce yukarıda da belirtildiği üzere … 9 Asliye Ticaret Mahkemesinin … D . İş nolu dosyası ile , teminat mektubunun paraya çevrilmemesi yönünde tedbir kararı verilmiş karşı taraf tedbire itiraz etmiş mahkemecede itirazın incelenmesi için dosyaya mahkememize gönderilmiştir.
İhtiyati tedbire itiraz dilekçesinde, tedbir kararının yetkisiz mahkemece verildiği yönünde itirazda bulunmaktadır, yetkili mahkemenin … Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu iddia edilmektedir.
Öncelikle taraflar arasındaki sözleşmede tahkim şartı bulunması halinde Türk Mahkemelerinden ihtiyati tedbir talep edilip edilemeyeceğinin incelenmesi gerekmektedir.
4686 Sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunun İhtiyati Tedbir veya İhtiyati Haciz Başlıklı 6.maddesinde “Taraflardan birinin, tahkim yargılamasından önce veya tahkim yargılaması sırasında mahkemeden ihtiyatî tedbir veya ihtiyatî haciz istemesi ve mahkemenin böyle bir tedbire veya hacze karar vermesi, tahkim anlaşmasına aykırılık teşkil etmez.
Aksi kararlaştırılmadıkça, tahkim yargılaması sırasında hakem veya hakem kurulu, taraf-lardan birinin istemi üzerine, ihtiyatî tedbire veya ihtiyatî hacze karar verebilir. Hakem veya hakem kurulu, ihtiyatî tedbir veya ihtiyatî haciz kararı vermeyi, uygun bir güvence verilmesine bağlı kılabilir. Hakem veya hakem kurulu, cebrî icra organları tarafından icrası ya da diğer resmî makamlar tarafından yerine getirilmesi gereken ihtiyatî tedbir veya ihtiyatî haciz kararı vereme-yeceği gibi, üçüncü kişileri bağlayan ihtiyatî tedbir veya ihtiyatî haciz kararı da veremez.
Taraflardan biri, hakem veya hakem kurulunun verdiği ihtiyatî tedbir veya ihtiyatî haciz kararını yerine getirmezse; karşı taraf, ihtiyatî tedbir veya ihtiyatî haciz kararı verilmesi istemiyle yetkili mahkemenin yardımını isteyebilir. Yetkili mahkeme gerekirse başka bir mahkemeyi isti-nabe edebilir.
Tarafların, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile İcra ve İflas Kanununa göre istemde bulunma hakları saklıdır.
Tahkim yargılaması öncesi veya tahkim yargılaması sırasında taraflardan birinin istemi üzerine mahkemece verilen ihtiyatî tedbir ya da ihtiyatî haciz kararı, hakem veya hakem kurulu kararının icra edilebilir hale gelmesiyle ya da davanın hakem veya hakem kurulu tarafından red-dedilmesi halinde kendiliğinden ortadan kalkar” denilmektedir. Bu maddeye göre, tahkim şartı olsa dahi tahkim yargılamasından önce veya tahkim yargılaması sırasında mahkemeden ihtiyati tedbir istenmesi mümkündür.
4686 Sayılı Kanunu Tahkimde görevli ve yetkili mahkeme, müdahalenin sınırı başlıklı 3.Maddesine göre ” Bu Kanunda mahkeme tarafından …lacağı belirtilen işlerde, davalının yerleşim yeri veya olağan oturma yeri ya da işyerinin bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesi; davalının Türkiye’de yerleşim yeri, olağan oturma yeri veya işyeri yoksa … Asliye Hukuk Mahkemesi görevli ve yetkilidir.
Milletlerarası tahkimden kaynaklanan sorunlar için mahkemeler, sadece bu Kanunun hükümlerine göre müdahalede bulunabilirler denilmektedir. 4686 Sayılı Kanunun 3.maddesinde “bu kanunda mahkeme tarafından …lacağı belirtilen işler “denildiğinden , aynı kanunun 6.maddesinde ” mahkeme” ibaresinin geçmesi nedeniyle ihtiyati tedbir ve ihtiyati hacizlerde de yetkili mahkemenin 4886 Sayılı Kanunun3.maddesine göre belirlenmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.
İhtiyati tedbir Türk Kanunlarında Hukuk Muhakemeleri Kanununda düzenlenmiş olup, HMK 390 maddesine göre, ” İhtiyati tedbir, dava açılmadan önce, esas hakkında görevli ve yetkili olan mahkemeden; dava açıldıktan sonra ise ancak asıl davanın görüldüğü mahkemeden talep edilir.” denilmektedir
İhtiyati tedbir kararına karşı itiraz başlıklı HMK ‘nın 394 maddesine göre ” Karşı taraf dinlenmeden verilmiş olan ihtiyati tedbir kararlarına itiraz edilebilir. Aksine karar verilmedikçe, itiraz icrayı durdurmaz.
İhtiyati tedbirin uygulanması sırasında karşı taraf hazır bulunuyorsa, tedbirin uygulanmasından itibaren; hazır bulunmuyorsa tedbirin uygulanmasına ilişkin tutanağın tebliğinden itibaren bir hafta içinde, ihtiyati tedbirin şartlarına, mahkemenin yetkisine ve teminata ilişkin olarak, kararı veren mahkemeye itiraz edebilir.
İhtiyati tedbir kararının uygulanması sebebiyle menfaati açıkça ihlal edilen üçüncü kişiler de ihtiyati tedbiri öğrenmelerinden itibaren bir hafta içinde ihtiyati tedbirin şartlarına ve teminata itiraz edebilirler.
İtiraz dilekçeyle …lır. İtiraz eden, itiraz sebeplerini açıkça göstermek ve itirazının dayanağı olan tüm delilleri dilekçesine eklemek zorundadır. Mahkeme, ilgilileri dinlemek üzere davet eder; gelmedikleri takdirde dosya üzerinden inceleme yaparak kararını verir. İtiraz üzerine mahkeme, tedbir kararını değiştirebilir veya kaldırabilir.
İtiraz hakkında verilen karara karşı, kanun yoluna başvurulabilir. Bu başvuru öncelikle incelenir ve kesin olarak karara bağlanır. Kanun yoluna başvurulmuş olması, tedbirin uygulanmasını durdurmaz. ” denilmektedir.
Yukarıda özetlenen kanun maddelerine göre ihtiyati tedbir kararı veren mahkemenin yetkisine itiraz edildiğinden … Asliye Ticaret Mahkemesinin yetkili olup olmadığı irdelendiğinde, 4686 Sayılı Kanunun 3. Maddesi, HMK 6. Maddesi, HMK 10.maddesine davalı İlen Enerjinin Merkezi adresi … olup, … Mahkemelerinin buna yetkisi bulunmamaktadır. Yine sözleşme konusunu ifa edileceği yerinde “Akçakoyun Hes Projesi ” … olmaması nedeniyle … Asliye Ticaret Mahkemesi HMK 390 ve 4686 Sayılı Kanunun 3.maddesine gereğince ihtiyati tedbir kararı vermekle yetkili değildir. HMK 394.maddesine göre ihtiyati tedbir kararlarına karşı yetki itirazında bulunabileceği açıkça düzenlenmiştir.
Davacı taraf teminat mektubunun üzerinde “bu teminat mektubu Türk Kanunlarına tabidir, yargı yeri …’dur ” denildiğini belirterek … Mahkemesi yetkili olduğunu iddia etmiş ise de, bu yetki hükmü ancak … … Bankası ile teminat mektubunu alan … arasındaki uyuşmazlıklarda uygulanması mümkündür . Teminat mektubunun ibraz edildiği İlen Enerji bu yetki hükmünün bağlaması mümkün değildir. Çünkü teminat mektubu banka ile … arasında sözleşme ve ilişkiye göre verilmiş olup, yetki hükmünün bu iki tarafı bağlaması mümkündür . Teminat mektubu üzerinde HMK 17 Maddeye göre İlen Enerji’yi bağlayacak İlen Enerjinin imzasının bulunduğu yetki sözleşmesi bulunmamaktadır.
Yukarıda …lan açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde, tahkim şartı olsa dahi ihtiyati tedbirin mahkemeden talep edilebileceği talep edilen ve verilen ihtiyati tedbir ile ilgili olarak …lan itirazında HMK 394 maddesine göre mahkemece incelenerek değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmakla, ihtiyati tedbire karşı …lan yetki itirazı yerinde olup, ihtiyati tedbirin kaldırılmasına oy çokluğu ile , asıl dava ve karşı davanın esası ile ilgili olarak ise süresinde tahkim itirazı …lması taraflar arasındaki tahkim şartı olduğu dikkate alınarak , asıl davanın ve birleşen davanın tahkim itirazı nedeniyle mahkememizin görevsizliği nedeniyle usulden reddine oybirliği ile aşağıdaki şekilde reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda izah edilen sebep ve gerekçelere göre;
1-Asıl dava yönünden,
Tahkim itirazının kabulü ile, mahkememizin görevsizliği nedeniyle asıl davanın usulden reddine, ( oybirliği ile karar verildi )
a)Davalı- Karşı davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden 2.180,00 TL vekalet ücretinin davacı – karşı davalıdan alınarak davalı – karşı davacıya verilmesine,
b)Davacı – karşı davacı tarafça …lan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
c) Yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın ilgilisine iadesine ,
d)Bu dava sebebiyle 35,90 TL karar ve ilam harcı alınması gerektiğinden peşin alınan 7.682,83 TL den mahsubu ile fazla alınan 7.646,93 TL nin karar kesinleştiğinde istek halinde davacı – karşı davalıya iadesine,
2-Karşı dava yönünden Tahkim itirazının kabulü ile,karşı davanın mahkememizin görevsizliği nedeniyle usulden reddine, (oybirliği ile karar verildi)
A)Davacı – karşı davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden 2.180,00 TL vekalet ücretinin davalı – karşı davacıdan alınarak davacı – karşı davalıya verilmesine,
b)Davalı – karşı davacı tarafça …lan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
c) Yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın ilgilisine iadesine ,
d)Bu dava sebebiyle 35,90 TL karar ve ilam harcı alınması gerektiğinden peşin alınan 7.980,31 TL den mahsubu ile fazla alınan 7.944,41 TL nin karar kesinleştiğinde istek halinde davalı – karşı davacıya iadesine,
3-Asıl dava yönünden ihtiyati tedbirin kaldırılması talebinin kabulü ile , … 9 ATM tarafından 21/12/2017 tarih … D.İş … Karar no ile verilen ihtiyati tedbirin kaldırılmasına, mahkememiz hakimi …’in muhalefeti ile oy çokluğu ile karar verildi.
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere ihtiyati tedbir kaldırılması yönünden oy çokluğu ile diğer kararlar yönünden oybirliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 19/04/2018
Başkan …e-imzalıdır Üye …e-imzalıdır Üye …e-imzalıdır ( Muhalif) Katip …e-imzalıdır
MUHALEFET ŞERHİ
Taraflar arasında akdedilen 15/07/2013 tarihli elektro mekanik teczihatın temini için anahtar teslim ticari sözleşmesinin uyuşmazlıklar başlıklı 35.2 maddesinde “…bu tür uyuşmazlıklarda tahkime sahip … Ticaret Odasına gönderilecektir. Uygulanacak kurallar Uluslararası Ticaret Odasının Tahkim kuralları olmadır” hükmü gereği davacı karşı davalı ve davalı karşı davacının tahkim ilk itirazını ileri sürdüğü , 6100 Sayılı Yasanın 414 maddesi gereği aksi kararlaştırılmadıkca tahkim yargılaması sırasında hakem veya hakem kurulu taraflardan birinin talebi üzerine birihtiyati tedbirin alınamsına …. Karar verebilir. ….tahkim yargılaması öncesi ve tahkim yargılaması sırasında taraflardan birinin talebi üzerine mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararı aksine karar verilmedikçe hakem veya hakem kurulu kararın icra edilebilir hale gelmesiyle yada davanın hakem veya hakem kurulu tarafından reddedilmesi haliyle kendiliğinden ortadan kalkar mahkemenin verdiği ihtiyati tedbir kararı hakem veya hakem kurulu tarafından değiştirebilir veya ortadan kaldırılabilir ” hükmü gereği … 9 ATM nin … D İş sayılı dosyasından verilen … Karar nolu 20/12/2017 günü ihtiyati tedbir kararın devamına karar verilmesi kanaatiyle sayın çoğounluğun görüşüne katılmamaktayım.
Üye Hakim …e-imzalıdır