Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1172 E. 2019/1079 K. 17.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/1172 Esas
KARAR NO : 2019/1079
DAVA : Alacak (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/12/2018
KARAR TARİHİ : 17/12/2019

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;müvekkilinin … Ltd. Şti. Nin eski ortağı olduğunu, müvekkilinin bu şirketi 16/05/2017 tarihinde devrettiğini, müvekkilinin kefil sıfatıyle imzalamış olduğunu kefaletnameler, senetler ve çekler nedeniyle aleyhine takipler başlatıldığını, bu takipler ile ilgili davalı ile borç ilişkilerini sonlandırmak için 24/05/2017 tarihinde protokol imzaladığını, anılan protokole göre davalının vadesi gelmeyen çekler ile ilgili bankanın sorumlu olduğu çek karşılığı bedellerin tahsili amacıyla müvekkilinden 45.000,00TL bedelli bir mevduat hesabı açmasını talep ettiğini, bu hesabın açıldığını ve protokol gereği 30/08/2018 tarihine kadar bu hesaba banka tarafından bloke konulduğunu, protokolün tüm şartlarının müvekkilince yerine getirildiğini, protokole göre blokaj süresinin dolmasının ardından müvekkili ile birlikte 02/07/2018 tarihinde … AŞ nin … Şubesine gittiğini, davalının blokajı kaldırmayacağını ve parayı iade etmeyeceklerini beyan ettiklerini, taraflarına davalıya …Noterliğinin 04/07/2018 tarih … yevmiye numarası ile ihtarname çekildiğini davalı tarafın bu ihtarnameye karşı blokelerin kaldırılmayacağı yönünde cevap verdiği, ekstrede görüleceği üzere bazı çekler ile ilgili, bankanın sorumlu olduğu çek bedellerinin ödendiği, 1.118,75TL lik avukatlık ücreti adı altında mahsup yapıldığı, bu durumun protokole aykırılık teşkil ettiğini beyan ederek; mevduat hesabındaki blokenin kaldırılmasına ve hesapta kalan bakiyenin müvekkiline iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; çekin üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren beş yıl süre ile bankanın karşılıksız çeklerle ilgili ödeme sorumluluğunun devam ettiğini, protokole konu edilen çeklerden yalnızca 9 tanesinin yazıldığı ve henüz yazılmayan 25 çek bedelinin alındığını, protokole konu çeklerden dolayı riskin mevcut olduğu, çekler üzerindeki baskı tarihinden itibaren 5 yıl geçmedikce blokajın kaldırılmayacağını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Dava; mahkememizce davalı bankaya müzekkere yazılarak davacı ile aralarındaki protokole istinaden açılan hesabın bilgileri ve blokaj işlemine dayanak tesşkil edilen çeklerin ayrıntılı listesi celp edilmiş, incelenmiş ve dosyasına konmuştur.
Mahkememizce, taraflar arasında akdolunan protokol gereği davalının davacı tarfaın hesabındaki blokajı kaldırması gerekip gerekmediği, hesapta bulunan bakiye bedelin davacıya iade edilip edilmeyeceği noktalarında dosyanın bankacı bilirkişiye tevdii ile tarafların iddia ve savunmaları dosyaya sunulan deliller ve celp edilen evraklar doğrultusunda rapor alınmasına karar verilmiştir.
Alınan raporda özetle; davalı … AŞ nin, … Şubesi ile dava dışı … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Arasında, davacının müteselsil kefaleti ile akdedilen, 06/06/2014 tarih ve toplam 120.000,00TL limitli genel kredi sözleşmesi ve kefalet sözleşmeleri uyarınca, dava dışı şirkete gayri nakdi çek kullandırıldığı, davanın tarafları arasında 24/05/2017 tarihinde “karşılıklı borç alacak ilişkilerini sona erdirme hususunda” bir protokol imzalandığı, bu protokole göre; davacı tarafından, dava dışı şirket tarafından keşide edilmiş ve karşılığı bulunmayan çek yaprakları sebebiyle davalı banka tarafından, başvuran hamillere ödenecek çek yaprağı sorumluluk bedellerinin karşılığı olarak, 30/06/2018 tarihine kadar bloke konulmak üzere, … AŞ nin … Şubesi nezdinde açılan … nolu vadesiz hesabına 45.000,00TL yatırıldığı ve protokolde belirtilen sürenin (30/06/2018) dolmasına rağmen hesapta kalan bakiyenin davacıya iade edilmediği, davalı bankaya dönmemiş 32 adet çek yaprağı nedeniyle, çek hamillerine ödenmesi garanti edilen miktarlardan kaynaklanan 59.780,00TL gayri nakdi riskinin bulunduğu, davalının kendisine ibraz edilen ve karşılığı bulunmayan 7 adet çek yaprağı için 9.030,00TL ödediği ve çekin üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren beş yıl içinde davalı bankaya ibraz edilebilecek ve karşılığı bulunmayan 25 adet çek yaprağı için başvuran hamillere (2.030×25) toplam 50.750,00TL ödeme yapmak zorunda olduğu, dava dışı şirkete verilen çeklerin basım tarihinin 18/08/2015 – 16/08/2016 tarihleri arasında olduğu, bu nedenle 5941 sayılı Kanun’un 3/9.maddeesinde öngörülen sürenin dolmadığı ifade edilmiştir.
Mahkememizce alınan rapora davacı vekilince itiraz edilmesi üzerine itirazların irdelenmesi için ek rapor alınmasına karar verilmiş alınan ek raporda özetle; davacı tarafın itirazlarının yerinde olmadığı ifade edilmiştir.
Mahkememizce taraflar arasındaki protokolün incelenmesi sonucunda; protokolün 2.maddesi hükmünde; ” … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı, … İcra Müdürlüğü’nün … Esas ve … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyalarına ilişkin toplamda 37.290,00TL ödenecek olup, 30/06/2018 tarihine kadar bloke konulmak üzere, kefil … hesabına 45.000,00TL blokeli mevudat (MRS’ye bağlı) alınacaktır.” hükmüne ve protokolün 5.maddesinde ” … ile … AŞ’nin aralarındaki borç ilişkisi 37.290,00TL nin ve blokaj sebebi çek sorumluluk bedellerinin ödenmesi veya çeklerin bankaya iade edilmesi ile birlikte iş bu protokol tarihi itibariyle kapanacaktır. Ek 1 de blokaja konu çek listesi mevcuttur.” hükmüne yer verildiği görülmüştür.
Dava, davacının, davalı banka nezdinde bulunan hesabına davalı banka tarafından çek sorumluluk bedeli karşılığı konulan blokenin kaldırılması ve blokeli tutarın iadesi istemine ilişkindir.
Mülga 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun’un 10. ve 5941 sayılı Çek Kanunu’nun 3. maddesi uyarınca, muhatap banka süresinde ibraz edilen çekin karşılığının bulunmaması halinde yasal sorumluluk miktarına kadar ödeme yapmakla yükümlüdür. Aynı maddede ödeme yükümlülüğü ile ilgili hususun hesap sahibi ile muhatap banka arasında çek defterinin teslimi sırasında yapılmış olan dönülemeyecek bir kredi sözleşmesi hükmünde olduğu açıklanmıştır. Bankaların verilmiş olan çek yaprakları sebebiyle 3. kişilere karşı olan ödeme yükümlülüğü zikredilen yasa hükümlerinden kaynaklanmakta olup, 5941 sayılı Çek Kanunu geçici 1. maddesinin 3. fıkrasıyla, bankaların müşterilerine verdikleri eski çek defterleriyle ilgili olarak, 3167 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı ve aynı yasanın geçici 3. maddesinin 3. fıkrasıyla ise mülga 3167 sayılı Kanun hükümleri gereğince düzenlenmiş olan eski çeklerin hukukî geçerliliğinin devam edeceği hususları hüküm altına alınmıştır. Ayrıca Yargıtay HGK’nın 21.09.2011 tarih, … Esas, … Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere, ödeme külfeti yukarıda zikredilen yasa hükümleriyle bankalara yükletilmiş olduğundan bankaca müşterisine verilen her çek yaprağı için müşterinin bankadaki mevduatının, her bir çek yönünden yasal sorumluluk miktarı ile sınırlı olarak banka lehine rehinli olduğunun kabulü zorunludur. Somut olayda davalı ile dava dışı şirket arasında imzalanan ve davacının müteselsilen kefil olduğu genel kredi sözleşmesi ve protokol hükümleri uyarınca da bankanın çek sorumluluk bedeli uyarınca oluşması muhtemel zararları için bloke hakkının bulunduğu, yine davacının 24.05.2017 tarihli protokol gereğince gayri nakdi çek kredisi için 45.000,00 TL’lik mevduata bloke konulmasını kabul ettiği ve bunun protokolün 5. Maddesi hükmü gereğince çek sorumluluk bedellerinin ödenmesi veya çeklerin bankaya iade edilmesine kadar devam edeceğinin kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır.
Toplanan delillerden dava konusu çek karnelerinin dava dışı şirkete 18/08/2015 ile 16/08/2016 tarihleri arasındaki dönemde teslim edildiği, 25 adet çekin davalı bankaya iade edilmediği, davalı banka tarafından iade edilmeyen çekler sebebiyle davacıya açılan hesapta bulunan 45.000- TL’ye bloke konulduğu anlaşılmıştır. Dava konusu çeklerin dava dışı şirkete verildiği hususunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Dava konusu çeklerin davalı bankaya ibrazının mümkün olduğu, davalı bankanın ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğunun çekler üzerindeki baskı tarihinden 5 yıla kadar devam ettiği, davalı bankanın yasal olarak ve taraflar arasında imzalanan protokol hükümleri uyarınca dava dışı şirkete verdiği çekler için çek sorumluluk bedelince bloke uygulama hak ve yetkisine sahip olduğu, dava konusu her çek yaprağı için davalı bankanın sorumlu olduğu toplam miktar tutarınca bloke uyguladığı, davalı bankadan yasal sorumluluğunun devamı süresince anılan çeklere karşılık yapılan blokenin kaldırılmasının beklenemeyeceği açıktır. Belirtilen nedenlerle, davalı bankanın davacıya ait hesapta bulunan paraya bloke koymasında hukuka aykırı bir durum olduğundan söz edilemeyeceğinden davacının, dava tarihi itibariyle, hesabında blokeli olarak bulunan paranın iadesini istemekte haklı olmadığı anlaşılmış olup, davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gereken 44,40-TL red harcından peşin alınan 722,38-TL, düşümü ile arta kalan 677,98-TL bakiye ilam harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 5.003,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan 36,00TL karar kesinleştiğinde davalıya iadesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmı karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/12/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır