Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/1074 Esas
KARAR NO : 2019/867
DAVA : Tespit
DAVA TARİHİ : 19/11/2018
KARAR TARİHİ : 21/10/2019
Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı ticari ilişkilerinde pek çok çek keşide etmiş bu çeklerden;…,…,…,…, …, …, …,…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …,…,…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …,…,…,…, …, …, …,…,…, …,…seri numaralı çeklerin bir kısmı, üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren 5 yıl içinde ibraz edilmemiş, bir kısmının ise üzerinde basım tarihi bulunmadığı, basım tarihi bulunan çeklerle ilgili 5941 sayılı Çek Kanunu 3. Maddesinde “Çekin, üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren beş yıl içinde ibraz edilmemesi halinde, muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu sona erer;” ibaresi eklendiğini, üzerinde basım tarihi bulunmayan çeklerle ilgili olarak ise, 6273 sayılı Çek Kanununda değişiklik yapılmasına dair Kanun’da, Mülga 3167 sayılı Kanun hükümleri gerence düzenlenmiş olan eski çeklerin hukuki geçerliliği devam eder, hükmü bulunduğu, Kanunun Geçici 3.maddesinin 4.fıkrasıyla da, “Bankaların müşterilerine verdikleri ve üzerinde basım tarihi bulunmayan eski çek defterleri ile ilgili, muhatap bankanın 3. maddenin 3. Fikrası gereği ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluk süresinin 30.06.2018 tarihi ile sona ereceği” hükme bağlanmıştır.
Yasal düzenlemeler dayanak alınarak seri numaraları yazılan Çeklerin Muhatabı…A.Ş…. Şube Müdürlüğü’ne dilekçe ile başvuruda bulunulduğunu, çeklerin riskten düşürülmesinin talep edildiğini, Ancak Muhatap bankanın, 14.08.2018 tarihli dilekçesi ile çeklerin riskten düşürülmesi için mahkeme kararının olması gerektiği gerekçesi ile reddettiğini, red gerekçesinin taraflarına yazılı olarak verilmediğini, sözlü olarak beyan edildiğini, seri numaraları ayrıntılı yazılmış olan çeklerin, üzerinde yazılı basım tarihinden itibaren beş yıl içinde ibraz edilmemesi ve üzerinde basım tarihi bulunmayanların ise kanunda öngörülen sürenin geçmiş olmasıyla davalı banka tarafından riskten düşmesinin tespitine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu çeklerin önemli bir kısmının basım/teslim tarihlerinden itibaren beş yıllık süre geçmeden ödeme için ibraz edildiğini ve karşılıkları bulunmaması sebebiyle karşılıksız işlemine tabi tutulduğunu, diğer kısmının ise basım/teslim tarihlerinden itibaren henüz 5 yıllık süresinin dolmadığını, müvekkili bankanın işbu çeklerle ilgili ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğunun henüz sona ermediğini, 5941 sayılı çek kanununun “ibraz, ödeme, çekin karşılıksız olduğunun tespiti ve gecikme cezası başlıklı 3.maddesinin 9.fıkrası; çekin, üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren beşyıl içinde ibraz edilmemesi halinde, muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu sona erer.” denildiğini, davacı ile müvekkili bankanın ( …şube kodlu) … Şubesi ile çek sözleşmesi imzalandığını, davacı tarafından bu güne kadar çekler ile ilgili müvekkili bankaya herhangi bir yazılı başvuruları olmadığını, tabloda çek numarası, keşide tarihi, tutarı, ibraz tarihi, arkasının yazılma tarihi ve elektronik takas sistemine ibraz eden banka/finans kuruluşu bilgileri bulunan liste sunulduğunu, buna göre davacının belirttiği çeklerin teslim/basım tarihleri üzerinden beş yıl geçmeden elektronik takas sistemi aracılığıyla ödeme için ibraz edildiğini ve karşılıksız işlemi gördüğünü, bu sebeple müvekkili bankanın söz konusu çeklere ilişkin ödeme yükümlülüğünün sona ermediğini, Teslim/basım tarihinden itibaren beş yıl içerisinde ibraz edilerek karşılıksız işlemine tabi tutulmuş olan işbu çekler için müvekkili bankanın işbu ödeme yükümlülüğü çeklerin karşılıksız işlemine tabi tutulduğu tarihten itibaren 10 (on) yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğunu, çeklerin karşılıksız işlemine tabi tutulduğu tarihler üzerinden henüz 10 yıl geçmemiş olduğundan müvekkili bankanın işbu çeklere ilişkin 10 yıllık ödeme yükümlülüğünün sona ermediğini, bu nedenlerle, davacının yasal dayanaktan yoksun ve yersiz davasının reddine, yargılama masrafları ile vekalet ücretine mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Dava; Seri numaraları bildirilen çeklerin üzerinde yazılı basım tarihinden itibaren 5 yıl içerisinde ibraz edilmemesi ve üzerinde basım tarihi bulunmayaların ise kanunda öngörülen sürenin geçmiş olması nedeniyle davalı banka tarafından riskten düşürülmesi talepli davadır.
Deliller; Dosya Münderecatı, bilirkişi incelemesi.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda; Davacı vekili tarafından dava dilekçesi ekinde sunulan davalı … Bank A.Ş….şubesine hitaben 14.08.2018 tarihli yazısı Yurtiçi Kargo ile 16.08.2018 tarihinde tebliğ edilmiş olduğu görülmüştür.
Söz konusu yazıda: dava konusu çekler yazılarak 5941 sayılı çek kanunu 3. Maddesi gereği 5 yıllık süre süre dolduğundan riskin düşülmesini talep etmiştir.
Davalı banka vekili cevap dilekçesinde: davacı tarafından bu güne kadar çeklerle ilgili müvekkil bankaya herhangi bir yazdı başvuruları olmamıştır. Demişlerdir.
Davalı vekili tarafından dosyaya sunulan Çek sözleşmesi başlıklı 14.10.2015 tarih ve… Müşteri numaralı fotokopide, Bu metni daha evvel şubenizden edindim okudum, İnceledim şube personeli tarafından bilgilendirildim tüm hükümlerde mutabıkım…Ltd. Şti. el yazısıyla yazılarak imzalı olduğu görülmüştür.
Dosyaya sunulan çek teslim belgeleri fotokopilerinde çeklerin seri numaraları, teslim tarihi ve çeklerin basım tarihleri yazılı olduğu, 04.11.2013 tarihinden 05.12.2016 tarihine kadar çeklerin teslim belgeleri fotokopileri sunulmuştur.
Banka Genel Müdürlüklerine müzekkere yazılarak seri numaraları yazılı çeklerin işlemleri sorulmuş ve alınan cevaplarda karşılıksız işlemi yapıldığı teyit edilmiştir.
Davadaki hukuki ihtilaf, davacının davalı bankanın … şubesi müşterisi olduğu ve bankaya ait 43 adet çekin 5941 sayılı çek kanuna göre basını tarihinden itibaren 5 yıllık süre geçen çeklerin riskten düşülmesinin tespitidir.
Davalı banka davacının müşterileri olduğunu, …şubesi ile çek sözleşmesi imzalayarak kendisine teslim edilen ve dava konusu yapılan 43 adet çekin 20 adedi ibraz edilerek karşılıksız işlemi yapıldığı, 20 adet çekin basım tarihleri itibariyle üzerinden 5 yıllık süre geçmediği ve 3 adedin basım tarihinden itibaren 5 yıllık süre geçtiği için riskten düşüldüğü bildirilmiştir.
Davacıya ait 20 adet çekin karşılıksız işlemine tabi tutulduğu muhabir bankalardan alınan yazılarda işlemler doğrulanmıştır.
Davalı banka bu çeklerle ilgili 5941 sayılı kanunun 1. Md. 2 fıkrası ve 3. Md ile TBK 146. Maddesi gereği : Teslim/basım tarihinden itibaren beş yıl içerisinde ibraz edilerek karşılıksız işlemine tabi tutulmuş olan işbu çekler için müvekkil bankanın işbu ödeme yükümlülüğü çeklerin karşılıksız işlemine tabi tutulduğu tarihten itibaren 10 (on) yıllık zamanaşımı süresine tabidir Çeklerin karşılıksız işlemine tabi tutulduğu tarihler üzerinden henüz 10 yıl geçmemiş olduğundan müvekkil bankanın işbu çeklere ait 10 yıllık ödeme yükümlülüğü sona ermediğini devam ettiğini beyan etmiştir.
Davacıya ait 20 adet çekin basım ve teslim tarihi üzerinden 5 yıllık süre geçmediği iddia edilmiş ve bir kısım çeklere ait basım tarihinden itibaren 5 yıllık süre geçmediği görülmüştür.
Davacıya ait 3 adet çek ise basım ve teslim tarihinden itibaren 5 yıllık süre geçtiği için riskten düşüldüğünün bildirildiği tespit edilmiştir.
Tüm delillerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda; Davacı…Ltd.Şti. ile davalı …A.Ş. …şubesi arasında müşteri ilişkisi olduğu, davacının çek sözleşmesi ile davalı banka şubesinden aldığı çeklerin basım tarihinden itibaren 5 yıllık süre içinde ibraz edilmeyen (43 Adet) çeklerin riskten düşülmesini talep ve dava ettiği, davalı banka tarafından sunulan belgelerin incelenmesi sonucunda davacıya ait 20 adet çek hakkında karşılıksız işlemi yapıldığı ve basım/teslim tarihi üzerinden dava tarihi itibariyle 5 yıllık sürenin geçmediği, davacıya ait 20 adet çekin basım/teslim tarihi üzerinden dava tarihi itibariyle 5 yıllık süre geçmediği, davacıya ait 3 adet çekin basım/teslim tarihi üzerinden 5 yıllık süre geçtiği için riskten düşüldüğü bilirkişi raporu ile tespit edildiğinden, davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM :
1-Davanın reddine,
2-Alınması gerekli 44,40 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 35,90 TL’nin düşümü ile eksik kalan 8,50 TL ‘nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davalı taraf vekille temsil olunmakla red üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından geriye kalan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgilisine iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 21/10/2019

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır