Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/718 Esas
KARAR NO : 2021/829

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 09/08/2017
KARAR TARİHİ : 25/11/2021

DAVA: Davacı vekili mahkememize ibraz etmiş olduğu dava dilekçesinde, müvekkili şirketin davalıdan “İnşaat/ elektrik/ mekanik hizmetleri” ile “… B2 Katı… Projesi” işini aldığını, davalı şirket çalışanlarının olumsuz tutum, davranış, karar alma sürecindeki yavaşlık ile mücbir ve müvekkiline atfedilemeyecek sair olumsuz sebeplere rağmen sözleşmede belirlenen süre içiresinde işin %80’inden fazlasını bitirdiğini, akabinde davalı şirket tarafından verilen ek sürede eksik kalan işlerin büyük bölümünü tamamladığını ancak davalı şirketin vermiş olduğu ek sürenin yetersiz olması nedeniyle işin tamamının bitirilemediğini, müvekkili şirketin işin kendisi tarafından tamamlanmasına yönelik taleplerine rağmen, eksik işlerin müvekkili tarafından tamamlanmasına müsade edilmediğini, işlerin süresinde tamamlandığından bahisle cezai müide uygulandığını ve eksik işler için de fahiş miktarlar üzerinden kesinti yapılarak sözleşme gereği müvekkiline ödenmesi gereken meblağın eksik ödendiğini, kanaatlerine göre 680.062,73 TL eksik ödendiğini, bu miktarın mahkemece yapılacak yargılama neticesinde belirleneceğini, proje kapsamında yapılması gereken iş ve işlemlerde yapılan değişiklikler nedeniyle müvekkiline ödenmesi gereken meblağ ödenmediğini, bu kapsamda müvekkiline 373.299,61 TL eksik ödeme yapıldığı kanaatinde olduklarını bu miktarın da yargılama neticesinde belirleneceğini, … B2 katı … Projesi işinin 13/05/2016 tarihinde müvekkilince ihaleye teklif verilmesi neticesinde işin yapımının müvekkiline verildiğini, ihale sürecinde işin bitirme süresinin 45 gün olarak kısa belirlendiği belirtilerek en azından sözleşmenin işe başlama tarihinden çok önce imzalanarak projede kullanılması gereken malların imalatlarının ve siparişlerinin verilmesinin gerekliliği ve ancak böylece işe
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır

başlanıldığında malların hazır olması nedeniyle işin bitirilebileceğine davalı …’a bildirildiğini, davalı şirketin ise Mayıs sonuna kadar mütteahhit firmanın kim olacağının karar verilip haziran başında sözleşme imzalanacağını ve 01/07/2016 tarihinde işe başlanacağının belirttiğini, buna rağmen sözleşme imzala sürecinin geciktiğini ve ek sözleşmenin işe başlama tarihinden iki gün önce 28/06/2016 tarihinde imzalandığını, akabinde hemen işe başlanmasının istendiğini, proje yöneticileri arasındaki farklı fikirler nedeniyle hızlı karar alınamadığını ve proje sürecinin uzamasına davalının sebep olduğunu, işin zamanında bitirilememe sebebinin; 45 günlük sürenin yetersiz olduğunu, sözleşmenin işe başlama tarihinden en az 1 ay önce imzalanması gerekirken iki gün önce imzalanması dolayısıyla malzeme tedarikleri ile alt taşeron sözleşmelerinin zamanında yapılamamış olması, mobilizasyon ve organizasyon süreci tanınmadan işe başlanılması, Ramazan bayramı nedeniyle 9 günlük bayram tatilinde müvekkili şirket elemanlarının ve taşeronlarının büyük çoğunluğunun tatile gitmeleri nedeniyle tam kadro çalışamamış olması, 15 temmuz darbe girişimi yaşanması nedeniyle 8-10 gün zaman kaybının olması, davalı şirket çalışanlarının olumsuz davranışları ile karar alma sürecinin yavaş işletilmesi, projenin bir çok yerinde revizyon taleplerinin olması ve ilave işler yapılması, verilen ek sürenin az olması ve kurban bayramına denk gelmesi olduğunu, müvekkili ile davalı arasında 19/02/2016 tarihinde inşaat elektrik mekanik hizmetleri tedarik çerçeve sözleşmesi imzalandığını bilahare taraflar arasında 28/06/2016 tarihinde proje sifesifik ek protokol imzalandığını, ek protokol gereğince müvekkili tarafından davalı şirketin adresinde “… B2 katı …Projesi” kapsamında “…Müdürlük Binası B2 Katında Bulunan yemekhane, yemekhane üretim, toplantı odaları, spor salonu, market, kuaför vb katın tamamının tadilat işlerine ilişkin kapsamındaki …inşaat işlerinin icrası ve tamamlanmasında, bunlarla sınırlı olmamak üzere, tümüyle işlevsellik sağlanması ve projenin en iyi endüstri standartlarına, tüm düzenlemelere , şartnamelere, standartlara uygun yapılmasını içerir yüklenici bu dökümünda belirtilenleri de içerir ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla sözleşme dökümanlarında ve projelerinde açıklanan tüm işleri yapacaktır” şeklinde tanımlanan iş ve işlemleri yapacağını, bu hizmetler karşılığında müvekkiline 4.844.668,30 TL + KDV ödeneceğini, müvekkilinin sözleşmenin imzalanması akabinde gündüz ve gece vardiyasıyla çalışmaya başladığını, davalıdan kaynaklanan proje sürecindeki yavaş karar alma ve durmadan projede değişiklik yapılması, ilave iş istenmesi nedeniyle sözleşme süresinin kifayetsiz kaldığını, davalı ile işin yapımına yönelik sözleşme imzalandıktan hemen sonra işe başlama tarihi olan 01/07/2016 da yıkım işlerine başlandığını, ancak hemen akabinde 04/07/2016 pazartesi günü ramazan bayrama arefesi olması ve arkasından gelen bayram nedeniyle 5-6-7 Temmuz 2016 tarihlerinde elemanlarının çalışmadığını, idare izinler nedeniyle ramazan bayramı tatilinin 02/07/2016- 10/07/2016 tarihleri arasında devam ettiğini bu nedenle maloz döküm sahalarının kapalı olması, maloz stok alanının da olmaması nedeniyle maloz döküm işi dolayısıyla yıkım söküm işi yapılamadığından sürenin uzadığını, 10 gün olarak görülen söküm işlerinin 15 günde tamamlandığını, daha sonra 15 Temmuz darbe girişiminin yaşandığını, davalı tarafın bu nedenle 1 gün çalışamama süresi ön görülmüş ise de toplumu önemli derecede etkileyen, topyekün karşı durulması gereken darbe girişimi nedeniyle gece ve gündüz nöbetleri tutulduğunu, bunun 1 ay kadar devam ettiğini, bu durumun olağanüstü mücbir sebep olduğunu, bu nedenle en az 8-10 günlük sürenin işin bitirme zamanına eklenmesi gerektiğini, davalı şirketin sözleşme gereğince ödemesi gereken hakedişleri zamanında yapmadığını, sözleşmeye göre toplam fiyatın %35’inin sözleşme imzalanmasını müteakip ödeneceği , toplam fiyatın %35’inin temmuz sonunda yapılacak hakedişe göre ödeneceği hükmünü taşımasına rağmen birinci dilim hakedişin 2.000.846,94 TL ödenmesi gerekirken 1.695.633,00 TL ödendiğini, ikinci dilimde belirtilen hakedişin de zamanında ödenmediği gibi eksik ödendiğini, müvekkilince 2.858.354,88 TL için fatura kesilmesine rağmen davalının 31/08/2016 tarihinde 1.162.721,30 Tl ödediğini, tüm bu olumsuz nedenlere rağmen müvekkilinin özverili çalışması neticesinde 22/08/2016 tarihinde işin %80’den fazlasının tamamlandığını ve davalı tarafa teslim edildiğini, akabinde diğer işleri de (küçük eksiklikler hariç) teslim ettiğini, taraflarca imzalanan 01/09/2016 tarihli geçici kabul tespit tutanağında projede yapılması gereken iş ve işlemlerin büyük çoğunluğunun (inşai ve mekanik kısmın %90-95’inin , elektrik işlerinin %75’inin ) tamamlandığının tespit edildiğini ve geçici kabul yapılmasının uygun
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır

görülmediğini ancak oranların davalı tarafça düşük gösterildiğini, davalı şirket tarafından müvekkili şirkete eksik kalan işlerin tamamlanması için 19/09/2016 tarihine kadar süre verildiğini, bu sürenin davalı tarafça tek taraflı olarak belirlendiğini, verilen sürenin de 9 günlük tatil içeren kurban bayramına denk gelmesi nedeniyle yetersiz olduğunu davalı tarafça bilinmesine ve müvekkilinin ısrarlı taleplerine rağmen yeterli ek sürenin verilmediğini, müvekkiline 19/09/2016 tarihine kadar süre verilmesine rağmen davalı tarafça 08/09/2016 tarihinde İstanbul … Sulh Hukuk Mahkemesinin …D.iş dosyasından eksik kalan işlerinin tespitinin talep edildiğini, inşaat işçilerinin genelde tatillerini dini bayramları olduğunu, işçilerin %60-70’inin gurbetçi olmaları nedeniyle tatile gitmeleri ve dönüşlerinin uzun zaman aldığını, hem ramazan bayramında hem de kurban bayramında aynı durumun yaşandığını, müvekkili şirketin 01/09/2016 tarihine kadar eksikliklerin büyük bölümünü tamamladığını ve devamında da çalışarak eksikliklerin asgariye indirildiğini, makul ek süre verilmediğini, bakiye alan az bir işin başka firmaya yaptırılarak fahiş miktarda nefaset kesintisi yapıldığını bildirmiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde devamla, iş başlangıç tarihinden sonra projedeki diğer değişiklik süreçleri ve bu değişikliklerin zaman bakımından maliyetlerinin davalı şirket tarafından dikkate alınmadığını, projedeki değişiklikler nedeniyle sürecin uzadığını, dilekçe ekinde revizyon ve ilave işlerle ilgili dökümanların mevcut olduğunu, davalı dilekçesinin 9,10, 11, 12. Sayfalarında tek tek sıralanan uygulamalar nedeniyle işin tamamlanma süresinin müvekkilinden kaynaklanmayan, davalı şirketin revizyon talepleri ile işin mahiyeti gereği yapılması gereken revizyonlar nedeniyle işin bitirme süresinin uzadığını, projedeki olumsuzlukların kaynağının irdelenmesi gerektiğini, sözleşmenin işin başlangıç tarihinden ancak birkaç gün önce imzalanması nedeniyle bazı mekanik santral cihazlarının yaklaşık 75 önce sipariş edilmesi gerektiğini bilen davalının müvekkilinin 10-15 günlük ek süre taleplerini kabul etmediklerini, işin yetişmesi için cihazların uygun sürede sipariş edilemediğini, bayram tatilleri, 15 temmuz darbe girişi ve davalı şirketin proje yöneticilerini karar almadaki yavaşlıkları ve basiretsizliklerinden kaynaklandığını dilekçesinde açıklamıştır. Davacı vekili dava dilekçesinde devamla, yapılan revizyonlar ve ilave yapılan işler nedeniyle sözleşme haricinde müvekkiline ödenmesi gereken tutarların davalının onay ve talebi çerçevesinde proje kapsamında yapılan değişiklikler ve yapılan ilave işler nedeniyle kesin hesap dosyası icmalinde yer alan artan – azalan başlığındaki 373.299,61 TL + KDV bedel ile sözleşe rakamında (sözleşme tutarı 4.844.688,30 TL – tahsil edilen 4.164.605,57 TL ) kalan 680.062,73 TL’nin de müvekkiline ödenmesi gerektiğini, böylece toplam 1.053.362,35 TL + %18 KDV ödenmesi gerektiğini, yapılan değişiklik ve ilave işler irdelendiğinde mimari işler artan- azalan farkının 112.604,35 TL , mekanik işler artan- azalan farkının 165.251,39 TL , elektrik işleri artan – azalan farkının 95.443,87 TL olmak üzere toplam 373.299,61 TL olduğunu, davalı tarafından yaptırılan delil tespiti dosyasından alınan bilirkişi raporunda müvekkili tarafından yapılan işlerdeki eksiklikler ile eksikliklerin giderilmesi için toplam 363.277,52 TL harcama yapılması gerektiğinin belirlendiğini, rapora itiraz ettiklerini, %90-95’i tamamlanan işler için bu kadar yüksek bedellerin ön görülmesinin ve nefaset kesintisinin yapılmasının kabul edilemeyeceğini, eksik kalan işlerin tamamlanması için davalının yeterli süre vermediğini, ayrıca 19/02/2016 tarihli sözleşmenin 27.1 maddesinde mücbir sebep nedeniyle yükümlülüklerini yerine getirmekte gecikme olması halinde sorumluluk doğmayacağını hüküm altına alındığını , 15 temmuz darbe girişiminin mücbir sebep sayılması gerektiğini, dilekçenin 17. Sayfasında davalı tarafından yapılan ödemelerin ve ödenmesi gereken miktarların tablo halinde detaylı olarak gösterildiğini, 373.299,61 TL + KDV bedel ile sözleşe rakamında (sözleşme tutarı 4.844.688,30 TL – tahsil edilen 4.164.605,57 TL ) kalan 680.062,73 TL’nin de müvekkiline ödenmesi gerektiğini, böylece toplam 1.053.362,35 TL + %18 KDV ödenmesi gerektiğini, fazlaya ilişkin hakları saklı tutulması koşuluyla şimdilik sözleşme kapsamında ödenmeyen 100.000 TL alacağın ve revizyonlar ile ilave işler nedeniyle ödenmeyen 300.000 TL alacağın 15/08/2016 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde, taraflar arasında 19/02/2016 tarihinde inşaat elektrik mekanik hizmetleri tedariki çerçeve sözleşmesinin imzalandığını, bu sözleşme kapsamında 28/06/2016 tarihli proje sifesifik ek protokolün imzalandığını, bu sözleşme ile müvekkiline ait Maslak’ta bulunan
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır

adresindeki taşınmazı B2 katında yemekhane olarak kullanılan katı renova etme yükümlülüğü üstlendiğini, ek protokolün 72. Maddesinde teslim süresinin yer aldığını ,sözleşme konusu işin inşaat sahasında şartlar ve resmi tatil günleri gözönüne alınarak 15/08/2016 tarihinde tamamlanacağının kabul edildiğini, süresinde işin teslim edilmemesi nedeniyle müvekkili tarafından 22/08/2016 tarihinde Beşiktaş … Noterliğinin … yevmiye nolu dosyası ile tespit yaptırıldığını, taraflarca birlikte imza altına alınan 25/06/2016 tarihinde proje ilerleme ve değerlendirme raporunda 25/08/2016 tarihi itibariyle projede birçok eksiklik olduğu ve mekanik – elektrik- mimari işlerde %70-75 oranında kaldığı, yapılan tesisatlarda birçok sorun bulunduğunun tespit edildiğini, davacı tarafın başvurusu üzerine geçici kabulün yapılması amacıyla 01/09/2016 tarihinde biraraya gelindiğini ve geçici kabulün yapılmasının uygun görülmeyerek müvekkili şirketçe sözleşmeden kaynaklanan hakları saklı tutularak davacı tarafa 19/09/2016 tarihine kadar süre tanındığını, uğranılan zararın artmaması ve bir an önce tamamlanmasının sağlanması amacıyla müvekkili şirket tarafından 08/09/2016 tarihinde tespit başvurusunda bulunulduğunu, İstanbul … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyasından verilen 18/11/2016 tarihli bilirkişi raporu bulunduğunu, müvekkili tarafından eksik işlerin yaptırılarak davacı tarafın hakedişlerinden düşüldüğünü, ve davacı tarafa gönderilen Beşiktaş … Noterliğinin 11 Ekim 2016 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile bakiye hakedişin fatura kesilip müvekkili şirkete gönderilmesi halinde ödeneceğinin bildirildiğini, bakiye hakedişin davacı tarafça kesilen fatura üzerine davacı tarafa ödendiğini, davacının herhangi bir hakediş alacağının kalmadığını, davacının rızası ile imzaladığı sözleşmenin aksini ileri sürmesinin iyiniyet kurallarına uygun olmadığını, davanın belirsiz alacak olarak açılmayacağını, davacı vekilinin dilekçesinde işin süresinde teslim edilmemesine sebep olarak gösterdiği hallerin kabulünün mümkün olmadığını, ileri sürdüğü bahanelerin basiretli tacir gibi davranma yükümlülüğüne aykırı olduğunu, kendi iradesi ile sözleşmeyi imzaladığını, protokolün 72. Maddesinde “…….İşin 15/08/2016 günü tamamlanması gerekmektedir ve ek-2’te verilen iş programında gösterilmiştir. İşin süresi inşaat sahasındaki şartlar ile resmi tatil günleri gözönüne alınarak tespit edilmiş olduğundan bu sebeplerle ayrıca süre uzatımı talep edilemez….” hükmünün mevcut olduğunu, 15 temmuz sürecinin davacı tarafın çalışmalarına iddia edildiği gibi etkisi olmadığını, davacı taraf çalışanlarının 15 temmuzdan bir gün sonra çalışmalara devam ettiğini, müvekkili şirketin sözleşme ile üstlendiği yükümlülükleri eksiksiz olarak yerine getirdiğini, avans ödemelerinin eksik yapıldığı iddiasının doğru olmadığını, davacı tarafa tahakkuk ettirilen gecikme cezası miktarının sözleşmeye uygun olarak ve davacı tarafça geç teslim edilen gün sayısından çok daha az miktarda tahakkuk ettirildiğini, davacının 15/08/2016 tarihinde işi teslim edemediği gibi verilen ek sürenin sonu olan 19/09/2016 tarihinde de işi tamamlayamadığını, 34 günlük gecikmeye rağmen işi teslim edemediğini, müvekkili şirketin 34 günlük gecikme bedeli talep etme hakkı var iken 6 günlük gecikme bedeli talep ettiğini ve hakedişinden düştüğünü, taraflar arasında imzalanan 28/06/2016 tarihli ek protokolde “projeye özel gecikme cezası” başlığı altında gecikme yaşandığı her gün için binde beş oranında gecikme cezası yansıtılacağının kabul edildiğini, müvekkilinin 34 gün geçmesine rağmen 6 gün için 145.340,05 TL olarak gecikme cezasının davacının hakedişinden kestiğini, 01/09/2016 tarihli geçici kabul tespit tutanağında davacının da imzasının olmasına rağmen işlerin tamamlanma oranının müvekkili şirket tarafından yapıldığı iddiasının ileri sürüldüğünü, birlikte imza altına alınan 25/08/2016 tarihli proje ilerleme ve değerlendirme raporunda da işlerin %70-75 oranında kaldığının tespit edildiğini, 01/09/2016 tarihinde tarafların bir araya gelerek geçici kabul yapılmasının uygun görülmediğini ve davacıya 19/09/2016 tarihine kadar süre tanındığını, davacının bu evraklı çekimce koymadan imzaladığını, delil tespiti dosyasında da işin tamamlanmadığının anlaşıldığını, 22/08/2016 tarihli noter marifetiyle yaptırılan tespitten de aynı durumun anlaşıldığını, müvekkili şirket tarafından yapılan hak ve nefaset kesintisinin fahiş olmadığını, teklif alma suretiyle yaptırıldığı ve müvekkilince ödeme zorunda kalınan bedelin davacı tarafından hakedişinden kesildiğini, sözleşmenin 15. Maddesinde süre uzatım talebinin usulünün belirlendiğini, davacı tarafça bu usule uygun olarak süre uzatım talebinde bulunulmadığını, delil tespiti dosyasında da anlaşıldığı üzere elektrik tesisatındaki eksikliklerin tamamlanması için 156.404,52 TL, inşaat işlerindeki eksikliklerin tamamlanması için 115.290,00 TL , mekanik eksikliklerin tamamlanması için 91.583,00 TL’ye ihtiyaç duyulduğunun belirlendiğini, müvekkilince inşaat işlerindeki eksiklikler nedeniyle tespit raporundan daha az olan 97.277,00 TL – iş değişiklikleri emirlerini işlenmeyen tutar olarak 27.575,00 TL olmak üzere toplam 124.852,00 TL , mekanik işlerdeki eksiklikler için 91.583,20 TL elektrik işlerindeki eksiklikler için 156.405,03 TL, çalışmalar esnasında davacı tarafa deste veren bina teknik bakım alt yüklenici ekibine ödenen 74.620,89 TL olmak üzere toplam 447.461,12 TL’nin davacı tarafın hakedişinden düşüldüğünü, davacı tarafın ilave işler nedeniyle alacaklı olduğu iddiasının gerçek dışı olduğunu, protokolün 60 ve 69. Maddesinde projede yapılacak değişikliklerin usulü ve yapılacak değişikliklerin onay sürecinin belirlendiğini, bu prosedüre uyulmadan yapılan ve müvekkili şirket tarafından kabul edilmeyen değişikliklerin bedelinin talep edilmeyeceğini, 28/06/2016 tarihli ek protokol ile müvekkili tarafından da kabul edilen artan işler ile projede olup fakat yapılmayan azalan işler arasındaki farkın hesaplanması sonucunda – 23.074,56 TL fark meydana geldiğini, bunun da sözleşme bedelinden düşülerek toplam hakediş miktarının 4.821.593,74 TL olarak kabul edildiğini, mekanik işlerde artan iş – eksilen işler nedeniyle 69.254,84 TL , mimari işlerde artan iş – eksilen işler nedeniyle – 28.719,89 TL , elektrik işleri ile ilgili artan – eksilen işler nedeniyle – 63.609,51 TL fark meydana geldiğini, belirtilen 3 başlık altında toplanan projede artan – azalan iş miktarını mahsuplaşması sonucunda sözleşme bedelinden 23.074,56 TL düşülerek sözleşme bedelini 4.821.593,74 TL olarak kabul edildiğini, sözleşme bedelinden; 145.340,05 TL + KDV proje gecikme cezası , 30.500 TL + KDV ISG Cezası , 33.687 TL + KDV yemekhane hizmete girmediği için personel yemek kartlarına yüklenen ilave tutar ve 447.461,12 TL + KDV nefaset ve eksik işler tutarı düşüldükten sonra kalan miktarın davacıya ödendiğini ve davacının alacağının kalmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan ödenmeyen bakiye alacak ile yapılan ilave işler bedelinin tahsiline ilişkin alacak davasıdır.
DELİLLER: 19/02/2016 tarihli inşaat elektrik mekanik hizmetleri tedariki çerçeve sözleşmesi, 28/06/2016 tarihli ek protokol, … B2 katı … işleri sözleşme fiyatları, toplantı tutanakları, geçici kabul tespit tutanağı, geçici kabul eksiklikleri ile ilgili yazışmalar, revizyonlar ve kesin hesapla ilgili forumlar/ tutanaklar, Beşiktaş … Noterliğinin 22/08/2016 tarihli … yevmiye numaralı tespit tutanağı, 25/08/2016 tarihli değerlendirme raporu, İstanbul … Sulh Hukuk Mahkemesine … D. İş sayılı dosya, fotoğraflar, projeler, mailler, beşiktaş … Noterliğinin 11/10/2016 tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi, … tarafından Çözüm Yap…..A.Ş’ne yapılan ödemelerle ilgili evraklar, eksik işlerle ilgili teklif alma formları, eksik ve kusurlu işlere ilişkin sipariş formları, ticari defter ve belgeler, keşif, bilirkişi raporu.
İstanbul … Sulh Hukuk Mahkemesine …D. İş sayılı dosyası alınıp incelendiğinde keşif suretiyle alınan raporda eksik ve kusurlu işlerle ilgili çekilen çok sayıda fotoğrafın raporda yer aldığı, davacı tarafından yapılmış elektrik tesisatı imalatlarının %90 oranında, elektrik iç tesisleri yönetmeliğine uygun olmayan bir şekilde ayıplı, eksik ve kusurlu yapıldığını , bunlardaki ayıpların giderilmesi ve eksikliklerin tamamlanması bedelinin 156.404,52 TL olduğunu, eksik ve kusurlu inşaat işlerinin tek tek belirtildiğini, eksik ve kusurlu işlerin tamamının maliyetinin işçilik ve malzeme bedelinin 115.290 TL olduğunu, makine mühendisliği yönünden yapılan incelemede eksiklik bedelinin 91.853,00 TL olarak belirlendiği görülmüş, tespit raporuna karşı davacı vekilince dilekçe ile itiraz edilmiştir.
Taraflarca gösterilen tüm deliller toplanarak dosyaya bırakılmış, yine taraflarca gösterilen tanıklar duruşmada dinlenmiştir.
Mahallinde bir inşaat mühendisi, bir makine mühendisi, bir hesap uzmanı, bir elektrik elektronik mühendisi ve sözleme hukuku alanında uzman bilirkişi eşliğinde keşif yapılmak suretiyle alınan rapor dosyaya bırakılmıştır. Bilirkişi raporunun 21, 22 ve 23. Sayfalarında ihale aşamasında 28/06/2016 tarihli sözleşmeye kadar taraflar arasında yapılan görüşmelerin kronolojik sıralamasının yapıldığı, özetle incelendiğinde, davacı tarafın davalıya gönderdiği mail ile iş akışını etkileyecek sorunlardan bahsedilerek 1,5 aylık sürenin yetersiz olduğunun bildirildiği, proje ve şartnamelerde yapılan revizyonların devam ettiği, akabinde 28/06/2016 tarihinde sözleşmenin imzalandığını, taraflar arasında önce 19/02/2016 tarihli İnşaat Elektrik Mekanik Hizmetleri Tedarik Çerçeve Sözleşmesinin imzalandığı, daha sonra ise
28/06/2016 tarihinde proje spesifik ek protokolün imzalandığı, ek protokol gereğince davacı şirketin davalı şirketin adresinde “… B2 katı … Projesi” kapsamında …Müdürlük Binası B2 Katında Bulunan yemekhane, yemekhane üretim, toplantı odaları, spor salonu, market, kuaför vb katın tamamının tadilat işlerine ilişkin kapsamındaki …inşaat işlerinin icrası ve tamamlanmasında, bunlarla sınırlı olmamak üzere, tümüyle işlevsellik sağlanması ve projenin en iyi endüstri standartlarına, tüm düzenlemelere , şartnamelere, standartlara uygun yapılmasını içerir yüklenici bu dökümünda belirtilenleri de içerir ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla sözleşme dökümanlarında ve projelerinde açıklanan tüm işleri yapacaktır” şeklinde tanımlanan iş ve işlemlerin yapılmasının üstlendiği, protokolün 72. Maddesi gereğince işin teslim süresinin 45 gün olduğu, işin başlangıcının 28/06/2016 , teslim tarihinin ise 15/08/2016 olduğunun görüldüğünü, bu protokol kapsamında mimari işler için 2.347.050,61 TL, mekanik işler için 2.110.628,66 TL , elektrik işleri için 496.938,03 TL olmak üzere toplam 4.844.668,30 TL + KDV bedelin davacı tarafa ödenmesi konusunda anlaşmaya varıldığını, daha sonra bilirkişi raporunun 23, 24, 25 ve 26. Sayfalarında tek tek dökümü yapılan işlerde, proje üzerinde revizyona gidildiğini, ihale projesinde hatalı ön görülen ya da ön görülmeyen bu revizyon değişikliklerinden dolayı işlerin büyük ölçüde aksadığının ve uzadığının tespit edildiğini, taraflar arasında 01/09/2016 tarihinde geçici kabul tespit tutanağı düzenlendiği, geçici kabul komisyonunun 01/09/2016 tarihinde iş yerine giderek yüklenici tarafından yapılan işlerin incelendiği, inşai ve mekanik işlerin %90-95 oranında olmasına rağmen, elektrik işlerinin %75 civarında olduğu, ek protokolün 97-105 . Maddeleri uyarınca geçici kabul yapılmasının uygun görülmeyerek geçici kabul tespit tutanağı düzenlendiği , eksikliklerin tutanağın ekinde sıralandığı, eksik – kusur listelerinde belirtilen işlerin giderilmesi için iş sahibinin gecikmeden kaynaklanan haklarının saklı tutulması koşuluyla yükleniciye 19/09/2016 mesai bitimine kadar süre verildiği, bu tarihe kadar giderilememesi halinde üçüncü kişilere yaptırılarak bedelin yüklenici hakedişinden mahsup edilmesi kapsamında nefaset tutarının belirlenerek kesin hesabın yaptırılması konusunda tarafların mutabık kaldıklarını, daha sonra davalının talebi üzerine İstanbul … Sulh Hukuk Mahkemesince delil tespiti yaptırıldığını, delil tespiti dosyalarında elektrik işleri yönünden eksik ve kusurlu işler ve düzeltme giderlerin tek tek sıralanarak toplam 156.404,52 TL gerekeceği, inşaat işleri yönünden 115.290,00 TL’ye mal olacağı, mekanik işler yönünden yine eksik ve kusurlu işler tablo halinde gösterilerek 91.583,00 TL’ye giderilebileceği, toplam eksik ve kusurlu işlerin giderim bedelinin 322.277,53 TL olarak delil tespiti dosyasında tespit edildiğini, bilirkişi raporunun 29 ve30 . Sayfalarında davalı tarafından düzenlenen kesin hesaba yer verildiği, buna göre nefaset ve kesintiler toplamının 447.461,12 TL, ceza kesintileri toplamının 209.527,05 TL , … toplamının -23.074,56 TL olduğu, 20/09/2016 tarihli kesin hesap tablosunda ise sözleşme bedelinden, gerçekleşen iş değişik bir tutarı, nefaset ve eksik işler tutarı, ceza bedelleri toplamı, birinci ve hakedişi tutarları çıkartıldıktan sonra toplam 894.455,42 TL miktara ulaşıldığı bilirkişi raporuyla gösterilmiştir. Bilirkişi raporunun 30, 31, 32 , 33 ve 34.sayfalarında işveren tarafından yapılan revizyonlar tek tek anlatılarak söz konusu revizyonlardan dolayı verilmesi gereken ek süreler her revizyon değişikliği talebinin altında bilirkişiler tarafından tek tek saptanmıştır. Elektrik işleri yönünden yapılan değerlendirmede elektrik işleri ihale tutarının 386.989,03 TL olarak belirlendiği, 01/09/2016 tarihinde geçici kabul tespit tutanağı düzenlendiği ve elektrik işlerinin tamamlanma oranının %75 olarak belirlendiği, elektrik işlerinin toplam işlerin (mimari- mekanik- elektrik) sadece %7,99 ‘luk kısmını oluşturduğunu, eksik ve ayıplı elektrik işlerinin, tüm eksik ve ayıplı işlere oranının yaklaşık %2 civarında olduğunu yani eksik ve ayıplı işlerin bedelinin 386.989,03 TL X %25 = 96.747,26 TL’ye aşmaması (geçici kabul tutanağı itibariyle) gerektiğini, daha sonra bilirkişi heyetince raporun 34, 35,36,37, 38 ve 39. Sayfalarında hazırlanan excel tablosunda elektrik işleri geçici kabul işleri ile tamamlanma durumları ve tamamlanma tarihlerinin tek tek açıklandığı, geçici kabul tespit tutanağı ve bu tutanaktan sonra 23/09/2019 tarihine kadar giderilmeyen eksik ve hatalı imalatların bilirkişiler tarafından tespit edilerek nefaset kesintisi yapılması gerektiği belirtilerek raporun 39 ve40 sayfalarında elektrik işleri nefaset bedeli ile ilgili tablo halinde açıklama yapıldığını, buna göre tamamlanmayan elektrik işlerindeki eksik ve kusurlu durumların giderilmesi için gereken malzeme ve işçilik maliyetleri ile ilgili ayrıntılı açıklama
yapılarak giderim bedelinin 44.857,55 TL olduğunu, davalı işveren tarafından … bedeli kesintisinin fazla olarak yapıldığını, raporun 41, 42, 43, 44, 45 ,46 ve 47. Sayfalarında elektrik işleri açısından artan- eksilen işlerle ilgili açıklamaların tablo halinde yapıldığı buna göre artanlar toplamının 57.263,70 TL, yeni imalatlar – artanlar toplamının 47.169,06 TL, eksilenler toplamının 14.369,11 TL olduğu, sonuç itibariyle artanlar toplamı (57.263,70 TL + 47.169,06 TL =) 104.432,76 TL’den eksilen miktarı olan 14.369,11 TL düşüldüğünde artan/ eksilenler toplamının elektrik işleri yönünden 90.063,65 TL olduğu bilirkişilerce saptanmıştır. Mekanik işleri yönünden değerlendirme, bilirkişilerce ayrı bir başlık altında yapılmış olup mekanik işler ihale tutarının 2.110.628,66 TL olduğunu, 01/09/2016 tarihli geçici kabul tespit tutanağında tamamlanma oranının %90-95 olduğunun her iki tarafın da kabulünde olduğunu, mekanik işlerin toplam işlerin %43,57’lik kısmını oluşturduğunu, eksik ve ayıplı mekanik işlerin, tüm eksik ve ayıplı işlere oranının yaklaşık %2,18 olduğunu, yani eksik ve ayıplı işler bedelinin; 2.110.628,66 X %5 = 105.531,43 TL’ye (geçici kabul tutanağı itibariyle ) geçmemesi gerektiğini, mekanik işler geçici kabul eksiklikleri ile tamamlanma durumlarının bilirkişiler tarafından hazırlanan raporun 47,48 ,49,50 ve 51. Sayfalarında excel tablosu halinde tek tek açıklandığı, mekanik işler açısından nefaset bedelinin de raporun 51. Sayfasında tablo halinde değerlendirildiği, buna göre eksik ve kusurlu işlerin giderilmesi için mekanik işler yönünden 14.646,00 TL gerektiği ve bunun da nefaset bedeli olarak düşülmesi gerektiği tespit edilmiştir. Raporun 52, 53. Sayfalarında mekanik işler açısından artan ve eksilen işlerin tablo halinde dökümü verildiği, artan işler bedelinin 178.528,17 TL, eksilenler toplamının 25.218,96 TL olduğu, artan/ eksilen toplamının ise ilk rakamdan ikinci rakamın düşülmesi neticesinde 153.309,21 TL olarak belirlendiği görülmüştür. Mimarı işler yönünden değerlendirme ayrı başlık halinde yapılmış olup buna göre mimari işlerin ihale tutarının 2.347.050,61 TL olarak belirlendiği, taraflar arasında imzalanan 01/09/2016 tarihli geçici kabul tespit tutanağına göre tamamlanma oranının %95 olduğu, mimari işler toplamının tüm işlerin %48’lik kısmını oluşturduğu, yine eksik ve ayıplı işler bedelinin 2.347.050,61 TL X %5 = 117.352,53 TL’yi aşmaması gerektiğini, mimari işlerdeki nefaset bedelinin 51.934,62 TL olduğu raporda belirtilmiştir. Raporun 56, 57 ,58, 59, 60, 61, 62, 63 ve 64. Sayfalarında mimari işlerdeki geçici kabul eksiklikleri ve tamamlanma durumları- tamamlanma tarihlerinin tablo halinde tek tek belirlendiği, mimari işlerdeki artan – eksilen işlerin raporun 64, 65, 66 ve67. Sayfalarında açıklandığı, buna göre mimarı işlerdeki artanlar toplamının 315.693,80 TL , eksilenler toplamının 228.137,75 TL olduğu, aradaki farkın yani artan / eksilen toplamının ise 87.556,05 TL olduğu raporda tespit edilmiştir. Yine raporun 67 ve 68. Sayfalarında iş güvenliği ihaleleri ayrı bir tabloda verilerek tespit edilen uygunsuzluk, uygulanan ceza maddesi ve ceza tutarı tabloda gösterilmiş ve toplam 30.500,00 TL tutarındaki ceza bedelinin sözleşmeye uygun olduğu belirlenmiştir. Bilirkişiler tarafından raporun nihai teknik değerlendirme başlığı altında yapılan değerlendirme incelendiğinde; davalı işverenin davaya konu ihalenin mimari, mekanik ve elektrik projelerinin ve diğer tüm teknik detayları ve keşifleri bedel karşılğıında dava dışı başka bir firmaya hazırlattığı, ihale dosyasındaki proje ve detay eksiklikleri nedeniyle ihalenin planlandığı tarihten yani 13/05/2016 tarihinde 30/05/2016 tarihine kadar uzatıldığı, davacı ile davalı arasında 07/06/2016 tarihinde anlaşma sağlandığı, bu tarihte imzalanması gereken sözleşmenin 28/06/2016 tarihinde imzalandığı, davacının anlaşma sağlandığı tarihte sözleşmeyi imzalamak istediğini davalıya bildirdiğini ancak davalının süreci uzattığını, sözleşmenin zamanında yapılmasının malzeme tedarikleri için önem arzettiğini, davacının 01/07/2016 tarihinde işe başladığını, çıkan molozların atılması ve sahanın temizlenmesi işleminin 13- 15 /07/2016 tarihine kadar devam ettiğini, yemekhane, toplantı odaları, yemek servis alanı, mutfak ve WC’ler 1 hafta gecikme ile 22/07/2016 tarihinde kullanıma açıldığını, kuaför, market, terzi, lostra, kuru temizleme, berber ve fitness’ın iki hafta gecikme ile 29/07/2016 tarihinde kullanıma açıldığını, projedeki iş değişikliklerinin, kısmen proje hatalarından kaynaklandığını kısmen de davalı işverenin talebi ile gerçekleştiğini, ayrıca 45 günlük sürenin içerisinde bayram tatillerinin bulunması nedeniyle projenin zamanında tamamlanmasının ciddi yönden etkilendiğini, malzeme siparişlerinin iş başlangıcında verilmesine rağmen üreticilerin siparişleri bayram sonu dikkate alması ve buradaki yaklaşık 2 haftalık süre kaybı nedeniyle malzeme ve takım teslimlerinde gecikmeler yaşandığının anlaşıldığını, ayrıca birçok malzemenin onay ve siparişinin 12 Temmuzdan sonra verildiğini, yine 45 günlük sürenin içinde 15 Temmuz darbe girişiminin de yaşanmasının da iş programını olumsuz yönde etkilediğini, gece vardiyalarının yapılmadığını, bu durumun mücbir sebep sayılması gerektiğini, ek protokolün 6.9 maddesine göre geçici kabul tespitinde kusur ve eksiklik oranının %5 i aşmaması koşuluyla eksikliklerin listelenerek giderilmesi için yükleniciye süre verilmesini ön gördüğünü, geçici kabul tespit tutanağında mimari ve mekanik işlerde tamamlanma oranının %90-95 , elektrik işlerinde %75 olduğunu, geçici kabule hazır olma durumunun ayrı ayrı tespit edilemeyeceğini, iki iş arasında 20 birimlik farkın genel tüm işlere etkisinin %2 olduğunu bu nedenle işin geçici kabule hazır olma oranının %93 olarak kabul edilmesi gerektiğini, %2’lik eksiklik nedeniyle geçici kabul yapılmamasının iş verenin takdirinde olduğunu, geçici kabul tutanağının düzenlendiği 01/09/2016 tarihinde 19 günlük ek süre verildiğini, fakat bu 19 günlük sürenin 9 gününün resmi bayram tatili olduğunu, yani aslında verilen ek sürenin 10 gün olduğunu, davalı tarafından çalışmalar esnasında destek veren teknik bakım firması için 74.620,89 TL’nin davacının hakedişinden düşüldüğüü, davacının buna itiraz ettiğini, itirazlarında söz konusu hususların kapsamlarında olmadığını belirttiklerini, ne sözleşmede ne de yazışmalarda bunlarla ilgili fiyat detayına rastlanmaması nedeniyle yapılan kesintinin uygun olmadığını, 30/06/2016 tarihli mail nedeniyle iş başlamadan önce mekanik cihazların iş bitimine yetişmeyeceğinin her iki tarafça da bilindiğini, yapılan keşifte elektrik panosunun mekanik odasında da kaldırılarak şaft boşluğuna taşındığının tespit edildiğini, raporun önceki sayfalarında da açıklandığı üzere elektrik işlerinde eksik ve ayıplı işler bedelinin 96.747,26 TL’yi aşmaması gerektiğini, 01/09/2016 tarihinde belirlenen eksik ve ayıplı işlerin bir kısmının daha tamamlandığını, tamamlanmayan eksik işler nefaset bedeli miktarının 44.857,55 TL olarak tespit edildiğini, mekanik işler yönünden eksik ve ayıplı iş bedelinin 105.531,43 TL’yi aşmaması gerektiğini, 01/09/2016 tarihinden sonra da bazı eksik ve ayıpların giderildiğini, giderilmeyen işler nedeniyle kesilmesi gereken nefaset bedelinin 14.369,11 TL olduğunu, mimari işler yönünden eksik ve ayıplı iş bedelinin 117.352,53 TL’yi aşmaması gerektiğini, 01/09/2016 tarihinden sonra da bazı eksik ve ayıpların giderildiğini, giderilmeyen işler nedeniyle 51.934,62 TL nefaset bedeli kesilmesi gerektiğini, yukarıda açıklandığı üzere elektrik, mekanik, mimari işlerde artan işler , azalan işler, ilave işler nedeniyle elektrik işinde artan/ azalan iş miktarının 47.169,06 TL , mekanik açısından 25.218,96 TL, mimari işler açısından ise 228.137,75 TL olarak belirlendiği, iş güvenlik ihlallerinden kaynaklı kesinti tutarının 30.500 TL olarak belirlendiği, raporun 4.1 maddesinde ayrıntılı şekilde belirtildiği üzere revizyonlar, iş değişiklikleri ve ek işler için en az 39 günlük ek süre verilmesi gerektiği, sonuç itibariyle mimari işlerin yapılma oranının %97,78 , elektrik işleri açısından %88,41 , mekanik işler açısından %99,32 olmak üzere tüm işlerin yapılma oranının %97,71 olarak tespit edildiğini, sözleşme bedeli olan 4.844.668,30 TL’den birinci hakediş tutarı 2.422.334,15 TL, ikinci hakediş tutarı olan 847.816,00 TL, kesin hesap sonrası ödenen tutar olan 894.455,42 TL ile elektrik nefaset bedeli 44.857,55 TL, mekanik nefaset bedeli 14.646,00 TL, mimari nefaset bedeli 51.934,62 TL , … ihlalleri ceza bedeli 30.500,00 TL’nin düşülmesi , elektrik işleri artan/ eksilen bedelin 90.163,65 TL, mekanik işleri artan / eksilen bedeli 153.309,21 TL, mimari işler artan / eksilen bedeli 87.556,05 TL’nin eklenmesi suretiyle davacının alacak tutarının 869.053,47 TL olduğu raporda tespit edilmiştir. Raporda devamla bir kısmı davalının talebi ile bir kısmı da proje hataları nedeniyle proje değişiklikleri yapılarak ilave işler eklendiği, yapım süresinin davalıdan kaynaklanan sebeplerle uzadığı, ayrıca sözleşme imzasından sonra 15 Temmuz darbe girişiminin yaşanması nedeniyle yapım süresinin uzadığını, uzamanın davacıdan kaynaklanan sebeplere olmadığını, davacının sonuç itibariyle 869.053,47 TL alacağının bulunduğunu raporda ayrıntılı ile açıkladıkları görülmüştür.
Tarafların bilirkişi raporuna itiraz edilmeleri nedeniyle aynı bilirkişilerden ek rapor alınarak dosyaya bırakılmış, incelendiğinde, kök raporun 41. Sayfasında 555 metre olarak yazılan rakamın hatalı olduğu, doğrusunun 770 metre olduğu belirtilerek sonuç itibariyle yine davacının 869.053,47 TL alacaklı olduğunun belirtildiği görülmüş, davacı taraf 21/09/2021 tarihli bedel arttırımı dilekçesi ile toplam dava değerinin 869.053,47 TL’ye çıkartarak tamamlama harcını yatırmıştır.
Toplanan tüm deliller, yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporu neticesinde bir kısmı davalının talebi bir kısmı da proje hataları nedeniyle proje değişiklikleri yapılarak ilave işlerin eklendiği, sözleşme imzalanmasından sonra yaşanan bayram tatilleri, 15 temmuz darbe girişimi ve ilave işler nedeniyle verilen sürenin ve ilave sürenin yeterli olmadığı bilirkişilerce saptandığı gibi en az 39 günlük ek süre verilmesi gerektiği, 01/09/2016 tarihinde yapılan geçici kabul tespit tutanağında belirlenen eksik ve ayıpların çoğunun davacı tarafça giderildiği, giderilmeyen işler nedeniyle kesilmesi gereken nefaset bedelinin bilirkişilerce ayrı ayrı tespit edildiği, yine bilirkişiler tarafından elektrik işleri, mekanik işler ve mimari işlerde artan işler, ilave işler ve azalan işlerin miktarının saptanarak, artan ve ilave işler bedelinden azalan işler bedelinin düşülmesi sonrasında kalan miktarın tespit edildiği, sonuç itibariyle; sözleşme bedeli olan 4.844.668,30 TL’den birinci hakediş tutarı 2.422.334,15 TL, ikinci hakediş tutarı olan 847.816,00 TL, kesin hesap sonrası ödenen tutar olan 894.455,42 TL ile elektrik nefaset bedeli 44.857,55 TL, mekanik nefaset bedeli 14.646,00 TL, mimari nefaset bedeli 51.934,62 TL , İSG ihlalleri ceza bedeli 30.500,00 TL’nin düşülmesi , elektrik işleri artan/ eksilen bedelin 90.163,65 TL, mekanik işleri artan / eksilen bedeli 153.309,21 TL, mimari işler artan / eksilen bedeli 87.556,05 TL’nin eklenmesi suretiyle davacının alacak tutarının 869.053,47 TL olduğu anlaşılmıştır. Davacı taraf davadan önce davalı tarafı usulüne uygun şekilde temerrüde düşürmediğinden 869.053,47 TL’nin dava tarihi olan 09/08/2017 tarihinden itibaren işleyen avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davacının davasının kabulü ile,
869.053,47TL nin dava tarihi olan 09/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davacı taraf kendini vekil ile temsil ettirdiğinden 60.502,67 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davacı tarafından yatırılan (başlangıçta 2.220,08 TL + tamamlama harcı 12.622,00 TL olmak üzere toplam =) 14.842,08 TL nispi peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 36,00 TL ilk masraf, 19.500,00 TL bilirkişi ücreti, 314,00 TL keşif harcı, 400,00 Tebligat ve tezkere gideri olmak üzere toplam 20.250,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Gider avansından kullanılmayan kısmen karar kesinleştiğinde resen ilgilisine iadesine,
7-Bu dava sebebiyle alınması gereken 59.365,04 TL harçtan peşin alınan 14.842,08 TL’nin mahsubu ile kalan 44.522,96 TL nispi harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 25/11/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır

¸