Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/496 E. 2021/719 K. 22.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/496 Esas
KARAR NO : 2021/719
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/05/2017
KARAR TARİHİ : 22/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 26/05/2017 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı … şirketi arasında 01.06.2015 ve 31.05.2016 poliçe dönemini kapsayan, birer yıllık dönemlerle yenilemeli … poliçe no ile kredi sigortası/alacak sigortası sözleşmesi imzalandığını, ilgili sigorta poliçesi kapsamın da müvekkili şirketin davalı … şirketine primlerini eksiksiz ve düzenli olarak ödediğini, Kredi Sigortası Genel Şartları uyarınca işbu sözleşmesinde; kararlaştırılan kredili satış ve kredili hizmet işlemlerinde alıcının iflas etmesi, tüzel kişi olması halinde, borçlarını ödeyememesi nedeniyle hakkında tasfiye kararı alınması, borçlarının ödenmesi ile ilgili olarak bir mahkeme veya yetkili bir resmi merci tarafırıdan tüm alacakları bağlayıcı kısıtlayıcı bir karar alınması, borç ödemede acze düşmesinin belgelenmesi veya bu durumun sigortacı tarafından kabul edilecek başka bir şekilde kanıtlarıması suretiyle yapılan icra takibinin sonuçsuz kalması, borçları ile ilgili konkordato ilan etmesi ve hukuki olarak yukarıda belirtilen durumlara eşdeğer görülen diğer haller sanucu satıcı konumundaki sigortalının Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yaptığı satışların bedelini kısmen veya tamamen alamaması nedeniyle uğrayacağı maddi zararların, ayrıca sözleşme olması şartı ile; yukarıda sayılan hallerin dışında alıcının sözleşmede kararlaştırılan şartlarla mal veya hizmet bedelini ödememesi hali teminat altına alınmış olduğunu, müvekkili şirket, ticari alışveriş yaptığı … Ltd.Şti.’den “ … seri nolu 10.06.2015 tarih 105.542,40 TL ve … seri nolu 13.06.2015 tarih 104.976,00 TL bedelli fatura alacaklarını tahsil edemediğini, müvekkilinin davalı … şirketine 24.06.2015 tarihinde başvurduğunu ve zararını bildirdiğini, fakat davalı şirketin müvekkilinin talebini reddettiğini, zararını haksız ve hukuka aykırı olarak ödemediğini, davalı … şirketinin, davacının alacaklısı olduğu … Ltd. Şti. hakkında sigorta sözleşmesi kapsamında … nolu zeyilname ile 200.000,00 TL tutarında onaylı limit işlemi tesis ettiğini, müvekkili şirketin KDV dahil ödenmeyen fatura bedelleri ve geç ödemeden kaynaklı faiz tutarında zararının mevcut olduğunu, müvekkilinin süresinde risk bildirimi yaptığını ve … nolu hasar dosyasının oluşturulduğunu, buna rağmen zararın ödenmemesi nedeniyle davanın açıldığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 200.000,00 TL sigorta bedelinin reeskont faizi ile davalıdan tahsilini, yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili 21/07/2017 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle; Kredi sigortasının sigorta genel şartlarında belirtildiği üzere, “sigorta sözleşmesi kapsamında” sigortalı tarafından gönderilen mal ve/veya verilen hizmetlerin bedellerinin özel şartlarda belirlenen azami vade süresi içinde ödenmemesini teminat altına aldığını, müvekkili şirketçe, davacı … San. Ltd.Şti.’nin 01.06.2015- 31.05.2016 tarihleri arasındaki alacaklarını, tahsis edilen limit tutarında, teminat altına alan “Kredi Sigortası Poliçesi” düzenlendiğini, poliçe kapsamında davacının alıcısı olan … Ltd.Şti. İçin 01.06.2015 – 19.06.2015 tarihleri arasında limit tanımlandığını, 19.06.2015 tarihinde, müvekkili şirketçe yapılan istihbarat neticesinde alıcının olumsuz ödeme performansına istinaden, finansallarındaki olumsuz durumdan dolayı limitin tamamının iptal edildiğini, davacının 6 adet faturadan dolayı müdahale talebinde bulunduğunu, müdahale talebinin kredi sigortalarında hasar bildirim anlamına geldiğini, 29.06.2015 tarihli yazı ile hasar talebinin poliçe teminatı dışında kaldığının sigortalı’a gerekçeli olarak bildirildiğini, poliçe vadesi gereği 01.06.2015 tarihinden önce kesilen faturalar teminat harici olduğunu, dolayısıyla bildirilen 10.06.2015 ve 13.06.2015 tarihli faturaların poliçe vadesi içerisinde kaldığını ve hasar değerlendirmesine konu olduğunu, davacının, Poliçe Şartları gereği 11.05.2015 tarihinde Vadesi Geçmiş Borç Bildiriminde bulunması gerekirken, bu yükümlülüğünü yerine getirmediğini ve ayrıca bu tarihten sonra da fatura kesmeye devam ettiğini, Poliçe Özel Şartları’nın 4,4.2.2.4 maddesi gereği Sigorta ettiren/Sigortalı’nın vadesi geçmiş borç bildiriminde bulunduğu veya bulunmuş olması gereken alıcılara yapacağı sevkiyat, teslimat veya hizmet sağlamadan doğan zararların teminat dışı olduğu, dolayısıyla, 11.05.2015 tarihinden sonra kesilen tüm faturaların Poliçe kapsamı dışında olduğu, poliçe şartları gereği müvekkil şirketçe, risk izleme ve bilgi verme sorumluluğu yerine getirilerek zamanında sigortalıya gerekli bilgilendirmeler yapıldığını, sigorta poliçesi genel şartları A.7.1.6. ve A.7.l.7. maddeleri özel şartlar 4.4.2.2. maddesi gereği, ödeme güçlüğü çeken ve sigortalının gecikme bildiriminde bulunması gereken alıcılara yapacağı sevkiyat ve teslimattan doğan zararların teminat dışında olduğunu, davacının police genel ve özel şartları gereği olan yükümlülüklerini yerine getirmediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
Sigorta sözleşmesi, faturalar, tarafların ticari defter ve kayıtları, 2065 nolu hasar dosyası, bilirkişi incelemesi.
GEREKÇE
Davanın davacının ticari alışveriş yaptığı dava dışı … şirketinden faturaya dayalı alacağın tahsil edilememesi nedeniyle davalı ile yapılan kredi sigorta poliçesi kapsamından davalıdan tahsili istemine ilişkin olup, davacının ticari alış veriş neticesinde dava dışı şirketten alacağı olup olmadığı, varsa miktarı, alacağın tahsil edilip edilemediği, tahsil edilememesi halinde uğranılan zararın poliçe kapsamında olup olmadığı ve davalıdan tahsili gerekip gerekmediği belirlenmesi noktasında toplandığı anlaşılmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda dosyaya sunulan belgeler ve davacının ticari defter ve kayıtları incelenmek suretiyle, davacı vekilinin sigorta poliçesi kapsamında uğradığı zarar var ise bunu tespiti ile zararın poliçe teminat kapsamında kalıp kalmadığı belirlenmesi noktasında bir mali müşavir bir sigortacı bilirkişiden rapor aldırılmasına karar verilerek davacının bağlı bulunduğu … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış olup, talimat mahkemesi vasıtasıyla alınan 05/11/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; dava dosyası ve davacı şirket tarafından ibraz edilen 2014-2015 yılı yasal defterleri ile sınırlı olarak yapılan incelemeler sonucunda Davalı …Ş. tarafından davacı şirket adına 01.06.2015 tarih … no.lu 103.950-TL tutarında bir adet sigorta poliçesi düzenlendiği, İşbu sigorta poliçesine istinaden davacı tarafından 2015 yılında banka aracılığı ile toplam 51.975,04 TL tutarında ödeme yapıldığı, Davacı şirketin 2016 yılı defterlerinin ibraz edilmemiş olması sebebi ile 2016 yılına bakiye kalan 54.895,46-TL tutarındaki sigorta poliçe bedelinin ödenip ödenmediği konusunda herhangi bir tespit yapılamadığı, Davacı … San.Ltd.Şti. ile dava dışı … Ltd.Şti. arasında “ … Alım Satım İşi” ile ilgili yazılı olmayan ticari bir ilişki kurulduğu, İşbu ticari ilişkiye istinaden dava dışı … Tic.Ltd.Şti.’nin 2013 yılından devreden 260.386,26 TL tutarında alacak bakiyesi bulunduğu, Davacı tarafından dava dışı şirket adına 2014-2015 yılında çeşitli tarihlerde 1,927.645,62 TL tutarında toplam 22 adet fatura düzenlendiği, İşbu faturala istinaden dava dışı … Ltd.Şti. Tarafından 233.600-TL tutarındaki kısımı banka havalesi, 1.648.435,30 TL tutarındaki kısmı vadeli çek ile olmak üzere toplam 1.882.035,30 TL tutarında ödeme yapıldığı, İşbu çeklerden 658.280-TL tutarındaki kısmının karşılıksız çıktığı, dava dışı şirket tarafından ödenmediği, Dava dışı şirketin yasal defterlerinin henüz incelenmemiş olması ve çeklerin fotokopilerinin dava dosyasında mevcut olmaması sebebi ile işbu çeklerin dava dışı şirket tarafından ödenip ödenmediği konusunda herhangi bir tespit yapılamadığı, Dava dışı … Ltd.Şti. tarafından davacı şirket adına 12.11.2016 tarih … no.lu 1.534-TL tutarında fiyat farkı faturası düzenlendiği, Davacı şirketin yasal defterlerine göre, dava dışı … Ltd.Şti.’nin 31.12.2015 tarihi itibari ile 441.970,06 TL tutarında borç bakiyesi bulunduğu, Davacı … Tic.ve San.Ltd.Şti. tarafından dava dışı şirket adına düzenlenmiş bulunan dava konusu alacağı oluşturan iki adet faturanın düzenleme tarihinin 10/06/2015 ve 13/06/2015, vade tarihlerinin 09/08/2016 ve 12/08/2016 tarihlerinde olduğu, İlgili poliçe yurt için ticari ilişkilerde geçerli olarak kurulmuş ve yıllık 41.250.000, TL. İle sınırlı olduğunu, Kredi limiti talep ismen yapılmamış alıcılar için olay başına 15.000,00 TL. ve yıllık azami 30.000,00 TL. ile sınırlandırılmış olduğunu, Ayrıca her bir hasarda 5.000,00 TL. özel muafiyet şartını içerdiğini, poliçe eklerinde yer alan; “30.000,00 TL. üstü riziko taşıyan alıcıların bildirilmesi“ gerektiği şartı çerçevesinde poliçenin kurulduğu tarihten yani 01.06.2015 tarihinden itibaren başlamak üzere dava dışı alıcı … Ltd.Şti.’ne 200.000,00 TL. teminat verildiği, davacı sigortalının mal verdiği müşterisi dava dışı …’ya verdiği mal bedelini alamadığı için poliçe limitleri dahilinde davalıdan rizokonun karşılanmasını talep ettiği , davacının dava dışı …’dan alacağını alamadığını iddia ettiği, dosya içerişinde davacı tarafın dava dışı müşterisi …Tic.Ltd.Şti. aleyhinde icra takibinin yapıldığını ve takibin semeresiz kaldığına, müşterinin temerrüde düşürüldüğüne dair herhangi bir belge sunulmadığını, Davacının poliçenin kurulduğu 01/06/2015 tarihlinden sonra kesilen 10.06.2015 tarihli 105.542,40 TL bedelli ve 13.06.2015 tarihli 104.976,00 TL bedelli iki adet faturanın bedelini talep ettiğini, davacı şirket ile dava dışı … Tiç.Ltd.Şti. arasındaki ticari ilişki 2013 yılına dayandığını, davacının defter kayıtlarına göre her yıl borç devrettiği, davaya konu poliçenin kuruluş aşamasından önce dava dışı … Ltd.Şti.’nin ödemediğini fatura bedellerini bildirmediği, sigorta mevzuatı ve uygulaması çerçevesinde ilke olarak rizikonun ani ve beklenmedik olmasının gerektiği, davacı tarafın dava dışı … Tic.Ltd.Şti.’nın temerrüde düştükten sonra yani riziko başladıktan sonra poliçe talep ettiği kanaatinin oluştuğu, davacı tarafın davaya konu poliçenin kuruluş aşamasından önce dava dışı …’dan alacaklı olduğu ve bazı faturaların ödenmediği, ve de dava önce verilen 658.280,00 TL bedelli 12 adet çekin karşılıksız çıktığı hususunu davalı … şirketine bildirmemekle iyiniyet kurallarına aykırı davrandığı kanaatine varıldığı, davacı tarafın müşterinin olumsuz bilgilerini davalı … şirketine bildirmemekle; poliçenin hiç yapılmaması veya daha ağır şartlarla yapılmasına neden olduğunu, dolayısıyla oluşan hasarın poliçe teminatı haricinde kaldığı sonucuna varıldığı, mahkemece aksi kanaate varılması halinde davacının 2 adet faturadan talep edebileceği hasar bedelinin teminat limiti olan 200.000-TL den 5.000-TL muafiyet bedelinin düşülmesi ile 195.000-TL talep edebileceği kanaatine varıldığı rapor edilmiştir.
Davacı vekilince bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesi ve bilirkişi raporunda karşılıksız çıktığı tespit edilen çeklere ilişkin bilgilerin sunulması üzerine davacı vekilinin itirazlarının değerlendirilerek rapor düzenlemesi hususunda … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne yeniden talimat yazılmış olup, talimat mahkemesi vasıtasıyla alınan 20/05/2021 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle: davacı vekilinin itiraz dilekçesinde belirttiği hususların teknik yorum gerektirmesi sebebi ile 05.11.2018 tarihli bilirkişi kök raporunun mali yönden yapılan inceleme, değerlendirme ve tespitler bölümünde yapılan tespit ve değerlendirmeleri değiştirecek herhangi bir hususa rastlanmadığı, dava dosyası kapsamında yapılan ek mali incelemeler sonucunda kök raporda ayrıntısı ile belirtilen ve davacı yasal defterlerinde dava dışı şirketin borcu olarak kayıtlı bulunan 658.280,00 TL’lik 12 adet çekin karşılıksız işlemi gördüğünün anlaşıldığını, bu yönde kök raporda yapılan tespitlerde de değişikliği gerektirecek herhangi bir hususa rastlanmadığını, dava dosyası kapsamında yapılan ek mali incelemeler sonucunda 658.280-TL”lik 12 adet çekin karşılıksız işlemi sebebi ile davacı … Tic.San.Ltd.Şti. tarafından her bir çek için 1.200-TL olmak üzere toplam 14.400-TL tutarında taahhüt bedeli tahsilatı yapıldığını, davacı şirketin yasal defterlerinde kayıtlı bulunmayan 14.400-TL tutarındaki taahhüt bedeli tahsilatının dava dışı … Tic.Ltd.Şti.”nin borcundan mahsup edilip edilmeyeceği konusundaki hukuki yorumun takdirinin mahkememizin kanaatinde olduğunu, mahkememiz tarafından 14.400-TL tutarındaki karşılıksız çek taahhüt tutarının dava dışı şirketin borcundan mahsup edilmesi gerektiğine karar verilmesi durumunda, dava dışı … Tic.Ltd.Şti.nin 31.12.2015 tarihi itibari ile davacı şirket nezdinde 427.570,06-TL borç bakiyesi bulunduğunun kabul edilebileceği, mahkememiz tarafından 14.400-TL tutarındaki karşılıksız çek taahhüt tutarının dava dışı şirketin borcundan mahsup edilmemesi gerektiğine karar verilmesi durumunda dava dışı … Tic.Ltd.Şti.’nin 31.12.2015 tarihi itibari ile davacı şirket nezdinde 441.970,06-TL borç bakiyesi bulunduğunun kabul edilebileceği, davacı taraf Poliçe Genel Şartları dahilinde sigorta şirketini bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirmediği ve riziko başladıktan sonra poliçe talep ettiği için oluşan hasarın poliçe teminatı haricinde kaldığını, mahkememizce aksi karara varılması halinde davacı tarafın 10.06.2015 tarih, 18193 numaralı ve 105.542,40 TL. ile 13.06.2015 tarih, 18218 numaralı ve 104.976,00 TL bedelli iki adet faturadan dolayı davalı … şirketinden 195.000,00 TL hasar talep edebileceğinin takdirinin mahkememizde olduğu görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen poliçenin 01/06/2015-31/05/2016 tarihleri arasında geçerli olduğu, poliçe ile kararlaştırılan kredili satış ve kredili hizmet işlemlerinde alıcının; -İflas etmesi, -Tüzel kişi olması halinde, borçlarını ödeyememesi nedeniyle hakkında tasfiye kararı alınması,- Borçlarının ödenmesi ile ilgili olarak bir mahkeme veya yetkili bir resmi merci tarafından tüm alacaklıları bağlayan kısıtlayıcı bir karar alınması, -Borç ödemede acze düşmesinin belgelenmesi veya bu durumun sigortacı tarafından kabul edilecek başka bir şekilde kanıtlanması suretiyle yapıları icra takibinin sonuçsuz kalması, -Borçları ile ilgili korkordato ilan etmesi ve hukuki olarak yukarıda belirtilen durumlara eşdeğer görülen diğer haller sonucu satıcı konumundaki sigortalının Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yaptığı satışların bedelini kısmen veya tamamen alamaması nedeniyle uğrayacağı maddi zararlar, -Ayrıca sözleşme olması şartı ile; bu sayılan hallerin dışında alıcının sözleşmede kararlaştırılan şartlarla mal veya hizmet bedelini ödememesi (temerrüt) hali teminat altına alınmıştır.
Poliçe ile davacının alıcılarından … için 200.000-TL teminat verildiği anlaşılmıştır. Davacı vekilince dava dışı alıcı … hakkında iflas, tasfiye, konkordato kararı verildiğine ilişkin beyanda bulunulmamış, dava dışı alıcının borç ödemede acze düştüğü, alıcı hakkında takip yapıldığı veya talebe konu faturalara dayanak sözleşme bulunduğu hususunda beyanda bulunulmamış ve evrak sunulmamış olmakla davaya konu faturaların poliçe kapsamında olmadığı değerlendirilmiştir. Bunun yanı sıra, kredi sigortası bilgilendirme formu ile davacıya ”ödenmemiş olan bir borç ile ilgili olarak sigortalının olumsuz bilgi bildirimi veya vadesi geçmiş borç bildiriminde bulunduğu veya bulunmuş olması gereken alıcılara yapılmış olan sevkiyat, teslimat veya hizmet sağlamadan doğan zararların” sigorta teminatı dışında olduğu bildirilmiş olup. davacı tarafça 2013 yılından itibaren ticari ilişki içinde bulunduğu dava dışı alıcı … dan alacaklı olduğu ve bazı faturların ödenmediği hususu davalı … şirketine bildirilmemiştir. 6102 sayılı TTK nın 1435. Maddesi ile sigorta ettirenin sözleşmenin yapılması sırasında bildiği veya bilmesi gereken tüm önemli hususları sigortacıya bildirmekle yükümlü olduğu, sigortacıya bildirilmeyen, eksik veya yanlış bildirilen hususların sözleşmenin yapılmamasını veya değişik şartlarda yapılmasını gerektirecek nitelikte ise, önemli kabul edileceği düzenlenmiştir. Dosyada alınan bilirkişi raporu ile de davacı tarafın müşterinin olumsuz bilgilerini davalı … şirketine bildirmemekle poliçenin hiç yapılmaması veya daha ağıır şartlarda yapılmasına neden olduğu tespit edilmiş olup davacının doğru beyanda bulunma yükümlülüğünü kast derecesinde ihlal ettiği ve TTK nın 1439/2 Maddesi kapsamında davalı sigortacının tazminat veya bedel ödeme borcunun ortadan kalktığı değerlendirilmiş olup, davanın reddine dair aşağıda belirtildiği şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM
1-Davanın REDDİNE,
2- Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL harcın dava açılırken peşin alınan 3.415,50 TL harçtan mahsubu ile bakiye 3.334,80 TL harcın davacıya iadesine,
3- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4- Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5- Davalı tarafça yapılan 37,50 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7- Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde kendilerine iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/10/2021

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)