Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/460 E. 2020/108 K. 10.02.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/460 Esas
KARAR NO : 2020/108
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/04/2016
KARAR TARİHİ : 10/02/2020

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davalı bankanın Yenibosna/İstanbul şubesinin müşterisi olduğunu, davalı bankadan krediler kullandığını ve bu kredilerde davalı banka tarafından tamamen haksız olarak tüketici kanununa aykırı olarak müvekkiliyle tartışılmadan tek taraflı hazırlanmış olan matbu kredi sözleşmeleri imzalatılarak kredi verildiğini ve yasaya açıkça aykırı olarak çok yüksek miktarlı masraf ve komisyon adları altında ücretlerin tahsil edildiğini, müvekkilinin ilk olarak 30.09.2014 tarihinde kullandığı kredi nedeniyle ekli dekonta görüldüğü üzere 6,595,24 TL muhtelif komisyon ve 904,76TL muhtelif masraf adı altında toplam 7.500,00TL ile 12.01.2015 tarihinde kullandığı kredi için ise 21.838,00 TL muhtelif komisyon adı altında olmak üzere toplam 29.338,00 TL ücretin haksız olarak tahsil edildiğini, Tüketici yasası ve yerleşik Yargıtay İçtihatlarına göre haksız tahsil edilen bu masrafların iadesi için huzurdaki davayı açma zaruretinin hasıl olduğunu beyanla izah edilen nedenlerden dolayı davalı banka tarafından müvekkili davacıdan komisyon ve muhtelif masraf adları altında kesilmiş olan toplam 29.338,00 TL ‘nin kesinti tarihleri olan 30.09.2014 ve 12.01.2015 tarihlerinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı yanın müvekkili bankaya kredi başvurusunda bulunduğunu, tarafların kredi sözleşmesi şartlarında anlaştığını ve davacı yana Genel Kredi Taahhütnamesine dayalı olarak ticari kredi kullandırıldığını, sözleşme hükümleri, gerekse de yasal düzenlemeler gereğince kredi için müvekkili banka tarafından yapılan masrafları ödemekle yükümlü olduğunu, bu doğrultuda Genel Kredi Taahhütnamesinin 5.sayfasında yer alan Erken Ödeme Komisyonu başlıklı 4/VI-b maddesi ile davacının “Erken kapama komisyonu ödemeyi ve komisyon oranını peşin olarak kabul ettiğini” bu nedenle davacının kredi masraflarının iadesi yönündeki taleplerinin haksız olduğunu, diğer hukuki gerekçelerini beyan ettiği, bu sebeplerle davanın esasına geçmeden önce dosyanın görev sebebiyle reddine karar verilmesini, esasına geçilmesi halinde haksız ve mesnetsiz davanın esastan reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Dava; Davalı banka tarafından müvekkili davacıdan muhtelif komisyon ve muhtelif masraf adları altında kesilmiş olan 29.338,00 TL ‘nin kesinti olan 30/09/2014 ve 12/01/2015 tarihlerinden işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalı bankadan tahsiline karar verilmesi talepli davadır.
Deliller; Dosya Mevcudu, banka kayıtları, bilirkişi incelemesi.
… Tüketici Mahkemesinin … Esas … Karar sayılı kararı ile görevsizlik kararı verilerek, görevli mahkemenin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi olarak belirlenmesine karar verilmiş, dosyanın mahkememiz esasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememiz tarafından 04/06/2018 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Davacı … ile Davalı … TAŞ. /İstanbul Şubesi arasında 06.05.2015 tarihinde, … Sözleşme (Kredi Başvuru) Nolu Sabit Faizli Tüketici Kredisi Sözleşmesi imzalandığı, sözleşme gereği davacıya 225.000,00 TL ‘lik Konut Kredisi türünden 60 ay vadeli taksitli konut kredi kullandırılmış olup bu konuda taraflar arasında bir ihtilaf bulunmamaktadır.
Ancak davacı vekilinin dava dilekçesinde beyan ve talep ettiği; .,30.09.2014 tarihinde kullandığı kredi nedeniyle ekli dekonta görüldüğü üzere 6.595,24TL muhtelif komisyon ve 904,76TL muhtelif masraf adı altında toplam 7,500,00TL ile 12.01.2016 tarihinde kullandığı kredi için ise 21,838,00TL muhtelif komisyon adı altında olmak üzere toplam 29.338.-TL…” olarak kullanılan kredi ile yukarıdaki tespitimiz olan 06.05.2015 tarihli … Sözleşme nolu Sabit Faizli Tüketici Kredisi Sözleşmesi imzalandığı, Sözleşme gereği davacıya 225.000,00TL ‘lik Konut Kredisi türünden 60 ay vadeli kredinin alakası olmadığı, davacıdan tahsil edildiği iddia olunan 30.09.2014 ve 12.01.2015 tarihlerindeki işlem tutarların 06.05.2015 sözleşme tarihli kredi ile alakası olmayan ve davacı tarafından daha önce kullanılmış olması gereken bir krediden kaynaklandığı tespit edilmiştir.
Davalı banka Genel Müdürlüğünün Şube Operasyonları Bölümü Müdürlüğünün dava dosyasına sunduğu 10.06.2016 tarihli yazı ekinde sunulan banka kayıt ve belgelerinden, davacı … ile davalı … TAŞ. /İstanbul Şubesinden … kredi hesap numarası ile 750,000.-TL tutarında işyeri taksitli kredi kullandırıldığı tespit edilmiş olmakla birlikte söz konusu kredinin kullanımı aşamasında taraflar arasında yapılan sözleşme ve diğer belge ve kayıtların dava dosyasına sunulmadığı, davacı tarafından davalı bankaya erken kapama ile ilgili talebine yönelik bir dilekçe dava dosyasında bulunmadığı, davacı vekilinin dava dilekçesi ekinde fotokopi örneği sunulan dekontta, davacının davalı bankanın … Şubesinde bulunan … nolu mevduat hesabına borç kayıt edilerek 12.01.2015 tarihinde tahsil edilen 731.169,20 TL kredi 21.838,00 TL komisyon, + 1.091,90 TL BSMV olmak üzere toplam 754.099,18 TL erken kapama açıklaması ile davacı şirketin mevduat hesabından 754.099,18 TL Erken kapama komisyon ve Komisyonun BSMV’si olarak tenzil olunduğu tespit edilmiştir.
Dava konusu kredinin 12.01.2015 işlem tarihi itibariyle bakiye anapara riskinin 731.169,28 TL olarak işleme alındığı görülmüştür.
Davacının, davalı bankadan kullanmış olduğu krediden dolayı 12.01.2015 tarihinde yapılan tahsilatta % 2 erken kapama oranının kabulü halinde, davacı bankanın davalıdan 7.214,61TL komisyon ve 359,53 % 5 BSMV olmak üzere toplam 7.574,14 TL fazla tahsilat yaptığı tespit edilmiştir.
Mahkememizin 25/03/2019 tarihli durumasında davacı vekilinin talebi ve davalı vekilinin ek rapor talebi göz önüne alınarak dosyanın başka bir bankacı bilirkişiye tevdi ile yeni bir rapor alınmasına karar verilmiş olup,10/05/2019 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Davalı bankanın Yeni Bosna Şubesi ile davacı kredi lehtarı … arasında 1.500.000,00 TL’lik Genel Kredi Sözleşmesi imzalanmıştır.
30.09.2014 tarihli Genel Kredi Sözleşmesi akdinden önce taraflar arasında Sözleşme Öncesi Bilgi Formu imzalanıp sözleşme içeriğinin tetkiki için sözleşmenin bir sureti kredi lehtarına sunulmuş olduğu anlaşılmaktadır. Sözleşme içeriklerinin uygun bulunması sonucunda Genel Kredi Sözleşmesinin imzalanmış olduğu anlaşılmaktadır.
Davacıya sözleşme akdinden önce sözleşme içeriğini tetkik etme olanağı sağlanmış olduğu için, sözleşme içeriği taraflarca karşılıklı olarak müzakere edilmiş olması nedeniyle, davacı yanca sözleşme kapsamının kabul edilmiş olması üzerine sözleşme akdinin kurulmuş olduğu anlaşılmaktadır.
Dosya içeriğine göre davacının ticari amaçla (işyeri satın alınması) taksitli kredi kullanmış olduğu sabittir. Diğer yandan davacının … no.lu sicil ile … na kayıtlı olduğu görülmektedir. Bu durumda davacının tacir olduğu kuşkusuzdur. Dolayısıyla kullandırılan kredi tüketici kredisi olmayıp ticari nitelikli bir kredi olduğu aşikardır.
Davacıya kullandırılan 750.000,00 TL’lik taksitli krediden dolayı 7.500,00 TL kredi operasyon komisyonu ile yine aynı kredinin erken kapatılması nedeniyle toplam 21.838,00 TL erken kapama komisyonu olmak üzere toplam 29.338,00 TL tahsil edilmiştir.
Sözleşmenin 2.10.1 maddesi: “ Müşteri, bankanın sözleşme ile ekleri ayrıca açtığı ve açacağı her türlü kredi ile hesap ve aldığı teminatlar ile ilgili olarak iktisadi koşullar çerçevesinde bankanın belirlediği veya yetkili merciiler tarafından saptanan veya ileride saptanacak olan oranları geçmemek üzere, her nevi komisyon, masraf, hesap işletim ücreti, fon ve BSMV, KKDF gibi, yasal ve banka düzenlemelerine veya teamüllerine göre talep edilebilecek ücret, masraf, vergi vesair her türlü gideri ve bunların gider vergilerini, bankaya derhal ödemekle yükümlüdür” denilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin ücret ve komisyonları düzenleyen 2.8.1 maddesi: “Müşterinin bakiye borcunu kısmen veya tamamen vadesinden önce ödemesi bankanın kabulüne bağlıdır. Bankanın kabulü olmaksızın yapılan ödeme vadesinde tahsil edilir. Müşteri bankanın muvafakatine dayanmayan erken ödeme nedeniyle faiz ve İndirim dahil bankadan herhangi bir talepte bulunamaz. Erken ödemede bulunak isteyen müşteri yazılı olarak başvurur. Banka, erken ödeme isteğini kabul ederse, bunun şartlarını bildirir ve maruz kalacağı kar mahrumiyeti, zarar ve maliyetleri, erken ödeme nedeniyle doğabilecek vergi, KKDF gibi mali yükümlülükleri müşteriden talep edebilir” denilmiştir.
Davalı bankanın kredinin ilk kullandırımı sırasında tahsil etttiği kredi tahsis ve oprarasyon komisyonunun %1 olduğu görülmektedir. Davalı bankanın TCMB bildirdiği ücet ve komisyon %2 iken kredi kullandırırın sırasında fiilen tahsil edilen ücret ve komisyon oranı %1’dir. Dolayısıyla davalı banka TCMB bildirdiği ücret ve komisyon oranının altında bir komisyon tahsil etmiştir.
Yukarıda belirtildiği gibi tahsil edilen ücret ve komisyonların TCMB bildirilen ücret tarifesine uygun olması nedenliyle tahsil edilen ücret ve komisyonların haksız şart niteliğine haiz olmadıkları kanaati edinilmiştir.
Diğer bankaların emsal uygulamaları da incelenip mukayese edildiğinde benzeri ücret ve komisyonların emsal bankalarca da aynen tahsil edilmiş olduğu görülmektedir. Dolayısıyla benzeri uygulamalar tüm banka ve finans kurumları yönünden teamül haline gelmiş olduğu rahatlıkla ifade edilebilir.
Diğer 3 ayrı bankanın ortalama komisyon oranı %2,50 (2+ 0,5+5 =7,5/3=) olarak hesaplanmıştır. Davalı bankanın nispi olarak tahsil ettiği ücret ve komisyon oranı ise %1’dir. Dolayısıyla davalı bankanın tahsil ettiği komisyonun emsal banka uygulamaları karşısında makul ve yerinde olduğu değerlendirilmektedir.
Ülkemizde faaliyet gösteren ticari bankaların özellikle 2001 ekonomik krizinden sonra kendilerini iç ve dışsal ani değişimlere/şoklara karşı korumak için Kredi Sözleşmelerine benzeri şartları koydukları bilinmektedir. Hatta 5582 sayılı yasayla değişik 4077 sayılı Tüketici Hakları Yasasının 10/B mad. göre, konut finansmanı kredilerinde % 2 oranında erken ödeme komisyonu alınacağının yasa ile hüküm altına alınmış olduğu da bilinmektedir.
750.000,00 TL’lik kredinin erken kapatma günü 12.01.2015 ‘deki kalan bakiyesi, bu bakiye üzerinden tahsil edilen “ erken kapama komisyonu “ ve tahsil edilen komisyonun kapatılan krediye oranı sunulmuştur. Davalı banka sözleşmede açıkça bir maktu ya da nispi erken kapama komisyonu tutarını göstermemiş olması, bu meyanda emsal banka erken kapama komisyonu ortalamasının %2 olması ve bu yöndeki emsal Yargıtay İçtihatları nazara alındığında hak ve nefaset kurallarına uygun komisyon oranının %2 civarında olması gerektiği kanısına varılmıştır. Davalı banka ise %3 oranında erken kapama komisyonu tahsil etmiş olduğu gözönüne alındığında %1 (3-2=) oranında davacıdan fazla erken kapama komisyonu tahsil edildiğini söylemek mümkündür. O halde tahsil edilen toplam erken kapama komisyonu 21.838,00 TL’nın 1/3’nün davacıya iade edilmesi gerektiği gündeme gelebilecektir. Bu durumda 7.279,33 TL (21.838 TL:1/3=) davacıya iade edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir. (TBK’nun 525 m.)
Davalı bankanın olası revizyon sonrası kredinin ilk kullandırımı sırasında tahsil ettiği 7.500,00 TL’lik kredi tahsis ve operasyon komisyonu ile % 2 erken kapama komisyonuna denk gelen 14.558,67 TL olmak üzere toplam 22.058,67 TL tutarındaki ücret ve komisyon yönünden, davalı banka ile davacı arasında “ Kredi Sözleşmeleri” akdedilmiştir. Anılan “sözleşme” kapsamında davacıya 11 taksitli ticari krediler “ kullandırılmıştır. Bahse konu kredinin ödeme planı imza karşılığında davacıya teslim edilmiştir. Emsal banka ortalamasının altında operasyon komisyonu tahsil edilmiş olması, diğer yandan revizyon sonrası % 2 oranındaki kredi erken kapama komisyonu ve bunların gider vergisi (BSMV) tahsilinin başta ödeme planı, taahhütnameler ve sözleşme koşullarına uygun olarak tahsil edildiği kanaati edinilmiştir. Bunun yanı sıra, davalı bankanın tahsil ettiği komisyon ve ücretin başta sözleşme, TTK, TBK, Bankacılık K., T.C. Merkez Bankası’nın 2006/1 sayılı Tebliği ve bankacılık teamüllerine uygun olduğunun düşünüldüğü, dolayısıyla bu yönden de, davalı bankanın tahsil ettiği revizyon sonrası ücret ve komisyonun iade koşullarının oluşmamış olduğu hususunun mütalaa edilebileceği görüşüne ulaşılmıştır.
Davalı Bankanın Fazla Tahsil Ettiği Erken Kapama Komisyonunun İadesi Yönünden, davalı bankanın tahsil etmiş olduğu erken kapama komisyonu, başta emsal bankalar ortalaması ile bu yönde kökleşmiş Yargıtay Kararları dikkate alınarak hak ve nefaset bakımından davalı bankanın tahsil edebileceği azami komisyon oranının % 2 olarak kabul edilmesi halinde, davalı banka tahsil ettiği erken kapama komisyonunun 7.279,33 TL’lik kısmının tahsil edildiği 12.01.2015 tarihinden itibaren işleyecek Ticari/Avans faiziyle birlikte davacıya iade etmesi gerektiği tespit edilmiştir.
Mahkememizin 07/10/2019 tarihli duruşmasında davalı vekilinin beyan ve itirazları doğrultusunda ek rapor alınmak üzere bilirkişiye tevdine karar verilmiş olup, 13/11/2019 tarihli bilirkişi ek raporu alınmıştır.
Bilirkişi raporunda davalı vekilinin beyan ve itirazları, yanlar arasında akdedilen sözleşme, emsal banka uygulamaları ile bu yöndeki emsal Yargıtay içtihatları doğrultusunda ikinci kez inceleme yapılmış, mevcut delil durumuna göre kök raporda herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.
Davalı Bankanın Fazla Tahsil Ettiği Erken Kapama Komisyonunun İadesi Yönünden, davalı bankanın tahsil etmiş olduğu erken kapama komisyonu, başta emsal bankalar ortalaması ile bu yönde kökleşmiş Yargıtay Kararları dikkate alınarak hak ve nefaset bakımından davalı bankanın tahsil edebileceği azami komisyon oranının % 2 olarak kabul edilmesi halinde, davalı banka tahsil ettiği erken kapama komisyonunun 7.279,33 TL’lik kısmının tahsil edildiği 12.01.2015 tarihinden itibaren işleyecek Ticari/Avans faiziyle birlikte davacıya iade etmesi gerektiği anlaşılmış olup, davanın kısmen kabulü ile 7.279,33 TL erken kapama komisyonunun 12/01/2015 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya iadesine, fazla talebin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM :
1-Davanın kısmen kabulü ile 7.279,33 TL erken kapama komisyonunun 12/01/2015 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya iadesine, fazla talebin reddine,
2-Alınması gerekli 497,25 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 3.400,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden red üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 3.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan (4,30 TL ilk masrafı+ 158,20 TL posta masrafı+ 1.200,00 TL bilirkişi ücreti =)1.362,50 TL yargılama giderinin red ve kabul oranına ( %24,81 kabul ) nazaran 338,03 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 240,00 TL yargılama giderinin red ve kabul oranına ( %75,19 red ) nazaran 180,45 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından geriye kalan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 10/02/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır