Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/414 Esas
KARAR NO:2022/259

DAVA:Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ:03/05/2017
KARAR TARİHİ:30/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafın … ana bayi dağıtıcısı olarak çalışmakta iken davalı yanca sözleşmesi feshedilmek suretiyle ticari ilişkisinin son bulduğunu, davacının davalı şirket nezdinde doğan 259.420,79 TL cari hesap alacağı ödenmeden sözleşmenin feshedildiği, bu nedenle … 10. Noterliğinin 21.03.2017 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesinin davalı tarafa tebliğ edildiği, ihtarname ile bahse konu bedelin ödenmesi ihtar edildiği ancak davalının … 19 noterliğinin 07.04. 2017 tarih ve … yevmiye sayılı cevabi ihtarıyla ödemeyi kabul etmediğini bildirdiğini, cevabi ihtarda davacıya yönelik olarak sözleşmenin feshedildiği yönünde protokol hazırlandığını, protokole dayalı olarak davacı tarafça ödemeler yapıldığını ancak daha sonra protokolün imzalanmasından imtina edildiğinin beyan edildiğini, davalı yanca davacı aleyhine yapılmış her hangi bir ceza tahakkuku bulunmamakla birlikte bu yönde kabul edilmiş bir protokol de bulunmadığını, davalı yanın, sözleşmeyi feshinden sonra uhdesinde bulunan ve teminat özelliğini haiz çekleri tahsil ederek sebepsiz yere zenginleştiğini, ayrıca sözleşmeye konu işe özgülenmiş demirbaşların yeni bayiye 50.000 TL bedelle devri konusunda yapılan anlaşma gereğince davalı yan aleyhine doğan ödemenin yapılmaması nedeniyle de 50.000 TL alacak oluştuğunu, davalı yanca haksız ve mesnetsiz yere tahsil edilen 150.000 TL lik teminat çekinin yine davalı yanca haksız yere tahsil edilen 31.12.2016 tarihli davacı yana ait 70.000 TL çekle sözleşmenin feshinden sonra davalı yanca yetkilendirilen yeni bayiye devir edilen ve bedeli davalı yanca davacıya ödenecek olan 50.000 TL tutarındaki demirbaşlardan kaynaklanan alacak olmak üzer toplam 270.000 TL alacaktan davacı yana olan 10.579.21 TL borcun mahsubu ile bakiye 259.420.79 TL alacağın davalıdan alınarak davacıya verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; var olmayan masraf kalemlerinin var gibi gösterilmek suretiyle sözde masrafların davalıdan açıkça haksız ve kötü niyetli şekilde tahsil edildiğini, bu kapsamda davacının davalıyı dağıtımından sorumlu olduğu hatlarda hileli davranışlarıyla aldattığını, gerçekte olmayan, davacı tarafından fiktif şekilde oluşturulan masraf kalemlerinin haksız olarak tahsil edildiği için sözleşme akdinin fesh edildiğini, taraflar arasındaki sistemde mevcut … hattının …-… olarak uzatılmasına ve aynı rota üzerinde olmasına rağmen davacı tarafın … Hattını ayrı bir hat imiş gibi fatura ettiğini, halbuki …’ün … hattında giderken uğranılan bir nokta olup ayrıca fatura edilmemesi gerektiğini, ancak bu hattın ayrı araçlar ile gidilmiş gibi gösterilerek 55 km’lik yol bedelinin davacı tarafından mükerrer olarak tahsil ettiği, bu durumda 120 km olması gereken yolun 165 km olarak gidiliyormuş gibi yansıtıldığını, 01/10/2014 – 30/09/2015 tarihleri arasında 55 km fazladan hat için 28.270 TL tahsil edildiğini, … ve … hatlarının ise 80 km olarak ayrı bir tali hat olarak tanımlandığını, yani bu lokasyonlarda gazetenin minibüsle gönderilmesi yerine davacı tarafından araçla gönderilmesi ve tali hat ücreti verilmesi kararı alındığını ve de bu tali hat ücretinin davalıdan tahsil edilmeye başlandığını, ancak davalı tarafından yapılan iç denetim ve soruşturma kapsamında bölge saha ve denetim biriminin hazırladığı raporda da tespit edildiği gibi davacının yayınları minibüsle göndermeye devam ettiğini, tali hattın hiç uygulamaya geçmediğini, dolayısıyla davacının davalı … aldatmak suretiyle bu hat için de 29/06/2010 – 30/09/2015 tarihleri arasında bu hat için 181.994 TL haksız kazanç elde ettiğini, davacının yaz aylarında okulların kapanması, tiraj düşüklüğü vb. sebeplerle destek istediğini, davacıya 2013 yılı Temmuz, Ağustos, Eylül aylarında geçerli olacak şekilde “Şehir içi Dağıtım” adıyla bir tali hat tesis edildiğini, bu hat kapsamında günlük 100 TL+ KDV mukabilinde işlem gördüğünü, bu dönem için kesilen faturaların Tali hat Raporunda kayıtlı olacak şekilde tanzim edildiğini ve toplamın 9.200 TL+KDV tutarında olduğu ve bunun muhasebe kayıtlarında nakliye gideri olarak yansıtıldığını; Eylül 2013 yılında tali hat raporundaki tutardan ayrı olarak 3.500 TL + KDV tutarında bir hizmet bedeli faturası kesilmiş olduğunu ve bu tutarın da muhasebe kayıtlarına bayi destek olarak giriş yaptığını ancak hattın geçerlilik süresinin 3 aylık olmasına rağmen 2013 yılı Ekim ayı ile 2014 yılı Mayıs ayı arasında geçen süreçte de davacı tarafından müvekkil şirkete 10 adet 3.5000 TL+KDV tutarında fatura kesildiğini, 8 adedinin “Bayi Destek” olarak iki adedi ise nakliye bedeli olarak işlem gördüğünü ve davacının ilgili hesabına aktarıldığını, 18/06/2014 tarihinde söz konusu desteğin tekrar tali hat üzerinden verilmeye başlaması yönünde karar alındığını, yani bu hattın ikinci kez geçerlilik tarihinin 01/07/2014 olarak belirlendiğini, Temmuz 2014 tarihinden itibaren günlük 117 TL+KDV ücrete mukabil faturanın her ay düzenli olarak tanzim edildiğini ve diğer tali hatlarıyla birlikte tali hat faturası olarak hizmet bedeli adı altında işlem gördüğünü, bu bağlamda davacının 123.671 TL haksız kazanç tahsil ettiğini, neticede davacının haksız kazançları nedeniyle davalının, davacının bayilik sözleşmesini haklı neden ile derhal feshettiğini, hesaplanan faiziyle birlikte davacıdan 458.217,00 TL olarak talep edildiğini, bütün bu hususların 3 ayrı denetçi ve 1 tedarik zinciri yöneticisinin hazırladığı inceleme ve yazdığı rapor sonucunda tespit edildiğini, akabinde karşılıklı görüşmeler sonucunda davacı ile mutabık kalınarak yeni bir protokol hazırlandığını, borcun davalıya 259.320,74 TL olarak ödenmesi hususunda taraflarca mutabık kalındığı, davacı tarafından kötü niyetli olarak imzadan imtina olunan 04/01/2017 tarihli protokol hazırlandığı, davacının olmadığını iddia ettiği protokol ile iyi niyet çerçevesinde yapılan görüşmelerin davacı tarafından davalı şirkete yapılan ödemelerin, ödeme tarihleri ve verilen çekin miktarı ve tarihinden de görüleceği üzere taraflarca bu protokol içeriğinde mutabık kalındığını ve davaya konu bedelin davacının haksız olarak elde ettiği kazancın karşılığı olduğu anlaşıldığını, davalının elde ettiği haksız kazanç ile ilgili olarak müvekkili şirketin güvenini kötüye kullanmak ve dolandırıcılık ve sair suçlardan davacı hakkında şikâyette bulunduğunu, 2017/26809 hazırlık numarası ile … Cumhuriyet Başsavcılığında soruşturmanın devam ettiğini, davacı yanın davaya konu alacak iddialarını hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemek üzere takas mahsup hakları saklı kalmak kaydıyla davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER
Davacı tarafça davalı lehine tanzim edilen çeklere ilişkin evraklar, taraflar arasında akdedilen protokol, bayilik sözleşmesi, banka kayıtları, … 10. Noterliğinin 21/03/2017 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi, … 19. Noterliğinin 07/04/2017 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi, tanık beyanları, bilirkişi incelemesi
GEREKÇE
Dava taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin feshinden kaynaklanan cari hesaba dayalı alacak istemine ilişkindir.
Davacı defter ve belgelerin incelenmek suretiyle, bir mali müşavir bilirkişiden uyuşmazlık noktasında rapor tanziminin istenilmesine karar verilmiş olup … Asliye Hukuk Mahkemesi vasıtasıyla görevlendirilen bilirkişinin 27/11/2020 tarihli raporunda özetle ” Davacının 2015 yılı resmi defterleri usulüne uygun olarak tutmuş, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine uygun olarak yasal süresi içinde noter onayı yapılmış olup, Yevmiye Defterinin noter kapanış onayı yasal süresinde yapılmıştır. Davacının 2015 Yılı resmi defterinde davalı iki hesapta takip edilmiştir. Davaya konu dağıtım bedelleri ile ilgili olan 120.06 … Dağıtım hesabından davacının davalıdan alacağı 2015 Yılı sonu itibariyle 202.488,88 TL dir. Davacının Resmi Defterindeki davalının diğer hesabı olan 320.03 … hesabında ise hesap bakiyesi 2015 Yılı itibariyle sıfırdır. Davaya konu çekler davacının resmi defterinde kayıtları yoktur. Davacı … 2015 Yılı sonunda şahıs firmasını kapatmıştır.” şeklinde rapor tanzim ettiği anlaşılmıştır.
Dosyanın bir sektör bilirkişisi ve bir mali müşavir bilirkişiye tevdi ile … Asliye Hukuk Mahkemesi vasıtasıyla alınan bilirkişi raporu ve tarafların beyan ve itirazları değerlendirilmek suretiyle uyuşmazlık noktasında rapor alınmasına karar verilerek dosya bilirkişiye tevdi edilmiş olup bilirkişi heyeti 01/10/2021 tarihli raporunda özetle “14.12.2015 tarih … seri nolu …’a ait 150.000,00.-TL tutarlı çek davacı tarafından davalı tarafa verilmiş olup söz konusu çek davacı tarafından ö denmiş olduğu tespit edilmektedir. Söz konusu çek davalının ticari defter kayıtlarından davacıdan alınmış olduğu ve davacının cari hesabında kayıt edildiği davalı tarafından ciro edilmiş olduğu tespit edilmektedir. Yine 31.12.2016 tarih… seri nolu …’a ait 70.000,00.-TL tutarlı çek davacı tarafından davalı tarafa verilmiş olup söz konusu çek davacı tarafından ödenmiş olduğu tespit edilmektedir. Söz konusu çek davalının ticari defter kayıtlarından davacıdan alınmış olduğu ve davacının cari hesabında kayıt edildiğidavalı tarafından ciro edilmiş olduğu tespit edilmektedir. Ancak söz konusu çek davacının işyerinin 2015 yılı sonu itibariyle firmasını kapatmış olması nedeni ile kayıtlarında olmayacağı açıktır. … … Tali hat kilometrelerinin hatalı olması ve bu hatadan ötürü 181.994 TL haksız kazanç sağlandığı yönünde rapor içinde yapılan değerlendirme sonucunda davalının iddiasının ispata muhtaç olduğu, … hattının araçla gönderilmesi talep edilmesine rağmen minibüsle gönderilmeye devam edilmiş olmasınından ötürü yine haksız bir kazanç sağlandığı ve bunun da 181.994 TL olması, yönünde rapor içinde yapılan değerlendirme sonucunda davalının iddiasının ispata muhtaç olduğu, şehir içi tali dağıtım hattındaki 3 aylık yaz ayları için tali desteğinin verilmesi ancak bunun süresinin uzatılmış olması sebebiyle 123.671 TL tutarında haksız kazanç sağlanması yönünde rapor içinde yapılan değerlendirme sonucunda davalının iddiasının ispata muhtaç olduğu, davalının ibraz edilen ticari defterlerine göre, dava tarihi itibariyle davacıya borcu ve alacağı olmadığı, Ancak davalı 31/12/2016 tarihinde davacı tarafa 259.322,50 TL borcu mevcut olduğu, söz konusu borç, davacıya ait hesaplardan çıkartıp davalı şirketin gelir hesaplarına kayıt edildiği yapılan bu gelir kaydının gerekçesi somut olarak ortaya konulması gerektiği, dava dosyasına ibraz edilen bilgi ve belgeler ve yapılan inceleme sonucunda dava tarihi itibariyle davacının davalından 259.322,50 TL alacağı olduğu” hususlarının rapor edildiği anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin bilirkişi raporuna itirazlarının değerlendirilmesi amacıyla ek rapor alınmasına karar verilmiş olup bilirkişi heyetinin 10/01/2022 tarihli raporunda özetle kök rapordaki görüşlerinin aynen devam etmekte olduğunu bildirdikleri anlaşılmıştır.
Taraflar arasında imzalanan 18/05/2005 tarihli bayilik sözleşmesi ile davacıya davalının dağıtımını yaptığı yayınların … ve ilçeleri sınırları dahilinde dağıtım, pazarlama ve satış yetkisinin verildiği, sözleşmede şirketin bölgede değişiklik yapabileceği, bir yıllık olarak belirlenen sözleşme süresinin, taraflarca belirlenen ihbar sürelerinde fesih ihbarının yapılmaması halinde birer yıllık süreler halinde uzayacağı düzenlenmiştir.
Davalı tarafça 04/01/2017 tarihli protokol başlıklı evrak sunulmuşsa da evrak yalnızca davalı tarafça imzalanmış olup, protokolde davacının imzası bulunmaması ve protokolün davacı tarafça kabul edilmemesi nedeniyle davacı aleyhine delil olarak kullanılamayacağı değerlendirilmiştir.
Dava, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkin olup, davalı tarafça 1. …-… tali hat kilometrelerinin hatalı bildirilmesi, …-… hattında minibüsle gönderim yapılmasına rağmen tali hat açılmış gibi gösterilmesi ve yaz aylarında bayinin desteklenmesi amacıyla tesis edilen hatta ilişkin süreklilik arzeden şekilde fatura düzenlenmiş olması nedenleriyle davacının haksız kazanç elde ettiği ileri sürülmüş ise de tali hatların ve kilometrelerin dağıtım şirketi tarafından belirlenerek, kabul edilen kilometre hesabı ve hizmet bedelleri üzerinden düzenlenen faturaların davalı tarafça da ticari defterlerine kaydedilmesi ile tarafların fatura bedelleri üzerinde mutabakat sağladıkları ve fatura içeriğindeki hizmetin verilmiş olduğuna ilişkin karine oluştuğu, karinenin aksini ispat yükü davalı üzerinde olması ve aksinin yazılı delil ile ispat edilememiş olması nedeniyle davacının davasının davanın kısmen kabulü ile 259.322,50-TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
HÜKÜM:
1- Davanın KISMEN KABULÜ ile 259.322,50-TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2- Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 17.714,32 TL harçtan dava açılırken peşin alınan 4.430,26 TL harcın mahsubu ile bakiye 13.284,06 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına.
3- Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 4.430,26 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4- Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca 26.602,58 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5 – Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca 98,29 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
6- Davacı tarafça yapılan 388,00 TL müzekkere ve tebligat gideri, 1.800,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.188,00 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranları ( %99,96 kabul %0,04 red ) üzerinden hesaplanan 2.187,17 TL sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 0,83 TL sinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7- Davalı tarafça yapılan 50,00 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranları ( %99,96 kabul %0,04 red ) üzerinden hesaplanan 0,02 TL sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 49,98 TL sinin davalı üzerinde bırakılmasına,
8 – Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde kendilerine iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.30/03/2022

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)