Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/85 E. 2019/440 K. 08.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/85 Esas
KARAR NO : 2019/440
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/01/2016
KARAR TARİHİ : 08/05/2019

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı alacaklının, … A.Ş. … Şubesi’nin … no.lu 47.000TL. bedelli çek için müvekkili aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlattığını, ödeme emrinin 01.12.2015 tarihinde müvekkiline tebliğ edildiğini, takibe konu çekin tarihinin tahrifat yapılarak değiştirildiğini ve 03.11.2015 tarihinde ibraz edildiğini, takip konusu çekin esasen 15.02.2015 tarihli olup, çekin tarihinde tahrifat yapılmış olduğunun açık olduğunu, çekin yasal ibraz süresinin geçmiş olduğunu ve çekin kıymetli evrak vasfını yitirdiğini, TTK hükümleri ve Yargıtay İçtihatlarında da belirtilmekte olduğu üzere “çek hamilinin çeke dayanarak sorumlu olanlara müracaat edilebilmesi için çekin süresi içinde muhatap bankaya ibraz edilmiş olmasının gerektiğini, aksi halde çek kambiyo senedi niteliğini kaybeder.” (Yargıtay 3. HD. 2008/9821E. ve 2008/1527K.) TTK m. 708 “belirli bir günde veya düzenlenme gününden ya da görüldükten belirli bir süre sonra ödenecek bir poliçenin hamili, poliçeyi ödeme gününde veya onu izleyen iki iş günü içinde ödenmek üzere ibraz etmelidir.” şeklinde belirtilmiş olduğunu, müvekkili şirketin, takibe konu çeki ibraz vade tarihi olan 15.02.2015 tarihinden önce 03.02.2015 tarihinde çekte lehtar olarak görünen … Tic. A.Ş. ‘ye iade ettiğini, bankaya ibraz edilmeden lehtara iade edilen çeki, lehtar tahrifat yaparak yeniden tedavüle çıkardığını, tedavüle tekrar çıkan çekte, müvekkili tarafından iade edilmesine rağmen, ciro silsilesinin tekrar oluşturulduğunu, ve icra takibinde alacaklı olan ve müvekkili ile hiçbir şekilde ticari ilişkisi olmayan …’e ciro edildiğini, bankaya ibraz edilmeden iade edilen çek yeniden tedavüle çıkarsa iş bu çekten iade eden cirantanın sorumluluğunun bulunmadığını, müvekkili şirketin işbu çekle alakalı olarak herhangi bir sorumluluğunun olmadığını belirterek, sonuç olarak, hukuka aykırı olarak başlatılmış olan …. İcra Müdürlüğü’nün …E. Sayılı takibinin öncelikle ve teminatsız olarak durdurulmasına, teminatsız olarak durdurulmaması halinde cüz’i bir teminat karşılığında durdurulmasına, müvekkili şirketin borcu olmadığının tespiti ile menfi tespit davasının kabulüne, kötüniyetli davalı aleyhine % 20’dan az olmamak üzere tazminata hükmedilmesine, yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalı alacaklıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; çekte “tahrifat” olabilmesi için, keşidecinin bilgisi veya onayı dışında çekin üzerindeki yazılarda değişiklik veya oynama yapılmış olmasının gerektiğini, takip konusu çek fotokopisinden de anlaşılacağı gibi, çekin 15.02.2015 görünen düzenleme tarihindeki çizik / iptal yazısında, “keşideci paraf imzası” bulunduğunu, 15.02.2015 tarihi, keşideci tarafından paraf edilerek 30.10.2015 olarak düzenlendiğini, bu nedenle takip konusu çekte tahrifatın söz konusu olmadığını, müvekkilinin teslim edildiği anda, keşide tarihi 30.10.2015 olan çekin, yasal 10 günlük ibraz süresi içinde, 03.11.2015 tarihinde muhatap bankaya ibraz edildiğini, ortada kıymetli evrak vasfının yitiren çek değil; karşılıksız çıkan çekin olduğunu, davacı borçlu tarafından fotokopisi sunulan “çek iade dekontu” başlıklı yazı tarihi 03.02.2015 değil, 02.03.2015 yani 15.02.2015 tarihinden sonrasının göründüğünü, davacı borçlunun, dava dilekçesinin 3. Maddesinde “…Bilindiği üzere bankaya ibraz edilmeden iade edilen çek yeniden tedavüle çıkarsa iş bu çekten iade eden cirantanın sorumluluğu bulunmamaktadır” dediğini, oysa davacı borçlunun çek iade dekontu incelendiği takdirde söz konusu cirantanın sorumluluktan kurtulabilmesi için çek ibraz tarihinden sonra çekin iade edildiğinin görüleceğini, dolayısıyla davacı borçlunun sorumluluğunun iddiasının aksinin mevcut olduğunu, kaldı ki davacının bu iddiasını yöneltmesi gereken muhatabın müvekkili değil, çeki iade ettiğini iddia ettiği … Mağazacılık A.Ş.’nin olması gerektiğini, davacı, iyi niyetli olmayan bu tutumu ile mahkemeyi yanıltmak istediğini, ayrıca davacı, iddia ettiği gibi, 02.03.2015 tarihinde çeki … Mağazacılık A.Ş.’ne iade etmişse, kendi cirosunu iptal etme hakkı bulunduğunu, davacının çek arkasındaki cirosu kaldığına göre kambiyo hukukundan kaynaklanan sorumluluğunun devam ettiğini, davacı borçlunun, çek arkasındaki ciro imzasına itiraz etmediğini, dolayısıyla da imzasını kabul ettiğini, takip konusu çekin 30.10.2015 tarihi altındaki düzeltmede keşidecinin paraf imzası olduğundan, davacı borçlu …’nin çek arkasındaki ciro imzasını kabul ettiğinden, takip konusu çek kambiyo hukukuna uygun olduğunu, ve davacı yanın işbu çek bedelini ödemekle yükümlü olduğunu, icra takibi ve dava konusu çekte tarih değişikliği paraf ile onaylandığından, sahtelik, tahrifat olmadığını, varsa dahi bu eylemi müvekkilinin yapmadığını, sahtelik, tahrifat varsa dahi davacının hukuki sorumluluğunu değiştiren veya arttıran hukuki durumun söz konusu olmadığını, tahrifat yapılmadığı gibi, yapılmış olsa dahi davacının ciranta sıfatı ile borç ödeme sorumluluğunun değişmemiş olduğunu, davacının ödemekle yükümlü olduğu borç meblağının artmadığını belirterek, sonuç olarak; ihtiyati tedbir kararına itirazlarının kabulüne, davanın reddine, kötü niyetli davacı borçlu aleyhine tazminata hükmedilmesine, yargılama giderleriyle kanuni vekâlet ücretinin davacıya yüklenilmesini savunmuştur.
Tarafların bildirmiş olduğu deliller dosyaya ibraz edilmiş, takip dosyasının bir örneği, dava konusu çek aslı getirtilmiştir.
…. İcra Dairesinin … E. Sayılı takip dosyasında; davalı … tarafından davacı … Tekstil ve dava dışı keşideci … Şti. İle lehtar … Şti. aleyhine davaya konu 47.000,00-Tl bedelli çeke istinaden toplam 46.120,60-TL tutarında kambiyo senetlerine özgü icra takibi başlamış olduğu görülmüştür.
Davacının, davaya konu çekin keşide tarihinde tahrifat yapıldığı iddiasında bulunmuş ise de; çekin keşide tarihinin keşideci tarafından paraflanarak 30/10/2015 tarihi olarak düzenlenmiş olduğundan, davaya konu çekteki keşideci imzası ile tarih kısmında paraf yapılan imzanın aynı el ürünü olup olmadığı hususunda grafoloji uzmanı bilirkişiden alınan raporda özetle; inceleme konusu … Şubesine ait, … seri nolu, …0.10.2015 yer ve keşide tarihli 47.000,00-TL.- tutarlı çek aslındaki keşideci imzası ve keşide tarihindeki yapılan değişikliği onaylayan imza arasında; raporda tarifi yapılan tanı unsurları bakımından uygunluk ve benzerlikler saptandığından söz konusu imzaların aynı el ürünü olduğu hususu rapor edilmiştir.
Tarafların yasal ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak; defterlerde gözüken alacak ve borç kayıtları ile hesap bakiyeleri tespit edilip, iddia , savunma ve itirazlar ile dosyaya sunulan belgeler değerlendirilerek taraflar arasındaki ticari ilişkinin tespiti, davaya konu çekin tarafların ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, davalının çeki ne şekilde iktisap ettiği hususlarında mali müşavir bilirkişisinden alınan raporda özetle; Davacı tarafın ticari defterleri ve belgeler üzerinde yapılan incelemede davaya konu çeki dava dışı … Mağ. Tic. A.Ş’ye 23.05.2014 tarihinde kestiği 87.733,80TL’iik faturaya istinaden dava konusu çeki dava dışı … Mağ. Tic. A.Ş’den 10.01.2015 tarihinde … çek nolu 47.000,00TL’lik çeki teslim aldığı ve ticari defterlerine kayıt ettiği daha sonra çeki davacı taraf dava dışı … Mağ. Tic. A.Ş’ye 02.03.2015 tarihinde iade ettiği ve buna ilişkin çek iade dekontunun düzenlendiği ve çeki … ‘e teslim edildiği, davalı tarafın ise ticari defterleri üzerinde yapılan incelemede davalı taraf ile dava dışı … Mağ. Tic. A.Ş ile ticari ilişkisi olduğu ve davalı tarafın dava dışı … Mağ. Tic. A.Ş’ye 10.03.2015 tarihinde 48.027,17TL ‘Lik faturaya istinaden dava konusu çeki dava dışı … Mağ. Tic. A.Ş’den 14.04.2015 tarihinde teslim aldığı ve 02.11.2015 tarihinde iade ettiği mahkemece çekte tahrifatın kabulü halinde; taraf ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemeye göre davacı ile davalı arasında ticari bir ilişkinin olmaması, bizzat davalı ticari defter ve belgelerine göre davalının davaya konu çeki dava dış lehtar … mağazacılık A.Ş den teslim aldığını, davacının ticari defterleri çek iade makbuzu gibi belgeler dikkate alındığında davaya konu çekin dava dışı … Mağ. A.Ş ‘den önce davacı … San Ve Dış Tic Ltd Şti’ye ciro edilip verildiği, daha sonra söz konusu çekin ilk üzerinde yazılı keşide tarihinde karşılıksız çıkması sebebiyle davacı tarafından bankaya ibraz amacıyla yapmış olduğu ciro iptal edilmeden davacı tarafından dava dışı … Mağ A.Ş. ye iade edildiğini, … A.Ş. yada keşideci … İç ve Dış Tic Ltd. Şti tarafından çekin keşide tarihi yeniden düzenlenerek tekrar piyasaya sürüldüğünü, davalı tarafça çek … Mağ A.Ş. den alınmış olmasına rağmen arada davacı … Tekstil cirosunu bilerek ve görerek aldığını bu itibarla ciroda kopukluk bulunduğunu, davalı tarafın kendisi ile ticari ilişkisi olmayan davacıya ait ciro silsilesi kopuk çeki bilerek kabul ettiği, kanaati mahkemece hasıl olur ise davacı yanın davalı yana ihtilafa konu … A.Ş … şubesi’nin … nolu 47.000,00-TL bedelli çekten dolayı borcu olmayacağını, Mahkemece çekte tahrifatın kabul edilmemesi ve çekteki ciro silsilesinin uygun olduğu kanaatine ulaşılması halinde davacı yanın davalı yana ihtilafa konu … A.Ş … Şubesinin … nolu 47.000,00TL bedelli çekten dolayı borcu olacağı sonuç ve kanaatine varıldığı hususları rapor edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı incelendiğinde; davacı tarafından davaya konu 15/02/2015 keşide tarihi, keşideci tarafından paraflanarak düzenlenen 30/10/2015 keşide tarihli, keşidecisi … İç ve Dış Tic.Ltd.Şti., lehtarı … Mağazacılık A.Ş. Olan 47.000,00-TL bedelli çeke istinaden davalı tarafından davacı ciranta … Teks…ve dava dışı keşideci ve lehtar şirkete karşı kambiyo senetlerine özgü icra takibi başlatılmıştır. Davaya konu çek aslı incelendiğinde, çekin lehtar … Mağazacılık Şti. tarafından cirolanarak önce davacı … Teks. Şti.’ne ardından … Tekstil tarafından da cirolanarak davacı …’ye temlik edildiği anlaşılmıştır. Bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, davalı ile davacı taraf arasında her hangi bir ticari ilişki bulunmadığı, davacı tarafın davaya konu çeki dava dışı … Mağ. Tic. A.Ş’ye 23.05.2014 tarihinde kestiği 87.733,80TL’iik faturaya istinaden 10.01.2015 tarihinde teslim aldığı, 02/03/2015 tarihinde iade ettiği, davalı tarafın ise dava dışı lehtar … Mağazacılık Şti. ile ticari ilişkisi nedeni ile 10/03/2015 tarihli 48.027,17-TL lik faturaya istinaden 14/04/2015 tarihinde teslim aldığı ve 02/11/2015 tarihinde iade ettiği anlaşılmıştır. Bu itibarla, taraflar arasında her hangi bir ticari ilişki bulunmadığı, çekin davacı tarafından cirolanarak davalıya temlik edilmediği, davacı tarafından çekin lehtara iade edildikten sonra lehtar tarafından davalıya geçtiği, bu nedenle davaya konu çekten dolayı davacının davalıya karşı sorumluluğu bulunmadığı, sorumluluğun keşideci ve lehtara ait olduğundan, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davalının başlattığı icra takibinde kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından, davacının kötü niyet tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜ İle
Davacının … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı takip dosyasına dayanak yapılan … Şubesine ait keşidecisi … İç ve Dış Tic. Ltd Şti olan 30/10/2015 keşide tarihli , … seri nolu 47.000,00- TL bedelli çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine,
Davacının kötüniyet tazminat talebinin reddine,
2-Alınması gerekli olan 3.210,57 -TL karar ilam harcından, peşin alınan 802,65-TL ile nin mahsubu ile noksan kalan 2.407,92- TL bakiye ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irat kaydına
3-Davacı tarafından yapılan dava açılış gideri: 836,15-TL, bilirkişi ücreti: 1.100,00-TL davetiye ve posta gideri: 153,00-TL olmak üzere toplam: 2.089,15-TL. yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 5.520,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır