Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/402 Esas
KARAR NO : 2020/751

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 13/04/2016
KARAR TARİHİ : 30/12/2020
Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin… markasının ve firmasının sahibi olduğunu, davalıya dükkanda satması için çiğ köfte ve malzemelerini teslim ettiğini, müvekkilince yapılan denetimler sonucunda davalıya cezai müeyyideler uygulandığını, davalının taraflar arasındaki sözleşme gereği her yıl… ücret bedeli ve reklam katılım bedeli ödemesi gerektiğini, davalı tarafça bu bedellerin ödenmediğini, bunun üzerine müvekkilince İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası ile icra takibi başlatıldığını, ödeme emrine davalı tarafça itiraz edildiğini ve takibin durduğunu beyan ederek, itirazın iptali ile takibin devamına ve davalı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap ve ikinci cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin yapmış olduğu ödemeyi haciz baskısı altında yaptığını, davanın Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde açılması gerektiğini, görülen dosyanın İstanbul …Asliye Ticaret Mahkemesinin… Esas sayılı dosyası ile derdest olduğunu, davacı tarafça müvekkili aleyhine marka hakkının haksız kullanılmasına ilişkin Bakırköy 1. Ve 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde davalar açıldığını, müvekkilinin davalıya mal alımına bağlı hiç bir borcu olmadığını, davacı tarafın cezai şart taleplerinin usulüne uygun olmadığını, davacı tarafça düzenlenen faturaların gerçeğe aykırı olduğunu, müvekkilince işletilen iş yerlerinin temizlik ve hijyen kurallarına uyularak işletildiğini, buna dair Erzincan … Müdürlüğünden denetim raporu alındığını, müvekkilince üçüncü kişilerden mal almadığını, taraflar arasındaki sözleşmenin geçersiz olduğunu, kararlaştırılan cezai şart bedellerinin ekonomik yıkıma yol açacak nitelikte olduğunu, cezai şart talep şartlarının oluşmadığını, taraflar arasındaki sözleşmelerin haklı nedenle müvekkilince feshedildiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin haksız rekabete yol açtığını, çalışma hürriyetini kısıtladığını, genel işlem koşulları niteliğinde olduğunu beyan ederek davanın reddine ve davacı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce İstanbul … İcra Dairesine müzekkere yazılarak… Esas sayılı takip dosyası celp edilmiş, dosyanın incelenmesi sonucunda, davacının davalı aleyhine takip başlattığı, davalının yasal süresi içerisinde ödeme emrine itiraz ederek takibin durduğu görülmüştür.
Mahkememizce Bakırköy … Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesine müzekkere yazılarak … Esas ve Bakırköy … Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesine müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosyaları, İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesine ait … Esas sayılı dosyası celp edilmiş incelenerek dosyaya konulmuştur.
Mahkememizce tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılmak suretiyle, takip tarihi itibariyle davacının, davalıdan alacaklı olup olmadığı hususunda, bir mali müşavir ve bir hukukçu bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiştir.
Davalı tarafın defterlerinin incelenmesi için Erzincan …Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılmış ve talimat yoluyla alınan bilirkişi raporunda özetle; davalının 2015 yılına ait ticari defterlerinin incelendiğini, davalının işletme hesabı esasına göre defter tuttuğunu, bu defter türünde ödemelere ilişkin kayıtlara yer verilmediği, davalının defterlerinde … numaralı 5.191,40TL bedelli, …numaralı 1.458,00TL bedelli, …numaralı 10.493,92TL bedelli, … numaralı 1.458,00TL bedelli faturalara yer verildiği, davacının cari hesap ekstrelerinden bu faturaların ödendiğinin anlaşıldığı, … numaralı 10.841,18TL bedelli, … numaralı 10.841,18TL’lik ve …numaralı 155.348,27TL bedelli faturaların davalının ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, sözleşmenin yürürlükte olduğu süre içerisinde davalının üçüncü kişilerden çiğ köfte veya çiğ köfte yapımında kullanılan ürünlerin alındığına ilişkin herhangi bir kaybın olmadığı ifade edilmiştir.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda özetle; davacının 2014 ve 2015 yıllarına ait ticari defter ve kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu, dosya içerisinde her iki tarafında imzasının taşındığı sözleşmenin bulunmadığı ifade edilmiştir.
Mahkememizce daha önce rapor alınan bilirkişi heyetine … sözleşmelerinde uzman bilirkişinin de heyete dahil edilmesi suretiyle daha önceki yapılan görevlendirme kapsamında ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Alınan bilirkişi raporunda özetle; taraflar arasında iki şubeye ilişkin sözleşme bulunduğu iddia edilmiş olsa da davalı tarafın Cumhuriyet Mahallesi, …karşısı Erzincan adresinin bulunduğu şubeye ilişkin sözleşme yapıldığı, diğer şubeye ilişkin sözleşmenin dosya içerisinde yer almadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 12.3.maddesinde 50.000,00USD tutarında cezai şartın kararlaştırıldığı, 14.13.maddesinde temizlik kurallarına aykırılık halinde uygulanması gereken cezai şart miktarının düzenlendiği, 14.14.madde de kılık kıyafete aykırılık halinde uygulanacak olan cezai şartın kararlaştırıldığı, 14.15.maddesinde denetim yükümlülüğüne aykırı davranılması halinde uygulanacak olan cezai şartın kararlaştırıldığı, davacı tarafından tutulan tutanaklarda 16/05/2015 tarihli saat 22:00’de …karşısındaki şubede ve aynı tarihte saat:20:00’de …hanındaki şubede denetim sonucunda tutanakların tutulduğu, bu tutanaklarda davalı tarafın şube sorumlusunun ve şube personelinin imzalarının bulunduğu, takip tarihi itibariyle üç faturadan dolayı davacının, davalıdan 177.030,63TL alacaklı olduğunu, bu faturaların … ve … sayılı faturaların birincisinin sözleşmenin 9.3. Ve 24.1. Maddeleri uyarınca kesilmiş olduğu, …’ün de bu maddeye ilişkin kesildiği ifade edilmiştir.
Mahkememizce, davacı tarafın ticari defter ve kayıtları üzerinde ve dosyaya sunulan iddia ve savunmalar doğrultusunda inceleme yapılarak davacının davalıdan takip tarihi itibari ile ne kadar alacaklı olduğu, davacı tarafça davalı tarafa uygulanan cezai müeyyidelerin sözleşmeye uygun olup olmadığı takdiri mahkeme ait olmak üzere davacının davalıdan aralarındaki sözleşme gereği francaizing bedeli ve reklam katılım bedelinin ne kadar olduğunun (takip tarihi itibariyle davacının davalıdan ne kadar alacaklı olduğunun kalem kalem) hesaplanması hususlarında daha önce rapor alınan bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Alınan bilirkişi 2.ek raporunda özetle; davacının 20/05/2015 tarihli ve her biri 10.841,18TL olan … ve … sayılı faturalara ve …sayılı 155.348,27TL’lik faturayı davalının hesabına borç kaydettiği, 25/06/2015 tarih itibariyle davacının, davalıdan 5.161,10TL reklam katılım bedeli talep edebileceği ifade edilmiştir.
Mahkememizce alınan 2. Bilirkişi ek raporunun, mahkememizin yaptığı görevlendirmeyi kapsamıyor olması nedeniyle davacının, taraflar arasındaki sözleşmeler gereği her yıl talep edebileceği reklam katılım bedeli ve … bedelinin hesaplanması için 3.kez aynı bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Alınan bilirkişi 3.ek raporunda özetle: 10.448,87TL reklam katılım bedeli ve 13.060,94TL franchise bedeli olmak üzere toplam 23.509,81TL talep edebileceği ifade edilmiştir.
Dava, franchise sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili için yapılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir .
Davacı vekili, takip konusu faturaların tahakkuk ettirilen ceza bedeli, franchise ücret bedeli ve reklam katkısı, malzeme bedeli olmak üzere dört kalemden oluşan toplam 177.031,63-TL zararı bulunduğunu ileri sürmüştür.
… Sözleşmesi, kanunda düzenlenmemiştir. Bu sözleşme doktrinde tam iki tarafa borç yükleyen çeşitli özellikleri birlikte barındıran ve birden fazla sözleşme türünün özelliklerini gösteren bir sözleşme olarak tanımlanmıştır…. sözleşmesinin tarafları… veren ve alan olarak tanımlanmaktadır. … alanın sözleşme kapsamında belirlenen ilkelere ve sözleşme konusu olan ürün veya hizmetlerin niteliği veya sürümü ile ilgilendiren konularla ilgili talimatlara uygun davranma borcu bulunmaktadır. Bu borca bağlı olarak da franchise verenin denetleme hakkı ortaya çıkmaktadır…. alanın denetlemelere katlanma borcu doğmaktadır.
Taraflar arasındaki… sözleşmelerinde, … veren davacının marka olmuş “… Köftem” ürününü franchise alan davalının kendi işletmesinde pazarlama hakkı tanıdığı, böylece davalı işletmesinde, davacının ticari markası, işaretleri ve sembolleri altında faaliyet gösterme imtiyazını kazanırken, davacının kendisine ait markasını kullanılmasını denetleme hakkı kazandığı görülmüştür.
Taraflar arasında davalının faaliyet gösterdiği iki farklı adres için franchise sözleşmesi yapıldığına ilişkin bir ihtilaf bulunmamaktadır.
Mahkememizce dosyaya sunulan iki sözleşmenin de incelenmesi sonucunda, sözleşmelerin farklı adresleri kapsayan ve aynı mahiyette olan sözleşmeler olduğu görülmüştür.
Taraflar arasındaki … sözleşmeleri davalı tarafından 05/06/2015 tarihli Bakırköy… Noterliğine ait …yevmiye numaralı ihtarnamesi ile feshedildiği, davacının feshin haksızlığı veya geçersizliği ile ilgili bir iddiada bulunmadığı, fesih öncesi kestiği fatura alacaklarının tahsilini talep ettiği, sözleşmenin 24. maddesinde her yıl için … alanın ücretinin 500TL+KDV franchise alan tarafından ödeneceği, 9.3. maddesinde de franchise alanın her yıl için bir defa 400 USD reklam katılım bedeli ödeneceğinin kararlaştırıldığı görülmüştür.
Davacı tarafça takibe konu edilen iki adet 10.821,18TL’lik faturaların sözleşmenin 9.3 ve 24.maddeleri uyarınca düzenlendiği görülmüştür. Davacı tarafça düzenlenen 155.348,27TL bedeli faturanın ise toptan satış adı altında, taraflar arasındaki sözleşmenin 14.13, 14.14 ve 12.13.maddelerine istinaden düzenlendiği, davacı tarafça sunulan cari hesap ekstresinden anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşmelerin 14.maddesinde ceza gerektiren durumların düzenlendiği, 14.13.maddesinde hijyen kurallarına aykırılık halinde 200,00USD cezai şart ödeneceğinin kararlaştırıldığı, 14.14.maddesinde kılık kıyafete aykırılık halinde 100,00USD cezai şart ödeneceğinin kararlaştırıldığı, 12.3.maddesinde alanın başka kişilerden mal alması halinde 50.000,00USD cezai şart ödeyeceğinin kararlaştırıldığı görülmüştür.
Mahkememizce davacı tarafından dosyaya sunulan Büyükçekmece …Noterliğine ait 21/05/2015 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamenin incelenmesi sonucunda yapılan denetim sonucunda uygulanan cezai şartların ve eksikliklerin giderilmesi için davalıya verilen sürelerin olduğu görülmüştür. İhtarnamenin ekinde ise düzenlenen tutanaklara yer verilmiştir. 16/05/2015 tarihli ve davalının çalışanı olduğu iddia edilen …’nin imzasını taşıyan tutanakta davalının … Caddesindeki şubesinde kılık kıyafet standartlarına uyulmadığı, hijyen kurallarına uyulmadığı, aynı tarihli diğer bir tutanakta… Köftem şubesinde denetim yapıldığı, tutanakta kılık kıyafet standartlarına uyulmadığı, tadilat ihtiyacının giderilmediğinin ifade edildiği, bu tutanakta da şube personeli olduğu iddia edilen … ve …’nin imzasının olduğu görülmüştür.
Davacı tarafça, davalıya gönderilen 20/05/2015 tarihli … yevmiye numaralı Büyükçekmece …Noterliğine ait ihtarnamenin incelenmesi sonucunda davacının, davalıdan reklam katılım bedeli ve …bedeli talep ettiği görülmüştür.
Mahkememizce tüm dosya kapsamında ve davacı vekilince İstanbul … İcra Dairesine sunulan 14/09/2015 tarihli dilekçede haricen 9.998,00TL’lik tahsilat yapıldığı beyanı da göz önünde bulundurularak yapılan değerlendirme sonucunda, her ne kadar davalının 2015 tarihli ticari defterleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi ile, bu faturanın ticari defterde kayıtlı olmadığı belirlenmiş ise de, taraflar arasında ihtilaf konusu olmayan yazılı … sözleşmesinin mevcut olduğu ve davacı… veren … ücreti ile reklam katılım bedeli alacağını ve miktarını bu sözleşme kapsamıyla ispat ettiği görülmekle, davalı … alan olarak katılım bedelini ödediğini ispat ile yükümlü olduğu, bu bağlamda davalı cevap dilekçesi ve savunmasında; kendisine tebliğ edilen faturayı iade ettiği, ancak … ücreti ile reklam giderlerinin ödendiğine dair beyanda bulunmadığı gibi, davacı tarafça sözleşme kapsamında kesilen faturanın ödendiğini gösterir belge ve kaytı sunmadığı, bu durumda, mahkemece davalının yemin deliline dayanmadığı da gözetilerek davacının sözleşmenin yürürlükte olduğu her yıl için reklam bedeli ve … bedeli alacağı olduğuna karar verilmiş ve sözleşmelerin 6 yıl boyunca yürürlükte kaldığı (sözleşme tarihleri 17/12/2009, sözleşme fesih tarihleri 05/06/2015) reklam katılım bedeli ve … bedeli alacağı olduğuna, buna göre her yıl için sözleşme başına 400,00USD ödeyeceği, … bedeli olarak ise 24.madde uyarınca 500,00TL +KDV talep edebileceğine karar verilerek ve davacı tarafça düzenlenen cezai şart bedellerine dayanak olan tutanakların denetime elverişli olmayışı ve hangi hususların nasıl ihlal edildiği konusunda yeterli açıklık bulunmaması ve davacı tarafça, davalının üçüncü kişilerden sözleşmeye aykırılık teşkil edecek şekilde mal aldığına ilişkin ispat yükünü sağlayamamış olması nedeni ile davacının bu taleplerinin kabulü mümkün görünmeyerek reddine karar verilmiş ve davacının davalıdan yapılan kısmi tahsilatın BK 100.maddesi uyarınca mahsubu sonucunda 10.464,30TL asıl alacağı olduğuna karar verilmiş ve kabul edilen bu miktara son ödeme tarihi olan 07/08/2015 tarihinden itibaren talep doğrultusunda avans faizi işletilmesine karar verilmiştir.
Öte yandan İİK’ nın 67/2.maddesinde itirazın iptali davasında borçlu- davalının itirazın haksızlığına karar verildiği taktirde borçlunun diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumu ve davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre hükmolunan meblağın %20′ sinden aşağı olmamak üzere uygun bir tazminatla mahkum edileceği düzenlenmiş olup, somut olayda takip konusu alacak likittir. Bu nedenle davalılar aleyhine sorumlu oldukları alacak miktarının %20 si oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davacının Davasının KISMEN KABULÜ İLE,
Davalının İstanbul … İcra Dairesi’ nin … Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile, takibin 10.464,30TL asıl alacak üzerinden devamına,
Asıl alacak miktarı tamamen ödeninceye kadar asıl alacağa 07/08/2015 tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına,
Asıl alacağın % 20 si olan 2.092,86TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davalının kötü niyet tazminatı talebinin şartlar oluşmadığından reddine,
3-Alınması gerekli olan 714,82-TL karar ilam harcından peşin alınan 2.129,44-TL harcın mahsubu ile artan 1.414,62-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yatırılan 714,82-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından sarf edilen dava açılış gideri: 33,50- TL ( başvurma, vekalet harcı) davetiye, posta gideri: 282,15-TL, bilirkişi ücreti 2.770,50TL olmak üzere toplam: 3.086,15-TL yargılama giderinin %6 kabul-red oranı üzerinden hesaplanan 185,17TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalanın davacı üzerine bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yatırılan gider avansından harcanan 50,00TL ‘nin %6 kabul-red oranı üzerinden hesaplanan 47,00TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalanın davalı üzerine bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 4.080,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 19.776,65TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan gider avansın arta kalan kısmı karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgilisine iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
30/12/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

TAHSİS ŞERHİ

Davacı vekilince, dava dilekçesinde İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptaline karar verilmesi talep edildiğinden ve mahkememizce kısa kararda sehven … Esas sayılı takip dosyası yazıldığı görülmekle, mahkememizin vermiş olduğu 1 numaralı hükmün aşağıdaki şekilde tahsisine karar verilmiştir.
1-Davacının Davasının KISMEN KABULÜ İLE,
Davalının İstanbul … İcra Dairesi’ nin … Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile, takibin 10.464,30TL asıl alacak üzerinden devamına,
Asıl alacak miktarı tamamen ödeninceye kadar asıl alacağa 07/08/2015 tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına,
Asıl alacağın % 20 si olan 2.092,86TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,

Katip Hakim
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır
¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır