Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/948 E. 2018/877 K. 11.07.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2015/948 Esas
KARAR NO : 2018/877
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/10/2015
KARAR TARİHİ: 11/07/2018
Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalılardan …’un maliki olduğu ve … ili, … ilçesi, … Mah. … mevkii, … ada, … parsel olarak kayıtlı bulunan taşınmaz üzerinde 3.8.1995 tarih ve … yevmiye no.lu resmi işlemle müvekkili şirket lehine 15 yıl süre ile intifa hakkı tesis ettiğini, taşınmaz üzerindeki akaryakıt istasyonu, taşınmazın maliki olan …’ un ortağı olduğu diğer davalı … İnşaat tarafından bayilik sözleşmesi kapsamında müvekkili şirketin bayisi olarak işletildiğini, müvekkili şirket, taşınmaz maliki … ile işletici şirket olan … İnşaat arasında 10.7.2006 tarihinde sözleşme akdedilmek suretiyle, mevcut intifa hakkının kalan süresine ilave olarak 15 yıl süreli ilave intifa hakkı tesis edilmesi hususunda mutabık kalındığını, müvekkili şirket ile … İnşaat arasında ayrıca buna paralel olarak istasyonun 5 yıl süre ile … bayisi olarak işletilmesini öngören bir İstasyonlu Bayilik Sözleşmesi akdedildiğini, anılan sözleşmede kararlaştırıldığı üzere, taşınmaz maliki … tarafından 17.5.2006 tarihli ve … yevmiye no.lu resmi işlemle 4 yıl süresi kalmış olan mevcut intifa hakkının tapudan terkin ettirildiğini ve aynı gün … yevmiye no.lu resmi işlemle 19 yıl süreli yeni bir intifa hakkı tesis edildiğini, davalı …’ın ortağı olduğu … İnşaat lehine, adı geçen davalının müvekkili şirket ile akdettiği bayilik sözleşmesi kapsamında doğmuş ve doğacak her türlü yükümlüğünü 750.000,00-YTL ‘na üst sınıra kadar müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatı ile üstlendiğini beyan eden bir taahhütname düzenlediğini, müvekkili şirketin, sözleşmenin ” İntifa Hakkı Tesisi ” başlıklı 6. Maddesi ile ilave 15 yıl süreyle lehine tesis edilen intifa hakkının karşılığı olarak davalılara 20.000,00- ABD + intifa ivaz bedeli ödemeyi taahhüt ettiğini, sözleşmenin ” Malzeme ve Teçhizat ” başlıklı 3. Maddesine uygun olarak müvekkili şirket ile davalı arasında bir ariyet sözleşmesi akdedilerek, davalı şirkete, müvekkili şirket bayisi olarak faaliyette bulunması için gerekli olan alet, edevat ve malzeme ariyeten teslim edildiğini ve gerekli sabit yatırımların da davalı şirkete ait akaryakıt satış istasyonunda gerçekleştirildiğini, müvekkilinin gerekli olan tüm alt yapı teçhizat ve teknik hizmetleri davalı şirkete sağladığını, intifanın bayilik sözleşmesinden müstakil olarak varlığını ve geçerliliğini sürdürmesinin olanaksız olduğunu, 17.5.2006 tarihinden başlamak üzere 19 yıl süre ile intifa hakkı tesis eden tarafların, yeni bir intifa sözleşmesinin ilk 5 yıllık süresi dolduğunda, yeni bir bayilik sözleşmesi akdedilmesi hususunda mutabakata varamadıklarını, bunun sonucu olarak da intifa hakkı ve bayilik sözleşmesi 5 yıllık sürenin sonu olan 17.5.2011 tarihi itibariyle kendiliğinden geçersiz hale geldiğini ve sona erdiğini, davalıların, üzerinde müvekkili şirketin intifa hakkına sahip olduğu dava konusu taşınmazı 23.5.2011 tarihinden itibaren rakip bir akaryakıt dağıtım şirketinin bayisi sıfatı ile işletmekte ve kullandırmakta olduğunu, tarafların sözleşme ile müvekkili şirket lehine ilave 15 yıl süreli intifa hakkı tesis edilmesini kararlaştırılmış olup, bu ilave 15 yıl intifa hakkının karşılığı müvekkilinin davalıya 23.600,00-ABD doları intifa ivaz bedeli ödendiğini, 15 yıllık intifa hakkının 17.5.2010 tarihinden itibaren işlemeye başladığını, bayilik sözleşmesi ve intifa hakkının 17.5.2011 tarihinde zorunlu olarak sona ermiş olması nedeni ile, bakiye 14 yıllık sürenin hiç işlemeden geçersiz hale geldiğini ve peşin ödenen intifa ivaz bedelinin karşılıksız kaldığını, intifa hakkının uygulanmadan geçersiz hale geldiği 14 yıllık bakiye süresi için müvekkili şirketçe hakkın tesisi sırasında peşin ödenen intifa bedelinin ( 23.600,00-ABD Doları x14/15=)22.026,67-ABD doları tutarındaki kısmın davalı yana fazladan ödendiğini ve müvekkili şirkete iadesinin gerektiğini, taraflar arasında münakit Ariyet sözleşmesinin 20.maddesi uyarınca davalı şirket adına düzenlenen 31.12.2011 tarih ve … fatura numaralı ve ( KDV dahil ) 881,41-TL tutarındaki hizmet bedeli faturasının da müvekkiline ödenmediğini, müvekkilinin bakiye intifa bedeli alacağının ve sabit kıymet satış faturası ile otomasyon sistemi demontaj hizmet bedeli fatura alacaklarının ödenmemesi üzerine müvekkili tarafından davalılar aleyhine İst….Asliye Ticaret Mahkemesinde dava açtıklarını, anılan mahkeme kapanarak dosyanın İstanbul ….Asliye Ticaret Mahkemesine devredildiğini ve 2014/1012 sayısını aldığını, davanın hukuki yarar ve dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verildiğini ve kararın kesinleştiğini, müvekkili şirketçe, davaya konu taşınmaz üzerindeki intifa hakkının 26.6.2013 tarihide taşınmazın tapu kaydından terkin edildiğini belirterek, sonuç olarak, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile, 22.026,67-ABD Doları tutarındaki bakiye intifa ivaz bedeli alacağının, iktisap tarihi olan 10.7.2006 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4 ( a ) maddesi uyarınca hesaplanacak faizi ile birlikte davalılar … ile … İnşaat’ dan müteselsilen tahsiline ve müvekkiline ödenmesine, 1.069,74-Tl tutarındaki diğer alacaklarının, müvekkili şirketçe davalılar aleyhine ilk davanın açıldığı 29.11.2012 tarihinden itibaren TCMB’nın değişen oranlarda avans faizinin uygulanması sonucu hesaplanacak faizi eli birlikte … İnşaat ve onun borçlarına müteselsil kefil olan davalı …’dan müteselsilen tahsili ile müvekkiline ödenmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde özetle; davalının adresinin …’da olması nedeni ile yetkili mahkemenin …/… Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, davanın yetkisizlik nedeni ile reddine karar verilmesini, davanın 2 yıllık zaman aşımına tabî olduğunu, taraflar arasında süreli sözleşme mevcut olup, sözleşme süresi bitiminden sonra zaman aşımı süresi olan 2 yıldan daha fazla zaman sonra açılması nedeni ile davanın zaman aşımı nedeni ile reddinin gerektiğini, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 6.6.2001 tarih ve 2001/11-426 E., 2001/481 K. Sayılı kararı uyarınca davanın esastan reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini savunmuştur.
Uyuşmazlık; bayilik sözleşmesinden kaynaklı intifa ivaz alacağı ve diğer alacakların tahsili istemine ilişkindir.
İstanbul …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E., … K.sayılı dosyası getirtilmiş, tetkikinde; davacı vekilinin, aynı maddi vakıaya, aynı gerekçe ve taleple aynı davalılar hakkında 29/11/2012 tarihinde açmış olduğu alacak davası olduğu, yapılan yargılama neticesinde mahkemenin 26/06/2015 tarih … esas … karar sayılı ilamı ile davanın açılış tarihinin 29/11/2012 tarihi olduğu, intifanın tapuda davacı tarafından terkin ettirildiği tarihin ise 26/06/2013 tarihi olduğu, dava tarihinde henüz intifa hakkının terkin edilmemiş olması, dava açıldıktan sonra 26/06/2013 tarihinde terkinin gerçekleştiği bu sebeple dava tarihinde intifa hakkının devam ettiğine göre, davanın açılmasında hukuki yarar bulunmadığından, dava şartı noksanlığından davanın usulden reddine karar verildiği, kararın taraflarca temyiz edilmemesi üzerine 28/09/2015 tarihinde kesinleşmiş olduğu görülmüştür.
Taraflarca bildirilen deliller dosyaya ibraz edilmiş olup, davacının bakiye intifa bedeli alacağı ve sabit kıymet faturası ve hizmet bedeli faturasından kaynaklanan bir alacağı bulunup bulunmadığının tespiti noktasında bir finans uzmanı ve sektör bilirkişisinden oluşan bilirkişi heyetinden alınan raporda özetle; davacı şirketin davalı … İnşaat’dan 2011 ve 2012 yıllarında kestiği faturalı ana para alacağının 1.069,74-TL+faiz alacağının 269,75-Tl olmak üzere toplamda 1.339,49-TL olacağını, davacı şirketin 2006 yılında intifa hakkı olarak davalı … İnşaat ..Ltd.Şti.’ne 20.000,00-USD intifa hakkı ve 3.600,00-ABD Doları KDV tutarı ile birlikte 23.600,00-ABD lik ödemenin yapıldığını, bayilik sözleşmesinin ve intifa hakkı 17.5.2011 tarihinde zorunlu olarak sona erdiğini, peşin ödenen 20.000,00-USD tutarındaki intifa hakkının bakiye kalan 14 yıllık süresinin hiç işlemeden geçersiz hale geldiğini, peşinen ödenen intifa bedeli: 20.000,00-ABD Doları olduğu, 20.000,00-USD/sözleşme süresi 15 yıl x sürenin kullanılmayan kısmı 14 yıl=18.666,67-USD davacılara fazla ödenen intifa hakkı tutarı olacağını, ödemenin fatura karşılığı yapılması halinde, davacı şirketin davalıya fatura kesmesi sonucu 18.666,67-USD intifa hakkı bedeli + 3.360,00-USD KDV = ile birlikte tutarın 22.056,67- ABD Dolarına ulaşacağı,sözleşme şartları gereği davalı şirketin işlememiş süresine tekâbül eden bakiye ivazını, sözleşme şartları gereği, davacıya geri ödeme tarihindeki TCMB Döviz Satış Kuru üzerinden ödenmesi gerekeceği rapor hususları edilmiştir.
Davalı vekili, zaman aşımı ve yetki itirazında bulunmuş ise de; taraflar arasındaki sözleşmenin 15. Maddesinde, sözleşmeden doğacak uyuşmazlıkların çözümünde İstanbul Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkili olacağı düzenlenmiş olup, ayrıca sözleşmeden doğan alacak davalarında zaman aşımı süresi 10 yıl olması nedeni ile zaman aşımı ve yetki itirazının reddine karar verilmiştir.
Tüm dosya kapsamı incelendiğinde; davacı şirket ile taşınmaz maliki … ile işletici şirket olan … İnşaat arasında 10/07/2006 tarihinde sözleşme akdedilmek suretiyle, mevcut intifa hakkının kalan süresine ilave olarak 15 yıl süre eklenmek suretiyle 19 yıl süreli yeni bir İntifa hakkı tesis edildiği, sözleşmenin 6. Maddesi ile ilave 15 yıl süreyle lehine tesis edilen intifa hakkı karşılığı olarak davalılara 20.000,00-ABD Doları + KDV intifa ivaz bedeli ödenmesi taahhüt edildiği, davalı … adına kayıtlı gayrimenkul yıllığı 1.532,00-TL den 17/05/2016 tarihinden 19 yıl süre ile … A.Ş. Lehine intifa hakkı tapuya tescil edildiği, davalı … İnşaat ‘ın 10/07/2016 tarihli sözleşmeye istinaden 17/05/2016 tarihli fatura ile KDV dahil toplam 34.347,44-TL tutarında intifa ivaz bedeli açıklamalı faturayı … … A.Ş. adına düzenlediği, davacı … … A.Ş.’nin sözleşme damga vergisi tutarını Vergi Dairesine ödendikten sonra kalan tutar 32.097,00-TL sini davalı … İnşaat hesabına havale yaptığı görülmüştür.
Taraflar arasında yapılan sözleşmenin feshinin sonuçları ile ilgili 12. Maddesinde ” malik işlememiş olan intifa süresine tekabül eden bakiye intifa ivazını geri ödeme tarihindeki … Bankası Döviz Satış Kuru üzerinden Yeni Türk Lirası olarak …. ‘ya iadeten ödemeyi beyan, kabul ve taahhüt etmişlerdir.” şeklinde düzenlenmiştir. Bayilik sözleşmesinin ve intifa hakkının 17/05/2011 tarihinde zorunlu olarak sona ermiş, peşin ödenen 20.000,00-USD tutarındaki intifa hakkı bakiye kalan 14 yıllık sürenin hiç işlemeden geçersiz hale geldiği anlaşılmıştır. 20.000,00- USD’nin 15 yıllık sözleşme süresinin kullanılmayan 14 yıla tekabül eden karşılığının KDV dahil toplam 22.067,67-USD ‘ye ulaştığı görülmüştür. Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 12. Maddesinde malikin işlememiş olan intifa süresine tekabül eden bakiye intifa ivazını geri ödeme tarihindeki T.C. … Bankası döviz satış kuru üzerinden davacı …’ya iadeten ödemeyi kabul ettiği anlaşılmakla, alınan bilirkişi raporunda sözleşmenin 12. maddesine göre kullanılmayan intifa süresine karşılık 22.067,67- USD’ yi davacının talep edebileceği kanaatine varılmakla, bu miktarın davalılardan … İnşaat Tic. San. Tur. Ltd. Şti ile … müştereken ve müteselsilen tahsiline karar vermek gerekmiş, her ne kadar ödeme tarihlerinden itibaren faiz istenmiş ise de, sözleşmede faizin hangi tarihten itibaren işleyeceği kararlaştırılmadığı, davalıların ilk davanın açıldığı …. Asliye Ticaret Mahkemesindeki dava tarihi olan 29/11/2012 tarihinde temerrüde düştükleri görüldüğünden, bu tarihten itibaren faizin işletilmesine karar verilmiştir.
Davacı taraf, bakiye intifa bedeli dışında sabit kıymet satış faturası ile otomasyon sistemi demontaj hizmet bedeli faturasına dayalı alacak talebinde bulunmuştur. Taraflar arasındaki sözleşmenin 12. maddesinde, davacı şirket tarafından davalılara ariyeten tahsis edilen menkul malların ve yapılan sabit yatırımların bedelini davalıların iade ve tazmini ile yükümlü oldukları kararlaştırılmış olup, davacı şirketin bu hususta davalı şirkete 188,33-TL tutarında sabit kıymet satış faturası ve davalı şirkete ait istasyonun demontaj hizmet bedeli olarak 881,41-TL tutarında faturalarından kaynaklanan toplam 1.069,74-TL alacağı bulunduğu ve davalılardan … Okunakol’ un ortağı olduğu, … İnşaat lehine bayilik sözleşmesi kapsamında doğmuş ve doğacak her türlü yükümlülüğe 750.000,00-TL üst sınırına kadar müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatı ile üstlenmiş olmakla, diğer alacak talebinin kabulü ile temerrüt tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine karar verilmiş, aşağıda belirtildiği şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
22.067,67 USD’nin 29/11/2012 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince tespit edilecek faiziyle birlikte fiili ödeme günündeki T.C.M.B döviz satış kuru üzerinden hesaplanacak TL karşılığının davalılardan … İnşaat Tic. San. Tur. Ltd. Şti ile … müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacı şirkete ödenmesine,
1.069,74 TL’nin 29/11/2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan … İnşaat Tic. San. Tur. Ltd. Şti ile … müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacı şirkete ödenmesine,
2-Alınması gerekli olan 4.598,73-TL karar ilam harcından, peşin alınan 1.159,39-TL mahsubu ile noksan kalan 3.439,34 – TL bakiye ilam harcının davalılardan … İnşaat Tic. San. Tur. Ltd. Şti ile … müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek hazineye irat kaydına,
3- Davacı tarafından sarf edilen dava açılış gideri: 1.191,19-TL, davetiye gideri: 269,15- TL, bilirkişi ücretleri: 1.200,00- TL olmak üzere toplam: 2.660,34- TL. yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4- Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca uyarınca hesap ve takdir olunan 7.755,30- TL vekalet ücretinin ( davalı …’ un 1.069,74-TL ye kadar olan kısmından, davalı …’ un 7.637,60- TL ye kadar olan kısmından, davalı … İnşaat..’ın tamamından sorumlu olmak üzere ) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5- Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip e-imzalıdır Hakim e-imzalıdır