Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 18. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/410 E. 2018/1103 K. 15.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2015/410 Esas
KARAR NO:2018/1103

DAVA:Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :17/04/2015
KARAR TARİHİ:15/10/2018

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının maliki olduğu … ili … İlçesi … Köyü … Mevkiinde bulunan elma bahçesindeki ağaçlar ve ürünlerinin 04.02.2014-07.09.2014 tarihleri arasında 40.009,20 TL bedelle … nolu poliçe ile davalı şirkete sigortalatıldığını, ürünlerin 02.09.2014 tarihinde meydana gelen … sebebiyle dökülmeye başladığını, daha fazla hasar oluşmaması için tüm elmaların toplandığını, kilogramı 2 TL olan elmalarda 10 Ton ürünün zayi olduğunu, toplam zararın 20.000 TL olduğunu, davalı … şirketine başvuru yapıldığını, hasar tespiti için araziye gelen sigorta şirketi çalışanının ağaçlardaki ürünlerin toplanmış olması sebebiyle hasar tespiti yapılamayacağını belirterek işlem yapmadığını, …. Noterliğinin … T. … Yev. Numaralı ihtarnamesinin davalı şirkete 05.02.2015 tarihinde tebliğ edildiğini, ödeme yapılmadığını, hasarın artmasına engel olunmak amacıyla ağaçlardaki ürünlerin toplandığı TTK 1148. Md. gereğince zararın önlenmesi amacıyla elmaların toplandığını belirterek 20.000 TL zararın 02.09.2014 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı … Anonim Türk Sigorta Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; … ürün Poliçesi tanziminde 5363 sayılı Tarım Sigortalan Kanunu 12. Md. gereğince Tarım sigortaları havuzu (…) hesabına aracılık yapıldığını, poliçe düzenlenmesi ve hasar ödemesi açısından herhangi sorumlulukları bulunmadığını, hasar ihbarının …’e ulaştırıldığını, davanın Tarım Sigortalan Havuzuna yöneltilmesi gerektiğini belirterek husumet itirazında bulunmuştur.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin tarım sigortaları havuzunun işleticisi olduğunu, davacının … nolu … Ürün Sigortası Poliçesinin sigortalısı olduğunu, … sebebiyle doğan zararın tazmini amacıyla açılan davanın haksız ve dayanaktan ; yoksun olduğunu, 28.08.2014 tarihinde meydana gelen … hasarı olduğu gerekçesi ile 03.09.2014 tarihinde hasar ihbarı yapıldığını, 09.09.2014 tarihinde görevlendirilen eksperlerin elma ağaçlarında hasat işlemi yapılması sebebiyle ağaçlarda ürün olmadığını tespit ettiklerini genel şartlar B.2 md. düzenlemesinin açık olduğunu, ürünlerin tamamının toplanarak eksper incelemesine engel olunduğunu, ispat yükünün davacıya geçtiğini, davacının iddiasını ispat edecek nitelikte herhangi bir tespit de bulunmadığını, sigortadan zenginleşme çabası içinde açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Davacının maliki olduğu … ili … İlçesi … Köyü … Mevkiinde bulunan elma bahçesindeki ağaçlar ve ürünlerinin 02.09.2014 tarihinde meydana gelen … sebebiyle dökülmesi nedeniyle oluşan hasarın davalılardan tahsili talepli davadır.
Deliller; Dosya Mevcudu,
Mahkememiz dosyasından 11/09/2017 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
… … Ürün Sigorta Poliçesi (No: …) (Tanh 28/01/2014) incelendiğinde: Ürünün 7 yaşında Yan bodur … Elma çeşidinde olduğu ve bir defa haşatının olduğu genç ağaç tesisi olduğu ve araziye dikimlerin 4,5 X 3 veya 4X3 metre aralıkla yapıldığı görülmektedir. Dekara düşen ağaç sayısı 66 ile 74 arasında olabileceğidir.
Ürünün İlk ve Son Hasat tarihlerinin 15/06/2014 ile 07/09/2014 arasında olacağı poliçede belirtilmiştir.
… Elması Türkiye’nin İklim bölgelerine göre … bölgelerde …, …, … bölgesi ve İç Anadoluya geçit bölgelerinde Temmuz ajandan başlayarak Ağustos ayının sonlarına kadar hasat edilir. Elma meyveleri ağaç olumunda hasat edilir. Meyveler yeme olumuna soğuk hava depolannda belirli süre tutulunca ulaşır. Elma meyvesinin haşatı iki veya üç defa yapılır. İlk hasatta ağacın dış veya alt kısmındaki meyveler koparılır. Sonra ise iç kısımlardaki yan ve üst dallardaki meyveler toplanır.
Dosyada 02/09/2014 tarihinde … nedeniyle tüm ağaçlarda mahsul veriminin zarara uğradığını belirtmektedir. Sigortanın bitiş tarihi 07/09/2014 dür.
Bu bölgede hasat yukarıda belirttiğim üzere Temmuz ve Ağustos aylan içerisinde belirli sürelerle ürünün kısım kısım olgunlaşmasına göre, hasat edilerek mahsûl toplanır. 02/09/2014 tarihine kadar hasatın büyük kısmı tamamlanmış olmalıdır.
Ayrıca Dosya içinde …’in Tespit raporundaki fotoğraflar ve Davacının sunduğu fotoğraflar incelendiğinde yüksek dereceli fırtınanın ürün ile genç ağaçlara da zarar yapması gerekirken; böyle bir durumda ağaçlarda hasar oluşumu fotoğraflarda görülmemektedir.
Dosyada 02/09/2014 tarihinde hasar bölgesinin konumuna 469 m rakıma göre açıklayıcı Meteoroloji kayıtları da bulunmamaktadır.
Aynca …’in 09/09/2014 tarihli hasar tespit raporunda Acenteye hasar İhbar tarihi 03/09/2014 olan davacınm arazisinde, ürün hasat edilmiş olarak belirtilmiştir. Davacı onay almaksızın ürünlerini toplamıştır.
Sonuç olarak, Eylül ayında … Elması için hasatın sonu veya bitişinin olması ve Fırtma hasannın tespiti için gerekli olan yukarıda belirtildiği gibi Meteorolojik kayıtların dosyada bulunmaması ile de hasarın netleşmediği kanaatine varıldığından hasar tespiti yapılamamıştır.
Taraflar arasında görülmekte olan davada, davacının iddiası ve davalı tarafın savunmasına göre, uzlaşmazlık konusunu oluşturan husus; davacıya ait meyve bahçesinde üretimi yapılan elmaların, 02.09.2014 tarihinde meydana gelen … sebebiyle hasarlanmasından kaynaklanan zararın … … Ürün Sigorta Poliçesi kapsamından karşılanıp karşılanmayacağına ilişkindir.
Dosyaya ibraz edilen … nolu … Ürün Sigortası Poliçesinin 04.02.2014-07.09.2014 tarihleri arası için düzenlendiğin, ilk hasat tarihinin 15.06.2014 son hasat tarihinin 07.09.2014 olarak kayıtlı olduğu, sigorta bedelinin 40.009,20 TL olarak kararlaştırıldığı, poliçede sigorta bedelinin %10 ‘u muafiyet, %20 sigortalı payı olmak üzere müşterek sigorta esasma göre düzenlendiği görüldü.
Poliçe uygulamasında meydana gelecek uzlaşmazlıklarda … Ürün Sigortası genel şartları ve poliçede yazılı özel şartlar belirleyici olacaktır.
5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu 21.06.2005 tarihinde resmi gazete yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanunun amacı 1. Mad. de “ üreticilerin bu Kanunda belirtilen riskler nedeniyle uğrayacağı zararların tazmin edilmesini temin etmek üzere, tarım sigortaları uygulamasına ilişkin usûl ve esasların belirlenmesidir.” Olarak açıklanmıştır. Yasa kapsamında … (Tarım Sigortaları Havuzu) kurulmuş olup, kanunun 12. Md. de “Kapsama alınacak bitkiler, bitkisel ürünler ve seralar, tarımsal yapılar, tarım alet ve makineleri ile çiftlik hayvanlan için kuraklık, dolu, don, sel, taban suyu baskını, …, hortum, deprem, heyelan, yangın, kaza ve zararlılar ile hayvan hastalıklarının neden olacağı zararlar ve/veya tarım sektörü bakımından önemli görülecek diğer risklere ilişkin teminatlar Kurulun teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir,” Şeklindeki düzenleme ve 14. Madde düzenlemesi ile ürünlerin Tarım Sigortaları Havuzu (…) tarafından sigortalanması hükme bağlanmıştır.
Olayda dayanılan riziko “…” rizikosudur. Poliçe genel şartlarında, … tanımı yapılmış olup, … Teminatı; yağmur, kar ve dolu ile beraber olsun veya olmasın; münhasıran … (10 metre yükseklikte ve hızı 62 km/saatten fazla esen rüzgârlar) etkisiyle veya … sırasında, rüzgârın devirdiği, sürüklediği veya attığı şeylerin çarpma etkisiyle meydana gelen zararları,” ifade ettiği belirtilmiştir.
Öncelikle poliçe kapsamında tanımlanan şekilde rizikonun oluşup oluşmadığının tespiti gerekmekte olup, arazinin bulunduğu, “… ili, … İlçesi, … Köyü … Mevkiinde 469 m. Rakımda bulunan araziye” en yakın Meteoroloji Müdürlüğünden 02.09.2014 tarihinde … olup olmadığı ve … hızının 10 mt. yükseklite 62.km/saat ve fazlasında olup olmadığının bildirilmesi gerektiği, mevcut dosya kapsamında … rizikosunun ispat edilemediği belirtilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen … … Ürün Sigortası genel şartlarında B.21/b-c ile B2./s. Md. düzenlemelerinde riziko gerçekleştikten sonra sigortalının hasar tespitinin sağlıklı yapılabilmesi için uyması gereken zorunluluklar belirtilmiştir. Buna göre; B.2.1.a-b mad. ile B.2.2 md. düzenlemesi metninde:
b)Tazminat yükümlülüğü ve miktarının saptanması için Tarım Sigortaları Havuzunun veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperlerinin, sigortalı bitkisel ürünler ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere izin vermekle,
c)Zarar, Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından belirleninceye kadar, sigorta konusu hasarlı ürün üzerinde, hasarın saptanmasını güçleştirecek veya hasar miktarını artıracak nitelikte, herhangi bir değişiklik yapmamakla, yükümlüdür.
(2) Hasat edilebilecek hale gelmiş ürünlerde, hasar tespitinin yapılabilmesi için, Tarım Sigortaları Havuzunun veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperlerinin onayını almak kaydı ile hasarlı tarla, bağ ve bahçelerde zararı doğru tespit etmeye yardım edecek şekilde ve miktarda, uygun yerlerinden örnek kısımlar ve parçalar biçilmeksizin ve toplanmaksızın hasada devam edilebilir.
Yine genel şartların B.4 md. de “Hasarın Tespiti” esasları belirtilmiştir. Buna göre;
(1) Hasar tespitinin doğru, hatasız ve zamanında yapılması esastır. İlgili mevzuat gereği hasar tespit ve incelemeleri Tarım Sigortaları Havuzu eksperleri tarafından yapılır. Sigorta edilmiş ürünlerde; teminat kapsamında meydana gelen hasarın nedeni, niteliği ve miktarı, Tarım Sigortaları Havuzu veya Tarım Sigortaları Havuzu eksperlerinin belirlemelerine göre taraflar arasında mutabık kalınmak suretiyle tespit edilir.
(2)Taraflar zarar miktarında anlaşamadıkları takdirde, sigortalı ikinci bir hasar tespiti yapılması için ilk tespit tarihinden en geç 7 gün içinde, Tarım Sigortaları Havuzundan yazılı olarak talepte bulunur. Tarım Sigortaları Havuzu, talebin kendisine ulaştığı tarihten itibaren, 10 gün içinde, yeni bir hasar tespiti yapılması için Tarım Sigortaları Havuzu eksperini atar.
(3)Hasar ihbarının asılsız yapıldığının belirlenmesi halinde, asılsız ihbar durumu, görevli eksperlerce tutanak ile kayıt altına alınır. Dosya bazında hesaplanan masraf tutarları sigorta şirketlerinden tahsil edilir. Asılsız İhbar halleri aşağıda belirtilmiştir.
a)Sigortalının/sigorta ettirenin ya da vekil tayin ettiği kişilerin risk analizi ya da hasar tespit işleminde, sigortalanacak ya da sigortalı alanı göstermemesi,
b)Sigortalı alanda ekili/dikili ürün bulunmaması,
c)Sigortalı alandaki ürünün hasar tespitinden önce hasat edilmiş olması,
ç) Sigortalının/sigorta ettirenin risk analizi ya da hasar ihbarından bilgisi olmaması
Sigortalı alanda ürünün hasar tespitinden önce hasat edilmiş olması hali asılsız ihbar olarak değerlendirilmiştir.
Davacı vekili tarafından verilen 23.11.2015 tarihli dilekçede, … sebebiyle zararın artmasına engel olunmak için toplama işleminin gerçekleştirildiğini, B:2 md. ve TTK 1448. Md. nin getirdiği yükümlülük gereğince hasat işleminin yapıldığını, hasar tespitinin toplanan ürünler üzerinde değil, fırtanın yere döktüğü ürünler üzerinde yapılması gerektiğini belirtmiştir. Ancak bu savunmaya heyetimizce poliçe genel şartları çerçevesinde yer alan düzenleme ve hasarın tespit usulleri ile muafiyet ve müşterek sigorta hükümlerinin uygulanmasındaki veri ve oranların tespiti gerektiğinden itibar etmek mümkün olmamıştır. Zira hasarın meydana geldiği belirtilen evre son hasar tarihine çok yakın olması sebebiyle ürünlerin büyük bölümünün toplanmış olması gerekmektedir. Dolayısıyla zarar hesabında dikkate alınacak ürünün sigortalı ürüne oranının tespiti ile tarih itibarıyla ağaçta kalan ürün toplamının miktarının ve buna bağlı olarak müşterek sigorta ve muafiyet oranlarının tespiti gerekmekte olup, yere dökülen ürünlerin … hasarı bağlantılı olarak dökülüp dökülmediğinin tespiti için yeterli olmadığı, yine … hasarı yönünden poliçe kapsamında değerlendirilecek zarar miktarını tespiti için dosya verilerinin yeterli olmadığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasında 04.02.2014-07.09.2014 tarihleri arasında geçerli olmak üzere, 4O 009,20 TL bedelle arazide bulunan elma ürünü için … nolu Devlet istekli … Bitkisel Ürünler Sigorta Poliçesi düzenlendiği, poliçede … rizikosu için teminat verildiği,
02.09.2014 tarihinde … sebebiyle ürünlerde hasar oluştuğu yönünde talepte bulunulmuş ise de, poliçede tanımlanan ve teminat verilen … rizikosu için öngörülen 10 mt yükseklikteki 62 Km/ saat hızlı esen rüzgar olması gerektiği, araziye en yakın meteoroloji istasyonundan bu hususa ilişkin rapor alınması gerekeceği, dosya kapsamında meteoroloji müdürlüğü yazısı olmadığı, bu sebeple … rizikosunun ispata muhtaç olduğu,
Davacınm Tarım Sigortaları Havuzundan ve eksperinden onay almaksızın hasat gerçekleştirdiği, Poliçe genel şartları B.4/c md. de asılsız ihbar olarak değerlendirileceğinin belirtildiği,
Dosya içinde …’in Tespit raporundaki fotoğraflar ve Davacının sunduğu fotoğraflar incelendiğinde yüksek dereceli fırtınanın ürün ile birlikte genç ağaçlara da zarar yapması gerekirken; böyle bir durumda ağaçlarda hasar oluşumunun fotoğraflarda görülmediği,
Eylül ayında … Elması için haşatın sonu veya bitişinin olması ve … hasarının tespiti için gerekli olan yukarıda belirtildiği gibi Meteorolojik kayıtların dosyada bulunmaması ile de hasarın netleşmediği anlaşılmıştır.
Mahkememiz dosyasından itirazlar ve … meteoroloji müdürlüğü müzekkere cevabı doğrultusunda 06/09/2018 tarihli ek bilirkişi raporu alınmıştır.
Taraflar arasında 04.02.2014-07.09.2014 tarihleri arasında geçerli olmak üzere, 40.009,20 TL bedelle arazide bulunan elma ürünü için … nolu Devlet Destekli … Bitkisel Ürünler Sigorta Poliçesi düzenlendiği, poliçede … tizıkosu için teminat verildiği,
02.09.2014 tarihinde … sebebiyle ürünlerde hasar oluştuğu yönünde talepte bulunulmuş olup, dosyaya kök raporun sunulmasından sonra kazandırılan … Valiliği Meteoroloji Müdürlüğü’nün 29.01.2018 T. 1552 Sayılı yazısı ekindeki kayda göre 02.09.2014 tarihinde poliçe teminat kapsamında tanımlanan 17,2 mt/sn hızının üzerinde 20,4 mt/sn hızda … tanımlı rüzgar esmiş olup, rüzgarın hızı dikkate alındığında, … rizikosunun gerçekleşmiş kabul edilebileceği,
Eylül ayında … Elması için hasatın sonu veya bitişinin olması dikkate alınarak, … dolayısıyla ürünün ancak tahmini olarak %30 oranındaki kısmının zarar görmüş olabileceği, %10 muafiyet uygulaması ile %80-%20 müşterek sigorta oranları dikkate alınarak talep edilebilecek tazminat miktarının 6.401,47 TL olacağı, Sigortalının hasar tespiti öncesinde hasat yapmış olması nedeniyle Poliçe genel şartları B.4/c md. de düzenlenen asılsız ihbar olarak değerlendirileceği yönündeki mütalaanın korunduğu anlaşıldığından Poliçe genel şartları B.4/c md. sine taraflarca uyulması gerektiği ancak davacı tarafça hasar tespiti öncesinde hasat yapmasının asılsız ihbar olarak değerlendirilmesi nedeniyle davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM :
1-Davanın reddine,
2-Alınması gerekli 35,90 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 341,55 TL’den mahsubu ile artan 305,65 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalılar vekille temsil olunmakla red üzerinden hesaplanan karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 2.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı …tarafından yapılan 10,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından geriye kalan kısmının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgilisine iadesine,
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 15/10/2018

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır