Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/1207 Esas
KARAR NO : 2022/669
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 17/12/2015
KARAR TARİHİ : 06/10/2022

DAVA: Davacı vekili mahkememize ibraz etmiş olduğu ve … Taah. Tic. San. A.Ş ile Sınırlı Sorumlu … … Kooperatifini davalı olarak gösterdiği dava dilekçesinde, müvekkilinin, davalılardan … … Kooperatifinin … nolu ortağı olduğunu, müvekkilinin, kooperatifin … nolu ortağı … ‘dan kooperatif hak ve paylarını …. Noterliğinin 18/06/2006 tarih … yevmiye nolu “Kooperatif Üyelik Hakkı Devir Sözleşmesi” ile devralarak kooperatif üyesi olduğunu, müvekkilinin kooperatife üye olmasına müteakiben 11/12/2006 tarihinde kura çekimi yapıldığını ve kura çekimi sonucu … çayırı mevkii … Ada 2 parselde kayıtlı 43/1000 arsa paylı 11 numaralı bağımsız bölümün müvekkiline tahsis edildiğini, söz konusu dairenin müvekkiline teslim edildiğini, 13/06/2014 tarihinde tapuya ferdileşme listesi verildiğini ancak tapuda devir işlemlerinin çeşitli bahanelerle geciktirildiğini, 23/11/2015 tarihinde tapu devri yapılarak dairenin tapusunun müvekkiline verildiğini, ancak devir esnasında tapu kaydına, diğer davalı … İnşaat A.Ş tarafından ihtiyati haciz konulduğunun öğrenildiğini, tapu hacizli olarak davalı kooperatif tarafından müvekkiline devredildiğini, söz konusu ihtiyati haciz ferdileştirme işleminden sonra 25/07/2014 tarihinde konulduğunu, davalılardan … İnşaat A.Ş , diğer davalı …….Kooperatifi hakkında … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/… D.iş dosyasında saklanan 27/05/2014 tarihli hakem kararı ile lehine hükmedilen alacağı tahsil amacıyla önce … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/… D.iş dosyası ile ihtiyati haciz kararı alarak uyguladığını, sonra … İcra Müdürlüğünün 2014/… Esas sayılı dosyası ile davalı kooperatif aleyhine 12.580.840 TL’lik ilamlı icra takibi yaptığını, davalı takip borçlusu Kooperatif , …İcra Hukuk Mahkemesinin 2014/… Esas sayılı dosyasından “hakem kararlarının kesinleşmeden icraya konulamayacağı” şeklinde şikayette bulunmuşsa da şikayetin reddedildiğini ve takibe devam edilerek ihtiyaten haczedilen müvekkilinin de dahil tüm taşınmazlarla ilgili olarak 03/03/2015 tarihinde hacizli taşınmazların kıymet takdiri yapılmasına karar verildiğini, takip dayanağı konusu para alacağı olan bir hakem kararı olduğunu, hakem kararlarına karşı tek kanun yolunun HMK 439 gereği iptal davası olduğunu, takip dayanağı hakem kararına karşı da davalı Kooperatif tarafından … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/… Esas sayılı dosyası ile iptal davası açıldığını, davanın halen derdest olduğunu, aynı hakem kararı için diğer davalı … İnşaat A.Ş’nin de … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/… Esas sayılı dosyası ile iptal davası açtığını, bu dosyanın dava derdest olduğunu, hakem kararının dahi henüz kesinleşmediğini, iş bu davanın davalıları arasında borç-alacak ilişkisinin müvekkilini ilgilendirmediği halde evinin cebri icra ile satılarak elinden çıkma riskinin olduğunu, müvekkilinin kooperatife hiçbir borcunun bulunmadığını, davalı kooperatifin de bir yapı kooperatifi olduğunu, Aralık 2006 tarihinde kura çekimi yapıldığını, dava konusu dairenin müvekkiline tahsis edildiğini, ferdileşme listesinin 13/06/2014 tarihinde tapuya verildiğini, 1 ay sonra 24/07/2014 tarihinde haciz konulduğunu, haciz işlemi taşınmazın kooperatifçe müvekkiline tahsisinden çok sonra yapıldığını belirterek … çayırı mevkii … ada 2 parselde kayıtlı 43/1000 arsa paylı 11 numaralı bağımsız bölümün mülkiyetinin haciz tarihinde de müvekkiline ait olduğunun tespitine tapu kaydı üzerine konulan haczin kaldırılmasına, taraflar arasındaki çekişmenin giderilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … İnş. ….A.Ş vekili cevap dilekçesinde, davacının dava dilekçesinin deliller kısmında belirttiği gibi … İcra Müdürlüğünün 2014/… sayılı icra takip dosyası ile ilamlı takip yapıldığını ve kesinleşen borç sebebiyle diğer davalının (… … Koop.) taşınmazları üzerine haciz işlemi yapıldığını, davacının haciz işleminden sonra devir aldığı taşınmaz tapusuna da haczin tatbik edildiğini, yapılan icra işleminin Ankara İcra Müdürlüğünde yapılması, müvekkili şirketin merkezinin Ankara’da olması ve başka yerde şubesinin bulunmaması olgusu karşısında yetkili Ankara mahkemelerinde açılmayan davanın yetkisiz İstanbul Mahkemelerinde açılması sebebiyle yetki itirazı bakımından davanın öncelikle reddine karar verilmesi gerektiğini, dava, menfi tespit ve haczin fekki davası olduğundan nispi harca tabi olduğunu, ya taşınmaz değeri üzerinden ya da tatbik edilen haciz miktarı üzerinden harcın tamamlattırılması gerektiğini, davacının hakem kararının kesinleşmediği yolundaki itirazlarının daha önce de borçlu tarafından ileri sürüldüğünü ve red ile sonuçlandığını, davacının hakem kararlarının kesinleşmeden takibi yapılmayacağı yolundaki savunmasının yasal dayanağının bulunmadığını, taraflarınca hakem kararı için ilam nitelikli ihtiyati haciz kararı talep edildiğini, talebin … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/… D.iş sayılı ihtiyati haciz kararı ile vaz edildiğini, … Asliye Ticaret Mahkemesi konuyu her yönü ile diğer davalı kooperatifin itirazı üzerine yeniden incelediğini, itirazın reddine karar verdiğini, kararın kesinleştiğini, öte yandan … İcra Müdürlüğünün 2014/… Esas sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğini ve icra takibinin kesinleştiğini, davacı, huzurdaki davayı ikame etmeden önce … İcra Hakimliği nezdinde 2015/… Esas sayı ile müvekkili şirket yönünden aynı taleple 04/12/2015 tarihinde ikame ettiği davasının reddedildiğini, davacının bu kararı temyiz etmemesi halinde kesin hüküm mevcudiyeti nedeni ile davanın reddedilmesi gerektiğini, davanın sürümcemede kalmaması ve usul ekonomisi bakımından davanın müvekkili şirketi ilgilendiren hukuksuz talepleri dışındaki talepleri üzerinden tefrik edilmesi gerektiğini belirterek davanın öncelikle yetki, görev, hukuki yarar yokluğu, kesin hüküm varlığı ve iş bölümü itirazları nedeniyle reddine, hukuki dayanaktan yoksun davanın esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
Dava dilekçesinde davalı gösterilen ……Kooperatifi vekili cevap dilekçesinde, özel hukuk tüzel kişisi olan Kooperatifler ile ortaklar arasındaki davalarda, ilgili tüzel kişinin yani kooperatifin merkezinin bulunduğu yer mahkemesinin kesin yetkili olduğunu, müvekkilinin merkez adresinin Zonguldak olduğunu, İstanbul Mahkemelerinin yetkisiz olduğunu, davacıya ait taşınmaz üzerine haciz uygulayan tarafından diğer davalı … İnşaat…A.Ş olduğunu, müvekkilinin davacı ile herhangi bir çekişmesinin olmadığını, dava konusu taşınmazın rayiç değeri belirlenerek bunun üzerinden harcın hesaplanması ve harç eksiğinin tamamlatılması gerektiğini, davacıya defalarca hatırlatılmasına rağmen gerekli belgeleri zamanında vermediğini, bunun doğal sonucu olarak kendilerine ferdi tapularının verilmesinin geciktiğini, sonrası zamanlara kaldığını, davacının iddiasının tam aksine , davacıya ferdi tapu verilmesinin gecikmesine neden olanın müvekkili olmadığını, bizzat davacının kendisi olduğunu, diğer davalının … İcra Müdürlüğünün 2014/… Esas sayılı icra takibine konu ettiği 27/05/2014 tarihli hakem kurulu kararının iptaline ilişin davanın … Asliye Hukuk (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin 2014/… Esas sayılı dosyası ile devam ettiğini, anılan davada kooperatifin ve ortakların daha fazla mağdur edilmesinin önüne geçebilmek için taraflarınca icra takibinin dava sonuna kadar durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir isteminde bulunulduğunu, 21/01/2016 tarihli duruşmada bu istemleri doğrultusunda ihtiyati tedbir kararı verilerek … İcra Müdürlüğünün 2014/… Esas sayılı icra takibinin durdurulduğunu, icra dosyasından hacizli taşınmazların satılarak paraya çevrilmesinin şu an gelinen aşamada ve kısa vadede söz konusu olmadığını, sununan deliller, tapu sicil dosyası içeriği ve dava dosyası kapsamından açıkça anlaşılacağı gibi huzurdaki davaya konu edilen çekişmede davalı müvekkilinin herhangi bir dahli ve sorumluluğu bulunmadığını belirterek davanın yetki yönünden reddine, aksi takdirde husumet yönünden reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Dava, müvekkilinin davalı şirkete borçlu olmadığının tespiti ile tapu kaydı üzerine konulan haczin kaldırılması ve taraflar arasındaki çekişmenin giderilmesi istemine ilişkindir.
Yargılamanın devamı sırasında davacı tarafından kooperatif hakkında açılan davanın esas davadan tefrik edilerek mahkememizin 2018/… Esas sayılı dosyasına kaydının yapıldığı ve yapılan yargılama sonunda “Davacının istemlerinden biri bağımsız bölümün mülkiyetinin tespiti olup, taşınmaz İstanbul ili sınırları içinde olup, HMK nun 12./1.maddesinde bu tür davalarda taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinin kesin yetkili olduğu yazılı ise de, HMK 14/2.maddesinde “Özel hukuk tüzel kişilerinin ortaklık veya üyelik ilişkileri ile sınırlı olmak kaydı ile bir ortağına bir üyesine karşı veya bir ortağın yahut üyenin bu sıfatla diğerlerine karşı açacakları davalar için ilgili tüzel kişinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir ” bir sureti dosya içerisine bırakılan Yargıtay 11 Hukuk Dairesinin 12/10/2015 tarih 2015/… esas 2015/… karar nolu ilamında da belirtildiği üzere “6100 Sayılı HMK nın 12/1.maddesinde yer alan yetki kuralının aynı kanunun 14/2.maddesinde yer alan yetki kuralı gibi özel ve kesin yetki kuralı olduğu ancak HMK nun 12/1 maddesinde yer alan özel yetki kuralının , HMK nın 14/2 maddesinde yer alan yetki kuralına nazaran daha genel bir yetki kuralı olduğu bu iki yetki kuralının aynı anda uygulanmasının söz konusu olması halinde daha özel yetki kuralı niteliğinde olan HMK 14/2.maddesinde yer alan yetki kuralının öncelikle uygulanması gerektiği ” belirtildiğinden davanın açıldığı tarih itibariyle davalı kooperatifin merkez adresinin Zonguldak olması nedeniyle işbu davaya bakmakta mahkememiz yetkisizdir. Yetkili mahkeme Zonguldak Asliye (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla ) Hukuk Mahkemesi’dir. Dava açıldıktan sonra davalı kooperatif merkez adresini İstanbul’a taşımıştır ancak Yargıtay 11 Hukuk Dairesinin 05/07/2010 tarih 2009/2043 esas ,2010/7831 karar , Yargıtay 23 Hukuk Dairesinin 26/9/2011 tarih 2011/1214 esas 2011/618 karar nolu ilamlarında da belirtildiği üzere, kooperatifin merkez değişikliğinin dava tarihinden sonra yapıldığı her davanın açıldığı tarihteki koşulları göre değerlendirilmesi gerektiğinden yetkili mahkeme Zonguldak Asliye Hukuk Mahkemesidir.” denilerek yetkisizlik kararı verilmiştir. Karar davacı tarafça istinaf edilmiş, … Mahkemesi … Hukuk Dairesinin 25/02/2021 tarih 2018/… Esas 2021/… Karar nolu ilamı ile istinaf talebinin reddine karar verilmiş ancak davacı tarafça süresinde dosyanın yetkili Zonguldak Asliye (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Hukuk Mahkemesine gönderilmesi talebinde bulunmaması nedeniyle 11/10/2021 tarihli ek karar ile davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği ve söz konusu bu ek kararın 09/11/2021 tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
… İcra Dairesine ait 2014/… Esas sayılı takip dosyası sureti alınarak dosya içerisine bırakılmıştır. İncelendiğinde, … .. A.Ş tarafından … Aleyhine toplam 12.581.840,35 TL alacak için 24/07/2014 tarihinde ilamsız takip başlatıldığı tespit edilmiştir. Bağımsız bölüme ait tapu kaydı incelendiğinde, ferdileşme işleminin 23/11/2015 tarihinde yapılarak bağımsız bölümün … adına kaydının yapıldığı ancak tapu kaydı üzerinde… İcra Müdürlüğünün 24/07/2014 tarih 2014/… Sayılı haciz yazısı gereğince (alacaklı … İnşaat…A.Ş) şerh bulunduğu, görüldüğü üzere ihtiyati haciz şerhinin tarihinin 24/07/2014 olup ferdileşme tarihinden önceki bir tarih olduğu anlaşılmaktadır. Dosya içerisindeki delillere ve ihtiyati tedbir talebi ile ilgili olarak … BAM … HD’nin 2017/… Esas 2017/… Karar nolu ilamında da belirtildiği üzere kura çekiminin davalı şirketin (…) taşınmaza ihtiyati haciz kararı koydurmadan önce gerçekleştiği, davacı adına taşınmazın tapu kaydının ise haciz tarihinden sonra oluştuğu, yani taşınmazın tapuda davalı kooperatif adına kayıtlı iken davalı şirket alacağına istinaden ihtiyati haciz kararı konulduğu görülmektedir.
Yargılamanın devamı sırasında … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/… Esas 2018/v Karar nolu ilamı ile davalı şirketin iflasına karar verilmesi nedeniyle İİK 194 Maddesi gereğince söz konusu kararın kesinleşmesi ve ikinci alacaklılar toplantısı yapılarak toplantından sonra 10 gün geçmesi mahkememiz beklenilmiştir. İkinci alacaklılar toplantısının 30/05/2022 tarihinde yapıldığı … İcra Dairesi 2018/… iflas sayılı dosyadan bildirilmiştir. Davacı kendisine adına kayıtlı olan taşınmaz üzerinde bulunan ihtiyati haciz şerhinden dolayı kendisinin davalı şirkete borcu bulunmadığını belirterek menfi tespit davası açmış ayrıca aynı dava ile ihtiyati haciz kararının da kaldırılmasını talep etmiştir. Dava, icra takibinden sonra açılan menfi tespit istemine ilişkindir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında İİK 72 . Maddesine göre iki özel yetki kuralı öngörülmüştür. Buna göre a-Davalının yani alacaklının yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir, menfi tespit davası birden fazla kişiye (davalıya) karşı birlikte açılmakta ise davalılardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir , b-menfi tespit davası icra takibinin yapıldığı (takibi yapan icra dairesinin bulunduğu) yer mahkemesinde de açılabilir. Davalı şirket vekili süresinde sunmuş olduğu cevap dilekçesi ile yetki itirazında bulunmuştur. Davalı şirketin merkez adresi Ankara olduğu gibi İcra takibinin yapıldığı yer de Ankara İcra Dairesidir. Her dava davanın açıldığı tarihteki duruma göre değerlendirilir. Dava tarihi 14/12/2015 olup davacı bu tarihte açmış olduğu dava dilekçesinde hem ……A.Ş’ni hem de Sınırlı Sorumlu… Davalı göstermiştir. Dava dilekçesinde davalı kooperatifin adresi de Zonguldak olarak yazılıdır. Yukarıda da belirtildiği üzere yargılamanın devamı sırasında Kooperatif hakkında açılan dava bu dosyadan tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydı yapılmış olup Mahkememizin 2018/… Esas 2018/… Karar sayılı istinaf denetiminden de geçen yukarıda belirtildiği gibi davacının kooperatif hakkındaki istemlerinden biri olan bağımsız bölümün mülkiyetinin tespiti talebi nedeniyle HMK 12/1 gereğince taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkili ise de HMK’nın 14/2 maddesi gereğince “özel hukuk tüzel kişilerinin ortaklık veya üyelik ilişkileri ile sınırlı olmak kaydı ile bir ortağına bir üyesine karşı veya bir ortağın yahut üyenin bu sıfatla diğerine karşı açacakları davalar için ilgili tüzel kişinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir” denildiğinden ve davanın açıldığı tarih itibariyle davalı kooperatifin merkez adresinin Zonguldak olması nedeniyle (davacı da dava dilekçesinde kooperatif adresini Zonguldak olarak göstermiştir) yetkisizlik kararı verildiğinden , her davanın davanın açıldığı tarihe göre irdelenmesi kuralı gereğince iş bu davada da davalı şirket açısından yetkili mahkemenin (Menfi tespit davası birden fazla davalıya karşı birlikte açılmakta ise davalılardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir kuralının bu davada uygulanması mümkün olmadığı çünkü davalı kooperatifin de merkez adresinin dava tarihi itibariyle İstanbul olmayıp Zonguldak olması nedeniyle ) Ankara Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu anlaşılmaktadır. İş bu davada davalı şirketin iflas etmesi nedeniyle, iflas kararının kesinleşmesi ve ikinci alacaklılar toplantısının yapılması beklenir iken, dava tarihinden sonra kooperatifin Zonguldak olan merkez adresinin İstanbul’a nakletmesi nedeniyle, mahkememizce verilen yetkisizlik kararı gereğince dosyanın Zonguldak Mahkemesine gönderilmesi davacı tarafından talep edilmeyerek davacı tarafından davalı kooperatif hakkında 20/05/2022 tarihinde aynı istemli dava açıldığı, davanın … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/… Nolu esasına kaydının yapıldığı ve bu mahkemece 11/08/2022 tarihinde bu dosyanın mahkememize ait 2015/… Esas nolu dosya ile birleştirilmesine karar verildiği görülmüştür. Birleştirilen dosyanın Mahkememizin 2015/… Esas nolu dosyadan tefrikine karar verilerek, davacı tarafından davalı kooperatif hakkında açılan 20/05/2022 tarihli söz konusu dava mahkememizin 2022/696 nolu esasına kaydının yapıldığı görülmüştür. Yukarıda da belirtildiği üzere her davanın açıldığı tarihteki duruma göre irdelenmesi gerekir. Davacı ilk davasını 14/12/2015 tarihinde davalı Şirket ile merkez adresi Zonguldak’ta olan kooperatif hakkında açmış olup , iş bu davada davalı şirket süresinde vermiş olduğu cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunmuştur. Yukarıda da açıklandığı üzere 14/12/2015 tarihindeki duruma göre davalı şirketin yetki itirazı haklıdır. Her ne kadar dava tarihinden sonra kooperatif merkez adresini İstanbul’a taşınması nedeniyle ilk dava tarihi olan 14/12/2015 ‘ten çok sonra 20/05/2022 tarihinde açılan ve mahkememiz dosyası ile birleştirilen dava nedeniyle “menfi davası birden fazla kişiye birlikte açılmış ise davalılardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir” kuralının uygulanması mümkün olmadığından , davalı şirket tarafından yapılan yetki itirazının davanın açıldığı 14/12/2015 tarihindeki duruma göre irdelenmesi gerektiğinden, daha sonradan kooperatifin merkez adresinin değiştirilmesi suretiyle davalı şirketin yapmış olduğu yetki itirazının etkisiz hale getirilmesi mümkün olmadığından , davalı şirket tarafından yapılan yetki itirazı dikkate alınarak Mahkememizin yetkisizliğine ve talep halinde dosyanın yetkili Ankara Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Mahkememizin yetkisizliği nedeniyle , dava dilekçesinin usulden reddine,
Kararın süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmesi halinde kararın kesinleştiği tarihten, kanun yoluna başvurulmuş ise bu başvurunun reddi kararının tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde kararı veren mahkememize başvurarak dava dosyasını yetkili mahkemeye gönderilmesinin talep edilmesi halinde dosyanın yetkili Ankara Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine, süresinde başvurulmadığı takdirde davanın açılmamış sayılacağına resen karar verileceği hususunun davacı vekiline ihtarına (ihtar edildi )
Taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Mahkemesine İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 06/10/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır