Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/192 Esas
KARAR NO : 2019/974
DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/06/2014
KARAR TARİHİ : 26/11/2019

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE TALEP : Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesinde ve cevap dilekçesinde özetle; davalı tarafın yetki itirazı yerinde olmadığını, müvekkili şirket ile davalı arasında akdedilen sözleşmenin “Anlaşmazlık ve Yetkili Merci” başlıklı 8’inci maddesi uyarınca İstanbul mahkeme ve icra dairelerinin yetkili olduğunu, taraflar arasında akdedilen 03.02.2010 tarihli “Sıvı Karbondioksit Tankı, Tesis, Kullanma ve Sıvı Karbondioksit Tedarik Sözleşmesi” (“Sözleşme”) uyarınca, davalıya, müvekkili şirket tarafından muhtelif tarihlerde fatura karşılığı sınai gaz tedariki yapıldığını, müvekkili şirketin taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında teslimatlarını yapmış olmasına rağmen davalı şirket kendisine teslim edilen gazların ve kiralanan tüplerin bedellerini müvekkili şirkete vadesinde ödemediğini, davalı şirket tarafından keşide edilen 13.01.2014 tarihli yazı ve sonrasında … Noterliğinin … Yev. numaralı ve 31.01.2014 tarihli ihtarnamesi ile Sözleşme, hiçbir dayanağı olmayan gerekçelerle haklı bir neden olmaksızın, sözleşmede belirlenen fesih süresine de aykırı olarak tek taraflı olarak fesih edildiğini, davalının bu ihtarnamesine karşılık olarak müvekkili şirket tarafından … Noterliğinin 31.01.2014 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesinin davalı tarafa gönderildiğini, davalı tarafın takibe konu cezai şart açısından itirazının yerinde olmadığını, taraflar arasındaki sözleşmenin 03.02.2010 tarihinde yürlüğe girdiğini, “Geçerlilik Süresi” başlığı altında tarafların süre bitminden 6 ay önceden mevcut sözleşmenin feshi taraflarca ihbar edilmediği takdirde sözleşmenin bir yıl için yenileceği ve sözleşmenin her halükarda 03.02.2015 tarihinde sona ereceği hükmünün düzenlendiği, davalı tarafın bu süreye uymadan keyfi olarak sözleşmeye son verdiği, bu nedenle müvekkilinin zarara uğradığını, Sözleşmenin Feshi” başlıklı 5’inci maddesinin 5.1’inci fıkrasında “Sözleşmenin Bölüm C, madde 5.2 ve 5.3’de yer alan koşullar dışında tek taraflı olarak fesih edilmesi halinde fesih eden taraf karşı tarafa bir defaya mahsus olmak üzere fatura karşılığında 50.000 USD’nin fesih tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru Türk Lirası karşılığını ceza şartı olarak öder.” hükmüne yer verildiğini, davalı tarafın sözleşmeyi süresinden önce keyfi nedenlerle, haklı bir neden olmaksızın tek taraflı feshetmiş olması nedeniyle söz konusu ceza şartının talep edildiğini, alacağın likit olduğunu beyan ederek; davalı tarafın … İcra Müdürlüğü’nün … e. sayılı icra takibine vaki haksız itirazının iptali ile takibin, takip tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte devamına ve %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatı ile vekalet ücreti ile yargılama masraflarının davalıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA VE KARŞI TALEP : Davalı-karşı davacı vekili cevap dilekçesinde ve karşı dava dilekçesinde özetle; dava dilekçesinin usulüne uygun olmadığını, mahkemenin yetkili olmadığını, yetkili mahkemelerin Kahramanmaraş Mahkemeleri olduğunu, müvekkili şirketin davacı şirkete herhangi bir borcunun olmadığını, sözleşmenin haklı olarak müvekkili şirket tarafında feshedildiğini, sözleşmenin 9-1-c. Maddesi hükmü gereğince; tankta meydana gelen firelerin, kayıpların, zararların davacı şirketin yetkili servisi tarafından tespit edildiği, bu hususu defaatlerce kez … A.Ş. Ye bildirdiğini, davacının bu hususu dikkate almadığını, müvekkilinin sözleşmeden kaynaklanan edimlerini yerine getirmesine rağmen, davacı-karşı davalının sözleşmeden kaynaklanan edinlerini yerine getirmediğini, müvekkili şirketin sözleşmeye konu sıvı karbondioksit tankında devamlı sorun yaşadığını ve tankın fire vermesi nedeni ile büyük zarara ve mağduriyete uğradığını, … Aş’nin yetkili servisi tarafından tankta sorun olduğunun tespit edildiğini ve tutanak altına alındığını, müvekkili şirketin sözleşme imzaladıktan sonra 1.554.134,60kg sıvı karbondioksit satın aldığını, 1.212.624,15kg sıvı karbondioksit sattığını, 327.249,15kg sıvı karbondioksit firesi olduğunu, bu firenin davacı -karşı davalının kusurundan kaynaklandığını, sözleşmenin 03/02/2014 tarihinde sona erdiğini, sözleşmenin müvekkili tarafından haklı nedenle feshedildiğini, bu nedenle davacının davasının reddine ve karşı davanın kabulüne karar verilerek şimdilik 1.000,00TL nin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, Dava; mahkememizce … İcra Müdürlüğüne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosyası celp edilmiş, dosyanın incelenmesi sonucunda; davacı-karşı davalının, davalı-karşı davacı aleyhine takip başlattığı, davalı-karşı davacının ödeme emrine itiraz ettiğini ve takibin durduğu görülmüştür.
Mahkememizce davalı-karşı davacının 2010-2014 yıllarına ait yasal ve ticari defterlerinin mali müşavir bilirkişiden davacı ve davalının alacak ve borç kayıtları ile hesap bakiyelerinin tespit edilerek tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda her iki yanın alacak kalemleri konsuunda rapor alınmasına karar verilmiştir. Talimat mahkemesince alınan raporda özetle; davalı-karşı davacının 2010-2011 yıllarına ait ticari defter ve kayıtlarının kapanış onaylarının bulunmadığı, 2012-2013-2014 yıllarına ait ticari defter ve kayıtlarının TTK hükümlerine uygun olarak tutulduğunu, 2013 yılında davacı-karşı davalının 4.295,13TL borçlu olduğu, 2014 yılı defterlerinde yıl sonu itibari ile davalı-karşı davacının, davacı-karşı davalıdan düzeltme kayıtlarından sonra 66.341,36TL alacaklı olduğu, davalı-karşı davacı tarafından 23/12/2013 tarihinde 141.181,10TL tutarında … seri numaralı faturanın 938 nolu yevmiye kaydı ile kayıt yapıldığı davalı tarafından ibraz edilen bu faturanın davalıya iade edildiği, bu faturanın hangi sözleşmeye istinaden kesildiğinin anlaşılmadığı, bu faturanın hesaplardan çıkarılması halinde davacının, davalıdan 74.839,74TL alacaklı olduğu ifade edilmiştir.
Mahkememizce Gebze Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak davacı-karşı davalının ticari defter ve kayıtlarının mali müşavir bilirkişice inceleme yapılarak, alacak-borç miktarlarının tespit edilmesi istenmiştir. Talimat mahkemesi aracılığı ile alınan raporda özetle; davacı tarafın incelemeye ibraz ettiği 2010-2014 yıllarına ait defterlerin delil niteliğine haiz olduğu, davacı-karşı davalının, davalı-karşı davacı taraftan 74.839,74TL alacaklı olduğu ifade edilmiştir.
Mahkememizce dava konusu tankın kullanılıyor olması dikkate alınarak sunulan periyodik bakım belgeleri ve diğer kayıtlar üzerinde inceleme yapılarak bir borçlar hukukçusu bir sektör bilirkişisinden ve 2 makine mühendisi bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiştir. Alınan raporda özetle; karbon çeliği malzemeden 1989 yılında imalatı yapılan seri no: … olan dava konusu tankın üzerinin 10cm izolasyon malzeme ile kaplı olduğu, izolasyonu tutan koruyan alüminyum saç malzeme ile örtüldüğü, 03/02/2010 tarihinde dosya kapsamında yer alan sözleşme ile davalı-karı davacı şirketin tankı kiraladığı, sözleşme gereği sıvı karbondioksit tankının kurulumu, teknik sorumluluğu ile sıvı gaz tedariki, bu ticaret alanında mutad olduğu üzere, … A.Ş. Ne ait olduğu, kullanıcı firmanın teknik müdahaleye yetkisinin bulunmadığı, kullanıcı davalı firmanın dosya kayıtlarında yer alan kayıp kaçak miktarını tankın devreye alındığı 2010 yılını da kapsayacak şekilde gün gün hesaplayarak tedarikçi firmaya mükerreren ilettiği, buzlanma resimlerinin bu kaçağı doğruladığını, tankın en son bakımının 10/06/2009 yılında yapıldığı, tankın davalının tesislerinde 03/02/2010 tarihinde kurulduğunu, davacının kurulumdan sonra Hidrostatik basınç testlerini Bilim Sanayi Teknoloji Bakanlığınca Akredite A tipi muayene kuruluşuna yaptırması gerektiği; ancak, davacının bu testi yatırmadığını, yaklaşık 47 ay sürede buzlama ve kaçak şikayetlerine karşı …’ın somut bir tedbir almasının gerektiği, ancak davacının böyle bir tedbir almadığı, buzlanmanın, kılcal kaçaklardan kaynaklanabileceği gibi buzlanan bölgelerdeki izolasyon yetersizliği yada izolasyon malzemesi poliüretan malzemenin deformasyonundan kaynaklanabileceği, tankın yerleşim durumunun yani güneşe olan pozisyonun da bu konuda etkin olabileceği, buzlanma resimlerinden kaçak var yada yok sonucu çıkarmanın pek mümkün olmadığı, gaz kullanıcı olan davalı firmanın mükerrer şikayetlerine karşılık olarak tedarikçi … AŞ de verilen kayıtlara gerekli kontroller yapıldığını ileri sürerek yapılan kontroller sonucu tankın çalışır durumda normal teslim edildiğinin ifade edildiği, söküm sonrası yetkili proje mühendisi tarafından hazırlanan ve dosyada yer alan raporda, buzlanma ve karlanmaların vana ve flaş noktalarının yakınlarında oluştuğu, kaynak bölgelerinde kaçak olması durumunda izolasyonu kaldıracağı, buzlanmanın ortam neminden kaynaklanabileceğinin ifade edildiği, davacının Hidrostatik Basınç Sızdırmazlık testi yaptırmadığı, bu nedenle tankta kaçak olup olmadığı hususuna netlik kazandırmadığı, davacının hidrostatik basınç testini yaptırmadığı için sözleşmenin 6.1.maddesini ihlal ettiği, davacı … AŞ nin tam kusurlu olduğu, tank üzerinde CE uygunluk işaretinin bulunmadığı, davacı … AŞ nin Basit Basınçlı Kaplar Yönetmeliğinin 87/404/AT ve 227 maddelerine riayet etmediği, … Ltd. Şti. Nin davacı-karşı davalıya haber vermekten başka bir önlem almadığı, sözleşmenin davalıca feshinin yerinde olduğu, davacının davalıdan cezai şart talep edemeyeceği, tankın sökülmesi ve taşınmasından doğan masrafları davacı-karşı davalının, davalı-karşı davacıdan talep edemeyeceği, davalı-karşı davacının tutmuş olduğu tutanaklara istinaden davalının, davalının, davacıya 141.181,10TL tutarında fatura tanzim ettiği, davaya konu sıvı karbondioksit’in kg olarak kaybı hakkında görüş bildirmenin mümkün olmadığı ifade edilmiştir.
Mahkememizce davacı-karşı davalı vekilinin itirazı üzerine daha önce rapor alınan bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Alınan bilirkişi ek raporunda, bilirkişi heyetinin vermiş oldukları kök rapordaki tespit ve beyanlarını yinelediği görülmüştür.
Mahkememizce tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda ve önceki rapora yönelik itirazlarda göz önünde bulundurularak, sözleşmeye konu tankta davalının iddia ettiği gibi kayıp-kaçak olup olmadığı, sözleşmenin yapıldığı tarih itibari ile tank üzerinde hidrostatik basınç testinin yapılmasının zorunlu olup olmadığı, böyle bir testin yapılmamasının sonuçlarının neler olabileceği, tankta kaçak olması halinde bunun buzlanmadan başka bir göstergesinin olup olmadığı, böyle bir durumda poliüretan izolasyonunda bozulma yahut akmaya yol açıp açmayacağı, tankta kaçak bulunması halinde kaçak miktarının tespiti ve bedeli noktasında teknik üniversitede seçilen bir makine, bir yüksek kimya ve bir kimya metalurji mühendisinden oluşan bilirkişi heyetinden rapor alınmasına karar verilmiştir.
Alınan bilirkişi raporunda özetle; ilk alınan bilirkişi raporundaki görüşlere iştirak edildiği, davacı-karşı davalı … AŞ nin gaz kaçağı olup olmadığını bilimsel temele dayanan ve genel kabul görmüş güvenilir bir yöntem ile tespit edemediği ifade edilmiştir.
Mahkememizce aynı bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişi ek raporunda; bilirkişi heyetinin kök rapordaki görüşlerine bağlı kaldıkları ifade edilmiştir.
Mahkememizce davalı-karşı davacı tarafın, davacı-karşı davalıya çekmiş olduğu ihtarnamenin incelemesi sonucunda; davalının sözleşmeyi feshettiği görülmüştür.
Mahkememizce davacı-karşı davalının yetkili servisi tarafından düzenlenen CO2 tankları arıza ve planlı koruyucu bakım formlarının incelemesi ve dosyaya sunulan fotoğrafların incelenmesi sonucunda davaya konu tankta buzlama olduğu görülmüştür.
Mahkememizce tüm dosya kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda; taraflar arasında sözleşme imzalandığı, bu sözleşme kapsamında davacı-karşı davalının, davalı-karşı davacıya sıvı karbondioksit satmayı üstlendiği, taraflar arasındaki sözleşmenin 1.1.maddesine göre sıvı karbondioksitin depolanması için gerekli olan tankı ve donanımı davacı-karşı davalının temin edeceğinin kararlaştırıldığı, sözleşmenin 6.1.maddesine göre davacı-karşı davalının gerekli kontrolleri yaparak güvenli bir şekilde çalıştığı tespit edilerek davalı-karşı davacıya ait işletmeye alacağı ve teslim edileceğinin kararlaştırıldığı ve tankta yapılacak tüm işlemlerde … AŞ nin denetiminde ve onayında yapılacağının sözleşmenin 6.3.maddesinde, bakım ve onarımının … AŞ tarafından yapılacağı sözleşmenin 7.2.maddesinde kararlaştırıldığı görülmüştür.
Mahkememizce tüm dosya kapsamında yapılan inceleme sonucunda; davacı-karşı davalının, davaya konu tankın güvenilir şekilde çalıştığını gösterir testleri yaptırmadığına karar verilmiştir. Öte yandan davalı-karşı davacının talebi üzerine davacı-karşı davalı tarafın yetkili servisi tarafından düzenlenen bakım formlarının ve dosyaya sunulan fotoğraflardan tankta buzlanmanın olduğu ve sözleşmenin 6.1, 6.3 ve 7.2.maddesinden kaynaklanan edimlerin davacı-karşı davalı tarafından yerine getirilmediği göz önünde bulundurularak davalı-karşı davacının sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğine karar verilmiştir.
Asıl dava yönünden mahkememizce yapılan değerlendirme sonucunda; sözleşmenin davalı-karşı davacı tarafından haklı nedenle feshedilmiş olması nedeni ile davacı-karşı davalının cezai şart talep edemeyeceğine karar verilmiş ve davacı-karşı davalının davasının bu talep yönünden reddine karar verilmiştir.
İtirazın iptali davaları takip ile sıkı sıkıya bağlı olup, dava konusu icra takibine konu edilen faturalara konu malın teslimi olgusunu satıcının tek taraflı düzenlediği faturalar ile ispatı mümkün olmayıp, teslime dair alıcı tarafça imzalı irsaliyeleri de sunması gerekmektedir. Bununla birlikte, mal tesliminin ispatının tek yöntemi bu olmayıp, imzalı irsaliye sunulmamakla birlikte eğer bahse konu faturalar benimsenerek bizzat alıcının ticari defterlerine kayıt edilmiş ise bu durumda artık satım sözleşmesinin yapıldığının, satıma konu fatura içeriklerinin ve malların teslim edildiğinin kabulü zorunlu olup, bu husus Yargıtay’ ın yerleşmiş içtihatları ile de istikrarlı bir şekilde vurgulanmaktadır. (Bu yönde bknz…Yargıtay 19.HD. 2016/5355 E.-2017/2575 K., 2016/3391 E.- 2016/14472 K., 2016/4293 E.-2016/15075 K…)
Davacı-karşı davalının cari hesap alacağı talebi yönünden yapılan değerlendirme sonucunda davalı-karşı davacının bahse konu faturaları benimseyerek bizzat ticari defterlerine kayıt ederek artık satım sözleşmesinin yapıldığını ve satıma konu fatura içeriklerinin ve malların teslim alındığını beyan ettiğine karar verilerek, davacı-karşı davalının bu alacak talebi yönünden davasının kabulüne karar verilmiş ve takip tarihinden itibaren kabul edilen kısma her iki tarafında tacir olması nedeniyle takip talebi doğrultusunda avans faiz uyguylanmasına karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
Öte yandan İİK’ nın 67/2.maddesinde itirazın iptali davasında borçlu- davalının itirazın haksızlığına karar verildiği taktirde borçlunun diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumu ve davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre hükmolunan meblağın %20′ sinden aşağı olmamak üzere uygun bir tazminatla mahkum edileceği düzenlenmiş olup, somut olayda takip konusu alacak likittir. Bu nedenle davalı aleyhine alacak miktarının %20 si oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
Mahkememizce davalı-karşı davacının karşı davası yönünden yapılan değerlendirme sonucunda; davalı-karşı davacının, davacı-karşı davalıya tankta kaçak olduğunu ve buzlanma olduğunu bildirmekten başka önlem almadığı, davalı-karşı davacının kayıpları tank üzerinde terazi olarak adlandırılan loadcell’i günlük okuma ile takibe aldığı, buna ilişkin kayıtlar dosya da yer alsa da, bilirkişi raporları doğrultusunda davaya konu tanktaki sıvı karbondioksitin kg olarak kaybının tespitinin mümkün olmadığı, davalı-karşı davacının tutmuş olduğu kayıtların tek taraflı olması nedenle ile her ne kadar tankta kaçak olduğuna karar verilse de, sızıntı miktarının davalı-karşı davacı tarafça kabul edilebilir şekilde belirlenmediği, davalı-karşı davacının bu duruma rağmen tankı 46 ayı aşkın süre kullanmaya devam etmiş olması göz önünde bulundurularak karşı davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-A) Asıl dava yönünden;
Davacının davasının KISMEN KABULÜ İLE
Davalının … İcra Dairesinin … Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptali ile takibin 74.839,74-TL üzerinden devamına,
Asıl alacak miktarı tamamen ödeninceye kadar takip tarihinden itibaren asıl alacağa ticari faiz uygulanmasına
Asıl alacağın % 20 si olan 14.967,95-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
A-2-)Alınması gerekli olan 5.112,30-TL karar ilam harcından, peşin alınan 2.477,85-TL nin mahsubu ile noksan kalan 2.634,45 TL bakiye ilam harcının davalı-karşı davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına
A-3-)Davacı-karşı davalı tarafından yatırılan 2.477,85 TL peşin karar ve ilam harcının davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
A-4-)Davacı-karşı davalı tarafından yapılan dava açılış gideri: 28,00 TL, davetiye gideri: 989,75 TL, bilirkişi ücreti: 9.800,00-TL olmak üzere toplam: 10.817,75-TL yargılama giderinin kabul red oranı %41 üzerinden 4.435,27-TL nin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine kalanın davacı-karşı davalı üzerine bırakılmasına,
A-5-)Davacı-karşı davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 8.582,37-TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
A-6-)Davalı-karşı davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 8.562,39-TL vekalet ücretinin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine,
A-7-)Davacı-karşı davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı-karşı davalıya iadesine,
A-8-)Davalı-karşı davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde davalı-karşı davacıya iadesine,
B) Karşı dava yönünden;
Davalı karşı davacının davasının REDDİNE,
B-2-) Alınması gerekli olan 44,40TL karar ilam harcının davalı-karşı davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına
B-2-) Yargılama giderinin davalı-karşı davacı üzerine bırakılmasına,
B-3-)Davacı-karşı davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 1.000,00-TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
Dair davacı karşı dava davalı ve davalı karşı dava davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/11/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır