Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/171 Esas
KARAR NO : 2019/69

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/05/2014
KARAR TARİHİ : 30/01/2019

Taraflar arasında görülen davanın mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafın müvekkil şirketin külli halefi bulunduğu … A.Ş. İle imzalamış bulunduğu 30/11/2011 başlangıç tarihli bayilik sözleşmesi gereğince, ” …” markası kapsamında, Tüplügaz Bayiliğini yürütmekte olduğunu, davalının borçlarını ödemede temerrüde düştüğünü ve asgari alım taahhütlerini yerine getirmediğini bunun üzerine davacının … 30. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı ve yine … 30. Noterliğinin 14/11/2013 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnameleri davalı tarafa çektiğini, ancak davalı tarafın ihtarmamelere riyaet etmediğini, yine davalının bayilik sözleşmesine aykırı olarak yabancı bir LPG Dağıtım firmasının LPG tüplerini de pazarlamakta olduğu ve bu durumun … 1. Sulh Hukuk Mahkemesi ‘ nin … D.İş dosyası üzerinden delil tespiti yapıldığını, bunun üzerine davacının … 30. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile tek tapaflı olacak ve belirtilen haklı sebeplerle sözleşmeyi feshettiğini ve davanın kabulü ile Tüplügaz Bayiilik Sözleşmesinin21. Maddesine dayalı cezai şart olarak dava tarihindeki 50.000,00 USD karşılığı olan 103.960,00 TL , sözleşmenin 25. Maddesine dayalı olarak fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00 TL kar mahrumiyetinin, ek sözleşmenin 2. Maddesinee dayalı olarak, tonaj taahhüdünün ihlali nedeniyle cezai şart olarak dava tarihindeki 3.248,95 USD karşılığı olan 6.755,21 TL nin ek sözleşmenin 3. Maddesine dayalı, iadesi gereken sözleşme bedeli olan 31.788,00 TL olmak üzere toplam 152.503,21 TL nin dava tarihinden itibaren hesaplanacak T.C. Merkez bankası avans faizleri ile birlikte, davalı taraftan tahsili ile müvekkiline verilmesini beyan ve talep etmiştir.
Davalı vekili dava dilekçesinde özetle; davaya bakmaya yetkili mahkemenin Trabzon mahkemelerinin oılduğunu, davacı tarafın sözleşmeyi devralan olduğunu, davacının sözleşme koşullarına uymadığını, sözleşmeyi feshetmesini haklı ve hukuka uygun bulunmadığını, davacı firmanın , taraflarınınsözleşme akdettiği … A.Ş. İle olan sözleşmesinin kendisine devredilmesinden sonra, taraflarına gaz sevkiyatını yapmadığını, taleplerini geri çevirdiğini, davacı tarafın amacının … A.Ş. Firması ile yapmış oldukları sözleşmede belirtilen ton başı ödenen prim ödemesini yapılmaması olduğunu, bu şekilde bayiililiklerini devam ettirmemek olduğunu, davacının durumlarınıağırlaştırmak suretiyle sözleşmeyi ihlal eden taraf olduğu, davacının akdedilen sözleşmenin boş olan taraflarını doldurduğunu ve bunun için imza ve paraflarını almadığını, davacı tarafa tonaj alım taahhüdünde bulunmadığını, bu taahhüdün davacı tarafça hukuka aykırı olarak tek taraflı doldurulduğunu, kabul etmemekle birlikte davacının iddia ettiği tonaj taahhüdünün hakkaniyet ve nesafet kurallarına aykırı olduğunu ve aşırı yararlanma olduğunu, uygulanmayacağını, en azından tenkisi gerekeceğini, davacının cezai şart ve kar mahrumiyeti talepleri için dava şartlarının oluşmadığını, davacıya ve devreden … A.Ş. Firmasına bir borcunun olmadığını bu nedenle davanın reddine karar verilmesini beyan ve talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE : … 1. Sulh Hukuk Mahkemesi ‘ nin … D.İş Dosyası , ihtarnameler, bilirkişi raporları, bayiilik sözleşmesi ve ekleri.
… Asliye ticaret mahkemesi ‘ne yazılan talimat ile davalı tarafın 2011, 2012, 2013 ve 2014 yılı tutmakla yükümlü olduğu ticari defter ve kayıtları sunması istenmiş ve davalının sunmuş olduğu 2012, 2013, 2014 yıllarına ait defterler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış ve alınan raporda sunulan defterlerde yapılan incelemesonucunda davalıya ait defterlerin defterlerin sahibi lehine delil teşkil ettiği, davalı … ile davacı …. Arasında 2012 ve 2013 yıllarından doğan ticari ilişki ve cari hesap ilişkisi bulunduğu kanaatine varıldığı hususlarının tespitine yer verilmiştir.
Mahkememizce ” davalı tarafın taraflar arasındaki bayiilik sözleşmesine aykırı hareket edip etmediği ve her iki tarafında sözleşme gereği edimlerini yerine getirip getirmediklerive davaya konu edilen alacakmiktarı yönünden takdiri mahkemeye ait olmak üzere hukukçu bilirkişi makina mühendisi bilirkişi ve mali müşavir bilirkişiden rapor alınmış ve alınan rapora karşı davacı vekilinin itirazları değerlendirilmesi açısından ek rapor alınmıştır. Alınan bilirkişi raporunda ; davacının defterinde … hesap nolu …’ a müşteri hesap numarasının 24.479,06 borç bakiye verdiği, bu bakiyenin davalı …’ ın cari hesap borcuna istinaden verilen ve tahsil imkanı olmayan senet bedelleri, protesto edilen senet bedellerinden oluştuğunu, davalı yanca yapılan gaz sabit tonajının 173.906 ton olduğu, eksik satış bedelindeki ceza tutarının 6.901,21 TL olduğu, peşin satış destek priminden bayiilik sözleşmesinden geriye kalan süreye tekabül eden kısmın 31.788,00TL olduğu, sözleşmeninerken fesh edilmesinden dolayı davacının kar kaybının 219.909,53 TL olduğu, cezai şarta hükmetmenin mahkemenin takdirinde olduğu hususlarına yer verilmiştir.
Davacı ile davalı arasında devam eden Bayiilik Sözleşmesinin 3. Maddesinin a bendinde davalı, davacı şirket dışında başka bir dağıtım ve pazarlama şirketinden LPG ve tüplerini almayacağını, satmayacağını ve işyerinde bulundurmayacağını kabul ve taahhüt etmiştir. Ancak … 1. Sulh Hukuk Mahkemesi ‘ nin … D.İş Dosyasında yapılan delil tespitinde davalının sözleşmeden kaynaklanan bu yükümlülüğe aykırı davrandığı görülmüştür. Taraflar arasında akdedilen bayiilik sözleşmesinin 27. Maddesinde ise davacı tarafın fesih hakkı düzenlenmiştir.
Davacı ile davalı yan arasında akdedilen bayiilik sözleşmesine ek sözleşmenin 1. Maddesinde 30/11/2011 tarihinde imzalanan 5 yıllık süreli bayiilik sözleşmesi kapsamında davacı şirket , davalı yana 53.000,00 TL vermeyi taahhüt etmiştir. Ek sözleşmenin 2. Maddesinde ise davalı yan yıl bazında 120 ton gaz alım taahhüdünde bulunmuştur. Ayrıca 2. Madde de eksik kalan ton başına davalı 50 ABD doları ödemeyi kabul etmiştir. Ek sözleşmenin 3. Maddesinde ise şirketin haklı sebebe istanaden sözleşmeyi süresinden önce feshetmesi halinde, bayiinin bakiye kalan sözleşme süresinin her ayı için 883,00 TL bedeli şirkete iade etmeyi kabul ettiği hususu kararlaştırılmıştır.
Akaryakıt şirketinde faaliyette bulunan dağıtım firmalarının ürünlerini son kullanıcıya ulaştırmalarının yegane yolu bayii satış istasyonları olduğu, bir bayiiyi bünyelerine katmak, tutmak, transfer etmeleri için de istasyon sahibine / bayiisine inkisaf bedeli, satış destek primi vs. Adı altında bayiilik anlaşmasının 5 yıl boyunca yürürlükte kalacağı esasına göre belirlenip ödeme yapılacağı hususuna alınan bilirkişi raporunda yer verilmiştir.
Dava konusu açısından, davacının sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği mahkememizin kabulünde olup , sözleşme tarihinin 30/11/2011 olduğu ve sözleşme fesih tarihinin 20/11/2013 tarihi olduğu gözetilirse taraflar arasındaki sözleşme kararlaştırılan tarihten 36 ay önce son bulmuştur. Bu kapsamda davacının talep edebileceği miktar 31.788,00 TL dir.
Davalı tarafça 30/11/2011 ve 20/11/2013 tarihleri arasında 173.906,00 TL ton gaz alımı yapıldığı bilirkişice tespit edilmiş olup , ek sözleşmenin 1. Maddesi gereği eksik alımdan kaynaklanan ceza tutarı 6.901,21 TL olarak hesaplansada taleple bağlılık ilkesince 6.755,21 TL üzerinden kabulüne karar verilmiştir.
Davacının sözleşmenin erken feshedilmesinden dolayı davalıdan talep edebileceği kar kaybı 219.909,53 TL olarak hesaplnsa da davacı vekilince ıslah dilekçesi verilmediği ve dava dilekçesinde 10.000,00 TL talep ettiği gözetilerek HMK madde 26 hükmü gereği davacının 10.000,00 TL kar mahrumiyeti olduğuna karar vermek gerekmiştir.
TTK 24. Maddesi uyarınca tacir olan taraflar cezanın fahiş olduğundan bahisle tenkisini isteyemezler. Ancak istisnai olarak kararlaştırılan cezanın BK 27. Maddesi gereğince tatamen veya kısmen kararlaştırılan cezanın iptali mümkündür. Dava konusu açısından talep edilen 103.960,00 TL cezai şartın tenkisi veya iptali uygun görülmeyip , tamamının kabulüne karar verilmiştir.
H Ü K Ü M :Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜ İle 152.503,21 TL nin dava tarihi olan 26/05/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 10.417,49 TL karar ilam harcının peşin alınan 2.604,37-TL den mahsubu ile eksik kalan 7.813,12-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3- Davacı tarafından yapılan yapılan dava açılış gideri: 2.633,37-TL, tebligat posta gideri: 847,50-TL, bilirkişi masrafı gideri: 2.500,00TL olmak üzere toplam: 5.980,77-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ nin uyarınca hesap ve takdir olunan 14.950,26- TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiye kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne davalının yokluğunda kararın tebliğden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize yada mahkememize gönderilmek üzere başka yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/02/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır