Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/59 E. 2022/620 K. 01.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2022/59 Esas
KARAR NO :2022/620
DAVA :İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :15/08/2021
KARAR TARİHİ :01/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkil şirket tarafından … numaralı Emtia Blok Abonman Sigorta Poliçesi ile sigortalanan Sigortalı … A.Ş.’ye ait Çamaşır Makinesi Motoru cinsi emtiaların, borçluların sorumluluğunda Çin’den Türkiye’ye Deniz + Karayoluyla nakliyesi esnasında emtialar hasara uğradığını, nakliye işlemi davalılar tarafından gerçekleştirildiğini, fatura ve yapılan tespitler gereğince sovtaj durumu da dikkate alınarak 6.864,04 EURO (asıl alacak) sigortalı zararı, müvekkil şirket tarafından tazmin edilmiş olup TTK ve poliçe hükümleri ile İbraname ve 30.03.2020 Tarihli Banka ödeme dekontu halefiyet kuralları ve sigortalının temlik talebi gereğince TBK ilgili hükümleri temlik esasına göre sigortalısının haklarını devralan müvekkilin TTK ve ilgili konvansiyon hükümleri ile davalıya rücu hakkı doğduğunu, davalılara müracaatta bulunulduğunu, akabinde arabuluculuk görüşmesi yapılmış ancak sonuç alınmadığını belirterek icra dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … … … Kooperatifi Vekili Davaya Cevap Dilekçesinde Özetle; Somut olayda müvekkil dava dışı durumdaki … A.Ş.’nin Çin’den ithal etmiş olduğu malların … limanından teslimat yeri olan … Fabrikasına nakliyesini gerçekleştiğini, nakliyesi gerçekleştirilen konteynır kapalı bir şekilde yükleten tarafından müvekkil aracına yüklendiğini, teslimat yerine getirildiğinde de yine aynı şekilde yükleten çalışanları tarafından boşaltma işlemi gerçekleştirildiğini, teslim yerinde de, kilitli vaziyette bulunan konteynerin kilitleri yine yükleten yetkilileri tarafından kırılarak açıldığını,. Konteynırın açılması ile taşınan emtianın ambalajlarının hasar gördüğü tespit edildiğini, sigorta yetkilileri ile yapılan görüşmelerde ürünlerin konteyner içerisindeki durumlarını gösterir yükleme ve tahliye fotoğrafları talep edildiğini, ilgili fotoğrafların bulunmadığı ancak yüklemenin nakliyesi … firması tarafından yapıldığı bilgisi yazılı olarak iletildiğini, hasarın sebebi konteynır içi istiflemenin özenli bir şekilde yapılmaması, konteyner duvarları ve paletler arasında boşluk bırakılması olarak göserildiğini, konteyner içi yüklemeyi müvekkil gerçekleştirmediğinden, konteynır içi yükleme yurt dışında diğer davalı şirket tarafından yapılmış olduğundan, uygun yapılmayan yükleme neticesinde meydana gelen hasardan müvekkilin sorumlu tutulması hukuken mümkün olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … SA’ya İzafeten … A.Ş. davaya cevap dilekçesinde Özetle; Öncelikle belirtmek gerekir ki müvekkil şirket ile davacının sigortalısı arasında herhangi bir navlun sözleşmesi akdedilmediğini, müvekkil şirket davacının sigortalısının mallarının taşınması işini üstlenmediğini, , böyle bir taşımaya aracılık etmediğini, dava konusu taşımaya ilişkin konişmentonun Müvekkilin acenteliğini yapmakta olduğu … Mediterranean S.A. ‘nın bastığını, konişmento üzerinde de ne müvekkilin ne adının ne de imzasının yer aldığını, Yükleme limanına taşınması sırasında hasarlanmadığının kanıtlanması gerektiğini, davacının sunmuş olduğu evraklar incelendiğinde, malların menşei ülkesinin Güney Kore olduğu görülmektedir. Bilindiği üzere Güney Kore’nin kara ile tek bağının Kuzey Kore üzerinden olması nedeni ile kara ile bağlantısı olmayan bir ülke olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizin 08/02/2022 tarih celsesi uyarınca davalılar … ve davalı …… … Kooperatifi aleyhine açılan davanın tefriki ile ayrı esasa kaydına karar verilerek yukarıdaki esasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda özetle; Tarafların husumet ehliyetlerinin bulunduğu, geçerli bir sigorta sözleşmesinin bulunduğu ve geçerli bir sözleşme uyarınca ödeme yapıldığı, 1 nolu davalı açısından süresinde ve geçerli bir ihbarın yapılmadığı, 2 nolu davalı açısından ihbara gerek olmadığı, hasarın deniz taşıması sırasında meydana geldiği ancak konşimentoda “shipper’s load, stow, weight and count: gönderen tarafından yüklenmiş, istiflenmiş, tartılmış ve sayılmıştır” kayıtlarının bulunuyor olması, konteyner içi yüklemesi ve istifinin deniz taşıyanı tarafından yapılmamış olması, konteyner dışında herhangi bir hasar bulunmaması, tahliye sırasında herhangi bir interchange raporu (hasar raporu) bulunmaması, deniz taşıyanının sorumluluğunun deniz taşıması ile sınırlı olduğu da dikkate alındığında 1 nolu davalının meydana gelen hasarda sorumlu olmadığı, konteyner içi istiflemeye bağlı meydana gelen zarardan; 2 nolu davalının da hasarın deniz taşıması sırasında meydana gelmiş olması nedeniyle hasardan sorumlu olmadığı, hasarın 6.864,04 Euro olduğu belirtilmiştir.
Dava; sigortalı alıcıya ödenen hasar bedelinin rücuan tahsili talebiyle başlatılan icra takibine itirazın iptali davasıdır.
Dava dışı sigortalı … A.Ş. tarafından satın alınan çamaşır makinesi motoru cinsi emtiasının … sayılı konişmento tahtında … Limanından İzmit Limanına sevkedildiği, emtianın nakliyat rizikolarına karşı nakliyat emtia sigorta poliçesi ile sigortalandığı, varma yerinde emtiaların hasarlandığının anlaşıldığı, ekspertiz incelemesi sonucunda tespit edilen hasar bedelinin davacı tarafça dava dışı sigortalısına ödendiği ve bu bedelin rücuan tahsilini talep ettiği görülmüştür.
Davaya konu mal faturasına göre emtianın FOB teslim şartı ile satın alındığı anlaşılmaktadır. Bu satış türünde emtia gemi küpeştesini geçtikten sonra her türlü risk alıcıda olup buna göre dava dışı alıcının sigortalanabilir menfaatinin bulunduğu ve davacının TTK 1472. maddesi gereğince halefiyete istinaden aktif husumet ehliyetini haiz olduğu anlaşılmıştır.
TTK 1188. maddesinde göre kısmi hasar ve geç teslim halinde taşıyana karşı açılacak davanın eşyanın teslim edildiği tarihten itibaren 1 yıl içinde açılmaması halinde hakkın düşeceği belirtilmiştir. Rücu hakkının ise teslim tarihinden itibaren 1 yıllık süreye malın teslim tarihinden itibaren işlemeye başlamakla birlikte hak sahibine ödeme yaptıktan sonra 90 günlük ek sürede kullanılması gerekmektedir. Somut olayda emtianın 08/05/2019 tarihinde tesliminin gerçekleştiği, icra takibinin ise 18/06/2020 tarihinde başlatıldığı, covid-19 salgın hastalığı nedeniyle 25/03/2020 tarih 7226 sayılı Kanunun Geçici 1/1-a m. uyarınca hak düşürücü sürelerin 13/03/2020 tarihinden 30/04/2020 tarihine kadar durdurulduğu, 29/04/2020 tarih 2480 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 7226 sayılı Yasa ile durdurulan hak düşürücü sürelerin 15/06/2020 tarihine kadar uzatılmış sayılmasına karar verildiği, anılan yasa ile duran süreler dikkate alındığında davanın hak düşürücü süre içerisinde açıldığı görülmüştür.
Davacı tarafından davalı … şirketine davaya konu geminin işleteni olması nedeniyle husumet yöneltmiştir. … İcra Müdürlüğünün 2020/… sayılı dosyasının incelenmesinde davacı tarafından davalı … ve diğer takip borçluları aleyhine 6.864,04 EURO alacağın tahsili için ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinde borçlu olarak bu şirket yönünden tebligatın … A.Ş. ye yapıldığı görülmüştür. TTK 105.maddesine göre acentenin ancak doğrudan aracılık ettiği sözleşmeler nedeniyle müvekkiline izafeten kendisine karşı dava ya da takip yöneltilebilecektir. Dava konusu yük … ndan … Limanına taşınmış, konişmento … adına … da düzenlenmiştir. Davacı tarafça … A.Ş nin dava konusu taşımaya aracılık ettiğine dair herhangi bir delil sunulmamıştır. … dava konusu taşımaya aracılık etmediğinden izafeten dava ve takip yöneltilemez. Buna göre ilgili takip dosyasında davalı adına usulüne uygun bir ödeme emri tebliği ve davalı tarafından asaleten ya da yetkili acentesi aracılığıyla yapılmış bir borca itirazın bulunmadığı görülmektedir. İtirazın iptali davalarında, dava şartlarından birisi de geçerli bir ödeme emri tebliği ve ödeme emrine itirazın bulunması hali olup, (Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2014/4441 E. 2014/7309 K., Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 2018/2363 E. 2019/4867 K. sayılı ilamları) ödeme emrinin tebliği ve borçlunun itirazında TTK 105/1. Maddesinin emredici hükümlerine uyulmadığı, açıklanan nedenlerle … aleyhine açılan davada HMK’nın 114/2. maddesi anlamında özel dava şartı eksikliği bulunduğu anlaşıldığından bu davalı yönünden davanın usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı taraf hasarın taşıma sırasında davalıların sorumluluğunda meydana geldiği iddiasında olup, dosyaya sunulan ekspertiz raporunda hasar nedeni olarak hasarın nerede, nasıl oluştuğu söz konusu taşımanın kapalı bir konteyner içerisinde gerçekleşmiş olması, ayrıca konteyner üzerinde herhangi bir hasar (darbe, ezik, göçük vb) olmaması nedeniyle taraflarına iletilen belgelerden kesin olarak anlaşılmamakla birlikte, muhtemelen konteyner içi istiflemenin özenli bir şekilde yapılmaması, konteyner duvarları ve paletler arasında boşluklar bırakılması sonucu nakliye sırasında meydana gelen olağan sarsıntılar sırasında paletlerin öne- arkaya, sağa-sola hareket ederek devrilmesi neticesinde meydana gelmiş olabileceği, bilirkişi raporunda da hasarın, deniz taşıması sırasında, konteyner içi istiflemenin özenli bir şekilde yapılmaması, konteyner duvarları ve paletler arasında boşluklar bırakılması sonucu deniz taşıması sırasında meydana gelen olağan sarsıntılar sırasında paletlerin öne-arkaya, sağa-sola hareket ederek devrilmesi neticesinde meydana gelmiş olduğu belirtilmiştir. Ekspertiz raporundaki hasarın niteliğine ilişkin tespitler, hasarın meydana geliş şekli, tahliye sırasında hasar veya konteyner el değiştirme tutanağının düzenlenmemiş olması, konteyner dışında herhangi bir hasar bulunmaması birlikte değerlendirildiğinde hasarın konteyner içi istiflemenin özenli bir şekilde yapılmaması nedeniyle meydana geldiği kanaatine varılmıştır. Buna göre hasardan kara taşımasını üstlenen davalı … … Kooperatifinin sorumluğunun bulunmadığı anlaşıldığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davalı … şirketine izafeten … hakkında açılan davanın HMK 114 ve 115.maddeleri uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle REDDİNE,
2-Davalı …… … Kooperatifi yönünden açılan davanın REDDİNE
3-Davalı tarafın kötüniyet tazminatı talebinin REDDİNE,
4-Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
5-Davalı … vekili için takdir edilen 9.200,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
6-Davalı … … vekili için takdir edilen 19.933,95 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
8-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.01/11/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır