Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARETMAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2022/532 Esas
KARAR NO : 2022/711
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 02/04/2022
KARAR TARİHİ : 27/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından 1 nolu davalı şirketten Türkiye’ye ithal etmek amacıyla satın aldığı ilişikteki faturalara konu toplam 18 konteyner emtianın Çin- Shangai limanından Türkiye taşıması için yüklemesi yapıldığını, Taşımaya konu emtianın beş konteyneri, … nolu konişimento tahtında iki nolu davalı … tarafından 13 konteyneri ise … nolu konişimento tahtında üç nolu davalı şirket … tarafından Türkiye’ye taşındığını, Emtianın Türkiye’de teslimi sırasında … nolu konişimento tahtında taşınan yükün 30.12.2021 tarihli … Gümrük Müdürlüğü tutanağı ile 49.435 kg 06.01.2022 tarihli tutanak ile 88.598,00 kg ve 6 kap eksik olduğu, 24.02.2022 tarihli … Gümrük Müdürlüğü tutanağı ile de … konişimento tahtında taşınan yükün de … Müdürlüğü 24.02.2022 tarihli tutanak ile 58.346,00 kg ilişikteki tutanaklar ile tespit edildiğini, 1.davalı yükün ihracatçısı-satış faturalarında mal miktarını taahhüt eden 2. ve 3.davalılar ise müvekkilleri taşıyanlara izafeten Türkiye’de temsil yetkisi kullanan acenteler olduğunu acentelere karşı husumet TTK m .105 gereği yöneltildiğini, verilecek hüküm 1.davalı ile taşıyanlar açısından icra edilebilir mahiyette olacağını, müvekkilinin şirket hesabına çalışan Gümrük Müşaviri … ‘ın 03.01.2022 tarihli dilekçesinde de belirtildiği, gibi söz konusu kayıptan ilk bakışta emtiayı … kaydı ile taşımak amacıyla teslim alan taşıyanın değil bir nolu davalı satıcı şirketin sorumlu olduğu düşüldüğünü, konişimentodaki ağırlık ticari faturaya göre olması gereken ağırlıktan eksik çıktığını, davalı taşıyıcıların müvekkili şirketin zararlarından bir nolu davalı ile birlikte müşterek ve müteselsil olarak sorumlu olduklarını, toplamda tüm taşıma işlemlerinden 196.379 Kg eksik olduğunun tespiti yapıldığını, bundan dolayı müvekkili şirketin 569.499,10 USD tutarında zararı söz konusu olduğunu, 1 No lu davalı (satıcı) 569.499,10 USD tutarın eksik ifa sorumluluğu kapsamında zararın tamamından sorumlu olduğundan bu tutarın fiilî ödeme günündeki USD kuru üzerinden 1 nolu davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesini, 2 nolu davalı taşıyanın 169.203,40 USD tutarındaki tazminat sorumluluğu kapsamındaki 169.203,40 USD alacağın fiilî ödeme günündeki USD kuru üzerinden 2 nolu davalı … Şirketinden tahsilde tekerrür olmamak üzere tahsiline ve müvekkiline ödenmesini 3 nolu davalı taşıyanın 400.295,70 USD tutarındaki tazminat sorumluluğu kapsamındaki 400.295,70 USD alacağın fiili ödeme günündeki USD kuru üzerinden tahsilatta tekerrür olmamak üzere 3 nolu davalı … Şirketinden tahsilini ve müvekkiline ödenmesini, davalıların sorumlulukları akdi sorumluluk olduğundan 06.01.2022 tarihinden itibaren ticari avans faizi şeklinde temerrüt faiz uygulanmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle;07.11.2022 tarihli konişimento gereğince davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, konişmentodaki yetki klozuna göre yetkili merciinin Londra mahkemeleri olduğunu, müvekkilinin uyuşmazlığa konu taşımada acente olmadığını, sözkonusu davanın doğrudan müvekkiline ikame edilmesinin mümkün olmadığını, müvekkili tarafından akdedilen bir sözleşmeye aracılık edilmediğini, müvekkilinin dava konusu iddialara ilişkin hiçbir sorumluluğunun yükümlülüğünün bulunmadığının izahtan vares olduğunu, taşımaya konu emtiaların yükleyeni göndereni müvekkilinin olmadığını, TTK ilgili maddeleri uyarınca yük eksikliği ihbarı süresinde yapılmadığı gibi ayrıca tarafların müşterek katılımı ile gerçekleştirilmiş geçerli bir tespit de bulunmadığını, davacının ispat yükünü yerine getirmediğini savunarak, taşımaya konu konşimento uyarınca, yetkili mahkemeler Londra Yüksek Mahkemeleri olduğundan yetki itirazlarının doğrultusunda davanın öncelikle yetkisizlik nedeniyle aksi halde esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; Yurtdışından ithal edilen konteyner yükündeki eksiklik nedeniyle yük ilgilisi olan davacının ortaya çıkan zararının tahsili istemine ilişkindir.
Dava mahkememizin 2022/… Esas sayılı dosyası üzerinden açılmış olup 21/12/2022 tarihli celsede verilen ara karar ile davalı … hakkındaki davanın tefrikine karar verilmiş olmakla, ara karar uyarınca bu davalı ile ilgili davanın tefrik edilerek mahkememizin 2022/… esasına kaydı yapılmıştır.
Dava dilekçesinde davacının Çin’den ithal ettiği 18 konteyner yükünden 5 konteynerin … nolu konişmento tahtında davalı … tarafından, diğer konteynerlerin de … tarafından ÇİN-Shangai limanından Türkiye’ye taşındığı, … gümrük müdürlüğü tarafından tutulan tutanak ile müvekkiline teslim edilen yükte eksiklik olduğunun tespit edildiği ileri sürülmektedir. Dosyaya örneği sunulan davalı …’ın düzenlediği … nolu konişmento da yükletenin … Lımıted, gönderilenin … Ticaret, yükleme limanının Çin- Şhangai, boşaltma limanının İstanbul olduğu görülmektedir. Konişmento Şhangai’de düzenlenmiş olmakla birlikte davacı vekilinin cevaba cevap dilekçesinde yaptığı açıklamalardan Bosphorus Gemi Acenteliği’nin …’ın Türkiye’deki gemi acentesi olduğu anlaşıldığından TTK m.103/1-a ve 105 maddelerine göre …’a izafeten Acenteliği’ne husumet yöneltilebileceği değerlendirilmiştir.
Davalı …’a izafeten …Acenteliği vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde davaya konu taşımayı konu alan konşimentodaki yetki şartı nedeniyle mahkememizin Milletlerarası yetkisizliği itirazında bulunulmuş olmakla öncelikle yetki ilk itirazının incelenmesi gerekmiştir.
Dosya kapsamından, davacının Çin’den ithal ettiği 5 konteyner yükü emtianın davalı …’ın düzenlediği … nolu konişmento tahtında … gemisiyle Şhangai limanından gemi ile İstanbula taşındığı, davacının konişmentoyu ibraz ederek yükü teslim aldığı taraflar arasında çekişmesizdir. Bu durumda taşıyanın yabancı bir şirket olması ve taşımanın Çin’den Türkiye ‘ye yapılması nedeniyle uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, konişmentoların arka sayfasında taşıma şartaları 26. bölümünde yer alan yetki klozu ile taşıma sözleşmesinin uygulanmasından kaynaklanan uyuşmazlıklara İngiliz Hukukunun uygulanacağı, yetkili mahkemenin ise Londra mahkemeleri olduğunun kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır.
Yabancılık unsuru taşıyan uyuşmazlıkların çözümünde uygulanacak hukukun tayininden önce çözümü gereken sorun açılan davada mahkemenin milletlerarası yetkisinin bulunup bulunmadığı meselesidir. (Aysel Çeliker/Bahadır Erdem, Milletlerarası Özel Hukuk, Sayfa 19) Öyleyse uygulanacak hukuktan önce yetki konusu karara bağlanmalıdır. MÖHUK 47.maddesinde yer itibari ile yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşma yapılması mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konulabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilecektir. Anılan hükme göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk Mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması ile uyuşmazlığın özel borç ilişkisinden doğması gerekmektedir.
Eldeki dosyada somut uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, davanın navlun sözleşmesinden kaynaklanıp Türk mahkemelerinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmiş bir konuya ilişkin olmadığı, konişmento yükleme limanı olan Şhangai limanında düzenlendiğinden taşıyanın Türkiye acentesinin konişmentonun düzenlenmesine aracılık ettiğine dair dosyada her hangi bir delil bulunmadığı, bu durumda TTK m.105/f.2 düzenlemesine göre dava konusu olayda Türk mahkemelerinin münhasır yetkili olduğundan söz edilemeyeceği (Yargıtay 11 Hukuk Dairesi’nin, 22/06/2020 tarihli, 2019/3799 Esas ve 2020/3051 Karar sayılı ilamı) konişmentonun 29.maddesinde bulunan yetki şartına göre somut uyuşmazlık yönünden Londra Yüksek Adalet Mahkemesi’nin yetkili olduğu kanaatine varıldığından, davalı …’ın acentesi tarafından ileri sürülen milletlerarası yetki itirazının kabulü ile bu davalı bakımından ise davanın yetkisizlik nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davalı … A.ş vekilinin Milletlerarası yetki itirazının KABULÜ ile mahkememizin yetkisizliği nedeniyle davanın USULDEN REDDİNE,
2-Harçlar tarifesi uyarınca 80,70.-TL Başvurma, 80,70.-TL peşin harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davalı vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (… Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/12/2022

Başkan … ✍e-imzalıdır.
Üye … ✍e-imzalıdır.
Üye … ✍e-imzalıdır.
Katip … ✍e-imzalıdır.