Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARETMAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2022/268 Esas
KARAR NO : 2022/555
DAVA : Alacak, Kanuni Rehin Hakkı Tesisi
DAVA TARİHİ : 19/03/2010
KARAR TARİHİ : 28/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak, Kanuni Rehin Hakkı Tesisi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkiline ait … arabalı vapurunun … seferini tüm seyir cihazları faal vaziyette sürdürürken … iskelesine 1 mil mesafe kala saat 06:00 sularında yoğun sise girdiğini, vapur kaptanının seyir hızını emniyetli hıza düşürterek, makinelerini manevra pozisyonuna getirdiğini, bu sırada radardan davalı donatana ait … gemisinin kendilerine doğru yaklaşmakta olduğunun fark edildiğini, … gemisinin yapılan telsiz çağrılarına yanıt vermediğini, bunun üzerine müvekkili donatana ait … arabalı vapurunun sancak alabanda manevra ile sağa dönmeye çalıştığını, yapılan manevranın başarısız kalması yüzünden … arabalı vapurunun sancak omuzluğu ile davalı donatana ait … gemisinin iskele baş kasara hizasından iki geminin birbirine çarparak, denizde çatışma meydana geldiğini, çatışma nedeniyle … arabalı vapurunda taşınmakta olan araçlarda da hasar meydana geldiğini, çatışmanın meydana gelmesinde davalı donatana ait … gemisinin Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü’ne aykırı seyretmesi ve 6,7,8,19 ve 35 nolu tüzük maddelerini ihlal etmesi nedeniyle tam kusurlu olduğunu, çatışmadan sonra davalı donatana ait … gemisinin durmayıp, rotasını ve hızını değiştirmeden seyrini sürdürdüğünü, durumu … Pilot İstasyonu’na telsiz ile bildirdiklerini, … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2008/… esas sayılı dosyası için hazırlanan bilirkişi raporuna göre davalı donatana ait … gemisine % 90 kusur izafe edildiğini, müvekkiline ait … arabalı vapurunda meydana gelen hasarın 595.000 USD olduğunu ileri sürerek, bilirkişi raporundaki kusur oranında göre 535.500 USD hasar bedelinin davalı donatandan tahsilini, … IMO numaralı … gemisinin üzerinde gemi alacaklısı hakkı ve kanuni rehin hakkı tanınmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkiline ait … gemisinin olay anında … Rafinerisinden aldığı benzin akaryakıt yükünü … İstasyonuna boşaltmak üzere seferde olduğunu, olay günü saat 05:52 sularında davacı donatana ait … arabalı vapurunun kendilerine tehlikeli bir şekilde yaklaşmakta olduğunu gördüklerini, telsizle ve gemi düdüğü ile … arabalı vapuruna uyarı yapıldığını, ancak … arabalı vapurunun çarpmayı önleyici hiçbir kaçınma manevrası yapmadığını, dava konusu çatışma kazasında davacı donatana ait … arabalı vapurunun % 80 oranında kusurlu olduğunu, müvekkiline ait … gemisinin ise kusurunun ise ancak % 20 olduğunu, gemi çatışmasının “kısıtlı görüş koşullarında” meydana geldiğini, olayın irdelenmesi sırasında Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğünün 19 ve izleyen maddelerinin uygulanması gerektiğini belirterek davanın reddini, tüm yargılama masrafları ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; çatmadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkin olup 20/03/2019 tarihli karar ile; ” … gemisinin özel tipte sonradan dizayn edilen arabalı vapur olduğu, muadilinin piyasada bulunması ve kiralanmasının pek mümkün olmadığı, davacının bu tip bir gemiyi kiralama yoluna gitse dahi geminin özel sınıf olması nedeniyle bulunmasının ve hattın bulunduğu bölgeye getirilmesinin uzun zaman alacağı gibi kısa süreliğine kiralanacak gemi için çok yüksek kira ücreti isteneceği, davacının çatmadan sonraki her ayda çatmanın vuku bulduğu Mart ayı da dahil olmak üzere aylık sefer sayılarında herhangi bir azalmanın olmadığı, aksine sürekli artışlar meydana geldiği, davacının çatmadan sonra taşımalarda meydana gelebilecek aksaklıkların veya talebin karşılanması amacıyla aynı niteliklerde başka bir vapur kiraladığına ilişkin belge sunulmadığı bu itibarla geminin tamirde kaldığı süre içerisinde tüm taşımanın geri kalan 12 adet gemi ile sağlandığı, gemi yetersizliği nedeniyle seferlerin iptal edildiğine ya da taşıma talebinin Körfez karayolu ile veya deniz taşıması yapan başka bir kişi ya da kuruluşlarca yapıldığının da ispatlanamadığı, davacının ticari defter kayıtlarına göre çatmanın meydana geldiği Mart ayı dahil Ocak 2008 – Haziran 2008 arasındaki dönemde hasılatında sürekli artış olduğu, geminin tamirde kaldığı 11 günlük sürede davacının gemi kiralama yoluna gitmediği, işletmesindeki 12 gemi ile taşıma hizmetini sürdürdüğü, bu sürede herhangi bir kâr kaybı olmadığı gerekçesiyle, 118.680,00 TL tamir bedeli, 1.360,00 TL sörvey masrafı ve 1.362,75 TL enspektör ücretinden oluşan toplam 121.412,75 TL’den davalının %50 kusur oranına isabet eden 60.706,37 TL yönünden davanın kısmen kabulü ile, dava tarihinden itibaren avans faiziyle davalıdan tahsiline, kabul edilen alacak ile sınırlı olmak üzere … isimli gemi üzerinde davacı lehine kanuni rehin hakkı tanınmasına” karar verilmiştir.
İşbu karar davacı vekilinin temyiz istemi üzerine bozulmuş olup, Yargıtay … Hukuk Dairesinin bozma ilamında ” somut olayda temel uyuşmazlık meydana gelen çatma hadisesi nedeniyle davacının kazanç kaybı talebinde bulunup bulunamayacağı noktasında toplanmaktadır. Her ne kadar mahkemece, aylık sefer sayılarında herhangi bir azalmanın olmadığı aksine sürekli artışlar meydana geldiği, vapurun tamirde kaldığı süre içerisinde taşımanın geri kalan 12 adet vapur ile sağlandığı, vapur yetersizliği nedeniyle seferlerin iptal edildiği ya da taşıma talebinin kara yoluyla veya deniz taşıması yapan başka bir kişi ya da kuruluşca yapıldığının da ispatlanamadığı, ticari defter ve kayıtlara göre davacının hasılatında sürekli artışlar olduğu, davacının gemi kiralama yoluna da gitmediği, işletmesindeki 12 vapur ile taşıma hizmetini sürdürdüğü ve bu sürede herhangi bir kâr kaybının oluşmadığından bahisle kâr kaybı talebinin reddine karar verilmiş ise de, davacının 13 adet vapurunun bulunduğu, çatma nedeniyle hasarlanan vapurun yapacağı işi, vapurun tamirde kaldığı süre içerisinde diğer vapurları daha fazla çalıştırarak dolayısıyla çalışanlara da birtakım ek ücretler ödeyerek tamamladığı ancak bu ücret belirlenememekle birlikte davacı için gelir kaybı yarattığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla, mahkemece davacının kazanç kaybına uğradığının kabulü ile 6098 sayılı TBK’nın 50-51. maddeleri gereğince hakkaniyete uygun bir miktar tazminatın hüküm altına alınması gerekirken, kazanç kaybı talebinin reddine karar verilmesi doğru olmadığına” karar verilerek hüküm bu gerekçe ile bozulmuştur.
Mahkememiz tarafından bozma ilamına uyulmuş olduğundan buna göre geminin tamirde kaldığı sürenin 11 gün olduğu, çatmanın meydana gelmesinde tarafların %50’şer oranında kusurlu oldukları kesinleşmiştir. Daha önce verilen karar, davacının geminin tamirde kaldığı süre içerisinde kazanç kaybına uğradığının kabulü ile TBK 50-51.maddeleri gereğince hakkaniyete uygun bir miktar tazminatın hüküm altına alınması gerektiğinden bahisle bozulmuş olduğundan, gelinen aşamada dosyadaki uyuşmazlık davacıya verilmesi gereken kazanç kaybının miktarına ilişkindir.
TBK’nun 50.maddesinde; zarar görenin zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altında olduğu, uğranılan zararın miktarı tam olarak ispat edilemiyorsa hakimin olayların olağan akışını ve zarar görenin aldığı önlemleri gözönünde tutarak hakkaniyete uygun şekilde zarar miktarını belirleyeceği kabul edilmiştir. Aynı yasanan 51.maddesinde de, tazminatın nasıl belirlenmesi gerektiği düzenlenerek, hakimin tazminatın kapsamını ve ödeme biçimini durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını gözönüne alarak belirleyeceği hükmü düzenlenmiştir.
Dava dosyasında alınan 12/01/2018 tarihli en son bilirkişi raporunda, davacının işletmesinde kullanılan gemilerin olay tarihi itibariyle bir günlük sabit gideri 6.544,94 TL olarak hesaplanmıştır. Bu tutar çalışan personel brüt ücretleri, ikramiyeler, fazla mesai, SSK primleri, sosyal yardımlar, boya bakım onarım, kırtasiye, liman, temizlik, giyim, gıda, yağ yakıt, gemi sigortası vb gider kalemlerinden oluşmaktadır. Uyulan Yargıtay ilamında vapurun tamirde kaldığı süre içerisinde davacının işletmesine ait diğer vapurları daha fazla çalıştırmasından dolayı çalışanlara bir takım ek ücretler ödemek zorunda kalmasından dolayı davacı lehine kazanç kaybı takdir edilmesi gerektiği belirtilmiş olduğundan, bu durumda kazanç kaybının takdirinde işletmedeki bir geminin günlük gider kalemleri içerisinde yer alan çalışanlar ile ilgili ek ücret kalemine düşen pay ile davalının olaydaki %50 kusur oranı dikkate alınmalıdır. Bu değerlendirme ışığında … gemisinin tamirde kaldığı sürede işletmedeki diğer gemilerin fazla sefer yapmasından dolayı davacının günlük kazanç kaybı 1000 TL olarak takdir edilmiştir. Davalı çatmanın meydana gelmesinde %50 oranında kusurlu bulunduğundan, TBK m.51 uyarınca istenebilecek günlük kazanç kaybı 500 TL olarak kabul edilmiştir. Buna göre davacıya ait geminin tamirde kaldığı 11 günlük süre bakımından ödenmesi gereken kazanç kaybı tutarı 5.500 TL(11×500=5.500TL)’dir. Tüm bu değerlendirmelerin sonucunda 5.500TL kazanç kaybı ile 60.706,37 TL hasar bedelinden oluşan toplam 66.206,37 TL üzerenden davanın kısmen kabulü ile 66.206,37 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,6762 sayılı TTK’nun 1236.maddesi uyarınca kabul edilen alacak ve ferileri ile sınırlı olmak üzere Türk Bayraklı 9277058 Imo numaralı … isimli gemi üzerine davacı lehine kanuni rehin hakkı tesis edilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile 66.206,37 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-6762 sayılı TTK’nun 1236.maddesi uyarınca kabul edilen alacak ve ferileri ile sınırlı olmak üzere Türk Bayraklı … Imo numaralı … isimli gemi üzerine davacı lehine kanuni rehin hakkı tesis edilmesine,
3- Peşin alınan 12.127,10 TL harçtan, karar harcı olan 4.522,55 TL’nin mahsubu ile fazla alınan 7.604,55 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
4.522,55 TL karar harcının davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4- Davacı taraf vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tayin olunan 10.593,01 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalı vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 101.083,45 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6- Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 17,15 TL başvurma harcı, 377,60 TL posta gideri, 15.200 TL bilirkişi ücreti gideri olmak üzere toplam 15.594,75 TL yargılama giderinin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 1.256,79 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
7- Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 278,00 TL posta giderinin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 255,59 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
8- Taraflarca yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, verilen kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili dairesinden temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 28/09/2022

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır