Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/20 E. 2022/232 K. 19.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2022/20 Esas
KARAR NO :2022/232
DAVA :Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ :11/05/2021
KARAR TARİHİ :19/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin … Vergi Dairesi’nin … no.lu mükellefi olup, … OSB de üretimi ile demir çelik sektöründe faaliyet gösterdiğini, davalılardan TCDD … Liman İşletmesi ise … Gümrük Müdürlüğünden taahhütname karşılığında … Kod No.lu gümrük geçici depolama yerinin işletme ruhsatını almış olup burayı Gümrük idaresi adına işlettiğini ve gümrük mevzuatı ile bağlı olduğunu, müvekkili şirketin yapmış olduğu ticari işler kapsamında Çin Halk Cumhuriyeti’nden bedelini ödeyerek satın aldığı ürünleri satıcı …Co Ltd tarafından alıcı müvekkili şirketin adına … numaralı konşimento tahtında taşınılıp 19.12.2020 tarihinde … Gümrük Müdürlüğüne teslim edildiğini ve malların TCDD … Liman İşletmesi’nin Gümrük İdaresi adına işlettiği … Kod No.lu gümrük ambarına geçici olarak konulduğunu, müvekkilinin mallarını teslim alabilmek için … Gümrük Müdürlüğüne 23.12.2020 tarihinde orijinal konşimentoyu da ekleyerek gümrük beyannamesi verip … sayı ile tescil ettirdiğini ve işlemleri tamamlayıp vergilerini ödediğini böylece malların serbest dolaşım hakkını elde ettiğini, gümrükten çekilmesinin muaccel hale geldiğini, müvekkili şirketin teslimi muaccel hale gelmiş olan yüküne ilişkin navlun sözleşmesinin tarafı nakliyeci … A.Ş / İstanbul firmasına navlun dahil tüm ödemeleri eksiksiz yerine getirdiğini, yükün taşıyanla da herhangi bir ilişiğinin kalmadığını, davalılardan TCDD … Liman İşletmesi tarafından yüklerin teslim edilebilmesi için Yük Teslim Talimat Formu (Ordino) ibraz edilmesi gerektiğinin sözlü olarak beyan edilerek malların teslim talebinin reddedildiğini, bu nedenle müvekkili şirket tarafından … Gümrük Müdürlüğü ve TCDD … Liman İşletmesi’ne yükün tesliminin sağlanması, aksi takdirde yargı yoluna gidileceğinin ihtar edildiğini, müvekkili şirketin teslime ilişkin haklı taleplerinin karşılıksız kalması üzerine, tüm yükümlülüklerini mevzuata uygun ve eksiksiz olarak yerine getirmiş olmasına ve eşyayı temsil eden gümrük beyannamesi ve ekindeki konşimentoya rağmen kendisine ait olan malları teslim alamamış olduğundan, müvekkilinin telafisi imkansız zararlara uğramaması ve ticari hayatın sürekliliğin sağlanması adına … Gümrük Müdürlüğü’nün 23.12.2020 tarih … no.lu beyanname ve … Sıra No. T.C. Çıkış Kontrol Fişi muhtevası teslimi muaccel hale gelmiş malların teslimi için … Gümrük Müdürlüğü veya Liman İşletmesine müzekkere yazılması talebi ile 30.12.2020 tarihinde mahkemeye müracaatla tedbiren teslim talebinde bulunulduğunu, Müvekkil şirketin, belirtilen tarihte mallarını teslim almak için ne davalı … A.Ş.’nin iddia ettiği gibi konşimento aslını ibraz ederek yük teslim belgesi alması, ne de diğer davalı TCDD … Liman İşletmesi’ne acenta onaylı konşimento sunmasının hukuken gerekmediğini, mümkün de olmadığını, … . Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… D.İş 2021/8 K. sayılı 26.01.2021 tarihli kararı ile de müvekkilinin böyle bir yasal yükümlülüğü olmadığının ortaya konmuş olup, davalı … A.Ş.’nin alacaklı olduğunu bildirdiği 166,95 USD (1.238,76-TL) çekişmeli alacak tutarındaki teminatın yatırılması halinde malın müvekkili şirkete teslim edilmesi gerektiği yönünde karar verildiğini, müvekkili şirketin de sadece borcu olmayan iş bu teminat tutarını mahkeme veznesine yatırarak ama başkaca hiçbir ekstra işlem yapmadan yasal düzenlemeler uyarınca sadece gümrük belgeleri ve orijinal konşimento karşılığında … Gümrük Müdürlüğü’nün 23.12.2020 tarih … no.lu beyanname ve … Sıra No. T.C. Çıkış Kontrol Fişi muhtevası mallarını mahkeme kararı doğrultusunda 04.02.2021 tarihinde 42 gün gecikmeli olarak teslim aldığını beyanla; davalıların, müvekkili şirket adına ithal edilip her türlü vergi resim ve harçları, navlun ve liman masrafları ödenmiş olan … Gümrüğüne tescilli 23.12.2020 tarih ve … sayılı gümrük beyannamesi muhteviyatı müvekkiline ait yükün tesellümüne yasal düzenlemelere aykırı biçimde haksız olarak engel olmaları ve mahkeme kararıyla geç teslim alınmasına sebebiyet vermeleri nedeniyle, İhtirazi kayıtla ödenmek zorunda kalınıp faturası iade edilen ardiye ücreti tutarı 4.462,00-TL’sinin ihtaratın yapıldığı 04.02.2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan TCDD … Liman İşletmesi’nden tahsili ile, Müşteri siparişlerinin zamanında teslim edilememesi sonucu iç piyasadan temin edilmesi nedeniyle meydana gelmiş olan maddi zararın fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak üzere- şimdilik 10.000,00-TL.sinin teslimin muaccel olduğu 23.12.2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte maddi tazminat olarak, malın müşterilere geç teslim edilmesinden kaynaklanan itibar kaybı ve düzenli şekilde maruz bırakılan psikolojik baskı nedeniyle ise 50.000,00-TL.sinin ise 23.12.2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte manevi tazminat olarak davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin Çin’den satın aldığı 3 kap 2.151 kg. ağırlığındaki çelik boru bağlantı parçaları yükünün taşınması için dava dışı … Ltd. Şti. ile taşıma anlaşması yaptığını, … Ltd. Şti. taşımanın yapılmasını davalı müvekkili … A.Ş. den talep ettiğini, Yükün … şirketinin … no’lu 18.10.2020 tarihli konşimentosu ve … Co. nun 07.11.2020 tarih ve … no’lu konşimentoları kapsamında Güney Kore aktarmalı olarak Çin’den Türkiye’ye denizyolu ile taşınıp 19.12.2020 tarihinde … Liman İşletmesine tahliye edildiğini, müvekkilinin taşıyan … şirketinin konşimentosu üzerinde teslim yetkilisi olarak gösterildiğini, müvekilinin 23.10.2020 günü yükle ilgili özet beyan bildiriminde bulunduğuunu,13.11.2020 günü ihbar muhatabı … Ltd. Şti. ne yükün çıkışı hakkında bilgilendirme e-maili gönderdiğini, 22.12.2020 günü varış ihbarını gönderdiğini, müvekkilinin parsiyel yüke ilişkin 166,95 USD. navlun alacağını 21.12.2020 tarih ve … no’lu faturası ile taşıtan … Ltd. Şti. ne fatura ettiğini, Davacı şirketin ithal gümrük beyannamesini verip, taşıyanın atadığı teslim yetkilisi olan müvekkiline müracaat etmeden, yükün teslimi için 23.12.2020 günü doğrudan T.C.D.D. … Liman İşletmesine müracaat ettiğini, İdarenin kendisine müracaat eden davacıdan taşıyandan veya acentesinden yük teslimine ilişkin belge getirmesini istemesi üzerine davacının dmüvekkiline herhangi bir bilgi vermediğini, yükün teslimi konusunda belge talep etmemiş olup müvekkilini neden dava ettiğini izah edemediğini, davacının alıcısı olduğu yükün teslimi için doğrudan T.C.D.D. … Liman İşletmesine müracaat ettiğini, idarenin taşıyandan veya acentesinden yük teslimine ilişkin belge getirmesini istediğini, bunun üzerine davacının, yük teslim yetkilisi olan müvekkiline müracaat etmediğini ve T.C.D.D. Liman İşletmesi aleyhine TTK. 1202. maddeye göre yükün teslimi için mahkemeden tedbir kararı talep ettiğini ve Mahkeme kararına istinaden yükü teslim aldığı hususlarının sabit olduğunu, İş bu maddi olayların idarenin davranışı ile ilgili olup, idarenin verdiği hizmetinin kusurlu olduğu yönündeki davacı iddialarının Adli Yargının görev alanı dışında olduğunu, davacının yükü gecikmeli teslim almasının tümüyle kendi davranışlarından kaynaklandığını, müvekkilinin yükün teslimini engelleme yönünde hiçbir davranışı olmadığını beyanla; haksız ve yersiz davanı reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin 2021/… Esas sayılı dosyasının 13/01/2022 tarihli celsesinde verilen ara karar uyarınca; davanın yöneltildiği davalılardan TCDD … Liman İşletmesi hakkındaki dava bakımından mahkememizin yargı yolu yönünden görevsizliğine, Davalı … A.Ş. Bakımından ise davanın tefrikine karar verilmiş olup, davaya eldeki esas sayılı dosya üzerinden devam edilmiştir.
Dava, taraflar arasındaki taşıma ilişkisi kapsamında gümrük ve teslim işlemlerindeki gecikmeden kaynaklanan tazminat talepleri ile, alacağın tahsili talepli alacak davası olup, uyuşmazlığın; mal teslimi için ordino talep edilmesinde usulsüzlük bulunup bulunmadığı, davalının davaya konu kalemler nedeni ile sorumlu olup olmadığı ve buna göre davacının alacak taleplerinin yerinde olup olmadığı hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
Dosya arasına alınan mahkememizin 2020/… D. İş sayılı dosyası ile eldeki dosyaya sunulan deliller ile müzekere cevapları incelendiğinde; Davaya konu olan yükün dava dışı … şirketinin … numaralı18/10/2020 tarihli konşimentosu ve yine dava dışı … Co. nun 07/11/2020 tarih ve … numaralı konşimentoları kapsamında Güney Kore aktarmalı olarak Çin’den Türkiye’ye denizyolu ile taşınıp 19/12/2020 tarihinde … Liman İşletmesine tahliye edildiği anlaşılmıştır. … şirketinin … numaralı18/10/2020 tarihli konşimentoda alıcı olarak davacının adının bulunduğu, … Co. nun 07/11/2020 tarih ve … numaralı konşimentoda ise alıcı olarak davalının adının yer aldığı anlaşılmaktadır. Yine dosyaya davalı delilleri arasında sunulan … Formu başlıklı belgeye ve davacı vekilinin beyanlarına göre, davacının taşıma işi hususunda dava dışı … Firması ile anlaştığı, Davalının ise … firmasından gelen talimat üzerine taşımayı organize ettiği fiili taşımanın ise konşimentoyu düzenleyen dava dışı şirketler tarafından gerçekleştirildiği anlaşılmıştır.
Davacı vekilinin davaya konu talebi esasen malların teslimi hususunda ordino belgesi talep edilmesinin hukuken usule uygun olmaması iddiasına dayanmakla buna ilişkin dosyaya çeşitli idari yargı kararları sunulmuştur. Oysa dosya kapsamında, davacı tarafından, davalı yandan malların tesliminin talep edilmediği, davalı tarafça davacıdan ordino belgesinin istenmediği hususu sabittir. Kaldı ki ordinoyu talep ettiği belirtilen TCDD … Liman İşletmesi hakkındaki dava bakımından mahkememizin yargı yolu yönünden görevsizliğine karar verilmiştir.
TTK 1228/1, 1230 ve 1236 maddeleri gereğince yukarıda açıklandığı hali ile taşıyan kabul edilen davalının konşimento ibrazı karşılığında malı teslim etmesi ve davacının da konşimentoyu ibraz etmek sureti ile teslimi talep etmesi yasal zorunluluktur. Davacı vekili her ne kadar malın teslimi hususunda tek yetkili makamın Gümrük İdaresi olduğunu iddia etmekteyse de, mahkememizce TTK hükümleri doğrultusunda yargılama yapılmaktadır. Davacı vekilince sunulan idari yargı kararları da konşimentonun taşıyana ibraz edilmeden malın teslimi sonucunu içermemektedir. Bu kapsamda, konşimentonun davalıya ibraz edilerek malın tesliminin davalıdan talep edilmediği hususu davacının da kabulü olduğuna göre, davalının talep edilen zararlar nedeni ile sorumluluğu bulunmamaktadır. Davacı vekilince, davalı tarafından mahkememizin 2020/… D. İş sayılı dosyasına sunulan beyanı nedeni ile sorumluluğu bulunduğu iddia edilmekteyse de, davalının söz konusu beyanı davacıdan alacağı olduğu yönünde de değildir. Zira davalının taşıma ilişkisinde bulunduğu taraf davacı değil dava dışı … Firmasıdır. Kaldı ki davacı vekilinin de bilgisinde olduğu üzere, davalının değişik iş dosyasına yatırılan teminatın davacıya iadesine de muvafakat edilmiştir.
Davacı vekilinin iddialarının dayanağı Gümrük Mevzuatı olmakla, davacı ile davalı ve dava dışı şirketler arasında ise TTK hükümleri gereğince taşıma ilişkisi bulunmakta ve tarafların hak ve yükümlülükleri ise TTK da düzenlenmektedir. Bu nedenle Yukarıda açıklandığı şekli ile TTK TTK 1228/1, 1230 ve 1236 maddeleri gereğince davalıdan malın teslimini usulünce talep etmeyen davacının davaya konu ettiği zarar kalemlerini davalıdan talep edemeyeceği kanaatine varılmıştır. Zira davalıdan kaynaklanan bir gecikmenin söz konusu olmadığı dosya kapsamında sabittir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddine dair aşağıdaki hali ile karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere:
1-Davanın REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına YER OLMADIĞINA,
3-Davalı vekili için takdir edilen 5.100,00 TL maddi tazminat vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davalı vekili için takdir edilen 5.100,00 TL manevi tazminat vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair,Taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.19/04/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır