Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/129 E. 2023/435 K. 31.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2022/129 Esas
KARAR NO : 2023/435
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 22/06/2021

BİRLEŞEN MAHKEMEMİZ 2022/… ESAS SAYILI DOSYASINDA;
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 22/06/2021
KARAR TARİHİ : 31/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Asıl ve birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin sigortalısı … Dış Tic. A.Ş.ye ait emtiaların Türkiye’den Pakistan’a taşınması için Tekirdağ’da … isimli gemi ile öncelikle … imanına taşındığını, burada tekrar … isimli gemiye tahliye edilmek üzere kapaklar açıldığında emtialarda hasar oluştuğunun tespit edildiğini, hasar bedeli olan 3.863,16.USD nin dava dışı sigortalısına ödendiğini, davalı taşıyan şirketin hasar bedelinden sorumlu olduğunu, müvekkilinin hasar bedelinin tazminini davalıdan talep edebileceğini beyanla 3.863,16USD nin ödeme tarihi 20/10/2020 tarihinden itibaren işleyecek Devlet Bankalarının 1 yıl vadeli döviz hesabına işlettiği en yüksek döviz faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı … Limited Şirketi vekili cevap dilekçesindeözetle; hak düşürücü süre içinde davanın açılmadığını, hak düşürücü sürenin malların varış limanına varmasından itibaren 1 yıl olduğunu, bu tarihin 04/06/2020 ve davanın açıldığı tarihin 22/06/2021 olduğunu, hak düşürücü süre nedeniyle davanın reddinin gerektiğini, davacının dayanak yaptığı survey raporunda açıkça ambalajın çok ince olmasından dolayı hasarın meydana geldiğinin belirtildiğini, bu durumda taşıyanın kusursuz adledileceğinin açık olduğunu, süresinde yapılan bir hasar bildirimin de bulunmadığını beyanla davanın reddine ve %20 den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada davalı … … ‘ya İzafeten … A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili davalı … A.Ş., ‘ nin İsviçre Cenevre merkezli deniz yolu ile konteyner içinde yük taşıma işi ile iştigal eden … … S.A şirketinin Türkiye acenteliğini gerçekleştirildiğini, İşbu taşıma sözleşmesinin bir tarafının İsviçre merkezli … olduğunu, müvekkili şirketin, işbu sözleşmede acente sıfatı ile hareket ettiğini, müvekkili şirketin acenteliğini yaptığı taşıyan tarafından düzenlenen ve taşıma sözleşmesi şartlarının yer aldığı konişmentonun 10. maddesi ile taşıma sözleşmesinden kaynaklanacak uyuşmazlıkların çözümü için başvurulacak yetkili mahkemenin Londra Mahkemeleri ve uygulanacak hukukun İngiliz hukuku olarak belirlendiğini, davada Londra Mahkemelerinin yetkili olması nedeni ile davanın Londra mahkemelerinde açılması gerekmekte olup işbu davanın yetki yönünden reddedilmesi gerektiğini, iddia edilen hasarın taşımanın hangi aşamasında meydana geldiği belli olmadığını, konteyner muhteviyatı malların ne şekilde ve neden hasarlandığı net olarak anlaşılamadığını, davacı tarafından malların hasarlandığına ilişkin bir iddia olsa da konteynerın hasarlandığına ilişkin herhangi bir hasar kaydı bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememiz 2021/… Esas sayılı dosyasında davalılardan … Tic. Ltd. Şti. yönünden tefrik kararı verildiği, tefrik ile dosyanın Mahkememiz 2022/… Esası haline geldiği, davalılardan … ‘ya İzafeten … A.Ş. Yönünden Mahkememiz 24/03/2022 tarih, 2021/… Esas, 2022/… Karar sayılı kararının … BAM … Hukuk Dairesinin 03/11/2022 tarih, 2022/… Esas, 2022/… Karar sayılı ilamıyla Kaldırılarak Mahkememiz 2022/… Esas sayılı dosyası haline geldiği ve Mahkememiz 31/01/2023 tarih, 2022/… Esas, 2023/… Karar sayılı birleştirme kararı ile işbu dosya ile birleştirildiği anlaşıldı.
Dava, davacı sigortalısına ait emtiaların, davalılar sorumluluğunda deniz taşımasında hasarlandığı iddiası ile sigortalıya ödenen hasar tazminatının rücuen davalılardan rücuen tahsiline ilişkin tazminat davası olup, uyuşmazlığın konusunun, davalı … vekilinin milletlerarası yetki itirazının yerinde olup olmadığı, sigorta sözleşmesinin geçerli olup olmadığı, tarafların aktif ve pasif husumet ehliyetinin bulunup bulunmadığı, geçerli bir sözleşme uyarınca ödemenin yapılıp yapılmadığı, davalı … vekilinin hak düşürücü süre itirazının yerinde olup olmadığı, hasara ilişkin süresinde ve geçerli bir ihbarın bulunup bulunmadığı ve hasarın deniz taşıması esnasında meydana gelip gelmediği, hasarda davalıların sorumlu olup olmadığı ve hasarın miktarının tespiti noktasında toplandığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce resen seçilen bilirkişiler … tarafından tanzim edilen 27/07/2022 tarihli raporda; Davacı Sigorta Şirketi’nin alacağı temliken, aktif husumet ehliyetine haiz olduğu, I nolu Davalı’nın akdi taşıyan, II nolu Davalının fiili taşıyana izafeten acentesi sıfatı ile pasif husumet ehliyeti bulunduğu, Teknik incemeleme sonucunda emtianın daha seferin başlangıcında gemiye yüklenmeden önce konteyner içine istif hatasından meydana geldiği, sonrasında mühürlenen, yola çıkarak limana ulaşan ve deniz taşıması için gemiye yüklenen konteynerin hasara uğradığına ilişkin dosya kapsamında belge bulunmadığı, TTK m.1185’te öngörülen ihbar yükünün yerine getirildiği, TTK m. 11881/1 uyarınca, dava konusu emtianın varma limanına varış tarihi ve malların limana teslim edildiği tarih konusunda resmi bir bilgi olmadığı, emteanın 8.6.2020 tarihinde teslim alındığı kabul edilirse, arabuluculuk için 11.5.2021 tarihinde başlatıldığından talebin hak düşürücü süre içinde yapıldığı değerlendirilebileceği, Sayın Mahkeme hasarın deniz yoluyla taşıma sırasında meydana geldiği kanaatine varır ise, talep edilen hasar tutarının gerçekçi ve kadri marufunda olduğuna ilişkin görüşlerini bildirmişlerdir.
Tarafların beyan ve itirazları değerlendirilmek üzere dosya bilirkişi kuruluna yeniden tevdi edilmiştir. Bilirkişi kurulu tarafından tanzim edilen 27/12/2022 tarihli ek raporda; İhbar yerine getirilmiş olmakla, ispat yükü davalı üzerindedir. Buna göre; Heyetimiz’in teknik incelemesi sonucunda dosyadaki mevcut bilgiler kapsamında konteyner içerisindeki istif ve lashing hatası olduğu ve bu faaliyetlerin yükleten sorumludur. Bu durum, TTK ‘nun madde 118 2 uyarınca, muhtemel sorumsuzluk sebeplerinden biridir ve davalının sorumlu olmadığı teknik inceleme ile ispat edilmiştir. Hasar ihbarında yükleme limanındaki görüntüler ile Karachi limanındaki görüntülerin karşılaştırıldığı ve sigortalı tarafından yapılmış olan istiflemenin değiştirilmiş olduğunun gösterdiğinden bahisle, ancak yükleme limanındaki istif görüntülerinin dosyada bulunmadığı, bu kapsamda heyetimiz tarafından bir değerlendirmenin yapılması mümkün olmamıştır. Dosyada mevcut resimlere göre tahliye limanında konteyner içerisinde taşımaya uygun bir istifleme olmadığı görülmektedir. Ekspertiz raporunda “incelenen fotoğraflarda konteyner çevresinde belirgin bir hasar bulunmadığı…” yönünde değerlendirme yapıldığı, aynı zamanda sunulan fotoğraflarda her iki konteynerde de yüzeysel ve bölgesel hasar görüldüğü, buna rağmen hasarlı emtianın sadece bu konteynerlerden bir tanesinde olduğu, bu hasarların daha önceki taşımalarda oluşmuş olduğunun da göz önünde bulundurulması gerektiği, yükleme öncesine ait fotoğraflar olmadığından bu konuda kesin kanaat getirilemediği, Ayrıca hasar raporunda konteynerin hangi bölümündeki emtianın hasarlandığına dair bir tarif yapılmadığı (örneğin en alttaki koliler ya da konteyner yan duvar sacına yakın olanlar gibi), Kaldı ki fotoğraflarda daha fazla dış yüzey hasarı görülen … numaralı (sarı renkli) olan konteynerde taşınan emtiada hasar olmadığı, Konteynerlerdeki hasarların içerisinde taşınan emtiayı etkileyecek şekilde olmadığına kanaat getirildiği sonucuna varılmaktadır. Her iki konteynerin de aynı koli miktarında aynı emtiayla yüklendiği ancak yalnızca bir tanesindeki emtiada hasarın oluşmasının taşıyanın kusuru olduğunu kanıtlamayacağı, Konteyner içerisindeki teneke kutuda içeceklerin üst üste yüklendiği, aralarında ya da konteyner yan duvar sacları ile aralarında herhangi bir destek bulunmadığı, Her iki konteynerin de istifinin yeterli olmadığı, Konteyner içerisindeki istif ve lashing işinin Yükleten Sigortalı şirketin sorumluluğunda yapıldığı, şeklinde görüşlerini bildirmişlerdir.
Dava dışı … A.Ş. Nin ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi için … ATM ye talimat yazılmıştır. Bilirkişi … tarafından tanzim edilen 05/09/2023 tarihli raporda; Dava dışı Sigortalı … A.Ş.’nin, …(Afganistan) firmasına 31.360,00 USD bedelli fatura düzenlemiş olduğu, Sigortalının mal bedelini EURO olarak 28.305,69 Euro tahsil etmiş olduğu, bunun USD olarak karşılığının 31.453,82 USD olduğu, Sigortalının mal bedelinin (fazlasıyla) tamamını tahsil etmiş olduğu, Sigortalının mal bedelini sevkiyat olmadan alıcıdan tahsil etmiş olduğu, Sigortalının alıcıya hasar bedelini ödememiş olduğu, Sigortalının alıcıya hasarlı çıkan mal tutarında mal göndermemiş olduğu, Sigortalı ticari defterinde alacaklıyı 3.863,16 USD alacaklandırmış ise de sigortalının defterlerinde alıcının herhangi bir alacağının gözükmediği hesapların sıfırlanmış olduğuna ilişkin tespitlerini bildirmiştir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, birleşen dava dosyası, arabuluculuk son tutanağı, konişmento, poliçe, hasar dosyası, ödeme dekontu, ibrarname, bilirkişi raporu ile dosya içerisinde bulunan tüm bilgi ve belgeler bir bütün değerlendirildiğinde
Davalı vekilince hak düşürücü süre itirazında bulunulmuş ise de ; emtiaların 04.06.2020 tarihinde Pakistan Karaçi limanında hasarın tespit edildiği, davanın 22.06.2021 tarihinde açıldığı, fakat Corona virüs pandemisi kapsamında alınan tedbirlere ilişkin 25/03/2020 tarihli 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna eklenen Geçici 1. Madde ile dava açma, icra takibi başlatma, şikayet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler de dahil olmak üzere bir hakkın doğumu ve sona ermesine ilişkin tüm sürelerin durdurulmasına karar verildiği, Cumhurbaşkanlığı kararı doğrultusunda dava açma işlemlerine ilişkin süreler 22/03/2020 tarihi ile 15/06/2020 tarihleri arasında durdurulduğundan davacının iş bu davasını TTK 1188 maddesi kapsamında 1 yıllık hak düşürücü süresi içerisinde açtığı anlaşılmıştır,
Dava halefiyete istinaden açılmış olup, dava dışı sigortalı … Tic. A. Ş.’ye ait 250 ml lik 24’lü kolilerde bulunan toplam 6.400 koli Rolls enerji içeceği emtiasının 01.04.2020 tarihinde Afganistanda mukim … a 4,9 USD ile toplam 31.360 USD ye satıldığı, davacının dava dışı sigortalıya ait emtiayı taşıma sırasında oluşabilecek risklere karşı tanzim tarihi 09.09.2019, başlangıç tarihi 04.09.2019 bitiş tarihi 04.09.2020 olan … numaralı poliçe tahtında sigortaladığı, sigorta konusunun gıda içecek ürünleri olduğu, sevkiyatın ülkemizden muhtelif yerlere nakil vasıtaları ile gerçekleştirileceği, davaya konu taşımanın … numaralı Nakliyat Emtea Abonman Alt Sigorta Poliçesi tahtında 08.06.2020 tarihinde tanzim edildiği, sigortanın koruma tarihlerinin 01.04.2020 — 31.05.2020 arasında olduğu, hasarın ise 04.06.2020 tarihinde fark edildiği hasarın bu tarihten önce meydana geldiği anlaşıldığından hasarın sigortanın teminat süresi içinde meydana geldiği anlaşılmış, taraflar arasındaki satış sözleşmesi incelendiğinde satışın CİF teslim şartı ile yapıldığı, davadışı sigortalının satıcı olduğu, CIF tipi satımda mallar gemiye yüklendiği andan itibaren hasar alıcıya intikal etmekte olup , satıcının malı teslim borcu malların gemiye yüklendiği anda ifa etmiş sayıldığı fakat satıcı mal bedelini tam tahsil etmediği ya da hasar tutarında alıcıyla mahsuplaşmaya gittiği durumda satıcının sigortalanabilir menfaatinin bulunabileceği, somut olayda sigortalının 2019 – 2020 yılı ticari defterlerinin incelenmesine göre, dava dışı sigortalı … Gıdanın 31.360 USD olan toplam mal bedelini 28.305,69 euro olarak 20.11.2019 ve 05.03.2020 tarihlerinde toplam 31.453,82 USD karşılığı olacak şekilde tahsil ettiği, buna göre davadışı sigortalının sigortalanabilir menfaatinin somut olayda bulunmadığı, yargılama sırasında davacı tarafça alıcı tarafından sigortalı adına yada davacı adına düzenlenen muvafakatname de bulunmadığından davanın aktif husumet yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Asıl ve birleşen davanın ayrı ayrı REDDİNE,
2-Her ne kadar asıl ve birleşen dava olarak 2 dava görülüyor ise de, davalılara müşterek olarak 2021/271 Esas sayılı dosya üzerinden dava açıldığı, tefrik yolu ile davaların ayrıştığı anlaşılmakla, Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 579,16TL ve tefrik edilen davada alınan 579,16.TL olmak üzere toplam 1.158,32.TL den asıl davada karar harcı olan 269,80.TL ve birleşen davada karar harcı olan 269,80.TL olmak üzere toplam 539,60.TL nin mahsubu ile fazla alınan 618,72.TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Her ne kadar asıl ve birleşen dava olarak 2 dava görülüyor ise de, davalılara müşterek olarak 2021/271 Esas sayılı dosya üzerinden dava açıldığı, tefrik yolu ile davaların ayrıştığı anlaşılmakla, her 2 dosya yönünden ayrı ayrı vekalet ücreti takdir edilmeyerek, davalılar vekili için takdir edilen 17.900,00. TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalılara VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Tarafların dava şartı olan Arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları, Arabuluculuk son tutanağından anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-14 bendi uyarınca ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Suçüstü Ödeneğinden ödenen 1.560,00.-TL Arabuluculuk ücretinden, Mahkememiz 2021/271 Esas sayılı dosyasında 1.320,00.TL yönünden Harç Tahsil Müzekkeresi yazıldığı görülmekle, 240,00.TL bakiye Arabuluculuk Ücretinin davanın reddine karar verildiğinden davacıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 31/10/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır