Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/104 E. 2022/99 K. 04.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARETMAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2022/104 Esas
KARAR NO : 2022/99
DAVA : Tazminat (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/08/2021
KARAR TARİHİ : 04/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İsviçre menşeili müvekkili ile dava dışı üçüncü şahıs … San. Tic A.Ş. arasında 01.06.2020 tarihli sözleşme akdedildiğini ve satıcı ile alıcı külçe halinde saf bakır satın alınması konusunda anlaştığını, sözleşme tarafları satıma konu bakır külçelerin teslimini riski Çin’deki boşaltma limanına kadar satıcı …’da kalmak üzere CIF Çin Limanları olarak kararlaştırıldığını, alıcı müvekkil 4 no’lu davalı …’yi (sörvey şirketi), yüklemelerde gözetim ve denetim yapması, yani konteynerlere bakır külçe yüklendiğinin, konteynerlerin usulünce tartıldığının ve mühürlendiğinin tespiti amacıyla görevlendirildiğini, …’nin bu amaçla atadığı personeli görünürde tüm yüklemelerde hazır bulunduğunu, konteynerlere yapılan yüklemeyi denetlediğini, takip ettiğini ve taşıyanlardan temin edilen … ve … konteyner mühürlerini ve kendi … mühürlerini taktığını, konteynerlerin tartımında bulunduğunu belirttiğini ve genel olarak tüm yüklemenin süpervizörlüğünü yaptığını, satıma konu bakır külçelerin, konişmentoların müvekkili alıcı adına cirolandığı ve onun hamilliğinde olduğunu, taşımalar devam ederken fatura bedellerinin tamamı ayrı ayrı ödemelerle müvekkili alıcı … tarafından satıcı …’a ödendiğini, müvekkili alıcı …, satıcı …’a Sözleşme’de sevkedileceği kararlaştırılan bakır külçelerin alım bedellerinin 490’ını, sözleşme uyarınca sörveyci …’nin raporları ve taşıyanlarca düzenlenen orijinal konişmentoların ibrazı karşılığında ödediğini, sevkiyatlar sırasında bir dolandırıcılık gerçekleştirildiğini konteynerlerdeki bakır yük değersiz kaldırım taşlarıyla değiştirildiğini; buna ilaveten konteynerlerin ilk yüklemesi sırasında ve limanda davalıların zincirleme ve çok ağır ihmalleri neticesinde müvekkil alıcı çok büyük bir zarara uğradığını, yaşanan vakıa gerek satıcıya, gerekse taşıyanlar …’e ve …’ye iletildiğini, bildirim yapılan taraflardan hazır bulunmak isteyenler konteyner açımlarında hazır bulunduklarını, boşaltma limanında gerçekleşen sörveyler esnasında resmi olarak atanan noter ve yine Çin resmi gümrük yetkilileri hazır bulunduklarını, boşaltma limanında yapılan incelemelerde konteynerlerin hiçbirinde özel … mührü takılı olmadığını birçok konteynerin üzerlerinden sahte resmi mühürler çıktığını, davalı taşıyanlar ve ifa yardımcıları …’un limanların güvenli işletilebilmesi için devletlerce akdedilen … kodu uyarınca yükün gemilere yüklenmesinde gerekli önlemleri almakla yükümlü olmalarına rağmen, bunu yapmadığının açıkça göründüğünü, … ve taşıyanlar, satıcıya orijinal mühürleri konteynerlerle birlikte teslim ettiğini, bu teslimden birkaç gün sonra mühürler sahte olarak limana geri geldiğini, … tarafından konteynerler gerekli incelemeler yapılmaksızın gemilere yüklenmek üzere limanda teslim alındığını ve yine hiçbir inceleme yapılmaksızın gemilere yüklendiğini, ikinci taşıma olan … gemisinin yüklemesi sırasında 48 adet konteyner … tarafından limana kabul edildiğini, ancak bu konteynerlerin ikisinde ikiz mühür çıktığını, ikiz mühür hadisesinin yaşanan 24.06.2020 tarihinde, … ‘un birinci taşıma olan … gemisine yüklemeyi halen devam ettiriyor olmasının olduğunu, 23.06.2020 tarihinde diğerleriyle birlikte … numaralı konteyner ile … numaralı konteyner … liman sahasına giriş yaptığını, … tarafından 24.06.2020 tarihinde her iki konteynerde … numaralı mühür takılı olduğu tespit edildiğini, her iki konteyner de … tarafından gümrük muayene memuru nezaretinde 24.06.2020 tarihinde açıldığını ve konteynerlerin“bakır değil kaldırım taşı” içerdikleri tutanağa geçirildiğini, bu husus taşıyan …’e bildirildiğini, … ve dolayısıyla … ikiz mührün de konteynerlerin içinden değerli bakır madeni yerine değersiz kaldırım taşı çıktığının da tam olarak farkında olduklarını, hiçbir şey yokmuş gibi yüklemelere devam ettiklerini, 3. taşıma olan … Gemisi’yle ilgili konişmentoda 11 numarada yer alan … numaralı konteynerde bir ağırlık problemi oluştuğunu ağırlığının irsaliyede gösterildiği gibi 20.840 kg olmadığını gerçekte daha farklı olduğunun tespit edildiğini, altıncı taşıma olan … Gemisi sevkiyatında konteynerlerde bir kez daha mühür uyuşmazlığı ve tonaj farkı çıkmasına rağmen gümrüğe bildirim dahi yapılmadığını, bildirim yapılmamasının ulaştırma bakanlığı yönergelerine aykırı olduğunu, ağırlık farklılıklarının … tarafından dikkate alınmayarak yüklemeye devam edildiğini, … üstlendiği süpervizörlük ve denetim işine istinaden, çalışanı … vasıtasıyla yüklemelere nezaret ettiğini, yüklemeleri fotoğrafladığını, taşıyan ve … mühürlerini kendisinin taktığını ve konteynerlerin tartımını yaptığını beyan etse de neticede konteynerlerden bakır yerine kaldırım taşı çıktığını, … çalışanı … kendi elleriyle sahte ikiz mühürleri konteynerlere taktığını, müvekkilinin dava konusu yükü yeniden satmak için satın aldığını ve neticeten yeniden sattığını, ancak Çin’de satılanın teslim edilmediği ve tüm konteynerlerden kaldırım taşı çıktığı anlaşıldığından müvekkili firmanın kar kaybına ve inceleme giderleri dahil sair masraflara uğradığını beyanla fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak ve … Tic. A.Ş.’ye karşı açılmış … … sayılı tahkim davası neticesinde tahsilde tekerrür etmemek kaydıyla toplam 42.513.420.-USD tutarında zararın davalılardan TBK md. 99 uyarınca aynen USD cinsinden TBK md. 61 uyarınca müteselsilen tahsiline, alacağa vade tarihinde itibaren işleyecek kamu bankalarınca verilmekte olan en yüksek faiz uygulanmasına, harç, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu ihtilafın son 50 yılın büyük dolandırıcılık hadiselerinden biri olduğunu, satıcı konumunda dava dışı “… Tic A.Ş’ firması davacıya farklı partiler halinde toplamda 326 konteyner bakır yükü sattığını, farklı tarihlerde ve farklı partiler halinde tüm boş konteynerleri Tekirdağ’da kendi tesislerinde doldurduğunu ve konteyner içine gerçek bakır yükü yüklediğini, satıcı … firmasının kendi tesislerinde konteyner içine yüklediği bakır yükünün yüklemelerine konteyner içi dolumlarına diğer davalı … firması nezaret ettiğini ve yükleme sörveyi yaptığını, satıcı … kendi tesislerinde doldurduğu ve mühürlediği konteynerlerin o gün itibari ile tesislerinden çıkartılarak kamyonlar ile limana gitmesine çeşitli bahaneler ile izin vermediğini gece olduğunda karanlıktan faydalanarak kendi tesislerindeki konteynerleri açıp içindeki bakır yüklerini çıkarttığını, konteynerlere kaldırım taşı yüklediğini ve daha sonra konteynerleri kendi risk sorumluluğunda organize ettiği iç nakliye ile Tekirdağ’daki tesislerinden İstanbul … Limanına getirdiğini buradan Çin Halk Cumhuriyeti’ne taşıttığını, … firması mal bedelinin %90’ını tahsil ettiğini, … firması farklı partiler ve farklı tarihlerde taşınan toplam 326 konteyner yükün mal bedelinin %90’ını tahsil ettiğinde henüz yola çıkan ilk parti malların alıcıya ulaşmamış olduğunu, Çin Halk Cumhuriyetindeki yük alıcısının durumu fark etmediğini, … yönünden … numaralı konişimento tahtında … isimli gemi ile 20 konteyner yükü, … numaralı konişimento tahtında … isimli gemi ile 24 konteyner yükü, … numaralı konişimento tahtında … isimli gemi ile 48 konteyner yükü, … numaralı konişimento tahtında … isimli gemi ile 20 konteyner yükü, … numaralı konişimento tahtında … isimli gemi ile 54 konteyner yükü İstanbul … Limanı’ndan Çin Halk Cumhuriyeti’nin Lianyunggang Limanı’na denizyoluyla limandan limana taşıma şeklinde taşıdığını, … A/S firmasının bu taşımalarda kendi gemilerini kullanmadığını bunu taşımasını üstlendiği tüm yükleri …’nin gemilerine yüklettiğini fiili taşımanın …’ye yaptırdığını, taşımaların tamamında konteynerlerin yükleme limanında teslim alındığını, teslim alındıklar aynı şekilde boşaltma limanında alıcısına teslim edildiğini, davacının yabancılık teminatı yatırması gerektiğini, dava konusu taşımaların 5 ayrı konişimento tahtında gerçekleştirildiğini, milletlerarası yetki itirazlarının olduğunu, … tarafından üstlenilen dava konusu taşımalara ilişkin konişimentoların tamamının taşıma şartlarını içeren arka yüzünde yer alan navlun sözleşmesi madde 26’da milletlerarası yetki anlaşması bulunduğunu taşımalardan kaynaklanacak tüm uyuşmazlıklarda uygulanması gereken yasaların İngiliz Yasaları olduğunu ve yetkili mahkemenin Londra’daki İngiliz Yüksek Adalet Mahkemesi olduğu taraflarca kabul edildiğini ve diğer tüm mahkemelerin yetkisi ortadan kaldırıldığını, yabancılık unsuru taşıyan taşımalarda, konişimentolarda yer alan yetki sözleşmeleri MÖHUK gereğince taraflar için kesin surette bağlayıcı olduğunu, dava konusu olayda yabancılık unsuru olduğunu, 5718 s. MÖHUK hükümlerinde yer alan yetki anlaşmasının uygulanması gerektiğini, davacının davasının milletlerarası yetki yönünden reddi gerektiğini,dava konusu ihtilafta yabancılık unsuru bulunduğunu davacı ve … A/S ‘nin Türkiye’de mukim olmayan yabancı bir şirket olduğunun ifade edildiğini, davacı yanın konişimentoların hamili olduklarını iddia ettiklerini, 5 ayrı taşımaya ilişkin navlun faturalarının “… San A.Ş” firması adına düzenlendiğini, dava dışı … firmasının yükleten ve TTK. M.1200 uyarınca Taşıtan olmak üzere iki ayrı sıfatı bulunduğunu, davacının yük alıcısı alıcısı olup olmadığının ya da konişimentolara ciranta olarak hamil olup olmadığının değerlendirilmesi gerektiğini, … taşımaları konişimentolara göre “CY/CY” kaydı ile yapıldığını bu kaydı taşıyan taşımalarda liman işletmeleri taşıyanların yardımcı şahsı konumunda olmadığını, … ile … konteyner ile ilgili sorumluluğunun yüklerin yükleme limanından geminin küpeştesini geçmesi ile başladığını ve tahliye limanında da geminin küpeştesinden indirilmesi ile sona erdiğini, hırsızlık ve dolandırıcılık hadisenin konteynerler daha yükleme limanına girmeden ve gemiye yüklenmeden çok önce yükletenin Tekirdağ’daki tesislerinde meydana geldiğinin sabit olduğunu, TTK m.1178/2 açık hükmü uyarınca iddia edilen böyle bir kayıptan taşıyanların sorumlu tutulabilmesinin mümkün olmadığını, tahliye limanında … A/S tarafından taşınan tüm konteynerlerin üzerindeki mühür numaralarının konişimentolarda ki mühür numaralı ile örtüştüğünün tespit edildiğini, konteyner mühürlerinin tek bir elden resmi şekilde üretilip kayıt altına alının bir aparat olmadığını, yasal düzenlemelerde taşıyanın mühür kontrolünün zaruretine dair hiç bir hüküm yer almadığını, kontrolün sadece gümrük idareleri ve liman işletmeleri tarafından güvenlik amacıyla yapılan bir uygulama olduğunu, müvekkilinin … kodu çerçevesinde hiçbir yükümlülüğünden söz edilemeyeceğini, … konişimentolarına kayıtlanan yük ağırlıklarının sadece yükletenin tek taraflı beyanında dayandığını, taşıyanların yükün gerçek ağırlığını araştırmak ve bunu tespit etmek yönünde bir yükümlülüğünün bulunmadığını, liman işletmesinin terminal sahasında 2 konteyneri açarak içinde kaldırım taşı tespit ettiğini, … firması gümrük idaresine konteyner içindeki yüklerin alım satım aksine konu yükün efsafına uygun olmadığını bu nedenle yükü limandan geri çekmek istediğini beyan ettiğini, gümrük memurlarının eşyanın evsafına uygun olduğunu ve konteyner içinde bakır bulunduğu yönünde tutanak tuttuklarını polis fezlekesinde geçen sanık ifadelerine göre … Gümrük idaresinin işbu taşımalarda ihmalkar hareketleri bulunduğunu, davanın … Gümrük müdürlüğüne ve … San Tic A.ş’ ihbar edilmesi gerektiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla … A/S’nin işbu davadaki sorumluluk sınırının 9.861.026 USD ile sınırlı olduğunu, polis fezlekesinde gümrük memurlarının dava konusu taşımalar için davacıyı dolandıran … yetkilierinden para istediklerini ve daha önceki taşımalar için parça parça para aldıklarını ancak bundan sonraki taşımalar için peşin para istediklerinin ifade edildiğini beyanla davacı tarafın yabancılık teminatı yatırmasını, davanın milletlerarası yetki yönünden reddini, işbu davada İngiliz Hukukunun uygulanmasını, haksız ve hukuka aykırı davanın reddini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla sorumluluğunun sınırlandırılmasını talep etmiştir.
Dava; taşıma sözleşmesine aykırılık nedeniyle ortaya çıkan zararların tahsili istemine ilişkindir.
Davacı vekili 20/10/2021 tarihli dilekçesi davalı … A/S’ye izafeten … A.S. yöneltilen davayı müvekkili tarafından görülen lüzum üzerine geri almaya karar verildiğinden, herhangi bir yargılama gideri taleplerinin bulunmadığını belirterek davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesini talep ettiklerini, davalı … ‘ye izafeten … A.S. vekili 03/03/2022 tarihli dilekçesi ile taraflarına yöneltilen davayı geri almayı kabul ettiklerini, herhangi bir yargılama gideri ve vekalet ücreti taleplerinin bulunmadığını bildirmiştir.
Dosyanın incelenmesi neticesinde; davacı vekili tarafından, davalı … ‘ye izafeten … A.S. hakkındaki davanın davasını geri alındığının bildirilmesi, davalı vekilininde geri almayı kabul etmesi karşısında, HMK’nın 123. maddesi gereğince, bu davalı hakkındaki davanın açılmamış sayılmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davacı tarafça, davalı … A/S’ye izafeten … A.S. aleyhine açılan davanın geri alınması sebebiyle, HMK’ nın 123. Maddesi gereğince, davalı hakkındaki davanın DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
2-Dosya tefrik edildiğinden 80,70.-TL Başvurma harcı, 80,70.-TL Peşin harç olmak üzere toplam 161,40.-TL nin davacıdan tahsili ile hazineye İRAD KAYDINA,
3-Taraflar birbirlerinden yargılama gideri ve vekalet ücreti talep etmediklerinden, taraflarca yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılarak vekalet ücreti ve yargılama gideri takdirine yer olmadığına,
Dair, tarafların yokluklarında, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 04/03/2022

Başkan …
✍e-imzalıdır.

Üye …
✍e-imzalıdır.

Üye …
✍e-imzalıdır.

Katip …
✍e-imzalıdır.