Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2021/482 Esas
KARAR NO :2022/287
DAVA :Menfi Tespit
DAVA TARİHİ :14/01/2002
KARAR TARİHİ :17/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Asıl dosya davacısı … Petrolcülük…. A.Ş vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin donatanı olduğu … gemisinin şarf sisteminin 08/05/2000 tarihinde şaft koniğinin oynaması neticesinde, başka bir arızısı olmaksızın bozulduğunu , davalı … Ltd Şti den satın alınan parçalar ile gemideki arızayı tamir eden davalı … Ltd Şti nin işlemi sonrası diğer davalının geminin denize ve sefere elverişliliği ile ilgili raporu tanzim ettiğini ancak aradan kısa bir zaman geçtikten sonra 22/03/2001 tarihinde geminin şaft sisteminde yağ kaçağı görüldüğünü, Mayıs 2000 tarihinde yapılan onarımın 5 yıllık kaliteli bir onarım olmadığının ortaya çıktığını 18/08/2001 tarihinde karaya çıkarılan geminin tüm şaft sisteminin yeniden sökülmek zorunda kaldığını , ayıplı imalat sonrası Ağustos 2001 de yapılan tamirat nedeni ile davalının müvekkilinden bedel talep ettiğini ileri sürerek Ağustos 2001 de yapılan 2 . Tamirat nedeni ile müvekkilinden talep edilen 13.476,83 USD den dolayı müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine, bu talebin kabul edilmemesi halinde 13.476,83 USD nin davalılar arasında kusurları oranında pay edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı birleşen dosya davacısı … Sanayi Ltd Şti vekili dilekçelerinde özetle, davacı şirketin donatanı olduğu kuru yük gemisinde gerekli onarımın yapıldığını, tüm işlemlerin loyd kontrol ve gözetimi altında gerçekleştirildiğini , yapılan işin ayıplı olmadığını , 18/08/2001 tarihinde gemiye yapılan onarım hizmetinin bedelelinin davacı donatan tarafından müvekkiline ödenmediğini ileri sürerek, asıl davanın reddine birleşen davanın kabulü ile 8.142USD nin 13/09/2001 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte … A.Ş den tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …ş(Eski Ünvan: … Ltd Şti) vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkilince satılan malzemenin ayıplı olmadığını diğer davalı vekili de, müvekkili şirketin herhangibir kusurunun bulunmadığını savunarak , müvekkilleri hakkında açılan davanın reddine karar verilmesi istemişlerdir.
Asıl davada davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkili şirketin bir kusuru bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Asıl dava; gemi onarımı için düzenlenen faturalardan dolayı borçlu olunmadığının tespiti davası , birleşen dava ise gemi onarım hizmet bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
… Denizcilik Mahkemesinin 2005/ … Esas 2007/… Karar sayılı ilamı ile Mayıs 2000 tarihinde yapılan işin ayıplı ve kusurlu olduğunun kanıtlanamadığı sonrasında meydana gelen arızadan dolayı davalıların sorumluluğunun bulunmadığı, birleşen davada … San. Tic. Ltd . Tarafından yapılan onarım işinden dolayı davalı … A.Ş den 8.142 USD alacaklı olduğu gerekçesi ile asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacı birleşen dosya davalısı vekilinin temyizi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesinin 2007/… Esas 2009/… Karar sayılı ilamı ile Mahkemece hükme esas alınan 31/12/2006 tarihli 2. Bilirkişi raporuna karşı davacı vekili tarafından gerekçeli şekilde itirazda bulunulmuş olmasına rağmen raporda ilk onarımdan sonra geminin sefere çıkmasının ardından gemideki yağ kaçağının nedenleri konusunda gerekçeli bir değerlendirme yapılmamış olduğu bu nedenle mahkemece ilk tamir sonrası tamir edilen aynı noktadan yağ kaçağı olmasının sonuçları ile ortaya çıkan yağ kaçağının önlenmesi açısından alınan tedbirlerin doğru olup olmaması sonuçlarının farklı olduğu gözetilerek davacının donatanı olduğu geminin davalı … Şirketi tarafından 2000 yılı Mayıs ayında gerçekleştirilen tamir sonrası Mart 2001 de meydana gelen yağ kaçağının sebebinin ne olduğu ilk tamir sırasında kullanılan malzemenin standartlara uygun olup olmadığı konularında denetime elverişli yeni bir rapor alınarak davacı taraf itirazlarının cevaplandırılması gerekirken eksik inceleme ile karar verilmiş olduğundan bahisle açıklanan nedenlerle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce usul ve yasaya uygun görülen bozma ilamına uyularak bozma sonrası yapılan yargılama aşamasında 3 ayrı bilirkişi heyetinden raporlar alınmıştır.
Bozma sonrası alınan 20/05/2011 tarihli 1. Bilirkişi raporunda özetle, davacı donatanın ilk onarım sırasında ideal koşullarda şaft söküm onarım ve montaj işlemlerini sağlamadığından ve akabinde dinamik çalışma koşullarında yatak klerensleri ve şaft salgısının artması nedeni ile yağ kaçağı arızasının ortaya çıkmasından sonra kalıcı onarımlara geçerek havuz periyodunu öne almamakla zararın meydana gelmesinde % 40 oranında kusurlu olduğu , onarımı gerçekleştiren 2. Nolu davalı …ın ise bu koşullarda işi kabul edip 08/02/2001 tarihinde havuzda gemiye uyguladığı kalıcı önlemleri almadan ve şaft imalatçısı ile keçe imalatçısının emniyet limitleri değerleri ile uyarılarını yeterince dikkate almadan sınır değerlerde işi bir nevi garanti ederek donatan ve ADS Klass kuruluşuna sunmasından dolayı % 30 oranında kusurlu olduğu , şaft sızdırmazlık malzemeleri sağlayıcısı 1 nolu davalı … uygulama ile ilgili tehlike uyarılarını gecikmeli olarak iletmesi nedeni ile % 15 , 3. Nolu davalı ABS ise arızanın nedenini raporunda somut olarak tespit edilmesine rağmen davalı … raporunu herhangibir ilave koşul koymadan kabul etmesi, bu şekilde imalatçı tavsiyelerinin kaçırılması açısından % 15 oranında kusurlu bulunduğu, toplam zararın 13.476,83 ABD doları olduğu gözetildiğinde davacının kendi üzerinde kalması gereken tutar düşüldükten sonra …dan 4.043 USD isteyebileceği buna karşılık …a 8.142 USD ödemesi gerektiği , davacının … ile ABS şirketinden 2.021,50 USD isteyebileceği yönünde görüş ve kanaat bildirilmiş olup ek raporda da aynı görüşte oldukları belirtilmiştir.
11/10/2013 tarihli 2. Bilirkişi raporunda , ilk onarımın havuz ortamında yapılması gerekirken donatan tarafından boş havuz bulunmaması nedeni ile … tarafından onarımın aciliyetinden dolayı tersane rıhtımında gemi yüzer halde iken yapıldığı bu nedenle ilk onarım sırasındaki klerens limit aşımının yağ kaçağına neden olduğu ABS Klas kuruluşu tarafından uygunluk belgesi verildiği, klas kuruluşunun yatak kleresn limit değerlerini üretici firma değerlerine göre belirlediği yapılan onarımda klerens limit değerleri aşılmış olmasına rağmen ABS tarafından bu durum atlanarak onarıma uygunluk belgesi verildiği, ilk onarım sırasında geminin uygun olmayan bir şekilde denizde olmasının yapılacak onarımın kalitesini düşürdüğü yüzer havuzda kuru ortamda yapılan 2. Onarımdan sonra bir problemle karşılaşılmamış olmasının bu tespiti teyit ettiği … firması kaplin onarımının aciliyetini düşünerek donatana yardımcı olmak ve sorunu gidermek için iyi niyetle işi kabul etmiş olsa bile yapılan ilk tamiratın hatalı olduğu …ın uygun olmayan şartlarda yapılacak olan bu onarımın sonuçlarını öngörerek işi kabul etmemesi gerektiği ABS klas kuruluşunun ilk onarımı onaylamasının hatalı olduğunu, diğer davalı …nun yalnızca malzeme tedarik ettiğini , temin edilen malzemenin standartı ne olursa olsun şaft yataklamasında hata bulunması nedeni ile yağ kaçağı meydana geldiğinden bu davalının kusursuz sayılması gerektiği, davacı donatanın ise ilk onarımda uygun şartları sağlayamamış olsa dahi işi yapan …ın işi kabul etmeme, denetleyen Abs nin de onarımı onaylamama özgürlüğü bulunduğundan donatanın kusursuz sayılması gerektiği yönünde değerlendirme yapılmıştır.
1 ve 2. Bilirkişi raporları arasındaki mübayenetin giderilmesi amacıyla alınan 21/10/2016 tarihli 3. Bilirkişi kurulu raporunda ise , davalı …nun satışını yaptığı parçaların yetkili servisi sıfatı ile …ın tamir işlerini üstlenmesinden dolayı yüklenici sıfatı ile davalı … firmasının ise yapılan tamir işleminin denetimini üstlenmesi bakımından kusur ve sorumluluklarının değerlendirilmesi gerektiği , gemide yapılan ilk onarımın hatalı olmasından dolayı davacı donatanın % 40, onarımı gerçekleştiren davalı … firmasının % 30 oranında, şaft sızdırmazlık malzemelerini sağlayan davalı …nun % 15 ve gözetim hizmetini veren davalı Abs firmasının da % 15 oranında pay sahibi olduğu , davacınında uyuşmazlığa konu olan ve 2. Tamire neden olan vaka bakımından zararın oluşması ve artmasında teknik değerlendirme bölümünde yapılan açıklamalara göre müterafik kusurlu olduğu, bu nedenle davacının davalılara karşı müterafik kusuru oranında sorumlu olması gerektiğine ilişkin kanaat bildirilmiş olup, 21/03/2017 tarihli ek raporda da taraflarca kök rapora karşı ileri sürülen itirazların yerinde görülmediği nedeni ile önceki görüşlerini muhafaza ettikleri belirtilmiştir.
Mahkememizin 08/05/2017 tarih, 2014/… esas, 2017/… karar sayılı kararı ile sehven istirdat hükmü kurulduğu da belirtilerek Davalı … San Tic. A.Ş ye karşı açılan davanın reddine, davalı …Ş ve American Bureau Off Shipping e karşı açılan davanın kısmen kabulü ile 4.043,00 USD nin bu davalılardan 1/2 oranında müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine Birleşen Davada, davanın kısmen kabulü ile 4.099 USD nin dava tarihi olan 23/01/2002 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek dolar faizi ile birlikte birleşen dosya davalısından tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesinin 10/09/2019 tarih, 2018/… Esas, 2019/… Karar sayılı kararı ile asıl dava, davacının donatanı olduğu gemide meydana gelen arıza nedeniyle 2011 yılı Ağustos ayında yapılan tamirat neticesinde düzenlenen fatura tutarınca borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkin olup, mahkemenin, İİK’nın 72/6. maddesinin koşulları bulunmadığı gözetildiğinde davacının talebi ile bağlı olması gerekirken, mahkemece de karar gerekçesinde belirtildiği gibi davanın menfi tespit istemi olduğu gözden kaçırılarak sehven istirdat yönünde hüküm kurduğu anlaşılmış olmakla, talebi aşacak şekilde yada talepten başka bir şeye hükmedilmesi doğru olmadığından asıl davada verilen kararın bozulmasını gerektirdiği, birleşen davada; davacı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. davalının donatanı olduğu gemide yapılan tamir bedelinin ödenmediğini ileri sürerek 8.142 USD’nin davalıdan tahsili istemiş ise de; asıl davanın davacısı donatan, birleşen davada davalı konumunda olup, asıl davada aynı tamir işlemleri için menfi tespit talebinde bulunduğu ve davalı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. yanında iki davalı olduğu, asıl davada davacının talebi dışında istirdat hükmü kurulduğu, bu nedenlerle asıl davada verilen kararın bozulması gerektiği, birleşen davanın da asıl davaya konu tamir işleminin masraflarına ilişkin olduğu ve her iki davanın da birbiriyle irtibatlı olup, birleşen davada işin esasına girilip temyiz incelemesi yapılmasının asıl davadaki tarafların hukuki durumunu da etkileyeceği gözetildiğinde davacı … Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekilinin birleşen davaya yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmediği belirtilerek hükmün bozulduğu ve Mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapıldığı görülmüştür.
Mahkememizce usul ve yasaya uygun Yargıtay bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılamada, toplanan deliller ve bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde; davacının donatanı olduğu … gemisinin şaft koniğinin oynaması sonucu gemide arıza meydana geldiği, davalı …dan satın alınan parçanın gemideki arızayı tamir eden … firması tarafından montaj işleminin yapıldığı diğer davalı … şirketinin ise klas kuruluş olup yapılan işi donatan adına denetleyerek onay belgesi verdiği, birinci tamirden kısa bir zaman geçtikten sonra 22/03/2001 tarihinde geminin şaft sisteminde yağ kaçağı görüldüğü , sözkonusu 2. Arıza nedeni ile 18/08/2001 tarihinde karaya çıkarılan geminin yüzer havuz içerisinde şaft sisteminin yeniden değiştirildiği, ilk onarıma neden olan kaplin oynamasının gemi için önemli bir arıza olup, arızanın gemi havuz ortamına alındıktan sonra kuru halde iken giderilmesi gerektiği halde donatan tarafından boş havuz temin edilmemesi nedeni ile işin aciliyetinden dolayı … firması tarafından tersane rıhtımında gemi yüzer halde iken yapılmak zorunda kaldığı, bunun sonucunda Mayıs 2000 tarihinde yapılan ilk onarımda klerens limit değerlerinin aşıldığı, limit aşımının ise gemide yağ kaçağına neden olduğu yüzen havuzda kuru ortamda yapılan 2. Onarımdan sonra gemide bir problemle karşılaşılmamış olmasının bu tespiti doğruladığı, davacı donatanın ilk onarımda uygun şartları sağlayamamış olması ile yapılan onarımda limitler aşılmış olmasına rağmen ticari kaygı ve mevcut şartlar gereği onarım hizmetini şartsız koşulsuz kabul etmesinden dolayı kusurlu olduğu, davalı … firmasının uygun olmayan şartlarda onarım yapılmasının hatalı olabileceğini öngörerek işi kabul etmemesi gerektiği halde onarım hizmetini bu koşullarda yapmakla kusurlu olduğu, şaft sızdırmazlık malzemesini sağlayan 3 Nolu davalı …nun B+V firmasının yani üretici firmanın yetkili temsilcisi olma sorumluluğu ile hareket etmeyerek uygulama ile ilgili tehlike uyarılarını gecikmeli iletmesi nedeni ile kusurlu olduğu, yapılan ilk tamir işlemi hatalı olmasına rağmen klas kuruluşu olan davalı ABS’nin denize ve yola elverişlilik belgesi düzenleyerek bu şekilde tamiratı onaylamakla kusurlu sayılması gerektiği, buna göre davacının müterafik kusur oranının % 40, davalı …ın %30, diğer davalıların ise % 15’er oranında müterafik kusurlu oldukları kabul edilmiş edilmiştir. Gemide yapılan 1. tamirin hatalı olmasından dolayı geminin şaft sisteminde 2.kez onarım ve parça değişimi yapılmak zorunda kalındığı, 2.onarım için davalı … Şirketinin 13/09/2001 tarihli 8.142,00 USD bedelli, davalı … Şirketinin de 05/09/2001 tarihli 5.334,83 USD bedelli faturalar düzenledikleri, asıl davada davacının söz konusu faturalardan dolayı davalılara karşı borçlu olmadığının tespitini talep ettiği, kabule göre davacının kusur oranı %40 a tekabül eden 5.390.73 USD yönünden sorumluluğun bulunduğu, toplam fatura bedelinden geriye kalan (13.476,83- 5.390,73) 8.086,10 USD bedelden sorumluluğun bulunmadığı anlaşılmakla asıl dava yönünden davacının kusur oranına göre hesap olunan 8.086,10 USD yönünden borçlu olmadığının tespitine karar karar verilmiş, birleşen dava yönünden ise davacı …’ın kusur oranına göre ikinci tamir için fatura edilen toplam 13.476,83 USD nin %30 una tekabül eden 4.043,00 USD yönünden sorumluluğunun bulunduğu, buna göre fatura ettiği 8.142,00 USD bedelden sorumlu olduğu miktar düşüldüğünde geriye kalan 4.099,00 USD yi talep edebileceği kanaatine varılarak asıl ve birleşen dava yönünden aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Asıl davada davanın KISMEN KABULÜ ile davacının 8.086,10 USD alacak yönünden davalılara borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Birleşen davada davanın KISMEN KABULÜ ile 4.099,00 USD alacağın dava tarihi olan 23/01/2002 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek dolar faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
ASIL DAVADA;
3- Alınması gereken 763,36 TL harçtan peşin alınan 251,51 ‘TL’nin düşümü ile karar eksik kalan 511,85 TL nin Davalılar … A.ş. Ve … İzafeten … … Şubesi nden Tahsiline Hazineye İrad Kaydına,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret tarifesi gereğince 5.100,00 TL ücreti vekaletin davalılar … A.ş. Ve … İzafeten … Şubesi nden tahsili ile davacı yana VERİLMESİNE,
5- Davalı … San. Ve Tic. Ltd . Şti. kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret tarifesi gereğince 5.100,00 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile ilgili davalı ‘ya VERİLMESİNE,
6-Davalı …ş. kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret tarifesi gereğince 5.100,00 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile ilgili davalıya VERİLMESİNE,
7-Davacı tarafından yapılan 5.749,96 TL (5.150,00 TL bilirkişi ücreti , 595,00 TL posta gideri, 4.96 TL harç tebligat gideri olmak üzere) davanın red ve kabul oranına göre hesap edilen 3.448,82 TL ‘lik kısmının davalıdan tahsiline , davalılar … A.Ş. ve … İzafeten … Şubesi nden tahsiline DAVACIYA VERİLMESİNE,
8-Davalı … İzafeten … Şubesi nden tarafından yapılan 16,10 TL ( tebligat gideri ) nin kabul ve red oranına göre hesaplanan 6,44 TL’nin DAVACIDAN TAHSİLİNE , ilgili davalıya verilmesine,
9- Taraf vekillerince yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın, avansı yatıran tarafa karar kesinleştiğinde resen İADESİNE,
BİRLEŞEN DAVADA;
2- Alınması gereken 378,28 TL harçtan peşin alınan 148,50 ‘TL’nin düşümü ile karar eksik kalan 229,78 TL nin DAVALIDAN TAHSİLİNE HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret tarifesi gereğince 5.100,00 TL ücreti vekaletin davalıdan tahsili ile davacı yana VERİLMESİNE,
4- Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret tarifesi gereğince 5.100,00 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalı yana VERİLMESİNE,
5-Davacı tarafından yapılan 3.763,96 TL ( 3.750,00 TL bilirkişi ücreti , 9,00 TL posta gideri, 4.96 TL harç tebligat gideri olmak üzere) davanın red ve kabul oranına göre hesap edilen 1.894,93 TL ‘lik kısmının davalıdan tahsiline , DAVACIYA VERİLMESİNE,
6- Taraf vekillerince yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın , avansı yatıran tarafa karar kesinleştiğinde resen İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren yasal süresi içeresinde Yargıtay ilgili dairesinden temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.17/05/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır