Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/286 E. 2022/577 K. 11.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2021/286 Esas
KARAR NO :2022/577
DAVA :Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ :08/12/2014
KARAR TARİHİ :11/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin şirketi tarafından nolu nakliyat emtia kati sigorta poliçesi ile sigortalanmış bulunduğunu, söz konusu sigortalı emtiaların, mukavva ambalajlar halinde, dosya davalılarının donatanı ve taşıyanı bulundukları ;” … ” isimli gemiye … nolu konteynırlar içinde yüklemesi yapıldığını, taşıyıcı gemi Çin/ İSTANBUL/ TÜRKİYE sevkiyatını gerçekleştirmek üzere yükleme limanından ayrıldığını, söz konusu sigortalı emtialar İstanbul’a ulaşmış ve … Gümrük Müdürlüğüne gelen sigortalı emtialar, Gümrük işlemlerinin tamamlanmasını takiben, sigortalı şirkete ait işyerine sevk edildiğini, sigortalı emtiaların içinde bulunduğu konteynırlardan … nolu konteynır açılarak başlatılan tahliye işlemleri ve yapılan incelemeler esnasında, uygun ambalajlı mukavva koliler halinde nakledilmiş olan sigortalı emtiaların içinde taşınmış bulunduğu konteynırdaki 85 adet kapı emtiasının konteynırın tavan kısmındaki delikten kaynaklanan ıslanmaya bağlı olarak hasarlanmış olduğunu, yapılan incelemeler sırasında görülen bu hasar durumu, tanzim edilmiş olan bir tutanak ile tespit edildiğini, nolu Nakliyat Sigorta Poliçesi kapsamında sigortalı bulanan mezkur emtialarda meydana gelmiş olan söz konusu ıslanma hasarları sigorta poliçesi kapsamında sigortalıya 04/02/2014 tarihinde 9.355,12 TL ödendiğini, sigortalı bulunan mezkur emtialar hasar bedeli olarak tespit edilen hasar tazminatı bakımından TTK ‘nun 1472. Maddesi gereğince sigortalının haklarının halef olduğunu, müvekkili şirketçe ödendiği 9.355,12 TL tazminatın, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydı ile ödeme tarihi olan 04/02/2014 tarihinde itibaren işlemiş ve dava tarihinden itibaren işleyecek olan ticari avans faizleri ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen rücuen tahsiline tüm yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
1 nolu davalı … ( … ) Ltd Şirketine İzafeten Acentesi … …Ltd Şti vekili cevap dilekçesinde özetle;Davanın yetkisizlik nedeniyle reddini, davacının hasar iddiasının yersiz olduğunu, iddia edilen hasardan davalı … Ltd Şti ve kara nakliyesini yaptırdığı … Tic. Ltd. ŞTi.’ye ait olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
2 nolu Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; Her ne kadar davacı tarafın yüklerdeki hasarlardan müvekkili şirketin sorumlu olduğunu göstermeye çalışmış ise de navlunun gemiden hasarlı indirildiğine dair liman navlun tesliminden önceki tutulan tutanağın bulunmadığını, davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, müvekkili şirketin sorumluluğunun navlun yükleme limanından varma limanına gelmesi boşaltması ile sona ereceğini, müvekkili fiili olarak malı taşımadığını, sadece organizasyoncu olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizin 2014/… esas sayılı dosyasının 28/06/2021 tarihli celsesinde 2 ve 3 nolu davalılar yönünden davanın Tefriki ile mahkememiz başka bir esasına kaydedilmesine karar verilmiş olup, yapılan tefrik işlemi uyarınca işbu dosya numarasını almıştır.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda özetle; Davada tarafların aktif ve pasif husumet ehliyeti olduğu, teknik inceleme sonucunda hasarın konteynerin liman safhasında gönderilenin hakimiyet alanında 17 günlük bekleme sürecinde meydana gelmiş olabileceği kanaatine ulaşılmış olduğu, 9.335,12 TL hasar miktarının makul ve kadri maruf olduğu, TTK madde 1178/2 uyarınca hasarın eşyanın Davalının taşıyanın hakimiyetinde bulunduğu sırada meydana gelmiş olması olduğunun ispatlanamadığı, hasar ihbarının, TTK m. 1185 uyarınca yasal süresi içerisinde yapıldığı belirtilmiştir.
Dava; nakliyat sigorta poliçesi kapsamında sigortalıya ödenen hasar bedelinin rücuan tahsili isteğine ilişkindir.
Dava dışı sigortalı …tarafından satın alınan ahşap mdf kapı emtiasının Ningbo Limanından İstanbul Limanına sevkedildiği, emtianın nakliyat rizikolarına karşı nakliyat emtia sigorta poliçesi ile sigortalandığı, varma yerinde konteyner içindeki emtianın ıslanarak hasarlanmış olduğunu tespit edildiği, ekspertiz incelemesi sonucunda tespit edilen hasar bedelinin davacı tarafça dava dışı sigortalısına ödendiği ve bu bedelin rücuan tahsilini talep ettiği görülmüştür.
Dava konusu taşımaya ilişkin olarak dosyaya iki adet konişmento sunulmuş olup; ……Ltd. tarafından düzenlenmiş bulunan 03.11.2013 tarih ve … sayılı konişmentoda yükleten Çin’de yerleşik … gönderilen ve ihbar adresi dava dışı sigortalı … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Olarak gösterildiği, Davalı … Ltd. tarafından düzenlenmiş bulunan 03.11.2013 tarih ve … sayılı konişmentoda yükleten ……Ltd.; gönderilen ve ihbar adresi davalı “… Ltd. Şti.”, Varış yeri acentesi … Ltd. Şirketinin gösterildiği görülmektedir. Taşımaya ilişkin navlun faturası ise davalı … Nakliyat tarafından düzenlenmiştir. Buna göre davalı …’un üstlendiği taşıma işini ……Ltd. Ye devrettiği, bu şirketin de taşımayı fiilen davalı … …(…) Ltd. Ye yaptırdığı anlaşılmaktadır. Buna göre dava konusu taşımada davalı … Nakliyat’ın akdi taşıyan, davalı … ‘ın fiili taşıyan konumunda oldukları, pasif husumet ehliyetini haiz oldukları görülmüştür.
Davaya konu mal faturasına göre emtianın FOB teslim şartı ile satıldığı, gümrük beyannamesinde ödeme şeklinin “peşin” olarak belirtildiği görülmektedir. Bu satış türünde emtia gemi küpeştesini geçtikten sonra her türlü risk alıcıda olup buna göre dava dışı alıcının sigortalanabilir menfaatinin bulunduğu ve davacının TTK 1472. maddesi gereğince halefiyete istinaden aktif husumet ehliyetini haiz olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili dava dilekçesinde davalı … …(…) Ltd.ye izafeten … Nakliyat’a husumet yöneltmiş, ihbar olunan … vekili tarafından … …a izafeten cevap dilekçesi sunulmuştur. …Ltd.’nin konişmentoda varış yeri acentesi olarak belirtildiği, ayrıca yük teslimat formu düzenlediği görülmekle izafeten davaya devam edilebileceği, buna göre taraf teşkilinin sağlandığı görülmüştür.
Davalı … …(…) Ltd.ye izafeten …Taşımacılık vekili milletlerarası yetki itirazında bulunmakla öncelikle bu husususun değerlendirilmesi gerekmektedir. Uyuşmazlık yabancılık unsuru taşıdığından yetki itirazının MÖHUK kurallarına göre belirleneceği, MÖHUK 47.maddesinde, “yer itibariyle yetkinin kamu düzeni veya münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde taraflar arasındaki yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşma yapılabileceği” düzenlemesinin bulunduğu, konişmentonun arka yüzünde yer alan taşıma şartlarının düzenlendiği 31. Maddesinde yetki kaydının bulunduğu, taşımaya ilişkin düzenlenen konişmentonun taşıyanın yabancı acentesi tarafından imzalandığı, Türk acentenin taşıma sözleşmesini yaptığına ya da taşımayı üstlendiğine dair delil bulunmadığı, bu nedenle münhasır yetkiden bahsedilemeyeceği, TTK’nun 1237.maddesinde taşıyan ile konişmento hamili arasındaki hukuki ilişkilerde konişmentonun esas alınacağı, sigortalının yükü teslim aldığı anlaşıldığından, konişmentodaki yetki şartının gönderilen açısından da bağlayıcı olduğu kabul edilmekle, konişmentodaki yetki şartına göre somut uyuşmazlık yönünden Singapur Mahkemelerinin yetkili olduğu kanaatine varıldığından, davalı vekilinin milletlerarası yetki itirazının kabulü ile bu davalı yönünden davanın yetkisizlik nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
TTK 1188. maddesinde göre kısmi hasar ve geç teslim halinde taşıyana karşı açılacak davanın eşyanın teslim edildiği tarihten itibaren 1 yıl içinde açılmaması halinde hakkın düşeceği belirtilmiştir. Rücu hakkının ise teslim tarihinden itibaren 1 yıllık süreye malın teslim tarihinden itibaren işlemeye başlamakla birlikte hak sahibine ödeme yaptıktan sonra 90 günlük ek sürede kullanılması gerekmektedir. Somut olayda emtianın 14/12/2013 tarihinde hasarlı olarak tesliminin gerçekleştiği, hasar bedeline ilişkin ödemenin 04/02/2014 tarihinde yapıldığı, davanın 08/12/2014 tarihinde hak düşürücü süre içerisinde açıldığı görülmüştür.
Davacı taraf yük hasarının deniz taşıması sırasında davalı tarafın sorumluluğunda meydana geldiği iddiasında olup ekspertiz raporunda emtianın konteyner tavanındaki delikten giren yağmur suyu nedeniyle ıslandığı belirtilmiştir. Dosyaya sunulan varış ihbarı, yük teslimat formu, ekspertiz rapor ve Gümrük Müdürlüğünden gönderilen belgelerin incelenmesinde geminin 27.11.2013 tarihinde … Limanına geldiği ve sigortalı emtianın içerisinde bulunduğu … ve … no.lu konteynerlerin 13.12.2013 tarihinde alıcı tarafından teslim alınmasını takiben, 14.12.2013 tarihinde … şirketine ait kamyon üzerinde alıcı şirket …’a ait işyerine karayolu ile sevk edildiği, emtiadaki ıslaklık hasarının ilk defa … numaralı konteynerin alıcı … şirketinin deposunda yapılan tahliyesinde ortaya çıktığı anlaşılmaktadır. Bilirkişi raporunda yükün 03.11.2013-27.11.2013 tarihleri arasında gemi üzerinde nakledildiği, 27.11.2013-13.12.2013 tarihleri arasındaki 17 gün süresince … liman sahasında beklediği, Limanda bekleyen emtianın sigortalı alıcı … tarafından 13.12.2013 tarihinde teslim alındığı ve ertesi günü 14.12.2013 tarihinde kamyon ile alıcının deposuna sevk edilerek burada konteynerin boşaltıldığı düşünüldüğünde konteyner delinmesinin ve emtianın kamyon ile kara yolu taşımacılığı sırasında oluşmadığı, MDF kapı emtiasının bu kadar kısa bir süre ıslak kalmasıyla kullanılamayacak kadar şişmesinin mümkün görünmediği, MDF kapılardaki şişmeler emtianın birkaç günden daha uzun süre ıslak kaldığını işaret ettiği, varışa ilişkin kayıtlarda konteynerlerle ilgili bir hasar notu bulunmadığı, bu kayıtlara istinaden konteynerin gemiden hasarsız bir şekilde liman sahasına indirildiği sonucuna ulaşıldığı, konteynerlerin gemiye hasarsız yüklendiği ve gemiden hasarsız indirildiği hususu göz önüne alındığında, … nolu konteynerin taşıyanın hakimiyeti altında olduğu süreçte hasarlanmamış olduğu, konteynerin hasarlanması ve emtianın ıslanmasının varma limanı sahasında ve gönderilenin hakimiyet alanında 17 günlük bekleme sürecinde meydana gelmiş olabileceği belirtilmiştir. Bu açıklamalara göre; ekspertiz çalışmasının 16.12.2013 tarihinde alıcının deposunda yapıldığı, sadece hasarlı emtianın incelendiği ancak bu çalışma sırasında taşıma konusu … nolu konteynerin eksper tarafından bizzat görülmediği, sigortalı tarafından kendisine sunulan fotoğraflara istinaden konteyner tavan sacının yırtık olduğu kanaatine varıldığı, tahliye sırasında konteynerin hasarlı olduğuna dair konteyner el değiştirme ve hasar tutanağının bulunmadığı, hasarın deniz suyundan meydana geldiğine dair bir iddianın da bulunmadığı dikkate alındığında emtianın yağmur suyundan ıslanması nedeniyle meydana hasarın davalının sorumluluğunda meydana geldiğinin uygun delillerle ispatlanamadığı anlaşıldığından davalı … Nakliyat yönünden açılan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davalı Davalı … şirketine izafeten …vekilinin milletlerarası yetki itirazının kabulü ile mahkememizin yetkisizliği nedeniyle davanın usulden reddine,
2-Davalı … Ltd. yönünden açılan davanın REDDİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 159,80 TL den karar harcı olan 80,70 TL nin mahsubu ile fazla alınan 79,10 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
4-1 nolu davalı vekili için takdir edilen 9.200,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp işbu davalıya verilmesine,
5-2 nolu davalı vekili için takdir edilen 9.200,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp işbu davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davacı ve davalı … vekilinin yüzüne karşı diğer davalının yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde …Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.11/10/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır