Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2021/163 Esas
KARAR NO :2022/599
DAVA :İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :04/11/2020
KARAR TARİHİ :25/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin sigortacılık işi ile iştigal eden Türkiye’nin önde gelen sigorta şirketlerinden biri olduğunu, dava dışı sigortalı … Tic. Ltd.Şti.’ye ait mandalina emtiasının taşıma sırasında oluşabilecek rizikolara karşı Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesi ve Abonman Sözleşmesi ile müvekkili tarafından teminat altına alındığını, müvekkilinin sigortalısına ait mandalina emtiasının, … numaralı taşıma senedi tahtında … numaralı konteynerlere yüklenenek, … gemisi ile Türkiye’den Ukrayna’ya taşındığını, emtiaların konteynerlerden tahliye edilmesinin ardından dava konusu emtiaların çürümüş ve bozulmuş olduğunun görüldüğünü, eksperlerce yapılan incelemeler neticesinde; … numaralı 3 adet konteynerin taşıma sırasında +7.5, +8 ve +10 derece sıcaklığa haiz olduğu ancak konşimentoda konteyner içi sıcaklığın +6 derece olması belirtildiğinin tespit edildiğini, Ekspertiz raporunda, emtianın soğuk zincir konteynerler içerisindeki mandalina emtiasının maksimum +6 derecede muhafaza edilmesi gerekirken seyir boyunca +6 derecenin üstünde seyretmesi sonucunda hasarın meydana geldiğinin tespit edildiğini, aynı zamanda alıcı firma tarafından da varma yerinde ekspertiz incelemesi yaptırıldığını ve oluşan hasarın bu inceleme ile de ortaya konduğunu, hasar ile ilgili olarak taşıyan şirkete ihtarname gönderilerek hasar ihbarı yapıldığını, 1 no’lu davalı tarafından … numaralı taşıma senedi düzenlendiğini, dava konusu olayda TTK m.1191 gereğince fiili taşıyan konumunda olduğunu, 2 no’lu davalı tarafından ise navlun faturası düzenlenerek navlun ücretinin bizzat tahsil edildiğini, bu sebeple 1 no’lu davalının TTK md. 1138 ve Yargıtay içtihatları gereğince somut olaya konu taşımada “akdi taşıyan” olarak hareket etmiş olduğundan sorumluluğun söz konusu olduğunu, dava dışı sigortalının uğradığı zararının müvekkilince tazmin edildiğini, müvekkilinin 6102 Sayılı TTK’nın 1472. maddesine göre hukuken sigortalının haklarına halef olduğunu, taşıyanın hem kendisinden beklenen dikkat ve özeni göstermediğini hem de hasarın eşyanın kendi hakimiyetinde bulunduğu sırada meydana geldiğini, dolayısıyla TTK md. 1178 uyarınca taşıyanın sorumluluğunun söz konusu olduğunu beyanla borçlular aleyhine … İcra Müdürlüğü 2019/… E. Sayılı dosyası kapsamında başlattıkları takibe borçlular tarafından yapılan itirazın haksız ve mesnetsiz olup, itirazın iptalini, takibin devamını, Davalıların %20’den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … nolu taşıma senedi kapsamında taşınan emtiaların … Limanı’ndan Ukraynaya taşınması hususunda freight forwarder olarak yer almadığını, davacı tarafından, davaya konu hasarın deniz taşımacılığı sırasında meydana geldiğine dair herhangi somut bir belge sunulmadığını, dava konusu hasara ilişkin, gemi kaptanı, liman yetkilileri tarafından tutulan herhangi bir tutanağın olmadığını, dava konusu hasarın ne zaman ne şekilde meydana geldiğine dair bir belirsizlik halinin mevcut olduğunu, taşımanın deniz taşımacılığı sırasında meydana geldiğini ispata yarar herhangi bir bilgi ve belge sunamayan davacının davasında taşıyan lehine sorumsuzluk karinesinin varlığı kabul etmesi gerektiğini, deniz taşımacılığında, taşıyanın taşınan emtianın tam ve eksiksiz olarak alıcıya teslim edilmesinde ve bu bağlamda gemiyi yüke elverişli olarak bulundurma sorumluluğunda olduğunu, taşıma işini yapan taşımanın yapıldığı gemiyi uluslararası metinler ve yargı kararları çerçevesinde geminin bir parçası sayılan konteyneri yüke elverişli bulundurmakla sorumluluklarını yerine getirdiğini, meydana gelen hasardan hukuken sorumlu tutulamayacağı, taşımaya konu konşimentodan da görüleceği üzere taşınan mandalina emtiasının taşımasına uygun olarak soğutmalı ve havalandırmalı konteyner vasıtası ile taşıma yapıldığını, davaya konu olayda, bir konteyner taşımacılığı söz konusu olduğundan, öncelikle davacı tarafından hasarın meydana gelmesinde, konteynerin uygun olmadığı ve zararın bu sebeple meydana geldiğinin ispatlanması gerektiğini, survey raporunda; sigortalı emtia hasarların oluştuğu … numaralı konteynere 2.058 kasa net 18.846 kg, … numaralı konteynere 2.050 kasa net 18.900 kg ve … numaralı konteynere 2.080 kasa net 18.997 kg’lık yüklemenin sigortalı firmanın deposunda yapıldığını, konteyner içi sıcaklıkların yükleme sırasında uygun olduğunun sigortalı tarafından beyan edildiğini, dolayısı ile davacının iddialarının soyut iddialar olarak kaldığını ve ispatlanamadığı, survey raporlamasının yalnızca alıcının katılımında yapıldığını, usule uygun bir ihbar yapılmadığı, davaya konu taşımaya konu emtianın hasarlanmasında, yükün sayımı, istifi ve ambalajlanmasında hiçbir sorumluluklarının bulunmadığını, sorumluluğun doğması için, geminin, konteynerin yüke elverişsizliği ya da konteynerin taşıma sırasında hasara uğraması nedeniyle bir zarar meydana gelmiş olması gerektiğini, hasarın konteynerden kaynaklandığına dair bir tespit, tutanak ya da bildirim bulunmadığını ifade ederek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizin 2020/… esas sayılı dosyasının 19/04/2021 tarihli celsesinde; usul ekonomisi gözetilerek davalı … Limited Şirketi yönünden davanın tefrikine karar verilmiş olmakla, ara karar gereğince davanın tefrik edilerek Mahkememizin 2021/… esasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda özetle; gemi taşımasının başladığı 06.l2.2018tarihinden, 14.12.2018 tarihinde varış limanında konteynerin gemiden tahliyesine kadar geçen zaman zarfinda Sörvey raporunun ekinde bulunan casus kayıtlarından okunabildiği kadarıyla + 7.5 C, + 8 C ve +10 C civarında olduğu, tahliyede yapılan iç sıcaklık ölçümüne göre sıcaklığın + 7.1 ve 6.4 derece civarlarında olduğu, emtiada oluşan zararın, Türkiye’den Ukrayna’ya kadar 8 gün süren deniz taşıması sırasında meydana gelmiş olduğuna yönelik bir verinin bulunmadığı, 59.149,93 TL olarak hesaplanan hasar tutarının gerçekçi ve kadri marufunda olduğu, davaya konu taşıma sözleşmesinde TTK m. 1184 uyarınca bir incelemenin yapıldığı; dolayısıyla ayrıca ihbara gerek kalmaksızın varma limanında hasarın tespit edildiği; diğer bir ifade İle hasara ilişkin süresinde ve geçerli bir ihbarın bulunduğunun kabulünün gerekeceği, davacınm aktiÇ davalının pasif husumet ehliyetini haiz olduğu, zararın taşıyanın sorumlu olduğu süre zarfinda (deniz taşıması sırasında) meydana gelmediği; dolayısıyla, dava konusu zarardan da sorumlu olmadığı belirtilmiştir.
Taraf vekillerinin rapora beyan ve itirazları doğrultusunda bilirkişiden rapor aldırılmasına karar verilmiş olup, aldırılan talimat raporunda özetle; Ticari defterlerin muhasebe usul ve esaslarına göre uygun tutulduğu beratlarının oluşturulduğu berat tasdik bilgilerinin ekte bulunduğu, dava dışı şirketin Cif teslim şartlı mal faturası ve dosyaya sunulan … değerlendirildiğinde dava dışı şirkete alıcı şirket tarafından mal bedelinin 59.149.93 TL eksik ödendiği davacı … SİGORTA AŞ tarafından dava dışı firmaya 11.03.2019 tarihinde garanti bankası aracılığı ile 59.149.93 TL ödeme yapıldığı ve dava dışı firmanın zararının karşılandığı buna göre dava dışı firmanın zararının bulunmadığı belirtilmiştir.
Taraf vekillerinin rapora beyan ve itirazları doğrultusunda bilirkişiden rapor aldırılmasına karar verilmiş olup, aldırılan raporda özetle; hasarın, taşıma esnasında sıcaklığın istenen değerden yüksek olması nedeni ile gerçekleşmiş olmasına karşın, konteyner sıcaklık kayıtlarından kayıt başlangıç ve bitiş tarihi anlaşılamadığı için, sıcaklık yükselmesinin deniz yolu ile taşımaya geçilmeden önce başlayıp başlamadığı bilinmediği, dolayısıyla sıcaklık yükselmesinin taşımanın hangi evresinde başladığı dosyada yer alan kayıtlardan anlaşılamadığı, ayrıca, mandalina emtiasını yüklemenin, konteyner soğutma sistemine gerekli sıcaklık ayarlamasının yapılmasının sonrasında mühürlenen, yola çıkarak limana ulaşan ve deniz taşıması için gemiye yüklenen dava konusu konteynerlerin sıcaklık ayarlarına müdahale mümkün olmadığı için deniz taşımasını gerçekleştiren davalının hasardan sorumlu olmadığı, ilgili konteynerlere taşıma boyunca elektrik sağlayarak sorumluluğunu yerine getirdiği, hasarın taşıyanın sorumlu olduğu süre zarfında meydana gelmediği, TTK’nun 1185/1. maddesi uyarınca yasal süresi içerisinde hasar ihbarı yapılmadığı gibi, hasara ilişkin incelemenin TTK 1185/2 uyarınca tarafların katılımıyla mahkeme veya yetkili makam ya da bu husus için resmen atanmış uzmanlar tarafından yapılmadığı, bu durumda TTK m. 1185/4 uyarınca hasarın taşıyanın sorumlu olmadığı bir sebepten ileri geldiğinin kabulü gerektiği, bu karinelerin dosyada aksi ispat edilemediği belirtilmiştir.
Dava; nakliyat sigorta poliçesi kapsamında sigortalıya ödenen hasar bedelinin rücuan tahsili isteği ile başlatılan icra takibine itirazın iptali davasıdır.
Dava dışı sigortalı … tarafından satışı yapılan mandalina emtiasının … sayılı konişmento tahtında Mersin Limanı’ndan … Limanı’na taşındığı, emtianın nakliyat rizikolarına karşı nakliyat emtia sigorta poliçesi ile sigortalandığı, varma yerinde emtiaların yumuşamış ve renk değişimine uğramış olduğu belirlendiği, ekspertiz incelemesi sonucunda tespit edilen hasar bedelinin davacı tarafça dava dışı sigortalısına ödendiği ve bu bedelin rücuan tahsilini talep ettiği görülmüştür.
Dava konusu taşımaya … adına düzenlenen … sayılı konişmento tahtında yapıldığı, navlun faturasının ise davalı … Ltd. Şti tarafından düzenlendiği görülmekte olup buna göre hakkında tefrik kararı verilen … nin fiili taşıyan, davalı … Ltd. Ştinin akdi taşıyan konumunda oldukları ve davalının pasif dava ehliyetinin bulunduğu anlaşılmaktadır.
Dosyaya sunulan mal faturasına göre davaya konu emtianın CIF satış, yani taşıma sözleşmesinin satıcı-gönderici tarafından yapılıp, mallar gemi küpeştesini geçtikten sonra masraf ve riskin alıcıya geçtiği satım şekli olup, satıcının sigortalanabilir menfaatinin bulunması, mal bedelinin tahsil edilmemiş olmasına bağlıdır. Bilirkişi raporunda Cif teslim şartlı mal faturası ve dosyaya sunulan … değerlendirildiğinde dava dışı şirkete alıcı şirket tarafından mal bedelinin 59.149.93 TL eksik ödendiği belirtildiğinden sigortalının hasar bedelini talep etmekte menfaatinin bulunduğu, davacının geçerli bir sigorta sözleşmesine dayanarak sigorta tazminatını ödediği ve dava dışı sigortalısının haklarına TTK 1472 md. uyarınca halef olduğu ve aktif husumet ehliyetinin bulunduğu anlaşılmıştır.
TTK 1188. maddesinde göre kısmi hasar ve geç teslim halinde taşıyana karşı açılacak davanın eşyanın teslim edildiği tarihten itibaren 1 yıl içinde açılmaması halinde hakkın düşeceği belirtilmiştir. Rücu hakkının ise teslim tarihinden itibaren 1 yıllık süreye malın teslim tarihinden itibaren işlemeye başlamakla birlikte hak sahibine ödeme yaptıktan sonra 90 günlük ek sürede kullanılması gerekmektedir. Somut olayda emtianın 17/12/2018 tarihinde tesliminin gerçekleştiği, icra takibinin ise 29/11/2019 tarihinde başlatıldığı, bu durumda davanın hak düşürücü süre içerisinde açıldığı görülmüştür.
Davacı taraf hasarın deniz taşıması sırasında davalı tarafın sorumluluğunda meydana geldiği iddiasında olup, TTK 1185. Maddesinde “Zıya veya hasarın en geç eşyanın gönderilene teslimi sırasında taşıyana yazılı olarak bildirilmesi şarttır. Zıya veya hasar haricen belli değilse, bildirimin eşyanın gönderilene teslimi tarihinden itibaren aralıksız olarak hesaplanacak üç gün içinde gönderilmesi yeterlidir, Eşyanın zıya veya hasarı ne bildirilmiş ne de tespit ettirilmiş olursa, taşıyanın eşyayı denizde taşıma senedinde yazılı olduğu gibi teslim ettiği ve eğer eşyada bir zıya veya hasarın meydana geldiği belirlenirse, bu zararın taşıyanın sorumlu olmadığı bir sebepten ileri geldiği kabul olunur. Şu kadar ki, bu karinelerin aksi ispat olunabilir.” düzenlemesi bulunmaktadır. Dava konusu konteynerin 14.12.2018 tarihinde tahliye edildiği, 16.12.2018 ekspertiz yapıldığı, hasarın sigortalı eksperine 28.12.2018 tarihinde ihbar edildiği, ihtarın ise 31.12.2018 tarihinde gönderildiği, yasal süresi içerisinde hasar ihbarının yapılmadığı görülmektedir. 07/12/2021 tarihli bilirkişi raporunda TTK 1184. Maddesi uyarınca inceleme yapıldığı, bu nedenle ayrıca bir hasar ihbarına gerek bulunmadığı belirtilmiş ise de incelemede taşıyanın temsilcisinin bulunmadığı anlaşıldığından süresinde hasar ihbarının yapılmadığı değerlendirilmiştir. Bu durumda hasarın taşıyanın sorumluluğunda meydana geldiğini ispat yükü davacı taraftadır.
Tahliye limanında … tarafından emtia üzerinde fiziki olarak yapılan ekspertizde … nolu konteyner için; tavsiye edilen taşıma sıcaklık ayarının + 6 C olduğu, ekspertiz incelemesinin 16.12.2018 tarihinde yapıldığı, mandalinaların bir kısmında kahverengi lekeler, turunçgillerin kabuğunda ortaya çıkan cilt kusurları ve yumuşama ve tespit edildiği, sıcaklık ölçüm sonucunun +6.4 C olduğu, konteynerin açılış anında sıcaklık rejiminin ihlal edilmediği, … nolu konteyner için; tavsiye edilen taşıma sıcaklık ayarının + 6 C olduğu, sıcaklık ölçüm sonucunun +7.1 C olduğu, konteynerin açılış anında sıcaklık rejiminin ihlal edilmediği belirtilmiştir. Diğer konteynerler için ise herhangi bir inceleme ve iç sıcaklık ölçümü yapılmadığı görülmektedir. Evrak üzerinden hazırlanan 11.02.2019 tarihli ekspertiz raporunda mandalinaların tırlara aktarılması sırasında yapılan gözetimlerde söz konusu 3 konteyner içindeki mandalinalarda küflenme, böceklenme, yumuşama, öz sıvılarının akması, renk değiştirme vb. kusurlar sebebi ile bir kısmının tamamen zayi olduğunun veya standartlara uygunluğunu kaybettiğinin veya kalite kaybı yaşayarak 2. Kaliteye düştüğünün belirlendiği, limanda yapılan gözetimde casus kayıtlarının incelenmesi sonucunda hasara konu 3 konteynerin nakliye sırasındaki sıcaklıklarının +7.5, + 8 ve +10 derece civarlarında olduğu, konşimentoda ise konteyner içi sıcaklığının + 6 derece olması gerektiğinin belirtildiği görülmektedir. Bilirkişi raporlarında da konteyner sıcaklığının +7.5, + 8 ve +10 dereceye yükselmiş olduğu kabul edilmekle birlikte 07/12/2021 tarihli raporda bu sıcaklığın 8 gün süren deniz taşıması sırasında taşman emtianın zarar görmesine, hasara uğramasına neden olacak nitelikte olmadığı, 19/05/2021 tarihli raporda dava konusu hasarın, taşıma esnasında sıcaklığın istenen değerden yüksek olması nedeni ile gerçekleşmiş olmasına karşın, konteyner sıcaklık kayıtlarından kayıt başlangıç ve bitiş tarihi anlaşılamadığı için, sıcaklık yükselmesinin deniz yolu ile taşımaya geçilmeden önce başlayıp başlamadığının bilinmediği, dolayısıyla sıcaklık yükselmesinin taşımanın hangi evresinde başladığının dosyada yer alan kayıtlardan anlaşılamadığı, ayrıca, mandalina emtiasını yüklemenin, konteyner soğutma sistemine gerekli sıcaklık ayarlamasının yapılmasının sonrasında mühürlenen, yola çıkarak limana ulaşan ve deniz taşıması için gemiye yüklenen dava konusu konteynerlerin sıcaklık ayarlarına müdahale mümkün olmadığı için deniz taşımasını gerçekleştiren davalının hasardan sorumlu olmadığı, ilgili konteynerlere taşıma boyunca elektrik sağlayarak sorumluluğunu yerine getirdiği belirtilmiştir. Ekspertiz raporu ve bilirkişi raporlarında sıcaklığın +7.5, + 8 ve +10 dereceye yükselmiş olduğu kabul edilmiş ise de dosyaya bu hususun tespitine ilişkin bir belge sunulmamıştır. Evrak üzerinde inceleme ile yapılan ekspertiz raporunda sıcaklık yükselmesine ilişkin tespit survey raporu ekinde yer alan casus kayıtlarına göre yapılmış olup bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere bu kayıtların başlangıç ve bitiş tarihlerine ilişkin bir açıklık bulunmamaktadır. Yerinde yapılan inceleme ile düzenlenen survey raporunda ise sıcaklık yükselmesine ya da taşıyanın sorumluluğuna ilişkin bir tespit yapılmamıştır. Yine 19/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda yetersiz havalandırılması sonucu kalite kayıpları yaşadığı, küflendiği ve hasar görmüş olabileceği belirtilmiş ise de buna ilişkin bir verinin bulunmadığı da tespit edilmiştir. Bu açıklamalara göre süresinde yapılmış yapılmış bir hasar ihbarının bulunmadığı, ispat yükünün davacı tarafta olduğu, dosyadaki verilere göre konteyner sıcaklığın yükselip yükselmediği, yükselmişse hangi aşamada yükseldiği, hasarın taşıyandan kaynaklı bir meydana geldiği uygun delillerle ispatlanamadığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar harcı olan 80,70 TL’den peşin alınan 59,30 TL’nin mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davalı vekili için takdir edilen 9.463,89 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.25/10/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır