Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/61 E. 2021/167 K. 22.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2020/61
KARAR NO : 2021/167
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/12/2018
KARAR TARİHİ : 22/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … Sigorta AŞ nin sigortacılık işi ile iştigal eden Türkiye’nin önde gelen sigorta şirketlerinden biri olduğunu, dava dışı sigortalı … İnşaat Nak. İth. İhr. San. ve Tic. AŞ’ye ait emtianın nakliyat Emtia Sigorta Poliçesi ve Abonman Sözleşmesi ile müvekkili tarafından teminat altına alındığını, müvekkilinin sigortalısına ait nar emtiasının … nolu konteynere konularak 29.01.2018 tarihli … numaralı konşimento tahtında … Gemisi ile İzmir/Türkiye’den Felixstowe/İngiltere’ye taşındığını, emtiaların teslimi sırasında yapılan kontrollerde emtianın bir kısmının çürüdüğünün ve üzerinde lekelenmeler olduğunun tespit edildiğini, Eksperlerce, konteyner içi ısı kayıt dökümleri incelendiğinde nar emtiası için istenen taşıma sıcaklığının +5 derece olmasına rağmen seyir sırasında sıcaklığın yüksek olduğunun tespit edilerek; taşıma sırasında arzu edilen ısı derecesının sevkiyat süresince sağlanamamış olması nedeniyle emtianın bozulduğu kanaatine varıldığını, alıcı firma tarafından emtiaların ayıklanarak zarar bedeline ilişkin borç makbuzu düzenlendiğini ve zarar tutarının müvekkilinin sigortalısından talep edildiğini, 1 no’lu davalı tarafından navlun faturasının düzenlenerek navlun ücretinin bizzat tahsil edildiğini, 2 nolu davalının 29.01.2018 tarihli … numaralı konşimentoyu düzenlediğini, dava konusu olayda TTK m.1191 gereğince fiili taşıyan konumunda olduğunu, davadışı sigortalının uğradığı zararın müvekkilince tazmin edildiğini, müvekkilinin 6102 Sayılı TTK’nın 1472. maddesine göre hukuken sigortalının haklarına halef olduğunu, taşıyanın hem kendisinden beklenen dikkat ve özeni göstermediğini, hem de hasarın eşyanın kendi hakimiyetinde bulunduğu sırada meydana geldiğini, dolayısıyla TTK md. 1178 uyarınca taşıyanın sorumluluğunun söz konusu olduğunu beyanla borçlular aleyhine …. İcra Müdürlüğü 2018/… E. Sayılı dosyası kapsamında başlattıkları takibe borçlular tarafından yapılan itirazın haksız ve mesnetsiz olup iptali gerektiğini ve davalıların %20’den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmelerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … Nak. İth. İhr. San ve Tic. A.Ş.’ye ait emtianın Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesi ve Abonman Sözleşmesi ile taraflarınca teminat altına alındığını, sigortalıya ait nar emtiasının, … nolu konteynere konularak 29.01.2018 tarihli, … nolu konişmento tahtında … gemisi ile İzmir’den Felixstowe/ İngiltere ‘ye taşındığını, Emtiaların teslimi sırasında yapılan kontrollerde emtianın bir kısmının çürüdüğünü ve üzerinde lekelenmeler olduğunu, bu durumun nedeninin taşıma sırasında nar emtiası için istenen taşıma sıcaklığı olan +5 derecenin sağlanamaması ve sıcaklığın yüksek olmasından kaynaklandığını, alıcı firma tarafından da hasarlı emtialara ilişkin hasar raporu düzenlendiğini, alıcı tarafından emtialar ayıklanarak, zarar bedeline ilişkin borç makbuzu düzenlendiğini ve zararın kendilerinden talep edildiğini, taraflarından navlun faturası düzenlendiğini ve navlun ücreti bizzat tahsil edildiğinden “akdi taşıyan” olarak hareket etmiş olduğundan sorumluluklarının söz konusu olduğunu, diğer davalının fiili taşıyan konumunda olduğunu, davacı tarafın dava dilekçesinde belirtmiş olduğu delilleri dava dosyasına sunmadığından, taraflarınca yalnız davacının iddialarına karşı beyanda bulunulabilecek, delil listesinde yazılı bulunan delillerine karşı beyanda bulunulamayacağını, delillerine karşı delil sunulamayacağını, davacının iddiasında belirtmiş olduğu hasar tarafımıza süresi içinde bildirilmediğini, davacının her ne kadar dava dilekçesinde alıcı tarafından taşıma sırasında oluşan hasar için hasar raporu düzenlendiğini, zarar bedeline ilişkin borç makbuzu düzenlendiği beyan etmişse de tarafımıza dava konusu hasar yasal süresi içinde bildirilmediğini, İddia konusu hasardan taraflarınca aleyhlerine başlatılan …. İcra Müdürlüğü 2018/… E. Sayılı dosyasındaki takip ile haberdar olunduğunu, taraflarınca hasar bildiriminin yapılması için verilen süre TTK madde 1185 uyarınca düzenlendiğini, Davacı taşıma esnasında istenen sıcaklık olan +5 derecenin sağlanamadığını iddia etmişse de bu iddianın gerçeği yansıtmadığını, draft konişmento üzerinde emtianın +5 derecede taşınması gerektiğinin belirtildiğini, elde edilmiş olan sıcaklık kaydedici (datalogger) verileri göz önüne alındığında, ürünlerin nakliye boyunca +6 ile +4 derece arasında bir atmosferik ortamda, tam olarak ortalama +5 dereceye çok yakın sıcaklıkta muhafaza edildiğini, bu durumda ortalama olarak nakliye süresince istenen sıcaklığın sağlandığını, aradaki bir dereceyi bulmayan sıcaklık düşüş ve artışının ise öngörülebilir ve beklenir olduğunu, oluştuğunu beyanla; davanın usulden reddine, usulden reddedilmemesi halinde davanın esastan reddine, haksız icra takibinden dolayı %20 kötü niyet tazminatı ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin 2018/… E.sayılı dosyasının 17/02/2020 tarihli celsesinde 1 nolu davalı … şirketi yönünden açılan davanın dosyadan tefriki ile yukarıdaki esas numarasına kaydedildiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamından davanın, nakliyat sigorta poliçesi kapsamında ödenen hasar bedelinin davalılara rücu edilmesi için başlatılan icra takibine itirazın iptali davası olduğu, uyuşmazlığın ise satışın CIF satış olması nedeniyle sigortalının zararının doğup doğmadığı, buna göre davacının aktif husumet ehliyetinin bulunup bulunmadığı, yük hasarının neden kaynaklandığı, hasarın meydana gelmesinde taşıyıcının kusurunun ve sorumluğunun bulunup bulunmadığı ile yükteki gerçek hasar miktarına ilişkin olduğu anlaşılmış, taraf vekillerince davaya ilişkin tüm delilleri, konişmento, nakliyat sigorta poliçe örneği, ödeme belgesi, hasar dosyası, navlun faturası dosyaya sunulmuştur.
… İcra Müdürlüğünün 2018/… E. Sayılı dosyası, dosyamız arasına alınmış, icra dosyasının incelenmesinde, takibe itiraz ile davanın İİK 67 maddesi gereği yasal süresi içinde açıldığı görülmüştür.
23/02/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Dava dışı sigortalı … İnşaat Nak. İth. İhr. San ve Tic. A.Ş’ye ait 2018 yıh Ticari defterlerinin açılış tasdikleri ile yıl sonunda yaptırılması gereken kapanış tasdiklerinin yasal süresinde TTK. Hükümlerine göre usulüne uygun yaptırılmış olduğu ve dava dışı sigortalı … Nak. İth. İhr. San ve Tic. A.Ş.’nin 2018 yılı ticari defterlerini TTK. hükümlerine göre usulüne uygun tutmasından dolayı dava dışı sigortalı … İth. İhr. San ve Tic. A.Ş’nin 2018 yılı ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, dava dışı sigortalı … İth. İhr. San ve Tic. A.Ş.’nin davaya konu malların taşıma esnasında bozulmasından kaynaklı kalite farkının yansıtılması ile davadışı … Limited’den 3.599,22 GBP alacağını tahsil edemediği dolayısıyla dava dışı şirketin satış bedeli üzerinden 3.599,22 GBP tutarında zararının oluştuğu, davacı …Ş. nin malların taşınması esnasında bozulması ile dava dışı sigortalı … Nak. İth. İhr. San ve Tic. A Ş.’ye 9.144,49 TL sigorta bedelim havale göndererek ödeme yaptığı, dava dışı sigortalı … İth. İhr. San ve Tic. A.Ş.’de gelen havaleyi 21.03.2018 tarihinde … yevmiye numarası ile ticari defterlerinde kayıt altına aldığı, davacının aktif, davalıların ise pasif husumet ehliyetlerinin bulunduğu, davaya konu yükteki hasar ihbarının, yükün dava dışı alıcı firmaya teslimi ile birlikte yahut en geç 3 gün sonra bu manada bir ihbarda bulunduğu yönünde dosyada bir bilgi ve belgenin taraflarınca tespit edilememesine rağmen heyetlerindeki teknik bilirkişinin tarafından, meydana gelen hasarın gemi seyri sırasında, soğuk zincir konteynerin muhtemelen yanlış ayarlanması veya yetersiz soğutma yapması sebebiyle kenteyner içindeki ısının yükselmesi sonucunda gerçekleşmiş olduğu yönündeki tespitine bağlı olarak huzurdaki davada TTK m. 1184 ve 1185 hükmünün uygulanamayacağı, dava konusu zarardan 1 numaralı davalı … Hava ve Deniz Taş. A.Ş.’nin akdi taşıyan; 2 numaralı davalı … Denizcilik A.Ş.’nin ise TTK m. 1191 uyarınca fili taşıyan sıfatı ile; huzurdaki davaya konu zarardan TTK m. 1178 uyarınca sorumlu olacağı beyan edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı itibariyle, davadışı sigortalı … İnş. Nak. İth. İhr. San. ve Tic. A Ş. tarafından dava dışı … Limited isimli firma adına düzenlenmiş olan 23/01/2018 tarihli ticari satış faturasına göre, 21 palet net 14.250,00 kg. nar emtiasının toplam 15.271,20 GBP bedel ve mal mukabili ödeme şekli ile CİF teslim şartı ile satıldığı tespit edilmiştir. CİF (Cost, Insurance and Freight – mal bedeli, navlun ve sigorta) tipi satım şeklinde, satıcı belirlenen varma limanına malı gönderebilmek için gerekli navlunu ödemek ve nakliye sırasındaki rizikolara karşı sigorta himayesi temin etmekle yükümlüdür. CİF tipi satımda mallar gemiye yüklendiği andan itibaren hasar alıcıya geçeceğinden dolayısıyla satıcının malı teslim borcu bu anda ifa edilmiş olacağından taşıma sırasında meydana gelen hasardan satıcı hukuken etkilenmeyecek ve eğer satış bedelini tahsil etmişse, iade etmekle yükümlü olmayacak tahsil etmemişse, bu alacağını kaybetmeyecektir. Bununla birlikte Yargıtay bazı kararlarında, satıcının hukuki durumunda herhangi bir kötüleşme olmadığı hâlde, fiili duruma bakarak, satış bedeli henüz ödenmemiş ise satıcının da zarar görebileceğini kabul etmiştir. Bu kapsamda, dava dışı sigortalı … İnş. Nak. İth.İhr. San. ve Tic. AŞ. nin yurtdışında bulunan alıcı dava dışı … Limited’den 3.599,22 GBP alacağını tahsil edemediğinin tespit edildiği hususu dikkate alındığında dava dışı sigortalı şirketin zarar gördüğü, dava dışı sigortalı satıcının dava konusu yük üzerinde sigortalanabilir menfaatinin bulunduğunun kabul edilebileceği, dosyada mevcut … no’lu Nakliyat Emtia Sigortası Abonman Poliçesi ile, davacı … ve dava dışı sigortalı … İnş. Nak. İth.İhr. San. ve Tic. AŞ. arasında nakliyat rizikolarına karşı 30.01.2018 düzenleme tarihli abonman sigorta sözleşmesi yapıldığı, davacının, sigorta himayesi kapsamındaki rizikonun gerçekleşmesi sonucunda, geçerli bir sigorta sözleşmesine dayanarak ödemesi gereken 9.144,49 TL. sigorta tazminatını 21/03/2018 tarihinde sigortalısı şirkete ödediği; dolayısıyla dava dışı sigortalısının haklarına TTK m. 1472 uyarınca halef olduğu, aktif husumet ehliyetine haiz olduğu kanaatine varılmıştır.
Dosyada mevcut fiili taşıyan … tarafından tanzim edilen 29.01.2018 tarih ve … no.lu konşimentoya göre, yükletenin Türkiye’de mukim dava dışı sigortalı satıcı … İnş. Nak. İth.İhr. San. ve Tic. AŞ. gönderilenin ve ihbar olunanın Birleşik Krallık-… Limited şirketi olduğu ve taşıma konusu 21 palet net 14.250,00 kg. nar emtiasının … no’lu 1 adet kapalı konteyner içerisine istiflendiği ve … no.lu mühür numarası ile kapısı mühürlendikten sonra “…” isimli gemiye (Sefer no:…) İzmir Limanı’nda 29.01.2018 tarihinde yüklenerek varış yeri olan İngiltere-Felixstowe Limanı’na deniz yoluyla sevk edildiği, konşimento üzerinde yer alan SHIPPER’S LOAD, STOW AND COUNT SEAL” kaydına göre, emtianın konteyner içerisine içerisinde yüklenmesi, istifi, lashingi (sabitlenmesi), sayımı ve konteynerin mühürlenmesi işlemlerinin bizzat yükleten tarafından gerçekleştirildiği, CY/CY kaydına göre davalı taşıyanın yükleme limanındaki konteyner sahasından boşaltma limanındaki konteyner sahasına kadar olan taşımadan sorumlu olduğu, konişmentoda, Nihai Varış Yeri belirtilmeksizin sadece Yükleme Limanı ile Tahliye Limanı belirtildiğinden söz konusu taşımanın Limandan Limana Taşıma (Port To Port) olduğu, FCL/FCL (full container load) kaydına göre, konteynerin tamamının tek bir yükleyici tarafından tek bir alıcıya sevk edilmiş olduğunun anlaşıldığı, davalı … Hava ve Deniz Taşımacılığı AŞ. tarafından dava dışı sigortalı … İnş. Nak. İth.İhr. San. ve Tic. AŞ. şirketi adına düzenlenmiş faturaya göre, … No’lu konişmento uyarınca “… ” isimli gemi ile İzmir Limanından İngiltere-Felixstowe Limanına yapılan taşımaya ilişkin “NAVLUN” açıklamalı toplam 2.350.-GBP tutarında fatura kesildiği, TTK. 921. Md sinde yer alan ücret olarak taşıma giderlerini de içeren tek bedel kararlaştırılmışsa, taşıma işleri komisyoncusunun taşımaya ilişkin olarak taşıyanın hak ve yükümlülüklerine sahip olacağı hükmü dikkate alındığında, davalı tarafın dava konusu taşımayı üstlendiği, taşıyan sıfatına haiz olduğu, bu nedenle pasif husumet ehliyetinin bulunduğu kanaatine varılmıştır.
TTK m. 1185/1’e göre, zıya veya hasarın en geç eşyanın gönderilene teslimi sırasında taşıyana yazılı olarak bildirilmesi şarttır. Zıya veya hasar haricen belli değilse, bildirimin eşyanın gönderilene teslimi tarihinden itibaren aralıksız olarak hesaplanacak üç gün içinde gönderilmesi yeterlidir. Hükmün ikinci fıkrası uyarınca eşyanın incelenmesi tarafların katılımıyla mahkeme veya yetkili makam ya da bu husus için resmen atanmış uzmanlar tarafından yapılmışsa bildirime gerek yoktur. Dosya kapsamı ve hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, TTK m. 1185’te öngörülen 3 gün içinde davalı taşıyana hasarın bildirilmediği, ancak meydana gelen hasarın gemi seyri sırasında, soğuk zincir konteynerin muhtemelen yanlış ayarlanması veya yetersiz soğutma yapması sebebiyle konteyner içindeki ısının yükselmesi sonucunda gerçekleşmiş olduğu yönünde hükme esas alınan bilirkişi raporundaki tespite bağlı olarak TTK m. 1184 ve 1185 hükmünün uygulanamayacağı kanaatine varılmıştır.
TTK. 1178/2. maddesi, “Taşıyan, eşyanın ziya veya hasarından yahut geç tesliminden doğan zararlardan, zıya, hasar veya teslimde gecikmenin, eşyanın taşıyanın hakimiyetinde bulunduğu sırada meydana gelmiş olması şartıyla sorumludur.” hükmüne haizdir. Buna göre taşıyan eşyayı teslim aldığı andan teslim ettiği ana kadar iyi halde bulundurmakla yükümlüdür yani meydana gelecek bir zıya, hasar veya geç teslimde taşıyan karine olarak kusurlu sayılmaktadır. Dolayısıyla bu sebepten kaynaklanan bir zarardan kurtulabilmesi için taşıyanın kendisinin veya adamlarının kusuru olmadığını ispatlaması gerekir. İspat yükü taşıyandadır. Hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, dava konusu hasarın taşıyanın hakimiyeti altında, deniz taşıması sırasında, soğuk zincir konteynerin muhtemelen yanlış ayarlanması veya yetersiz soğutma yapması sebebiyle konteyner içindeki ısının yükselmesi sonucunda gerçekleşmiş olduğu kanaatiyle davalının meydana gelen zarardan sorumlu olduğu, davalının sorumlu olmadığına ilişkin dosyaya herhangi bir delil sunulmadığı görülmekle davanın kabulüne karar verilmiş, takibe ve davaya konu alacak bilirkişi raporu sonucunda tespit edildiğinden likit ve belirlenebilir kabul edilmediğinden İİK 67 maddesi gereğince şartları oluşmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının KABULÜ ile, davalının …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E.sayılı icra dosyasına yaptığı itirazın iptaline, takibin aynen devamına,
Koşulları oluşmadığından davacı tarafın icra inkar tazminatı talebinin reddine,
2-Karar harcı olan 624,66 TL’den peşin alınan 156,16 TL’nin mahsubu ile bakiye 468,50 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan (210,56 TL ilk harç 132,00 TL posta ücreti ve 3.000,00. TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam) 3.342,56 TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı vekili için takdir edilen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/03/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır