Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/4 E. 2021/420 K. 21.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO:2020/4 Esas
KARAR NO :2021/420

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ:17/08/2012
KARAR TARİHİ:21/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı dava dışı …. A.Ş.’ye ait iç fındık emtiasının … Limanı’ndan … Limanı’na davalı tarafından taşındığını, taşıma sırasında konteyner içine su girmesi sonucu emtianın ıslanarak hasarlandığını, müştereken yapılan ekspertiz sonucu emtiada 46.695,27 USD hasar tespit edildiğini ve belirlenen bu miktarın müvekkili tarafından 01/03/2011 tarihinde sigortalısına ödediğini, böylece müvekkilinin TTK’nın 1301 m. ve temlik hükümleri uyarınca sigortalısının haklarına halef olduğunu, alacağın tahsili için başlatılan icra takibinin davalının haksız itirazı ile durduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; yetki, hak düşürücü süre itirazında bulunmuş, nakliyat abonman mukavelesinin 01/01/2011 -01/01/2012 tarihleri arasında geçerli olduğunu ancak, poliçenin 02/12/2010 ve konişmentonun 05/12/2010 tarihinde düzenlendiğini, buna göre abonman mukavelesinin geçersiz olduğunu, abonman mukavelesinin geçerli olması ihtimalinde dahi poliçede kayıtlı sigortalı … Gıda San. ve Tic. A.Ş.’nin satım ve taşıma ilişkisi bakımından sigortalanabilir menfaati bulunmadığından davacının aktif husumet ehliyetinin olmadığını, olayda müvekkilinin herhangi bir kusuru da bulunmadığını, geminin denize, yola ve yüke elverişli olduğunu, 18/12/2010 – 21/12/2010 tarihli arasında geminin 9 -10 şiddetinde rüzgara ve yüksek dalgalara maruz kaldığını ayrıca, yükün konteyner içine istifi ve sabitlenmesi ile mühürlenmesi işleminden yükle ilgililerin sorumlu olduğunu, davacı tarafından usulüne uygun hasar ihbarı yapılmadığını, talep edilen tazminat miktarının afaki ve fahiş olduğunu savunarak, davanın usul ve esastan reddini istemiştir.
Mahkememizin yapılan yargılama neticesinde, 2014/1096 esas, 2015/217 karar sayılı kararı ile davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine, karar verilmiştir.
Kararın temyizi üzerine Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’ nin 25/10/2016 tarih, 2015/11549 esas, 2016/8406 karar sayılı kararı ile davacı tarafça bilirkişi raporunun sunulması akabinde ”Devir Senedi” başlıklı, 10/02/2011 tarihli belge ibraz edildiği, anılan belge uyarınca taşınan malın hasarlanması nedeniyle zarara uğrayan dava dışı ….’in işbu zarar kapsamındaki tüm hak ve taleplerini davacı şirketin sigortalısı olan …. A.Ş’ye devir ve temlik ettiğini bildirdiği anlaşılmıştır. Davacı tarafça dava açılırken alacağın temliki hükümlerine de dayanıldığına göre, HMK’nın 115. maddesi uyarınca sonradan sunulan temliknamenin tamamlanan dava şartı niteliğinde olup olmadığı konusunda değerlendirme yapılıp, sonucuna göre bir karar vermek gerekirken eksik incelemeye dayalı, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmadığından bahisle bozulmuş ve dosya mahkememize gönderilerek mahkememizin 2016/524 esas sırasına kaydedilmiştir.
Mahkememizin yapılan yargılama neticesinde, 2016/524 esas, 2017/423 karar sayılı kararı ile davacının davasının kısmen kabulu ile …. İcra Müdürlüğü’nün …esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 47.972,56 TL asıl alacak, 3.118,18 TL işlemiş faiz(18/04/2011 – 21/09/2011 tarihleri arasında) olmak üzere toplam 51.090,74 TL üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına kararı verilmiştir.
Kararın temyizi üzerine Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’ nin 03/10/2019 tarih, 2018/624 esas, 2019/6137 karar sayılı kararı ile uyulan bozma ilamı sonrasında mahkemece, söz konusu temlikin eBK m. 162 ve 163 hükümlerine uygun ve geçerli olduğu, davacı … Sigorta’nın akdi halef sıfatıyla aktif husumet ehliyetine sahip olduğu belirtilmiş, davalı vekilinin aşamalardaki beyanlarında, davacı tarafın ikinci temlikname ile de aktif husumete sahip olmadığı, temlik edenin somut davada bir alacak hakkı olup olmadığının hala belirsiz olduğu, satış bedelinin ödenip ödenmediği hususu ve satış bedelinin ödendiği gün husususun da ispatının gerektiği yönündeki itirazlarının ise, dava konusu mala ilişkin faturada satış şeklinin “… / …” ve ödeme şeklinin vesaik mukabili olduğunun kayıtlı olduğu, ödeme şekline göre belgelerin teslimi karşılığında mal bedeli ödenmiş olacağından ve ödenmediğine dair dosyada bir belge bulunmadığından isabetli olmadığına karar verildiği ancak, 10/02/2011 tarihli ”Devir Senedi” başlıklı belge uyarınca taşınan malın hasarlanması nedeniyle zarara uğrayan dava dışı …. işbu zarar kapsamındaki tüm hak ve taleplerini davacı şirketin sigortalısı olan …. A.Ş’ ye devir ve temlik etmiş ise de, temliknameye konu alacağın mevcut olması gerektiği, bu alacağın dava dışı ….’nin zararının ortaya çıkması ile, zararının ise mal bedelinin dava dışı satıcı firmaya tamamen ödenmesi halinde ortaya çıkacağı nazara alındığında dava dışı …. tarafından mal bedelinin tamamen ödenip ödenmediği hususu araştırılmaksızın yazılı gerekçe ile 10/02/2011 tarihli temlikname esas alınmak sureti ile davacının aktif dava ehliyetinin bulunduğunun kabulü doğru olmamış, hükmün temyiz eden davalı yararına bozulması gerektiğinden bahisle bozulmuş ve dosya mahkememize gönderilerek mahkememizin 2020/4 esas sırasına kaydedilmiştir.
Dava, nakliyat sigorta poliçesine dayalı rücu alacağının tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizce bilirkişilerden aldırılan talimat raporunda özetle; … A.Ş. firması dava konusu mallar için … firmasına herhangi bir fatura düzenlemediği ve bu mallar için hiçbir ödeme almadığı, … A.Ş. firması dava konusu malların taşıma ve sigorta masrafları dahil olarak ihraç kayıtlı …A.Ş. firmasına fatura ettiği ve mevzuat hükümlerine uygun olarak defterlerine kayıt yaptığı, … A.Ş. firması dava konusu malların taşınması ve sigorta işlemleri için … A.Ş. firması ve … Sigorta A.Ş. firması ile çalıştığı ilgili hizmetler için fatura alındığı ve bu faturaların mevzuat hükümlerine uygun olarak defterlerine kayıt yaptığı, zayi olan dava konusu mallar için; …A.Ş. firması cari hesabından mahsup edilmek üzere zayi miktarı kadar ve sigorta poliçesi fiyatı + %1 kdv iade faturası düzenlediği, … A.Ş. firması bu faturayı mevzuat hükümlerine uygun olarak defterlerine kayıt yaptığı, … Sigorta A.Ş. firmasına sigorta ettirilmiş dava konusu malların zayi miktarı karşılığı ekspertiz raporunda yer alan tutarın … A.Ş. hesabına havale edildiği … A.Ş. firması ilgili ödemeyi mevzuat hükümlerine uygun olarak defterlerine kayıt yaptığı belirtilmiştir.
Dosyaya sunulan bilirkişi raporundaki tespitler mahkemece denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunmuş olup, dayandıkları gerekçeler ile ulaştıkları tespitler mahkemece dosya kapsamı ve deliller ile uyumlu bulunduğundan alınan bilirkişi raporu karara esas alınarak hüküm tesis edilmiştir.
Davada taraflar arasındaki ihtilaf, davacının aktif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığı, davanın TTK 1067.maddesinde düzenlenen hak düşürücü nitelikte olan bir yıllık süre içerisinde açılıp açılmadığı, taşıyan olduğu ihtilafsız olan davalının tarafından deniz yolu ile yapılan taşımada yükte meydana gelen hasardan doğan zarardan sorumlu olup olmadığı ve sorumluluğun miktarına ilişkindir.
Davacının aktif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığı değerlendirmesinde; davacının TTK 1361.maddede düzenlenen halefiyet hükümlerine göre açtığı davada dosyada mevcut 02.12.2010 tarih ve … sayılı “Nakliyat Abonman Mukavelesi ”ile davacı … ile dava dışı sigortalı … A. Ş. arasında 01.01.2011 – 01.01.2012 tarihleri arasında geçerli olmak koşuluyla sözleşme akdedildiği 02.12.2010 tarihli “nakliyat sigorta poliçesi” başlıklı poliçede, abonman sözleşmesinin başîangıç ve bitiş tarihlerinin “01.01.2010 —“01.01.2011 ve sayısının … olduğu kayıtlı olduğu dosyada mevcutabonman sözleşmesinin “…” seklindeki sayısı, söz konusu abonman sözleşmesinin bir önceki döneme ilişkin abonman sözleşmesinin yenilenmesi niteliğinde olduğu, sigorta sözleşmesi abonman sözleşmesine müsteniden akdedilmiş ise, abonman sözleşmesi, sigorta sözleşmesinin kapsam ve koşulları bakımından poliçede yazılı olmayan ya da poliçeden anlaşılamayan hususlann tespitinde esas alınacağı bu itibarla 02.12.2010 tarihli nakliyat sigorta poliçesinde yer alan kayıtlardan sigortalı …’nun,… gemisi ile Türkiye’den ABD’ne taşınan 118.615,50 USD bedelli Türk iç fındık emtiasına ilişkin menfaatinin poliçede belirtilen şartlarla nakliye rizikolanna karşı sigortalandığı 07.02.2011 tarihli ekspertiz raporunda“sigorta konusu malın bulunduğu konteynerin alıcının … / …’da deposunda yapılan kontrol sonucunda 497 kutu emtianın iyi durumda olduğu, ıslanma ve/veya nemlenme olmadığı; ancak 277 kutu emtiada ıslanma haşan görüldüğü; hasarlı mal miktarı ve sovtaj değeri konusunda mutabakata vanldığı; mal bedeli faturasına göre 42.450,25 USD olduğu; bu miktara % 10 ilavesi ile zarar miktanmn 46.695,27 USD olduğu” nun belirtildiği anlaşılmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları, sunulan deliller, Yargıtay bozma ilamı, usul ve yasaya uygun alınmış talimat bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; … A.Ş. firması dava konusu mallar için … firmasına herhangi bir fatura düzenlemediği ve bu mallar için hiçbir ödeme almadığı, … A.Ş. firması dava konusu malların taşıma ve sigorta masrafları dahil olarak ihraç kayıtlı …A.Ş. firmasına fatura ettiği ve mevzuat hükümlerine uygun olarak defterlerine kayıt yaptığı, … A.Ş. firması dava konusu malların taşınması ve sigorta işlemleri için … A.Ş. firması ve … Sigorta A.Ş. firması ile çalıştığı ilgili hizmetler için fatura alındığı ve bu faturaların mevzuat hükümlerine uygun olarak defterlerine kayıt yaptığı, zayi olan dava konusu mallar için; …A.Ş. firması cari hesabından mahsup edilmek üzere zayi miktarı kadar ve sigorta poliçesi fiyatı + %1 kdv iade faturası düzenlediği, … A.Ş. firması bu faturayı mevzuat hükümlerine uygun olarak defterlerine kayıt yaptığı, … Sigorta A.Ş. firmasına sigorta ettirilmiş dava konusu malların zayi miktarı karşılığı ekspertiz raporunda yer alan tutarın … A.Ş. hesabına havale edildiği … A.Ş. firması ilgili ödemeyi mevzuat hükümlerine uygun olarak defterlerine kayıt yaptığı anlaşıldığından davacı … Sigortanın aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı anlaşılmış olup anılan durum karşısında dosya kapsamı ile uyumlu ve hükme esas alınan talimat bilirkişi raporundaki belirlemelerde nazara alınarak davanın aktif husumet ehliyeti yokluğu nedeni ile reddine karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın aktif husumet yokluğu sebebiyle REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 455,75 TL den karar harcı olan 59,30 TL nin mahsubu ile fazla alınan 396,45 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı yargı gider toplamı olan 136,35 TL’nin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı vekili için takdir edilen 4.080,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren yasal süresi içeresinde Yargıtay ilgili dairesinden temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.21/10/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır