Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/381 E. 2021/148 K. 18.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2020/381 Esas
KARAR NO : 2021/148
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/10/2020
KARAR TARİHİ : 18/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilin şirketin nezdinde … nolu Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesi ile sigortalı bulunan … San. Ve Tic. A.Ş. ye ait … ve … nolu konteynerlerle Nijerya’dan Türkiye’ye nakliyesi sırasında hasar uğradığını, müvekkili şirketin sigortalısına 13/02/2019 tarihinde poliçe kapsamında 13.074,16EURO hasar tazminatı ödediğini, ödenen bedelin davalı taşıyıcıdan rücuen tahsilini talep ettiklerini, ancak ödeme yapılmadığından … İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu beyanla itirazın iptali ile %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Nijerya’nın … Limanından Mersin Limanına yapılan dava konusu taşınmanın, merkezi Danimarka da olan … A/S tahtında gerçekleştirildiğini, taşıma tahtında çıkacak uyuşmazlıklar halinde Londra daki İngiliz Yüksek Adalet Mahkemesinde görülmesi gerektiğini bu nedenle milletlerarası yetki itirazlarının bulunduğunu, sigortalının zararının ne olduğunun belli olmadığını, yükün kendine has mahiyetinde ileri gelen zararlardan taşıyanların TTK m.1182/1-f bendi gereği sorumsuzlukları bulunduğunu, TTK gereğince de taşıyana süresinde hasar ihbarı yapılmadığını, hasarlı olduğu iddia edilen yük üzerinde tarafların iştiraki ile veya Mahkemeler vasıtasıyla yapılmış bir tespitin bulunmadığını beyanla konşimentoda bulunan milletlerarası yetki şartı uyarınca davanın yetki yönünden reddine ve her halükarda davanın esas yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davacı sigortalısına ait emtiaların deniz taşıması esnasında hasarlandığı beyanıyla dava dışı sigortalıya ödenen hasar tazminatının rücuen davalıdan tahsili talebi ile başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davası olup; uyuşmazlığın, davalı vekilinin milletler arası yetki itirazının haklı olup olmadığı, tarafların aktif ve pasif husumet ehliyetlerinin bulunup bulunmadığı, geçerli bir sigorta sözleşmesi kapsamında ödeme yapılıp yapılmadığı, hasara ilişkin usule uygun ve süresinde bir hasar ihbarının bulunup bulunmadığı, hasarın deniz taşıması esnasında meydana gelip gelmediği, hasar nedeniyle davalının kusur ve sorumluluğunun bulunup bulunmadığı ve bunlara göre varsa davacı alacağının miktarının tespiti hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı dosyası incelendiğinde; Alacaklı … Sigorta A.Ş. tarafından borçlular … A.Ş. Ve … A/S aleyhine 07/11/2019 tarihinde işlemiş faiz dahil toplam 13.074,16’nin tahsili için ilamsız icra takibi yapılmış olduğu, borçlulara ödeme emrinin 18/11/2019 tarihinde tebliği üzerine borçluların 19/11/2019 tarihli itirazı ile takibin durduğu, iş bu davanın 23/10/2020 tarihinde İİK md 67 uyarınca 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı vekilince davaya konu taşımanın icra edildiği konşimentoda bulunan yetki kaydı nedeniyle mahkememizin Milletlerarası yetkisizliği itirazında bulunulmuş olmakla; MÖHUK 47. madde hükmüne göre yer itibariyle yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde, taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşmaları mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilir. MÖHUK 47. madde hükmüne göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması, uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekir.
Dosya kapsamından, davadışı sigortalı … Tic. A.Ş. tarafından yurtdışından ithal ettiği susam emtiasının davacı … nezdinde 04/06/2018 düzenleme tarihli nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalandığı, taşımanın Nijerya Apapa Limanından Türkiye Mersin Limanına taşımasının davalı …’a ait … numaralı konşimento tahtında … isimli gemi ile yapıldığı, taşımaya ilişkin düzenlenen konişmentonun … AS tarafından imzalandığı, … AS’nin Danimarka’da kurulu yabancı bir şirket olduğu, taşıyıcı şirket ile geminin yabancı olması ve emtiaların Nijerya – Türkiye taşımasının ifa edilmesi nedeniyle uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, konişmentonun 26.maddesindeki yetki klozu ile taşıma sözleşmesinin uygulanmasından kaynaklanan uyuşmazlıklara İngiliz Hukukunun uygulanacağı, yetkili mahkemenin ise Londra’da İngiliz Yüksek Adalet Mahkemeleri olduğunun kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır.
Yabancı unsuru taşıyan uyuşmazlıkların çözümünde yetkili kanunun tayininden önce çözümü gereken sorun açılan davada mahkemenin milletlerarası yetkisinin bulunup bulunmadığı hususuna ilişkin olduğundan (Aysel Çeliker/Bahadır Erdem, Milletlerarası Özel Hukuk, Sayfa 19) uygulanacak hukuktan önce yetki konusunun karara bağlanması gerekmektedir. MÖHUK 47.maddesinde yer itibari ile yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşma yapılması mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konulabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilecektir. Anılan hükme göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk Mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması ile uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekmektedir.
Eldeki dosyada somut uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, dava konusunun Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmiş bir konuya ilişkin olmadığı, (Yargıtay 11 Hukuk Dairesi’nin, 22/06/2020 tarihli, 2019/3799 Esas ve 2020/3051 Karar sayılı ilamına karşılık taşıma akdine davalının Türkiye acentesinin aracılık ettiğine ilişkin dosyada herhangi bir delil bulunmadığından)
deniz taşımasından yani akdi ilişkinden kaynaklandığı, konişmentonun 26.maddesinde düzenlenen yetki klozunun halefiyet hükümlerine göre davacı … şirketini bağladığı, konişmentodaki yetki şartına göre somut uyuşmazlık yönünden Londra’da bulunan İngiliz Yüksek Adalet Mahkemesinin yetkili olduğu kanaatine varıldığından, davalı vekilinin milletlerarası yetki itirazının kabulü ile davanın yetkisizlik nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davalının milletlerarası yetki itizarının kabulü ile, Mahkememizin yetkisizliği nedeni ile davanın USULDEN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 1.685,95.TL den karar harcı olan 59,30.TL nin mahsubu ile fazla alınan 1.626,65.TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Davalı vekili için takdir edilen 4.080,00.TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Tarafların dava şartı olan Arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları, Arabuluculuk son tutanağından anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-14 bendi uyarınca ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Suçüstü Ödeneğinden ödenen 1.320,00.-TL Arabuluculuk ücretinin davanın reddine karar verildiğinden davacıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/03/2021

Katip …

Hakim …
¸e-imzalıdır