Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/317 E. 2021/197 K. 08.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2020/317 Esas
KARAR NO : 2021/197
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 18/09/2020
KARAR TARİHİ : 08/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan Deniz Ticaret (Deniz Taşımacılığı Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin dava dışı sigortalısı … Ltd. Şti.nin Amerika dan strip şeker ölçüm çubuğu ve şeker ölçüm cihazı satın aldığını, Çin in Şangay Limanında Türkiye Yarımca Limanına taşınası için davalı … Tic. Ltd. Şti. İle anlaşıldığını, buna müteakip işbu firmanın … firması ile işin organize edilmesi için anlaştıklarını ve … SA ya ait gemi tarafından … limanından Yarımca Limanına taşındığını, deniz taşıması sırasında yükte hasar meydana geldiğini, bu nedenle dava dışı sigortalıya 7.640,00USD sigorta tazminatı ödemesi yaptıklarını, yapılan ödemenin tahsil edilememesi nedeni ile … İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu beyanla, itirazın iptali ile %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Milletlerarası yetki itirazlarının bulunduğunu, yetkili mahkemenin Londra Mahkemeleri olduğunu, dava konusu konteynerin taşınmasının merkezi Cenevre-İsviçre de bulunan … … … S.A olduğunu, davacı tarafından dava konusu hasar ile ilgili olarak taşıyana süresi içinde ihbar yapılmadığını, iddia edilen hasarın taşımanın hangi aşamasında meydana geldiğinin belli olmadığını, konteyner muteviyatı malların ne şekilde ve neden hasarlandığının net olarak anlaşılamadığını, konteynerin hasarlandığına dair herhangi bir hasar kaydının bulunmadığını, beyanla öncelikle davanın milletlerarası yetki itirazının kabulü ile davanın yetkisizlik nedeni ile reddine ve nihayetinde davanın tümden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davacı sigortalısına ait emtiaların deniz taşıması esnasında hasarlandığı beyanıyla dava dışı sigortalıya ödenen hasar tazminatının rücuen davalıdan tahsili talebi ile başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davası olup; uyuşmazlığın, davalı vekilinin milletler arası yetki itirazının haklı olup olmadığı, tarafların aktif ve pasif husumet ehliyetlerinin bulunup bulunmadığı, geçerli bir sigorta sözleşmesi kapsamında ödeme yapılıp yapılmadığı, hasara ilişkin usule uygun ve süresinde bir hasar ihbarının bulunup bulunmadığı, hasarın deniz taşıması esnasında meydana gelip gelmediği, hasar nedeniyle davalının kusur ve sorumluluğunun bulunup bulunmadığı ve bunlara göre varsa davacı alacağının miktarının tespiti hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı dosyası incelendiğinde; Alacaklı … Sigorta A.Ş. Tarafından davalı borçlu aleyhine 25/06/2019 tarihinde toplam 7.640,00 USD nin tahsili için ilamsız icra takibi yapılmış olduğu, borçluya ödeme emrinin 01/07/2019 tarihinde tebliği üzerine borçluların 03/07/2019 tarihli itirazı ile takibin durduğu, borca itiraz dilekçesinin davacı alacaklıya tebliğe gönderilmediği ve iş bu davanın 18/09/2020 tarihinde İİK md 67 uyarınca 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı vekilince davaya konu taşımanın icra edildiği konşimentoda bulunan yetki kaydı nedeniyle mahkememizin Milletlerarası yetkisizliği itirazında bulunulmuş olmakla; MÖHUK 47. madde hükmüne göre yer itibariyle yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde, taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşmaları mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilir. MÖHUK 47. madde hükmüne göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması, uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekir.
Dosya kapsamından, davadışı sigortalı … Ltd. Şti. tarafından yurtdışından ithal ettiği strip şeker ölçüm çubuğu ve şeker ölçüm cihazı emtiasının davacı sigorta şirketi nezdinde 17/01/2018 düzenleme tarihli nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalandığı, taşımanın Shanghai Limanından Türkiye Yarıca Limanına taşımasının davalı … … SA ya ait … numaralı konşimento tahtında … isimli gemi ile yapıldığı, taşımaya ilişkin düzenlenen konişmentonun … … SA adına Çin Acentesi tarafından imzalandığı,… … SA’nın Cenevre- İsviçre ‘de kurulu yabancı bir şirket olduğu, taşıyıcı şirket ile geminin yabancı olması ve emtiaların Çin – Türkiye taşımasının ifa edilmesi nedeniyle uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, konişmentonun 10. maddesindeki yetki klozu ile taşıma sözleşmesinin uygulanmasından kaynaklanan uyuşmazlıklara İngiliz Hukukunun uygulanacağı, yetkili mahkemenin ise Londra’da İngiliz Yüksek Adalet Mahkemeleri olduğunun kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır. Her ne kadar davacı sigortalısı konşimentoda taraf olmasa da, davaya konu emtiaların yetki itirazına konu konşimento tahtında teslim alındığı anlaşılmakla, dava dışı sigortalının ve davacının yetki kaydından haberdar olduğu mahkemece kabul edilmiştir.
Yabancı unsur taşıyan uyuşmazlıkların çözümünde yetkili kanunun tayininden önce çözümü gereken sorun açılan davada mahkemenin milletlerarası yetkisinin bulunup bulunmadığı hususuna ilişkin olduğundan (Aysel Çeliker/Bahadır Erdem, Milletlerarası Özel Hukuk, Sayfa 19) uygulanacak hukuktan önce yetki konusunun karara bağlanması gerekmektedir. MÖHUK 47.maddesinde yer itibari ile yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşma yapılması mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konulabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilecektir. Anılan hükme göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk Mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması ile uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekmektedir.
Eldeki dosyada somut uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, dava konusunun Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmiş bir konuya ilişkin olmadığı, (Yargıtay 11 Hukuk Dairesi’nin, 22/06/2020 tarihli, 2019/3799 Esas ve 2020/3051 Karar sayılı ilamına karşılık taşıma akdine davalının Türkiye acentesinin aracılık ettiğine ilişkin dosyada herhangi bir delil bulunmadığından)
deniz taşımasından yani akdi ilişkinden kaynaklandığı, konişmentonun 10. maddesinde düzenlenen yetki klozunun halefiyet hükümlerine göre davacı sigorta şirketini bağladığı, konişmentodaki yetki şartına göre somut uyuşmazlık yönünden Londra’da bulunan İngiliz Yüksek Adalet Mahkemesinin yetkili olduğu kanaatine varıldığından, davalı vekilinin milletlerarası yetki itirazının kabulü ile davanın yetkisizlik nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-… … SAya izafeten … A.Ş. Nin milletlerarası yetki itirazının kabulü ile bu davalı bakımından Mahkememizin yetkisizliği nedeni ile davanın usulden REDDİNE,
2-Dava tefrik edilerek karar verildiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince alınmayan 59,30.TL başvuru harcı ve 59,30.TL karar harcı olmak üzere toplam 118,60.TL’nin davacından tahsili ile Hazineye İRAD KAYDINA,
3-Davalı vekili için takdir edilen 4.080,00.TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Tarafların dava şartı olan Arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları, Arabuluculuk son tutanağından anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-14 bendi uyarınca ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Suçüstü Ödeneğinden ödenen 1.320,00.-TL Arabuluculuk ücretinin davanın reddine karar verildiğinden davacıdan alınarak hazineye gelir KAYDINA,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.. 08/04/2021

Katip …

Hakim …
e-imzalıdır