Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2020/200 Esas
KARAR NO :2021/100

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ :03/05/2018
KARAR TARİHİ :02/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; müvekkili şirket nezdinde … numaralı “Nakliyat Emtea Sigorta Poliçesi” ile sigortalı bulunan sigortalısı … A.Ş. Tarafından seri üretim parçası/ külbütör mekanizması emtiası, Çin’ de yerleşik … Adlı firmadan 17/04/2017 tarihli fatura ile 18.945,60 Euro karşılığında satın alındığını, satın alınan ürünlerin Çin’ den Türkiye’ ye nakliyesi işinin davalı tarafça taşıyıcı sıfatıyla üstlendiğini ve gerçekleştirdiğin, 2 kap emtianın ambalajlarının ezik ve hasarlı olduğunun görülmesi üzerine antrepo ve gümrük yetkilileri tarafından hasar tutanağının düzenlendiğini, hasar miktarının 3.293,55-TL olduğunu, 17/08/2017 tarihinde hasar ödemesinin müvekkili şirket tarafından ilgilisine ödendiğini, taşıma işini üstlenen davalı şirketin nakliye esnasında oluşan zarardan sorumlu olduğunu, ödemenin rücuen tazmini amacıyla … 24. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, takibe itiraz edilmesi üzerine itirazın iptali davası açtıklarını beyanla davanın kabulü ile icra takibine yapılan haksız itirazın iptaline, davalı aleyhine %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini taleple … 6. Asliye Ticaret Mahkemesinde dava açmıştır.
Davalılar vekili cevap dilekçesinde ve özetle; dava konusu iddia edilen hasarın müvekkili şirkete yasal süresi içinde ihbar edilmediğini, herhangi bir hasar sözkonusu olsa da bunun müvekkili şirketin sorumluluğunda gerçekleşmiş olduğunun ispat edilemediğini, iddia edilen hasardan olsa olsa varış limanındaki organizasyonu yapan konsolidatör firma … Dış Tic. A.Ş.’ nin sorumlu tutulabileceğini, davanın aleyhe sonuçlanması halinde rücu mekanizması gereği müvekkili şirketin ödemek zorunda kalacağı tutarın …’ dan talep etmesi sözkonusu olacağından usul ekonomisi gözetilerek davanın bu adı geçen şirkete ihbar edilmesi gerektiğini, anılan hasarın taşıyanın yani müvekkili şirketin sorumluğu olmadığı bir sebepten ileri geldiğinin kabulü beyanla davanın öncelikle husumetten reddine, aksi takdirde esastan reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizde açılan işbu davanın, … 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin 12/03/2020 tarih, …esas ve … sayılı görevsizlik kararı ile geldiği anlaşılmıştır.
Dava; davacı … şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen hasar nedeniyle sigortalıya ödenen hasar bedelinin davalıdan rücuen tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yöneyik itirazın İİK nun 67.maddesi gereğince iptaline ilişkindir. Uyuşmazlığın ise; tarafların husumet ehliyetlerini haiz olup olmadıkları, hasarın deniz taşıması esnasında ve davalının kusur ve sorumluluğu nedeniyle meydana gelip gelmediği, usule uygun bur hasar ihbarının bulunup bulunmadığı ve buna göre varsa davacı alacağının miktarının tespiti hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
… 24. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı icra dosyasının incelemesinde; alacaklısının … Sigorta AŞ olduğu, borçlusunun … Ltd. olup, ödeme emrinin 05/04/2018tarihinde tebliğ edildiği, 06/04/2018 tarihinde borca itiraz edildiği, davanın 03/05/2018 tarihinde İİK nun 67.maddesi gereğince bir yıllık hak düşürücü sürede açılmış olduğu anlaşılmıştır.
… 6. Asliye Ticaret Mahkemesince seçilen bilirkişiler … ve … tarafından tanzim edilen 13/11/2019 tarihli raporda özetle; dava dışı sigortalıya ait eşya olan Külbütör mekanizmalarının araç motorlarında -eksantrik milinden aldığı hareketle supapların açılıp kapanmasını sağlayan motorun önemli parçalarından biri olduğu ve bu parçanın hasarlı olarak sıfır araçlara takılmasının uygun olmadığı, konteyner içinde ahşap kasaların parsiyel olarak yüklendiği göz önüne alındığında, konteyner içine farklı ahşap kasaların yüklenmesi ve/veya elleçlenmesi sırasında maruz kaldığı bir dış darbe veya konteyner içinde nakliyesi sırasında meydana gelen sarsıntılar sonucu kasanın hareket ederek ezilmesi neticesinde hasarın meydana gelmiş olabileceği, dava dışı sigortalıya ait emtia-eşyanın uluslararası deniz yolu ile taşınması işi davalı yanın organizasyonunda (parsiyelyük konteynereyükleme, deniz yolu taşıması) limandan limana Konşimento düzenlemek suretiyle davalı yanca denizyolu hat taşıyıcısına ait … gemisi ile gerçekleştirildiği, parsiyel yük olarak konteyner içerisinde gelen emtia-eşyanın … limanında gemiden boşaltılması sonrası Geçici depolama yerine boşaltılması aşamasında eşyada kısmi hasar oluştuğunun tespit edilerek tutanak altına alındığı sabit olduğu, bu durumda, Shanghai yükleme limanında parsiyel yük olarak konteynere yükleyen ve Konşimento düzenleyen davalı yanın meydana gelen kısmi hasar nedeniyle hata ve kusurlu olduğunun kabulü gerekeceği, TTK m.1178/1 bağlamında TTK m.1182/1 g-h, ve TTK m.1186/ hükümleri uyarınca davacı yanın davalı yandan 3.495.90 Türk Lirası hasar tutarını talep edebileceği, davacı yanın, davalının icra inkar tazminatına hükmedilmesi talebinin mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir.
Taraf vekillerince davaya ilişkin tüm delilleri, konişmento, nakliyat sigorta poliçe örneği, ödeme belgesi, hasar dosyası, navlun faturası dosyaya sunulmuştur.
Dava halefiyete dayalı olarak açılmış olduğundan öncelikle davacının TTK 1472 maddesi uyarınca halef sıfatını kazanıp kazanmadığı değerlendirilmelidir. Davacı … şirketinin halef sıfatını kazanabilmesi için, geçerli bir sigorta sözleşmesinin kurulmuş olması, sigortacının himaye kapsamında yer alan riziko sebebiyle meydana gelen zararları ödemiş olması ve zarardan sorumlu üçüncü bir kişinin bulunması gereklidir.
Dosya içeriğinde yer alan … numaralı ve 31/03/2017 başlangıç tarihli ve 15/05/2017 tanzim tarihli Nakliyat Emtea Sigorta Poliçesi’nden, davacı … şirketi ile dava dışı sigortalı … AŞ. arasında dava konusu yükün “…” isimli gemi ile gerçekleştirilecek taşıması sırasında meydana gelebilecek nakliye rizikolarına karşı sigorta sözleşmesi kurulduğu anlaşılmaktadır. Sigortacının himaye kapsamında yer alan riziko sebebiyle ödeme yapmış olma koşulu bakımından, dosya içeriğinde yer alan 17/08/2017 ödeme dekontu incelendiğinde, dava dışı sigortalı … AŞ. nın davacı … şirketinden 3.293,55 TL tutarında tazminat aldığı anlaşılmaktadır. Ancak uyuşmazlık ve buna bağlı olarak davacının aktif husumet ehliyetinin varlığının tayin, sigorta tazminatı ödemesinin gerçek hak sahibine (sigoralıya) yapılmış olup olmadığına bağlı olmakla, bu hususun açıklanması gerekmektedir. Zira en genel ifadesi ile sigorta sözleşmesinde sigorta ettiren, kendisine ait bir menfaati sigorta edebileceği gibi, başkasına (üçüncü kişiye) ait bir menfaati de sigorta teminatı altına alabilir. Bu ihtimalde (üçüncü kişinin menfaatinin sigorta edildiği durumda) sigorta tazminatının da menfaati teminat altına alınan ve dolayısıyla rizikonun gerçekleşmesi ile zarara uğramış olan bu üçüncü kişiye/sigortalıya ödeme yapılması gerekmektedir. Bu bağlamda eldeki davayı değerlendirmek gerekirse; sigorta ettiren dava dışı … AŞ tarafından dava dışı satıcı … Ltd. İsimli firmadan seri üretim parçası Külbütör Mekanizması cinsi emtianın toplam 18.945,60 EURO bedelle satın alındığı ve geminin … Limanına varışına müteakip konteynerın Gümrük Müdürlüğüne bağlı … Antrepoya alınması sonrasında konteyner kapakları açıldığında 2 kap emtianın ezik ve hasarlı olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre, davacı … şirketinin TTK 1472 maddesi uyarınca halefiyet hakkının bulunduğu, dava dışı sigorta ettiren … AŞ.’ye yapılan ödemenin davacıya talep hakkı verdiği ve buna bağlı olarak davacının aktif husumet ehliyetini haiz olduğu mahkemece kabul edilmiştir.
Davalıların pasif husumet ehliyetine sahip olup olmadığını tespiti, esasında dava konusu taşıma sebebiyle taşıyan sıfatını haiz olup olmadığına bağlıdır. Bu bağlamda genel olarak ifade etmek gerekirse; bir tarafın (taşıyan) denizyolu ile yük taşıma taahhüdünde bulunduğu; diğer tarafın (taşıtan) ise ücret (navlun) ödeme borcu altına girdiği sözleşme olan navlun sözleşmesinde, taşıma taahhüdünü üzerine alan kişi taşıyandır ve taşıyanın sıfatını tayinde dikkate alınan en önemli belge ise konşimentodur. Nitekim TTK 1238 maddesi uyarınca konişmentoyu taşıyan sıfatıyla imzalayan veya konişmento kendi ad ve hesabına imzalanan kişi, taşıyan sayılır. Bu bağlamda dosyada mevcut “…” Kombine Limandan Limana Taşıma Konşimentosu incelendiğinde, Konşimentonun Türkiye merkezli davalı şirketin… deki ofisi tarafından limandan limana … “…” parsiyel konteyner yükü olarak, Alıcısı, … A.Ş. (sigortalı), ihbar olunanı davalı … belirtilmek suretiyle düzenlendiği, taşımanın … tarafından gerçekleştirildiği, dolayısıyla davalı yanın taşıma işi organizasyonunu …’ deki bürosu vasıtasıyla müştereken üstlendiği, parsiyel yükü elleçlemek suretiyle konteynere yüklediği tespit edilmiştir. Kaldı ki davalı vekilince de taşıyan olduğu hususuna itiraz edilmemiş olup bu husus uyuşmazlık konusu da değildir. Bu nedenle davalının pasif husumet ehliyetin haiz olduğu mahkemece kabul edilmiştir.
Davaya konu taşımada, konşimentoda yukarıda belirtildiği gibi … kaydı bulunmakla; … Konteyner yüklemelerinde taşımayı organize eden Taşıma İşleri Organizatörü parsiyel mallann (birden fazla gönderen/alıcıya ait yükler) toplanıp bir araya getirildikten sonra konteynere yüklenmesini takiben gemi acentesine (taşıyıcı armatör firma temsilcisi) teslim eder. Yani eşyanın bir konteyner içinde konsolide işlevleri ile sevkini nihayetinde varış limanında gönderilen alıcıya teslimini gözeterek sağlar.
Dava dışı sigortalı firma tarafından Çin’de yerleşik … isimli firmadan … tarih ve … numaralı fatura kapsamında … teslim şeklinde satın alınan, muhteviyatı 4 Kap., 2.512 Kg/brüt Külbütör mekanizması olan emtia-eşya, … tarafından 27.04.2017 tarihinde …’de düzenlenen … no.lu Kombine Taşıma Konşimentosu tahtında, Malta bayraklı … konteyner gemisi ile … limanından İstanbul/Ambarlı limanına … no.lu konteyner içinde parsiyel yük olarak taşındığı, uluslararası denizyolu taşıması ile konteynerin gemiden boşaltılmasının takiben … Geçici Depolama yerine konteyner içerisindeki sigortalıya ait emtia- eşyalann boşaltılması aşamasında, konteyner orijinal mührün sağlam görülerek heyet huzurunda açılarak eşyaların boşaltılması aşamasında toplam “4 kap eşyadan 2 kabın konteyner içerisinde orijinal paletlerinin dış ambalajlarında yırtık ve ezik olduğu” heyetçe tespit edilerek Tutanak altına alındığı, yani hasar tespitinin 30/05/2017 tarihinde yapıldığı anlaşılmaktadır.
Hasar tespitinin Geçici Depolama yerinde 30/05/2017 tarihinde yapılmış olması, seferi icra eden geminin … arası deniz yolunu 20-25 gün sürede tamamlayacağı, … Limanına geliş ve Rıhtıma yanaşması ile yükününün tahliye sürecinin de bazı durumlarda 4-5 gün süreceği göz önünde bulundurulacak olursa, ki rıhtımda yer olmaması halinde geminin boşaltılmasının daha da uzayabileceği limanda yaşanabileceği olasılığı da dikkate alındığında, … Geçici Depolamaya intikal ettirilen Konteynerin 30/05/2017 tarihinde boşaltılmasının yapılması ve aynı gün Hasar Tutanağının düzenlenmiş olması bilirkişilerce makul süreç olarak değerlendirilmiştir.
Bu tespitler ışığında, emtia-eşyada hasar tespitinin yapıldığından gerek gemi acentesinin gerekse davalının kısmi hasar ihbarını aldığının kabulü gerekecektir. Zira, uygulama gereği konteynerin Geçici Depolama yerine boşaltılması esnasında düzenlenen Hasar Tutanağının bir sureti Gemi Acentesine verilmektedir.
Söz konusu emtia-eşyanın, … Gümrük Müdürlüğü nezdinde ikmal edilen 31/05/2017 tarih, … tescil no.lu Serbest Dolaşıma Giriş Beyannamesi ile fiili ithalat işlemlerinin yapılarak eşyanın millileştiği, daha sonra Geçici Depolama yerinden 34 …plakalı … aracı ile sigortalının fabrikasına dahili taşıma ile getirilen emtia-eşyanın 14/06/2017 tarihinde teslim alınma aşamasında, Araç Şoförü ile Tesellüm sorumlusu tarafından müştereken tekrar bir Hasar Tutanağı düzenlenerek imza altına alındığı, dava dışı sigortalı tarafından 28/07/2017 tarihinde davalı yana bir İhtarname ile hasarlanan emtialar için, “… zarara ilişkin şirketimizin veya sigortacımızın rücu haklarının saklı olacağı hususunu bilgilerinize sunar ve de sorumluluk sigortacının bilgilerinin tarafımıza geçilmesini rica ederiz.” Şeklinde hasar ihbarının yapıldığı, davalı yanın 01/08/2017 tarihinde sigortalıya elektronik posta yazışması ile verdiği görülmektedir.
…’da yapılan incelemede hasarlı sevkiyattaki parçalar incelenmiş ve 80 adet parçadan 13 adedinin hasarlı olduğu tespit edilmiştir. …Kalite Güvence Müdürü ile Giriş Kalite Kontrol ve Laboratuvar uzmanının imzaları olan 29/06/2017 tarihli raporda;” 01.06,2017 tarihinde….9×20 adet parçanın … tarafından hasarlı olarak teslim alınmıştır. Kalite güvence incelemesi sonucunda söz konusu parçalar motor külbütör mekanizmasıdır. Parti ayıklatılmış olup 13 takım külbütör komplesi aşırı hasarlı çıkmıştır. Parçanın hasarlı olması motorun erken km’de müşteride büyük hasara sebebiyet verebilir. Müşteriyi korumak adına parçaların sıfır araçlara takılması uygun değildir.” Denilmektedir.
Dava konusu olayda, …limanından …Limanına gemi yoluyla gelen emtia Külbütör mekanizmasının ahşap kasaların içinde ve ahşap kasalar ise konteyner içinde taşınmıştır. Konteynerin Gümrük Müdürlüğüne bağlı … Antrepoya alınması sonrasında konteyner kapakları açılması sonrasında tutulan tutanakta, 2 adet ahşap kasanın hasarlı olduğunun fark edildiği ahşap kasaların dış kısımlarında kırık ve ezilme olduğunun tespit edildiği anlaşılmaktadır. Konteyner içinde ahşap kasaların parsiyel olarak yüklendiği göz önüne alındığında, konteyner içine farklı ahşap kasaların yüklenmesi ve/veya elleçlenmesi sırasında maruz kaldığı bir dış darbe veya konteyner içinde nakliyesi sırasında meydana gelen sarsıntılar sonucu kasanın hareket ederek ezilmesi neticesinde meydana gelmiş olabileceği, bilirkişilerce belirtilmiştir.
Davaya konu taşıma yukarıda belirtildiği üzere parsiyel taşıma olmakla, davaya konu emtialar taşıyan tarafından konteyner içerisine yerleştirilmiştir. Taşımaya konu konşimento üzerinde emtialara ilişkin bir hasar kaydı bulunmadığından emtiaların davalı taşıyana sağlam teslim edildiği dosya kapsamında sabittir. … Geçici Depolama alanında ise mühürlerin sağlam olarak açıldığı tutanak altına alınmış olmakla, emtia hasarının bilirkişi raporunda belirtildiği hali ile deniz taşıması esnasında taşıyan sorumluluğunda meydana geldiği mahkemece de kabul edilmiştir.
Bilirkişilerce yapılan hasar bedelinin kadri maruf olup olmadığına ilişkin incelemelerde ise; hasar miktarı 3.293,55 TL olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda davaya konu hasar nedeniyle davalı taşıyanın kusur ve sorumluluğu bulunduğu mahkemece kabul edilmekle, ödeme tarihi ile icra takip tarihi arasında işlemiş faiz hesabı mahkemece resen yapılmış ve netice olarak davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, … 24 İcra müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasına yönelik itirazın KISMEN İPTALİNE, takibin 3.293,55TL asıl alacak ile, 51,91.TL işlemiş faiz bakımından DEVAMINA,
-Asıl alacağa icra takip tarihinden itibaren ticari faiz UYGULANMASINA,
-Şartları oluşmadığından icra inkar tazminatı taleplerinin REDDİNE,
2-Karar harcı olan 224,98.TL’den peşin alınan 59,71TL’nin mahsubu ile bakiye 165,27.TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye İRAT KAYDINA,
3-Davacının peşin olarak yatırdığı 59,71.TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı yargı gider toplamı olan 1.752,50.TL’nin ( 35,90TL başvurma harcı, 116,60.TL posta gideri ve 1.600,00.TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 1.651,03.TL’sinin davalıdan alınıp davacıya ÖDENMESİNE, bakiye giderin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davalı yargı gider toplamı olan 28TL’nin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 1,62.TL’sinin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde BIRAKILMASINA,
6-Davacı için takdir edilen 3.293,55.TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ÖDENMESİNE,
7-Davalı vekili için takdir edilen 202,35.TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya VERİLMESİNE,
8-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kesin olarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 02/03/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır