Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/199 E. 2020/285 K. 09.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2020/199
KARAR NO : 2020/285
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/07/2020
KARAR TARİHİ : 09/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin sigortacılık işi ile iştigal eden Türkiye’nin önde gelen sigorta şirketlerinden biri olduğunu, dava dışı müvekkil sigortalısı … Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye ait emtianın, Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesi ve Abonman Sözleşmesi ile müvekkili şirket tarafından teminat altına alındığını, Sigortalı şirket … Limited isimli şirketten kakao çekirdeği cinsi emtia satın aldığını; söz konusu kakao çekirdeği cinsi emtianın davalının düzenlemiş olduğu …, … ve … numaralı konşimentolar tahtında Fildişi Sahilleri’nden Türkiye’ye taşınmak üzere ” … ” gemisine hasarsız bir şekilde yüklendiğini, 13.06.2018 tarihinde tahliye limanına varış yapması beklenen konteynerlerden … numaralı bir adet konteynerin limana gelmediğinin fark edildiğini, davalı şirket tarafından 03.07.2018 tarihinde, limana gelmeyen … numaralı bir adet konteynerin Felixstowe aktarma Limanında hasar görmüş olması sebebiyle gemiye yüklenemediğinin bildirildiğini, yaşanan aksaklıklar neticesinde söz konusu konteynerın ancak 13.09.2018 tarihinde … Limanından “… ” isimli gemiye yüklendiğini, bu kapsamda … numaralı konteynerın davalı şirketin sorumluluğu altındayken yaşanan aksaklıklar sebebiyle 05.10.2018 tarihinde … Gümrük Müdürlüğü’ne getirildiğini, emtianın sigortalı alıcı şirkete tesliminin gecikmesi neticesinde kakao çekirdeği emtiasında oluşan yüksek küf sebebiyle emtiada fire kaybı meydana geldiğini, söz konusu hasar ile ilgili … ve Ticaret A.Ş. tarafından da rapor tanzim edildiğini, ilgili raporda da kakao çekirdeklerinin küflenerek hasar gördüğünün tespit edildiğini, davalı şirketin konşimentoyu düzenlemek ve taşıma işlemini fiilen gerçekleştirmek suretiyle somut olaya konu taşımada fiili taşıyan olarak hareket ettiğini, bu nedenle hasarsız ve eksiksiz bir şekilde gemiye yüklenen emtianın geç teslim edilmesi sonucu emtiada küflenerek fire kaybının oluşması sebebi ile meydana gelen zarardan davalı şirketin fiili taşıyan olarak sorumlu olduğunu, müvekkili şirketin hasar nedeniyle sigortalısının uğradığı zarar ve ziyanı tazmin etmiş olup, 6102 Sayılı TTK 1472. Maddesine göre hukuken sigortalının haklarına halef olduğunu ve kanuni halef sıfatını kazandığını beyanla…. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyasına Borçlu/Davalı tarafından yapılan haksız itirazın iptali ile takibin devamına; haksız itirazı ile takibin durmasına sebebiyet veren Borçlu/Davalı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşımaya ilişkin konşimentoların tamamının taşıma şartlarını içeren arka yüzünde yer alan navlun sözleşmesinin 26. Md sinde konşimentolar tahtındaki taşımalardan kaynaklanacak tüm uyuşmazlıklarda uygulanması gereken yasaların İngiliz Yasaları olduğunu ve yetkili mahkemenin ise Londra’daki İngiliz Yüksek Adalet Mahkemesi olduğunun taraflarca kabul edildiğini ve diğer tüm mahkemelerin yetkisinin ortadan kaldırıldığını, yabancılık unsuru taşıyan taşımalarda, konşimentolarda yer alan yetki sözleşmelerinin MÖHUK gereğince de taraflar için kesin surette bağlayıcı olduğunu, dava konusu taşımaya ilişkin konşimentolardan da anlaşılacağı üzere dava konusu uyuşmazlıkta taşımayı üstlenen …olduğunu, … firmasının merkezinin Danimarka’da bulunan yabancı bir şirket olduğunu, dava konusu uyuşmazlıkta taşımanın yapıldığı geminin yabancı bayraklı gemi olduğunu, konşimento muhteviyatı yüklerin Fildişi Sahillerinden Türkiye ye taşındığını, bu nedenle 5718 s. MÖHUK gereğince yabancılık unsuru taşıyan taşımada konşimento hükümlerinde yer alan yetki anlaşmasının uygulanması gerektiğini, bu nedenlerle davacının davasının yetki yönünden reddine karar verilmesini, iddia olunan hasar taşımanın gecikmesinden kaynaklanıyor ise geciktiği ifade edilen 1 adet … numaralı konteynerin muhteviyatının yük için taşıyanın sorumluluğunun TTK md. 1186/6 uyarınca ödenen navlunun 2.5 katı ile sınırlı olduğunu, sigortalı yanın tereddütsüz olarak Türkiye’ye taşıttığı tüm yüklerde benzer şekilde küflenmeye dayalı hasar iddiasında bulunduğunu, bu keyfiyetin tesadüf olarak değerlendirmenin mümkün olmadığını, keyfiyetin ancak yükün kendine has mahiyeti ve yetersiz kalitesi olarak değerlendirilebileceğini, küflendiği iddia edilen çuvalların ayıklanmasının ve üretime alınmasında %26 oranında fire olacağı keyfiyetin bir tespiti değil, sigortalının kendi beyanı olduğunu, davacının mal bedelini ödeyip ödemediğinin belli olmadığını beyanla konşimentolarda bulunan Milletlerarası yetki şartı uyarınca davanın yetki yönünden reddine, haksız ve hukuka aykırı davanın esas yönünden reddine, TTK md 1186/6 uyarınca sorumluluklarının toplam navlun bedeli olan 1.785 USD ile sınırlandırılmasını talep etmiştir.
Davanın, davacı … şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki hasar nedeni ile davacının sigortalısına ödediği hasar bedelinin TTK 1472 maddesi gereği davalıdan rücuen tahsili amacıyla yapılan icra takibine itirazın İİK nun 67.maddesi gereğince iptaline ilişkin olduğu, uyuşmazlığın ise tarafların husumet ehliyetinin olup olmadığı, geçerli bir sigorta sözleşmesinin bulunup bulunmadığı, geçerli bir sözleşme uyarınca ödeme yapılıp yapılmadığı, hasara ilişkin süresinde ve geçerli bir ihbarın olup olmadığı, hasarın deniz taşıması sırasında meydana gelip gelmediği, hasardan davalının sorumlu olup olmadığı, hasar miktarının tespiti ile davanın hak düşürücü süre içerisinde açılıp açılmadığı, milletlerarası yetki itirazının kabul edilip edilmeyeceği noktasında toplandığı anlaşılmış, davalı vekili tarafından cevap süresi içerisinde milletlerarası yetki itirazında bulunulduğundan öncelikle yetki itirazının değerlendirilmesi gerekmiştir.
MÖHUK 47. madde hükmüne göre yer itibariyle yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde, taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşmaları mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilir. MÖHUK 47. madde hükmüne göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması, uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekir.
Dosya kapsamından, dava dışı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından yurtdışından satışı yapılan emtianın davacı … nezdinde 31/03/2018 başlangıç tarihli nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalandığı, taşımanın Fildişi Sahilleri San Pedro Limanı’ndan İstanbul Kumport Limanı’na … isimli gemi ile yapıldığı, taşımaya ilişkin konişmentonun … AS adına San Pedro’da düzenlendiği, konşimentonun … AS adına Türkiye acentesi tarafından düzenlendiğine dair dosyada delil bulunmadığı, … AS’nin Danimarka’da kurulu yabancı bir şirket olduğu, taşıyıcı şirket, konşimentoyu düzenleyip imzalayan acente ile geminin yabancı olması nedeniyle uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, konişmentonun 26.maddesindeki yetki klozu ile taşıma sözleşmesinin uygulanmasından kaynaklanan uyuşmazlıklara İngiliz Hukukunun uygulanacağı, yetkili mahkemenin ise Londra’da İngiliz Yüksek Adalet Mahkemeleri olduğunun kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır.
Yabancı unsuru taşıyan uyuşmazlıkların çözümünde yetkili kanunun tayininden önce çözümü gereken sorun açılan davada mahkemenin milletlerarası yetkisinin bulunup bulunmadığı hususuna ilişkin olduğundan (Aysel Çeliker/Bahadır Erdem, Milletlerarası Özel Hukuk, Sayfa 19) uygulanacak hukuktan önce yetki konusunun karara bağlanması gerekmektedir. MÖHUK 47.maddesinde yer itibari ile yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşma yapılması mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konulabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilecektir. Anılan hükme göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk Mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması ile uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekmektedir.
Eldeki dosyada somut uyuşmazlığın, … AS’nin Danimarka’da kurulu yabancı bir şirket olması, taşıyıcı şirket ile geminin yabancı olması, konşimentoyu düzenleyen acentenin … AS’nin Türkiye acentesi olduğuna dair dosyada delil bulunmaması nedeniyle yabancılık unsuru taşıdığı, dava konusunun Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmiş bir konuya ilişkin olmayıp deniz taşımasından yani akdi ilişkinden kaynaklandığı, konişmentonun 26.maddesinde düzenlenen yetki klozunun halefiyet hükümlerine göre davacı … şirketini bağladığı, konişmentodaki yetki şartına göre somut uyuşmazlık yönünden Londra’da bulunan İngiliz Yüksek Adalet Mahkemesinin yetkili olduğu kanaatine varıldığından, davalı vekilinin milletlerarası yetki itirazının kabulü ile davanın yetkisizlik nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davalının Milletlerarası yetki itirazının KABULÜ ile, mahkememizin yetkisizliği nedeniyle Davanın USULDEN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç tarifesi uyarınca 54,40 TL karar harcının 464,79 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 410,39 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı taraf vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 3.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Taraflar tarafından yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/11/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır