Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/148 E. 2021/318 K. 02.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2020/148 Esas
KARAR NO : 2021/318

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 30/07/2013
KARAR TARİHİ : 02/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili sigorta şirketinin … ile ile iştigal eden dava dışı …Tic. A.Ş nin nakliyat sorumluluk sigortacısı bulunduğunu … ile 25/06/2012 tarihinde dava dışı … Şti nin acentesi olan … Tic. Ltd Şti ile aktettiği taşıma süzleşmesi ve 13/07/2007 tarihli navlun faturası uyarınca … isimli motor yatın … limanından … limanına taşınması işini üstlendiğini bu kapsamda … taşıma bocrunun ifası için … LTD Şti ile Haziran 2012 tarihinde alt taşıma anlaşması yaptığını, …Tic. Ltd Şti ile aktedilen anlaşmada gemi isminin daha sonra Nomine edile edileceğinin belirtildiğini …Tic. LTD Ştinin alt taşıma anlaşmasında kendisini filii taşıyanın acentesi olarak gösterdiğini ancak daha sonra Meganın alt navlun sözleşmesini ” ilgili şahış adına temsilen ” aktettiğini alt navlun sözleşmesine istinaden taşımaya konu olan … isimli motor yatın … limanından taşınmak üzere 12/07/2007 tarihinde … limanında … isimli gemiye yüklenerek … Şti ye /3/07/2007 tarihinde navlun faturası kestiğini, gemi kaptanı tarafından düzenlenen 15//2007 tarihli nakliye limanı olarak … yükleyici ve gönderen olarak … , ihtar adresi olarak … Şirketinin kaydedilip yükün tahliye limanında teslim acentesi olarakda … A.Ş nin gösterildiğini ancak tahliye limanının sonradan … olarak değiştirildiğini, buna rağmen … isimli motor yatın taşınmasına ilişkin 19/07/2012 tarihli navlun faturasını acente olduğunu belirtmeksizin kendi ad ve hesabına … muhatap göstererek düzenlediğini, … navlun tutarını … ödediğini … isimli motor yatın … limanında gemiler tahliyesi sırasında hasarlı olduğunun gözlemlenmesi üzerine … temscilisi … katılımıyla … tarafından yapılan incelemede hasarın motor yatın altına yerleştirilen beşiğin uzunluğunun tekne boyuna oranla kısa olması beşik altına konulan destek ayaklarının çelik olması gerekirken aliminyum alaşımlı kompozit bir malzemeden yapılmış olması, destek bacakların tekneye kusurlu uygulanması boşlukların ahşap bloklar ile doldurulmaya çalışılması çelik konsiriksüyon yapının gemi güvertesindeki sabitleme profillerine kaynaklı veya civata sorunlu bağlantılarının yapılmadığı gereken tedbirlerin alınmadığı hususlarının benzer tespitlerin … 1. ATM nin … D.iş sayılı dosyasında alınan bilirkişi raporundada ifade edildiği motor yatın gönderileni ve sicilde kayıtlı malikinin … Ltd Şti olduğu bu şirketin 13/07/2012 tarihli yazı ile … isimli motor yatın deniz yolu ile taşınması sırasında oluşan hasardan dolayı toplam 230.637 EURO tutarındaki zararının tazminini talep ettiği … A.Ş tarafından düzenlenen 01/03/2013 tarihli ekspertiz raporunda hasar tutarının 210.845,27 EURO olarak tespit edildiği yine yatın tamiri için düzenlenen faturalar ile de zarar miktarının ispatlandığı … Ltd Şti ile yapılan sulh müzakereleri neticesinde … bu şirketi 150.000 EURO ödeyerek 3. Şahıslara karşı talep ve dava haklarını temlik aldığı … mali sorumluluk sigortacısı olan davacı … Sigortanın kendi sigortacısı … davaya konu hasar ilişkin olarak motor yatın malikine ödediği tazminat dahil toplam zararı için 04/06/2013 tarihinde 392.436 TL sigorta tazminatı ödeyerek talep ve dava haklarını temlik aldığını , sigortalı … Ltd Şti ye karşı 25/06/2012 tarihli navlun sözleşmesi gereğince taşıyan sıfatı ile sorumlu olduğunu 150.000 EURO yu da bu sıfatına binaen … Şti ye ödediğini , … Tic. Ltd Şti ile aktettiği Haziren 2012 tarihli alt navlun sözleşmesi,… Ltd Şti nin taşımanın ise fiilen … isimli gemi ile gerçekleştirildiği kaptan tarafından düzenlenen yükleme konşimetosunda filii taşıyan olarak … nın kayıtlı olduğunu donatanın Haziran 2012 tarihli alt navlun sözleşmesi kapsamında alt taşıyan … karşı gerek TTK nın 1178 gerekse fili taşıyan sıfatı ile TTK nın 1191/2. Maddesine göre zarardan sorumlu olduğunu davacı … sigotanın sigortalısı … haklarına halef olduğundan fiili taşıyan …’ya karşı dava açma hakkına haiz olduğunu Haziran 2012 tarihli alt navlun sözleşmesi fiili taşıyanı temsilen … tarafından aktedildiğinden bu sözlşme kapsamındaki davanın TTK nın 105. Maddesi gereğince fili taşıyana izafeten … yöneltildiğini fili taşıyan / donatan … nın ayrıyeten konşimento hukuki ilişkisi yönündende davacıya karşı sorumlu olduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 392.436,60 TL hasar bedelinin 04/06/2013 olan ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
… gemisi donatanı Davalı … yı temsilen gemi kaptanı … vekili tarafından dosyaya sunulan cevap dilekçesinde özetle; hasara uğradığı iddia edilen … isimli yatın 15 Temmuz 2012 tarihli konişmento tahtında … Limanından Marmaris’e taşınmak üzere ve bilahare teslim limanı değişikliği yapılmak suretiyle …’ya taşındığını, anılan konişmentonun 23.maddesinde “işbu konişmento tahtında yapılan taşımadan kaynaklanacak ihtilafları incelemeye ve karara bağlamaya münhasıran … Mahkemelerinin yetkili olduğunun” düzenlendiğini, söz konusu yetki şartının halefiyet hükümleri gereğince davacı … şirketini de bağlayacağı, bu durumda müvekkili donatan hakkındaki davanın tefrik edilerek görev ve yetki yönünden reddine karar verilmesi gerektiğini, taşıma ilişkisinde taşıyanın güverteye yüklenen eşyanın uğrayabileceği hasar ve zarardan dolayı sorumlu olmayacağına dair konişmentoya şerh koyduğunu, söz konusu şerhin TTK’nun 1151.maddesine uygun olduğunu, konişmentoya konulan kaydın taşıyanın mutlak suretle güverteye yüklenen yükün uğrayabileceği hasar ve zarardan sorumsuzluğunu ortaya koyduğu gibi aksinin kabulü halinde dahi yatın güverteye yüklenmesi ve emniyetinin sağlanması, üzerinde oturtulmuş olduğu beşiğin dahi teminin tamamen yük ilgililerinin üstlenmiş oldukları hususlar olduğu, bu nedenle müvekkili donatana bu nedenle güvertede taşınan yükteki hasardan dolayı müvekkili donatana herhangi bir kusur yada ihmalin isnat edilemeyeceğini, davacı tarafından talep edilen hasar miktarının fahiş olduğunu, hasar bedeli tespit edilirken yatın inşa edildiği yılın da gözönüne alınması gerektiği, hasar tespitinin dayanağı olarak dosyaya sunulan ekspertiz raporunun tek taraflı olarak düzenlendiğini ve yasada ön görülen usule uygun bir tespit olarak kabul edilemeyeceği, müvekkilinin sorumluluğunun sınırlı olup herhangi bir tazminat hesabında sınırlı sorumluluk hükümlerinin uygulanması gerektiğini ileri sürerek davanın görevsizlik, yetkisizlik ve esasdan reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı … Hizmetleri vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının tazminat talebine dayanak olarak ileri sürdüğü konişmentodaki yetki şartı uyarınca uyuşmazlığın çözümü açısından … Mahkemelerinin yetkili olduğunu, davacı şirket sigortalısının yük sahibi olmadığını, bu nedenle yük hasarından kaynaklanan bir tazminat talep edemeyeceği, dolayısıyla da davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, taşıma ilişkisinde müvekkili şirketin davacı şirket sigortalısı gibi … olarak hareket ettiğini, taşıma borcunun ifası için müvekkili şirket ile davacı şirket sigortalısı … arasında herhangi bir taşıma anlaşmasının imzalanmadığını, davacı tarafından sunulan Haziran 2012 tarihli belgede müvekkili şirketin acente olduğu kaydının yer aldığını, müvekkili şirketin taşıyan olmaması sebebiyle taşınacak yat için gerekli olan beşiği temin etmesinin müvekkilinden beklenemeyeceğini, bu noktada fiili taşıyan sıfatına sahip olan diğer davalı şirketin yükümlülüğünün bulunduğunu, müvekkilinin … olması dışında taşımaya ilişkin herhangi bir sıfatının bulunmadığını, ayrıca motor yatın güvertede taşınmasının diğer davalı donatanın taşıyan sıfatıyla sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağını, davalı donatanın taşıyan sıfatıyla sorumlu olduğunu, davacı yanca sigorta edilen yatın deniz rizikolarına maruz kaldığının ve iddia edilen kaza ile zarar arasında illiyet bağının ispatlanması gerektiğini ileri sürerek davanın yetki, görev, husumet ile esasdan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; nakliyat sorumluluk sigortacısı olan davacının sigortalısına ödemiş olduğu hasar bedelinin TTK’nun 1481.maddesinde düzenlenen halefiyet hükümlerine göre davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkin olup, mahkememiz tarafından verilen……. tarihli karar ile; dava dışı …’nin alıcısı olduğu … isimli motor yatın …’nin … Limanından Marmaris’e gemi ile taşınması konusunda … aracılığı ile … ile anlaştığı, …’ın da … Haziran 2012 tarihli … başlıklı taşıma sözleşmesi imzalayarak taşıma işlemini … devrettiği, … 19/07/2012 tarihli navlun faturası düzenleyerek navlun bedelini … tahsil ettiği, motor yatın fiili taşımasının … isimli hat seferi yapan geminin donatanı … tarafından gerçekleştirildiği, bu durumda dosyamız davalısı … Ltd. Şirketinin alt taşıyan, gemi donatanın ise fiili taşıyan konumunda bulunduğu, fiili taşıyan tarafından düzenlenen 15/07/2012 tarihli konişmentodaki kayıtlardan taşıma konusu motor yatın geminin güvertesinde taşındığı, yüklemenin ise yük ilgilisi tarafından yapıldığı, yani motor yatın geminin güvertesine yük ilgilileri tarafından taşınarak istiflendiği, hasarın ise motor yatın yerleştirildiği kısımdaki destek ayaklarının mukavemetinin sefere uygun şekilde temin edilmemiş olması dolayısıyla istifin yükün özelliklerine uygun ve uluslararası standartlara uygun şekilde yapılmamış olmasından kaynaklandığı, davalılar yükleme ve istifin yük ilgilileri tarafından yerine getirilmiş olmasının yanı sıra konişmentodaki sorumsuzluk klozu nedeniyle yük hasarından taşıyanın sorumlu olmadığını ileri sürmüş iseler de TTK 1178.maddesine göre taşıyan, navlun sözleşmesinin ifasında özellikle eşyanın yükletilmesi, istifi, elden geçirilmesi, taşınması, korunması, gözetimi ve boşaltılmasına tedbirli bir taşıyandan beklenen dikkat ve özeni göstermekle yükümlü olup TTK 1243.maddesi uyarınca taşıyanın borç ve sorumluluklarını doğrudan ve dolaylı olarak önceden kaldıran veya daraltan bütün kayıt ve şartlar geçersiz olduğundan, davalıların sorumsuzluk klozuna ilişkin savunmalarına itibar edilemeyeceği, yükleme ve istifin gönderen tarafından yapıldığı taşımalarda taşıyanın yüke özen yükümlülüğü devam ettiğinden bu tür taşımalarda taşıyanın temsilcisi olan kaptanın yükleme ve istife nezaret ederek bu konuda gerekli özeni gösterip, gerekli önlemleri alması gerektiği, somut olayda … olarak isimlendirilen özel bir yükün yani motor yatın taşınması esnasında geminin güvertesinde taşınan yükün yan yatarak hasarlanması sözkonusu olduğu, hasarın ise İMO tarafından kabul edilen Uluslararası kurallar, yükün cins ve şekline bağlı kurallar ile genel denizcilik kurallarına uygun şekilde istiflemenin yapılmamış olmasından kaynaklandığı bilirkişi raporları ve dosya kapsamından anlaşıldığından istifleme işlemi gönderen tarafından yapıldığı durumda hatalı istiflemeden gönderen sorumlu olmakla birlikte, TTK nın 1112. Maddesi ile TTK nın 1178. Maddesi gereğince kaptan donatanı temsilen yükleme ve istife nezaret ve bu konuda gerekli özeni gösterip gereken önlemleri alması gerektiği, eldeki dosyada gemi kaptanının bu yükümlülüğünü yerine getirmediği anlaşıldığından taşımayı yapan şirketlerinde yükteki hasardan dolayı gönderen ile birlikte aynı oranda kusurlu sayılmaları gerektiği, TTK nın 1191. Maddesinde yer alan düzenleme gereğince davalı … şirketinin fiili taşımayı yapan davalı donatan ile birlikte TTK nın 1178. Maddesine göre % 50 kusur oranından müteselsilen sorumlu oldukları kabul edilerek bilirkişi raporunda yük hasarı için ekspertiz raporunda tespit edilen 212.345,27 Euronun kadri marufunda olduğu yönünde görüş bildirilmiş ise de, davacının talebinin 392.436,60 TL olduğu, bu tutarın TTK 1186.maddesindeki sınırlı sorumluluk hükümlerine göre belirlenen miktar içerisinde kaldığı anlaşıldığından tazminat hesabında 392.436,60 TL esas alınarak yük ilgilisi ile taşıyan konumundaki davalıların %50 şer oranında sorumlu oldukları kanaatine varıldığından bu tutarın %50’sine isabet eden 196.218,30 TL üzerinden davanın kısmen kabulü ile bu tutarın TTK’nun 1178 ve 1191.maddeleri uyarınca davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Davacı vekili ile davalı…Ltd vekilinin sözkonusu karara karşı İstinaf talepleri esastan red edildikten sonra, İstinaf Mahkemesinin kararı Yargıtay 11.Hukuk Dairesi tarafından bozulmuştur.
25/02/2020 tarihli Bozma ilamında “….yükleme ve istif kural olarak taşıyıcıya ait olup, 6102 sayılı TTK’nın 1143. maddesi uyarınca, sözleşme, yükleme limanı düzenlemeleri ve bunlar yoksa yerel teamül ile aksi öngörülmüş olmadıkça, eşyanın gemiye kadar taşıma gideri taşıtana, yükleme gideri ise taşıyana aittir. Mahkemece, yükün ilgilisi tarafından taşındığı yönünde gerekçeye yer verilmiş ise de yükün ilgilisi ile kastedilenin hangi taraf olduğu anlaşılamadığı gibi bu tespite nasıl ulaştığına dair somut deliller de açıklanmamıştır. Ayrıca, yükleme ve … firması tarafından yapıldığı ve bu firmanın davalı donatan … yardımcısı olduğu iddia edilmiş ise de, yükleme limanında taşımaya konu motor yatın kim tarafından gemiye yüklendiği dosya kapsamından tespit edilememiş, yükleme yaptığı iddia edilen … firmasının tarafların ifa yardımcı olup olmadığı da anlaşılamamıştır. Bu durumda mahkemece, yükleme ve istifi kimin yaptığı tespit edilip … firmasının da taraflarla arasındaki ilişkinin açıklığa kavuşturulması ve tarafların kusur durumunun buna göre değerlendirilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı gerekçelerle karar verildiği belirtilerek, açıklanan nedenlerle davalı …Şti. vekilinin tüm davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA,” karar verilmiştir.
Mahkememiz tarafından Yargıtay Bozma ilamına uyulmasıyla birlikte, davalı … Hizmetlerinin akdi taşıyan sıfatının bulunduğu, taşıma konusu teknedeki hasarın hatalı yükleme ve taşıma beşiğinin taşımaya uygun olmamasından kaynaklandığı, yük hasarı ile ilgili taşıyanlar lehine konişmentoya konulan sorumsuzluk kaydının geçersiz olduğu, daha önce verilen karar davalı …gemisi donatanı … vekili tarafından İstinaf edilmediğinden, bu davalının yük hasarından dolayı sorumlu olduğu hususları kesinleşmiş olduğundan; gelinen aşamada dosyada çözümlenmesi gereken hukuki uyuşmazlık, yükleme limanında taşımaya konu motor yatın hangi tarafça gemiye yüklendiği, yükleme ve istif işlemini yaptığı ileri sürülen … firmasının fiili taşımayı yapan davalı donatan …’nin yardımcı şahsı olup olmadığı, buna göre davalı taşıyanların hasar bedelinin tamamından sorumlu tutulup tutulamayacakları hususunda toplanmaktadır.
Dosya Yargıtay’dan döndükten sonra devam edilen yargılama aşamasında, dava konusu yatın gemiye yüklenmesi ve istifinin hangi tarafın sorumluluğunda yapıldığı, dosyadaki mevcut deliller ile tarafların bu konudaki beyan ve açıklamalarına göre … firmasının taraflarla olan ilişkişi ve hangi tarafın yardımcı şahsı konumunda olduğu değerlerdirilerek buna göre yük hasarından dolayı davalıların kusur ve sorumluluğunun tespiti konusunda rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bu kapsamda düzenlenen 26/03/2021 tarihli bilirkişi raporunda; dosya kapsamından, … Kargo firmasının hangi tarafın yardımcı şahsı olduğuna yönelik net bir tespit ve değerlendirme yapmanın mümkün olmadığı, bununla birlikte davacı taraf konuya ilişkin 23.09.2020 tarihli dilekçesinde davalı … vekilinin istinaf dilekçesinin sair yerlerinde … arasında sözleşme imzalandığına yönelik beyanları ile söz konusu şirketin (…) davalının yardımcı şahsı olduğunun ikrar edildiğini ileri sürdüğü; buna karşılık davalı vekilininde,15.10.2020 tarihli dilekçesinde, dosyada mevcut 15.07.2012 nolu konişmentoda “…” klozunun mevcut olduğunu, işbu kloz ile yükün masraf ve sorumluluğunun, yükleten/yük ilgilisine ait olacak şekilde gemiye yüklendiğini/istiflendiğini/güvertede taşındığını, herhangi bir şekilde doğacak zarardan geminin/taşıyanın sorumlu olmayacağının kabul edildiğini beyan ettiği, diğer taraftan aynı kloz ile ilgili konişmentonun dosyada mevcut yeminli tercümesinde “Yük gemi güvertesine, risk ve masraftan tacire ait olmak üzere yüklenmiş/istiflerimiş/sevkedilmiş/taşınmış, zarar ziyan ne şekilde meydana gelirse geminin herhangi bir sorumluluğu yoktur” şeklinde tercüme edildiği, bu bakımdan davalı tarafından konişmentoda yer aldığı ifade edilen, yeminli tercümesinin doğru olduğu bahse konu klozun, davalının beyanının aksine, yüklemedeki sorumluluğu taşıtana bırakan bir kloz olmayıp; TTK m. 1151’de öngörülmüş olan tipik bir güverte yükü klozu olduğu, ayrıca, dosyada mevcut bilirkişi raporundan da isabetle ifade edildiği üzere, aynı klozun ikinci kısmında yer alan “…zarar, ziyan ne şekilde meydana gelirse geminin herhangi hir sorumluluğu yoktur” ifadesinin de TTK m. 1243/1 uyarınca geçersiz olduğu, diğer taraftan, her ne kadar davalının istinaf dilekçesinde …İle yapılmış sözleşmeden bahsedilmiş de olsa, işbu sözleşme dosyada mevcut olmadığından, bahse konu sözleşme hükümleri uyarınca …’nin davalının yardımcı şahsı olduğu konusunda kesin kanaat belirtmek mümkün olamadığı, dolayısıyla her ne kadar yükleme işinin … tarafından yapıldığı sabit de olsa, ne davacının ne de davalının dilekçelerinde beyan etmiş oldukları gerekçeler ile …’nin kimin yardımcı şahsı olduğunun tespit edilemediği, bu durum karşısında meselenin kanundaki düzenlemelerde yer alan hükümlerde öngörülen karineden hareketle hallinin gerekeceği kanaatine varıdıkları, buna göre, eşyanın gemiye yüklenmesinin hangi tarafın kusurundan kaynakladığının tespiti için dikkate alınması gereken hükmün ise TTK m. 1143 olduğu, zira söz konusu hükümde yer alan “Sözleşme, yükleme limanı düzenlemeleri ve bunlar yoksa yerel teamül ile aksi öngörülmüş olmadıkça, eşyanın gemiye kadar taşıma gideri taşıtana, yükleme gideri ise taşıyana aittir. ” ifadesi ile sözleşme, liman düzenlemeleri veya teamül aksini öngörmemişse (ki huzurdaki davada bu manada aksini öngören bir durumun olduğununda tespit edilemediği) navlun sözleşmesi uyarınca taşınacak yükün gemiye kadar getirmesi taşıtanın; yükleme ise taşıyanın sorumluluğunda olduğu, dolayısıyla dava konusu uyuşmazlıkta da olduğu gibi, karine olarak eşyanın gemiye yüklenmesi, taşıyanın ifa etmesi gereken bir edim olmakla; işbu edimin ifasında kullandığı kişinin de taşıyanın yardımcı şahsı sayılacağı, bu değerlendirmelere bağlı olarak, neticede taşınan yatın gemiye yüklenmesi ve istifinin akdi taşıyan sıfatı ile 1 numaralı davalı … Tic. Ltd Şti.’nin ve fiili taşıyan sıfatı ile de 2 numaralı davalı …’nin sorumluluğunda olup; işbu yükleme işini icra eden dava dışı …’nin de aksi ispat edilene kadar, karine olarak adı geçen davalıların ifa yardımcısı olduğu kanaatine ulaşıldığı belirtilmiştir.
Dolayısıyla bilirkişi raporunda sonuç olarak, yükleme işinin … tarafından yapıldığı dosya kapsamına göre sabit olmakla birlikte, davacı vekili ile davalı vekilinin dilekçelerinde beyan ettikleri gerekçeler ile bu şirketin kimin yardımcı şahsı olduğunun tespit edilemediği, bu durum karşısında meselenin TTK’nun 1143.maddesine göre tespit edilebileceği, sözkonusu yasal düzenlemeye göre karine olarak eşyanın gemiye yüklenmesi taşıyanın ifa etmesi gereken bir edim olduğundan, yüklemeyi ifa eden kişinin de taşıyanın yardımcı şahsı sayılacağı, dolayısıyla dava dosyasında …’nin aksi ispat edilene kadar karine olarak davalıların ifa yardımcısı konumunda olduğu değerlendirilmiştir.
Davalı … vekilinin ikinci cevap dilekçesinde, dava konusu yatın güvertede taşınmasında kullanılan kızağın böyle bir yatın taşınmasına uygun uzunlukta ve mukavemette olmaması, yatı dengede tutacak destek ayaklarının da yatın ağırlığını taşıyamayarak kırılmış olmasından dolayı hasarın meydana geldiği, yüklemeninde … ile fiili taşıyan arasındaki sözleşmeye göre … firmasın tarafından yapıldığı beyan ettikten sonra, … vekilinin 15.10.2020 tarihli dilekçesinde, konişmentoda “…” klozunun mevcut olduğunu, işbu kloz ile yükün masraf ve sorumluluğunun, yükleten/yük ilgilisine ait olacak şekilde gemiye yüklendiğini/istiflendiğini/güvertede taşındığını, herhangi bir şekilde doğacak zarardan geminin/taşıyanın sorumlu olmayacağının kabul edildiğini ileri sürülmüş ise de; Bozma ilamından sonra alınan 26.03.2021 tarihli bilirkişi raporunda, bahse konu klozun, davalının beyanının aksine, yüklemedeki sorumluluğu taşıtana bırakan bir kloz olmayıp; TTK m. 1151’de öngörülmüş olan tipik bir güverte yükü klozu olduğu belirtilmiştir.
Ayrıca, taşımayı yapan …’ın düzenlediği “conline booking note”un 9.maddesinde, ” motoryatın taşıma beşiği üzerinde taşınacağı, beşiğin taşıyan tarafından temin edileceği” kaydının yer aldığı görülmektedir.
TTK’nun 1143.maddesinde; “sözleşme, yükleme limanı düzenlemeleri ve bunlar yoksa yerel teamül ile aksi öngörülmüş olmadıkça eşyanın gemiye kadar taşıma gideri taşıtana, yükleme giderinin ise taşıyana ait olduğu” düzenlemesine yer verilmiştir. Bu hükme göre eşyanın gemiye yüklenmesi karine olarak taşıyan tarafından ifa edilmesi gereken bir edim olduğundan, yüklemenin ifasında kullanılan üçüncü kişininde taşıyanın yardımcı şahsı olduğu kabul edilmelidir.
Dava dosyasında, taşıma konusu motor yatın gemiye yüklemesi ile istif işlemlerinin … tarafından yerine getirildiği belirlidir. Dolayısıyla TTK’nun 1143.maddesine göre, … karine olarak taşıyanın yardımcı şahsı sayılmalıdır. Aksinin kabulü için ispat yükü taşıyana aittir. Dava dosyasında, … firmasının yükleten/gönderenin yardımcı şahsı olduğu davalı taşıyanlar tarafından herhangi bir şekilde ispatlanamamıştır. Bu durumda …’ın düzenlemiş olduğu … da yer alan motoryatın taşınmasında kullanılacak olan beşiğin taşıyan tarafından temin edileceğine ilişkin kayıt ile TTK’nun 1143.maddesi birlikte değerlendiridiğinde; yükleme ve istif işlemlerini yapan …nin, taşıyanın yardımcı şahsı konumunda olduğu, yükleme ve istif hatasından kaynaklanan hasardan TTK’nun 1178 ve 1191.maddesine göre davalı fiili taşıyan … ile alt taşıyan konumundaki … şirketinin birlikte müteselsilen sorumlu oldukları sonucuna varılmıştır. Motoryattaki hasar nedeniyle davacı … şirketinin sigortalısına 392.436,60 TL ödediği dosya kapsamına göre sabit olup bilirkişi raporlarında da hasar miktarı 392.436,60 TL olarak tespit edildiğinden, davalıların bu tutardan dolayı birlikte sorumlu oldukları değerlendirilmiştir.
Yapılan yargılama sonunda yukarıda açıklanan nedenlere;davacı … şirketi nezdinde sigortalı bulunan motor yatın, gemiye yüklenmesi ve istif işlemleri sırasında hasarlanmasından dolayı sigortalısına ödediği 392.436,60 TL hasar bedelini TTK nın 1481. mad göre davalı taşıyanlara rücu edebileceği kanaatine varıldığından, bu kanaat ışığında Davanın kabulü ile 392.436,60 TL nin 04/06/2013 tarihinden (davacının sigortalısına ödeme yaptığı tarih) itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsil edilerek davacıya ödenmesi yönünde aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın KABULÜ ile 392.436,60 TL’nin 04/06/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince tayin olunan 26.807,34 TL karar harcından 6.701,85 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 20.105,49 TL’nin davalılardan müteselsilen tahsili ile Hazineye irad kaydına,
3-Davacı taraf vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tayin olunan 35.920,56 TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 6.729,90 TL ilk harç, 692,90 TL posta gideri ile 15.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 22.922,80 TL’nin davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair,davacı vekili ile davalı … vekilinin yüzlerine karşı, verilen kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili dairesinden temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 02/07/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır